۱۳۹۸ پرباران ترین سال آبی کشور در نیم قرن گذشته!

 

ستاره | سرویس اخبار – خوشبختانه بارندگی‌های ایران در ماه های اخیر و یا حتی در چندین سال گذشته نرمال و بالاتر از نرمال بوده است به طوری که بهبود وضعیت بارش‌ها باعث ورود ایران به دوره ترسالی شده است.

با این حجم بارش‌ها اکنون که مخزن سد‌های کشور وضعیت بسیار مناسبی دارند و باید به فکر جمع‌آوری روان آب‌ها برای سال‌های آتی باشیم با این حال طبق گفته‌های کارشناسان هواشناسی بارش‌های کشور می‌تواند شرایط نرمال ترسالی را از حد گزارش شده بالا ببرد.

 

سال ۹۸ پر باران ‌ترین سال آبی کشور در ۵۱ سال گذشته

سید حسن رضوی مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای تهران، با اشاره به میزان بارندگی‌های اخیر در کشور بخصوص استان تهران گفت: طبق پیش‌بینی سازمان هواشناسی شرایط نرمالی از نظر بارشی در سال آبی جاری داریم، پیش‌بینی ما این گونه است که شرایط تامین آب هم به لحاظ کمی و هم کیفی برای استان تهران مطلوب باشد و جای هیچ نگرانی نیست.

او در ادامه با اشاره به بارش‌های سال گذشته در کشور افزود: بررسی آمار بارش‌های کشور در ۸ روز ابتدایی مهر نشان می‌دهد که مجموع بارش‌ها در این مدت به ۰.۶ میلیمتر رسیده که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۷ کاهشی ۵۷ درصدی و در مقایسه با متوسط دراز مدت آمار ۵۱ ساله کاهشی ۵۰ درصدی دارد.

این در حالی است که فراز رابعی مدیرکل دفتر مطالعات پایه منابع آب ایران گفت: متوسط بارش کشور در مدت مشابه طی سال گذشته معادل ۱۱۶٫۸ میلی‌متر و متوسط بلند مدت آن معادل ۲۰۵٫۸ میلی‌متر بوده است.

او ادامه داد: از مجموع ۱۰۴ ایستگاه مبنای باران‌سنجی وزارت نیرو، بیشترین میزان بارش ثبت شده از ابتدای سال آبی جاری تا ۲۷ فروردین مربوط به ایستگاه چلگرد استان چهارمحال و بختیاری معادل ۲۰۳۴ میلی‌متر و کمترین آن مربوط به ایستگاه امور آب سیستان معادل ۵۰٫۷ میلی‌متر است.

مدیرکل دفتر مطالعات پایه منابع آب ایران، میانگین بارندگی در تمامی استان‌­های کشور را در مدت مذکور بالاتر از متوسط ۵۰ سال گذشته عنوان و اظهار کرد: استان ایلام با ۱۳۵ درصد بیشترین افزایش میزان بارندگی نسبت به متوسط بلندمدت را به ثبت رسانده است.

بارش‌های ۴۰۰ تا ۴۱۰ میلیارد مترمکعبی در کشور به‌صورت یکنواخت از نظر زمانی و مکانی رخ نمی‌دهد. پراکندگی بارش‌ها با توجه به اقلیم خشک و نیمه‌خشک ایران شرایطی را به‌وجود آورده که موجب شده شاهد بارش‌های سیل‌آسا در نقاط مختلف کشور باشیم به‌طوری که گاهی حجم زیادی از بارش‌ها در یک موقعیت مکانی مشخص و در یک بازه زمانی کوتاه صورت می‌گیرد که به سیلابی شدن رود‌ها و مسیل‌ها می‌انجامد.

 

 

به طور مثال در فروردین سال گذشته شاهد سیلاب‌های مخرب در استان‌های غربی کشور بودیم به طوری که طبق پیش بینی کارشناسان هواشناسی سیلاب‌هایی با دوره بازگشت ۲۰۰ ساله  را صورت گرفته است.

روز‌های پایانی زمستان و روز‌های ابتدای بهار، روز‌های پر از سیلاب در ایران است چرا که هم بارش‌های سیل‌آسای بیشتری در این بازه زمانی در کشور رخ می‌دهد و هم اینکه همزمانی آب شدن برف‌ها و افزایش دبی رودخانه‌ها به افزایش پتانسیل مسیل‌ها و رودخانه‌های کشور برای سیلابی شدن منجر می‌شود.

همچنین قاسم تقی زاده خامسی معاون وزیر نیرو، با اشاره به بارندگی‌های مطلوب در کشور و از ایجاد ۵۰ دریاچه جدید در کشور پس از بارندگی‌های اخیر خبر داد و گفت: خوشبختانه بارندگی‌های اسفند و به خصوص فروردین تالاب‌های کشور را بین ۳۰ تا ۷۹ درصد پر کرده است.

