اصول سرمایه گذاری وارن بافت؛ قوانین طلایی و تجربه اشتباهاتس

ستاره | سرویس علوم – اصول سرمایه گذاری وارن بافت، فلسفه او و کتاب های وارن بافت، یک راهنمای تمام عیار برای سرمایه‌گذاران است؛ چرا که بافت بر روی نتایج بلند مدت تمرکز می‌کند که در نهایت منجر به اقتصاد پایدار خواهد شد. ما در این نوشتار سعی داریم، فلسفه و اصول سرمایه گذاری بافت را تجزیه و تحلیل کنیم، نگرانی‌های او را بیشتر بشناسیم و دقایقی را برای آشنایی با اشتباهات تاریخی وارن بافت صرف کنیم تا در نهایت به یک اجماع مفید و سودمند دست پیدا کنیم.

---

در این مطلب می‌خوانید:

• فلسفه و اصول سرمایه گذاری وارن بافت
• تجربه اشتباهات وارن بافت در مدت سرمایه گذاری

---

فلسفه و اصول سرمایه گذاری وارن بافت

همه ما چیزهای زیادی راجع به قناعت پیشگوی اوماها، تعصبش برای کوکاکولا و مبارزه‌اش با چهره زشت فقر، شنیده و خوانده‌ایم. امروزه تمام سرمایه‌گذاران در سرتاسر جهان بر این باورند که وارن بافت یک افسانه زنده و البته تکرار نشدنی در دنیای سرمایه‌گذاری است. نامه‌های سالانه او به سهامدارانش به مثابه یک رمان فاخر ادبی است که خوانندگان، مدت‌ها انتظار انتشار آن را می‌کشند و همین که منتشر می‌شود، این مقالات و تفسیرها هستند که مکررا از این طرف و آن طرف بیرون می‌آیند. اما اصول سرمایه گذاری و راز ثروتمند شدن ارن بافت چیست؟ 

اصل اول: سادگی در معاملات را لحاظ کنید

پیشتر راجع به ساده زیستی وارن بافت در “زندگینامه وارن بافت” صحبت کرده بودیم اما شاید باورش سخت باشد که فلسفه سرمایه گذاری او نیز به شکل فریب‌آمیزی ساده است.

هدف این است: “خرید هر کسب و کاری که علم مدیریت در آن نقش داشته و تمام یا بخشی از آن دارای مشخصات مطلوب و با دوام اقتصادی باشد؛ چیزی دقیقا مشابه آنچه در خرید برکشایر هاتاوی دیدیم.”

اصل دوم: شرکت‌های بنیادین را انتخاب کنید

بافت در ادامه و برای تکمیل فلسفه آغازین خود به سراغ شرکت‌هایی می‌رود که قیمت کنونی‌شان پایین‌تر از ارزش ذاتی‌شان است. او ادعا می‌کند که چنین شرکت‌هایی دقیقا شبیه آتش زیر خاکستر هستند که توانایی بالقوه‌ای دارند و هر آن می‌توانند جهنمی (در اینجا منظور آتش گسترده است) به پا کنند.
در ادامه فهرستی از محتوای پورتفولیو یا همان سبد سهام وارن بافت ارائه شده که در مجموع به پنج گروه بزرگ تقسیم شده است:

1. کسب و کارهای عملیاتی (Business operations) که تملک آن‌ها تماما یا حداقل ۸۰ درصد در اختیار کمپانی برکشایر هاتاوی است. کسب و کار عملیاتی یا عملیات تجاری به فرآیندی اطلاق می‌گردد که به کسب سود حاصل از دارایی‌های یک کسب و کار بینجامد.
2. داد و ستد عمومی سهام (در اصطلاح ترید کردن) که کارشناسان از آن به عنوان قمار برکشایر هاتاوی یاد می‌کنند و چیزی در حدود ۵ تا ۱۰ درصد پرتفولیو را در برمی‌گیرد.
3. چهار کمپانی که مالکیت قابل توجهی از آن را در اختیار دارند، این بخش تقریبا ۲۵ تا ۵۰ درصد سبد سهام را در برمی‌گیرد.
4. پول نقد و معادل آن: این بخش پشتوانه‌ای است در برابر وقوع اشتباهات و شرایط بحرانی که تقریبا مشابه بیمه عمل می‌کند.
5. کمپانی‌هایی در صنعت بیمه: منبع دیگری برای نقدینگی و پشتوانه‌ای برای به مالکیت درآوردن و سرمایه‌گذاری در دیگر کسب و کارها.

