نویسنده: فروغ آرمان
بروزرسانی: ۱۸ مهر ۱۴۰۰
نسخه صوتی این مطلب را بشنوید! 🎧
ستاره | سرویس سلامت – ترامادول (Tramadol) یک داروی تسکین دهنده درد مانند مواد مخدر است. ترامادول برای درمان درد متوسط تا شدید در بزرگسالان استفاده می‌شود. بسیاری از افراد ترامادول را خودسرانه برای مواردی مثل درمان زودانزالی، بیدار ماندن در شب، رفع درد و ترک اعتیاد مصرف می‌کنند و این افراد معتقدند ترامادول به عنوان یکی از دارو‌های مسکن کم مصرف، اعتیاد آور نیست. این تفکر غلط می‌تواند برخی از افراد را به سمت اعتیاد حتی بدون آنکه متوجه شوند، بکشاند. اگر نگرانید که اطرافیان شما میز به مصرف ترامادول روی آورده باشند می‌توانید با تشخیص علائم و نشانه های مصرف ترامادول از این موضوع آگاه شوید. در ادامه این نشانه‌ها را به تفصیل برای شما بیان خواهیم کرد.
ترامادول چیست؟
ترامادول (Tramadol) ماده ای افیونی است که باعث می‌شود هنگامی که بدن و سیستم عصبی فرد مصرف کننده احساس درد می‌کند، میزان درد متوسط تا شدید تسکین یابد. ترامادول یک نام عمومی برای این مسکن است که نام‌های تجاری دیگری نیز دارد از جمله:
- Ultram
- Conzip
- Rybix ODT
- Ultram ER
ترامادول یک داروی ضد درد است که می‌توان آن را به صورت قرص یا کپسول استفاده کرد، و به عنوان یک روش شبانه روزی برای درمان درد استفاده می‌شود. ترامادول از این رو موثر است که باعث افزایش سطح نوراپینفرین و سروتونین در مغز می‌شود. برخی از دارو‌های با نام تجاری ترامادول مانند Ultracet نیز دارای استامینوفن هستند. ترامادول نیز مانند بسیاری از دارو‌های مسکنِ تجویزی دیگر، که مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند از این مورد مستثنی نیست، اما از نظر ایجاد اعتیاد و عوارض جانبی آن نسبت به برخی مسکن‌ها مانند هیدروکودون و متادون قدری ایمن‌تر است.
در حقیقت، هنگامی که ترامادول برای اولین بار در سال ۱۹۹۵ میلادی توسط FDA (سازمان غذا و دارو) تأیید شد، یک ماده کنترل شده نبود. از آن زمان شواهد زیادی در مورد احتمال سوء استفاده و همچنین عوارض جانبی پس از قطع مصرف و همچنین در هنگام مصرف دارو وجود داشت. در سال ۲۰۱۴ میلادی این دارو رسما توسط این سازمان تایید و طبقه‌بندی شد و این بدان معناست که سازمان آن را به صورت فدرال کنترل می‌کند.
نشانه های مصرف ترامادول چیست؟
استفاده از ترامادول بدون نسخه یا مصرف آن در دوز‌های بالاتر، یا بیشتر از مدت تجویز شده، همه سوء استفاده از این دارو محسوب می‌شوند. ترکیب ترامادول با سایر مواد برای افزایش اثرات آن نیز سوء استفاده است. شناختن نشانه های مصرف ترامادول در اسرع وقت برای جلوگیری از بروز اعتیاد مهم است. علائم و عوارض سوء مصرف ترامادول عبارتند از:
- مردمک چشم خیلی کوچک
- تغییر در اشتها
- حالت تهوع یا استفراغ
- خواب آلودگی
- لکنت زبان
- سردرد
- عدم تعادل
سوء مصرف ترامادول می‌تواند منجر به واکنش‌های جانبی شدید مانند تشنج شود. تشنج به احتمال زیاد در صورت مصرف دوز‌های بیشتر (معمولاً روزانه ۴۰۰ میلی گرم یا بیشتر)، برای مدت طولانی به وقوع می‌پیوندد. همچنین این حمله‌های ناگهانی هنگامی که ترامادول با دارو‌های ضد افسردگی مصرف می‌شود شایع‌تر است.
خطرات استفاده از ترامادول
حتی در صورت استفاده صحیح از دارو و تحت نظر پزشک نیز مصرف کنندگان می‌توانند عوارض مصرف قرص ترامادول از جمله تهوع و سرگیجه را تجربه کنند. سوء استفاده از ترامادول باعث خطرناک‌تر شدن این دارو می‌شود و کاربر را در معرض عوارض جانبی شدید قرار می‌دهد. مصرف ترامادول در ترکیب با سایر مواد، خطر عوارض جانبی جدی و گاه کشنده را نیز افزایش می‌دهد. بر اساس اعلام سازمان سوء مصرف مواد و خدمات بهداشت روان، تعداد مراجعه به بخش اورژانس به دلیل سوء مصرف ترامادول، حدود ۲۵۰ درصد از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۱ میلادی افزایش یافته است.
عوارض جانبی سوء مصرف ترامادول ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تهوع و استفراغ
- یبوست
- تب
- سرگیجه
- از دست دادن اشتها
- مشکل تمرکز
- درد‌های عضلانی
- افسردگی
- تعریق
علائم شدیدتر سوء استفاده از ترامادول به طور معمول در صورت مصرف دوز‌های بالاتر دارو یا در ترکیب با ماده دیگر بروز می‌کند. علائم شدید سوء مصرف ترامادول می‌تواند شامل تشنج و کاهش عملکرد سیستم عصبی مرکزی باشد. در این زمان ممکن است که سیستم عصبی مرکزی رو به کندی رود، ضربان قلب و تنفس کاهش یابد، و در نهایت منجر به از دست دادن هوشیاری، اغما و حتی مرگ شود.