او ادامه داد: درحال حاضر ۱۶ تالاب در کشور ۱۰۰ درصد پر آب هستند و همچنین ۲۰ تالاب دیگر هم بین ۵۰ تا ۸۰ درصد پر آب گزارش شده است.

معاون وزیر نیرو افزود:  در مجموع ۵۰ تالاب در کشور در رصد وزارت نیرو است که از این تعداد ۱۶ تالاب ۱۰۰ درصد پر آب گزارش شده است مانند تالاب زریوار کردستان، آجیی گل و اینچه برون گلستان، ایلام، تالاب بروجن در چهارمحال و بختیاری و تالاب سبزه علی و نیلوفر در استان کرمانشاه.

خامسی اضافه کرد: خوشبختانه تالاب‌های آذربایجان شرقی و غربی، بوشهر. خوزستان، اهواز، مسجد سلیمان ۸۰ درصد پرآب هستند. همچنین کم‌ترین تالاب که کمتر از ۱۰ درصد آب گزارش شده است متعلق به تالاب گاوخونی است و مابقی تالاب‌ها در کشور ۳۰ درصد پر هستند.

او افزود: باتوجه به بارش‌های اخیر در کشور بخصوص در استان کرمان دریاچه‌ی جدید مانند شهداد در کرمان ایجاد شده است و خوشبختانه امسال هم دریاچه زواره در اصفهان پر آب گزارش شده است.

 

 

خامسی اضافه کرد: تالاب آبادان و سیستان و بلوچستان هم خود به خود تشکیل شده است که علت آن هم این است که خاک این مناطق کمتر آب را جذب خود می‌کنند و باعث ایجاد دریاچه و یا تالاب می‌شود.

خامسی مطرح کرد: سیلاب‌ها به ندرت مخرب هستند و اگر مداخله انسان در حریم و بستر رودخانه نباشد می‌تواند همیشه برای انسان و محیط زیست اثرات مثبت داشته باشد.

سؤال مهم‌تر این است که تالاب‌ها در زندگی ما چه نقشی دارند. بیشتر مردم از تالاب یک تصور تفریحی و دیدنی دارند، درحالی که مهم‌ترین نقش یک تالاب، جلوگیری از ایجاد ریزگرد‌های دوباره است. با این توصیف آیا تابستان امسال یک سال بدون گرد و غبار و ریزگرد برای مردم خواهد بود؟!

۲۷۰ تالاب با مساحت تقریبی ۳ میلیون هکتار در ایران وجود دارد که حدود یک میلیون هکتار آن به‌دلیل سوء مدیریت منابع آب و خاک و کاهش بارش، خشک و به کانون‌های ریزگرد تبدیل شدند و درعین حال معیشت بومیان منطقه را که سال‌ها از این راه گذران امور می‌کردند با تهدیدی جدی مواجه ساختند.

طبق پیش بینی‌های انجام شده اگر به تالاب‌ها رسیدگی نشود و باعث خشک شدن شود پدیده گرد و غبار در کشور ایجاد می‌شود.

 

بیش از ٢ میلیون هکتار از تالاب‌های کشور پتانسیل کانون گرد و غبار دارند

تالاب‌هایی مانند هامون، بختگان، هورالعظیم، شادگان و تالاب صالحیه در جاده قزوین در صورت نرسیدن آب مورد نیاز به آن‌ها پتانسیل تبدیل شدن به کانون گرد و غبار را دارند به طوری که ۱۴۳ نقطه در کشور شناسایی شده که مساحتی حدود سه میلیون هکتار را شامل می‌شود.

براساس این گزارش یکی از خبر‌های امیدوارکننده‌ای که این روز‌ها به گوش می‌رسد، احیای برخی تالاب‌های خشک شده در کشور است که توانسته جلوی گردو غبار را در کشور بگیرد.

هرچند بارش باران‌های خوبی در کشور بخصوص در بعضی استان‌ها همراه شد و همچنان نیز ادامه دارد، اما وضعیت خوبی را برای تالاب‌ها رقم زد به طوری که تمامی تالاب‌های کشور از باران‌های بهاری بهره بردند. این اتفاق، تالاب‌ها را دوباره زنده و کانون‌های ریزگرد را در استان‌های مختلف مهار کرد. پرشدن تالاب‌ها فرصت ارزشمندی برای مسئولان است، آنچه به‌عنوان برنامه‌های چندساله و صرف بودجه مدنظرشان بود، طی ۲ هفته و به‌صورت طبیعی محقق شد و حالا نوبت آن است که با برنامه‌ریزی درست در فعالیت‌های کشاورزی، نوع کشت، جلوگیری از حفر چاه، تأمین حقابه و… آب وارد شده به تالاب‌ها را حفظ کنند.

منبع: باشگاه خبرنگاران