 

اصل سوم: فرصت‌های خرید را شکار کنید

تا به اینجا همه چیز شکل سادگی خود را حفظ کرده است، اما همانطور که بر همگان واضح و مبرهن است، مقوله سرمایه گذاری به همین سادگی‌هایی که ما فکر می‌کنیم نیست. در همین راستا قصد دارم از یکی دیگر از اصول وارن بافت پرده بردارم که بافت از آن به عنوان ” تنزیل جریان نقدی (discounted value of the cash – DCF)” یاد می‌کند.

بافت از این اصل برای ارزیابی و تعیین جذابیت‌های یک فرصت سرمایه‌گذاری در یک کسب و کار استفاده می‌کند که البته از پیچیدگی‌های خاص خود برخوردار است؛ اما به طور خلاصه اگر ارزشی که از طریق تحلیل و معادلات مدل “تنزیل جریان نقدی” به دست می‌آید، بالاتر از ارزش خالص فعلی سهم باشد؛ به عنوان یک فرصت مناسب برای سرمایه‌گذاری تلقی می‌گردد.

بافت به منظور اینکه سهامدارانش را از شر تکلف و پیچیدگی اصطلاحات رها کند، عبارتی تحت عنوان “عایدات مالک (owner earnings)” را برای آن‌ها متصور می‌شود که به شرح زیر است:
“ایده اصلی این است که ما به عنوان صاحب و سهامدار یک شرکت بایستی آن شرکت را از طریق کلیه درآمدهای پیدا و نهان که برای ما تولید می‌کند (earnings) بسنجیم و نه صرفا از روی پارامتری بنام سود خالص (Net income یا درآمد خالص شرکت یا سود هر سهم (EPS))”؛ برای فهم بیشتر مسئله به تصویر زیر نگاه کنید:

 

چگونه به مقدار “عایدات مالک (owner earnings)” دسترسی پیدا کنیم؟

امروزه عنوانی بنام “جریان نقدی آزاد” (free cash flow)، جایگزین بسیار مناسبی برای “عایدات مالک (owner earnings)” است، به طوری که با تقریب خوبی با هم برابرند و در صورت‌های مالی هر شرکت، مقدار آن نیز ذکر می‌شود.

 

اصل چهارم: مراقب اهرم مالی باشید

معامله با اهرم‌های مالی با مقیاس کمتر، از جمله مواردی است بافت به شدت روی آن تاکید دارد. همه ما می‌دانیم اهرم‌های مالی اغلب بازدهی فوق العاده‌ای را به ارمغان می‌آورند، اما سرمایه‌گذاران باید مراقب این شمشیر دولبه باشند؛ چرا که آن‌ها را در معرض خسارت‌های بالقوه و جبران ناپذیری قرار می‌دهد.

 

 

بیشتر بدانید: فرق بورس با فرابورس چیست و کدام بهتر است؟

 

تجربه اشتباهات وارن بافت در مدت سرمایه گذاری

اشتباهات، تجربه هایی ارزشمندی برای ما به ارمغان می‌آورند. اما هوشمندانه تر است که از تجربیات و اشتباهات دیگران نیز بیاموزیم. اشتباهات وارن بافت درس های بی‌نظیری درباره سرمایه گذاری به ما خواهد داد.  

مورد اول: چانه زدن یا چانه نزدن، مسئله این است…

در سال ۱۹۷۵ وارن بافت موفق به خرید گروهی از کارخانجات نساجی واقع در نیوهمپشایر در آمریکا شد. از آنجا که او توانسته بود با چانه زنی مبلغ بسیار کمتری در این معامله پرداخت کند، بسیار خرسند از خرید خود به جشن و پایکوبی پرداخت غافل از این که روزگار چه تقدیری برایش رقم زده بود.
قیمت پایین معامله، بافت را وسوسه کرده و همین امر او را از پیش بینی آینده صنعت نساجی بازداشته بود. بعدها او از این حادثه مکررا یاد کرد و پیام آن را بارها و بارها به سهامدارنش گوشزد می‌کرد:
تکنیک چانه زنی از ملزومات یک سرمایه گذاری بلند مدت نیست؛ به جای آن روی بازدهی شرکت‌ها در بلند مدت تمرکز کنید.

 

تجربه دوم: هیجانات سم معاملات!

در سال ۱۹۶۲ بافت شروع به جمع آوری سهام شرکت نساجی برکشایر هاتاوی کرد و دلیل آن این بود که به خاطر اخبار پیرامون کارخانه و تعطیلی بخشی از آن، قیمت سهم پایین تر از ارزش ذاتی آن قرار داشت. این بار نیز صنعت نساجی روی خوشی به بافت نشان نداد و اوضاع رو به وخامت پیش رفت. تا اینکه…
در سال ۱۹۶۴، خزانه دار کارخانجات هاتاوی یعنی سیبوری استانتون، پیشنهاد شفاهی خرید هر سهم برکشایر هاتاوی به قیمت ۱۱.۵ دلار را مطرح کرد، بافت نیز پذیرفت اما در کمتر از چند هفته، استانتون پیشنهاد خرید دیگری به صورت مکتوب برای بافت ارسال کرد و این بار مبلغ پیشنهادی او به ۱۱.۳۷۵ دلار کاهش یافته بود. بافت که از این کار هاتاوی خشمگین شده بود، با وجود اینکه در موضع ضرر قرار داشت ولی از روش خشم عمل کرد و سهم استانتون را خرید و او را از کار برکنار کرد.