یکی دیگر از عوارض جانبی خطرناک سوء مصرف ترامادول، سندرم سروتونین است که در صورت عدم درمان می‌تواند تهدیدکننده‌ی زندگی نیز باشد. این سندروم هنگامی اتفاق می‌افتد که هورمون سروتونین بیش از حد مجاز در مغز تولید شده یا باقی بماند. سندرم سروتونین بیشتر در بیمارانی که همزمان ترامادول و داروی ضد افسردگی مصرف می‌کنند رخ می‌دهد. علائم سندرم سروتونین شامل موارد زیر است:
- گیجی
- تحریک
- عضلات سفت و سخت
- لرز
- عدم هماهنگی
- تشنج
- کما
چگونه تشخیص دهیم شخصی به ترامادول اعتیاد دارد؟
افرادی که سابقه سوء مصرف مواد مخدر دارند بیشتر احتمال دارد به ترامادول اعتیاد پیدا کنند. با این حال، حتی افرادی که هرگز از الکل یا مواد مخدر استفاده نکرده‌اند نیز در معرض خطر هستند. ترامادول معمولاً به خاطر این بیشتر تجویز می‌شود که نسبت به سایر دارو‌ها میزان اعتیادآوری کم‌تری دارد، اما قطعاً به این معنی نیست که عاری از خطر باشد. شخصی که ترامادول مصرف می‌کند ممکن است لزوماً معتاد به مواد مخدر نباشد. وجود هر دو وابستگی جسمی و روانی به ترامادول معمولاً نشانگر اعتیاد است. رفتار‌های زیر معمولاً با اعتیاد به ترامادول همراه هستند:
- ملاقات پزشکان متعدد برای به دست آوردن ترامادول بیشتر
- استفاده اجباری از ترامادول
- غفلت از مسئولیت در خانه، محل کار یا مدرسه
- مشکلات اجتماعی یا بین فردی مربوط به مصرف ترامادول
- نوسانات خلقی
- خواب آلودگی بیش از حد
- استفاده از ترامادول بدون نسخه و یا خرید آن در خیابان
- عدم تمرکز
- بی تفاوتی
- عدم توانایی در احساس لذت
- اختلال در هماهنگی بدن
- استفراغ از دوز‌های زیاد
- مصرف دوز بیشتر برای تاثیرات تجربه‌های قبلی
- مخفی کردن یا زیاد شدن بسته‌های خالی قرص
- ایجاد علائم پس از قطع مصرف
- هزینه زیاد برای ترامادول
- ادامه استفاده از ترامادول با وجود پیامد‌های منفی
ترک کردن ترامادول
افرادی که از نظر جسمی به ترامادول وابسته هستند، اگر خیلی سریع دوز خود را کاهش دهند یا مصرف کل دارو را قطع کنند، علائمی مشابه ترک مواد مخدر را تجربه می‌کنند. علائم ترک ترامادول شامل تعریق، حالت تهوع، اضطراب، افسردگی، بی قراری، بیش فعالی و اسهال است. این علائم به طور کلی ۵ تا ۷ روز ادامه دارد.
به طور معمول، افرادی که مقدار بیشتری ترامادول و برای مدت زمان طولانی‌تری مصرف کرده‌اند، علائم ترک شدیدتری را تجربه می‌کنند. به منظور کاهش علائم ترک، یک سم زدایی تحت نظارت پزشکی به افراد مبتلا به ترامادول توصیه می‌شود. کم کردن دوز مصرفی می‌تواند به کاهش علائم ترک ناشی از اعتیاد به ترامادول کمک کند. فرآیند رها کردن بدن از دارو، موسوم به سم زدایی، اغلب اولین قدم در بسیاری از برنامه‌های درمانی ترامادول است. سم زدایی از نظر پزشکی بی خطرترین راه برای ترک کردن است، زیرا بیمار در صورت بروز علائم ترک، تحت نظارت پزشک قرار دارد.
کلام آخر
ترامادول ماده‌ای شیمیایی است که در صورت مصرف خودسرانه می‌تواند به اعتیاد جسمی و روانی منجر شود. اگر متوجه هر کدام از نشانه های مصرف ترامادول که در مطلب بالا گفته شد در نزدیکانتان شده‌اید، برای تعیین گزینه‌های احتمالی و اقدامات بعدی، مهم است که با یک متخصص پزشکی یا یک مرکز ترک اعتیاد تماس بگیرید. اگر دوست دارید در ترک اعتیاد به اطرافیانتان کمک کنید، پیشنهاد می‌کنیم مطلب ترک اعتیاد مواد مخدر – تجربیات معتادان در حال بهبودی را مطالعه نمایید.
همچنین پیشنهاد می‌کنیم حتما مطلب مفید اعتیاد و روابط جنسی؛ تاثیر اعتیاد بر روابط مردان و زنان چیست؟ را بخوانید.
آیا شما نیز تجربه‌ای در مصرف ترامادول داشته‌اید؟ کاربران گرامی و بیماران مبتلا به اعتیاد قرص ترامادول می‌توانید تجربیات خود در استفاده و یا ترک این ماده را در قسمت نظرات و پرسش‌ها با ما و دیگر مخاطبین ستاره در میان بگذارید.
برگرفته از: recoveryvillage، addictioncenter