 

اشتباه سوم: بدترین معامله

کمپانی کفش دکستر واقع در ایالت مِین (Maine) که در حوالی سال ۱۹۹۳ به دلیل تولید کفش‌های بادوام و با کیفیت به یکی از بهترین‌های آمریکا تبدیل شده بود، مورد اقبال وارن بافت قرار گرفت. بافت این کمپانی را در همان سال و با سهام برکشایر هاتاوی خریداری کرد.
حدود ۸ سال بعد، کمپانی دکستر که حالا تمامیت آن در اختیار برکشایر هاتاوی بود به دلیل استقبال مردم از کفشهای ارزان‌تر خارجی به دردسر عظیمی افتاده بود و ورشکسته شد. به این ترتیب ارزش سهامداران هاتاوی نیز لکه دار شد و بافت به اشتباه خود پی برد و از معامله‌ای که در سال ۱۹۹۳ انجام داده بود به عنوان «بدترین معامله» یاد کرد. از آن پس بود که بافت استفاده از “پول نقد و معادل آن” را به عنوان پشتوانه شرکت‌ها و خرید مالکیت کمپانی‌ها مطرح کرد.

 

اشتباه چهارم: قاطعیت

تسکو از فروشگاه‌های زنجیره‌ای انگلیسی است که برکشایر هاتاوی در سال ۲۰۰۶ روی آن سرمایه گذاری کرد و چندین و چند بار از این سرمایه گذاری کسب سود کرد. در سال ۲۰۱۳ هاتاوی با دریافت چندین هشدار نسبت به وضعیت سود دهی تسکو، سهام خود را با سرعت کمی عرضه کرد تا این که رد سال ۲۰۱۴ دست کمپانی رو شد و طی حسابرسی‌ها مشخص شد که آن‌ها در گزارش درآمد خود اغراق می‌کردند. در آن زمان هاتاوی سومین سهامدار عمده شرکت بود.
درسی که وارن بافت از این اشتباه گران ‌قیمت به دست آورد، این بود که همانطور که خرید جرئت و جسارت می‌خواهد، خروج از سهم نیز به قاطعیت احتیاج دارد بالاخص زمانی که به مدیریت یک شرکت اشکال وارد باشد.

 

بیشتر بدانید: همه چیز درباره سبدگردانی در بورس

 

و اما در پایان…

به نظر من با وجود همه این‌ها درس‌های بسیار جالبی در مورد استراتژی سرمایه‌گذاری وارن بافت و حتی اشتباها‌ت او برای سرمایه گذاران وجود دارد . به عنوان مثال، رویکرد بافت به ساخت و ساز و مولد بودن قابل ستایش است؛ چرا که در این صورت است که پول به شما خدمت می‌کند و بر خلاف قواهد این روزها شما دیگر تحت سلطه پول نخواهید بود!

و حالا چند قلق برای سرمایه‌گذاری:

• دارایی‌های خود را به مسیر سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت هدایت کنید؛ به طور مثال سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی با بنیاد قوی یا صندوق‌های قابل معامله (Exchange-traded fund: ETF) که اخیرا دولت به عرضه آن‌ها پرداخته است.
• به یاد داشته باشید برای آنکه به یک سبد سهام استراتژیک و قدرتمند دست پیدا کنید بایستی فرصت‌های خرید در بازار را شکار کنید و دست از تکنیک چانه زنی بردارید.
• از داشتن پشتوانه نقدی غافل نشوید؛ چرا که روزهای گاوی بازار پایدار نیستند و اوقات خونی آن هم فرا می‌رسد!
• در نهایت، چند منبع درآمد منفعل را برای خودتان دست و پا کنید و آن‌ها را مجددا به چرخه سرمایه‌گذاری برگردانید تا شانس موفقیت شما چند برابر شود.

اگر قصد سرمایه گذاری در بورس یا هر بازار مالی دیگری دارید، خواندن مطالب «سود و درآمد سرمایه گذاری در بورس ایران» و «بهترین سرمایه گذاری در ایران کنونی چیست؟» را به شما توصیه می‌کنم. نظرات و پرسش‌های شما در پایان این مطلب، ما را در بهبود آن کمک خواهد کرد. پس تجربیات و سوالات خود را برای ما بنویسید.