نماز نفل اهل سنت چیست و چه آدابی دارد؟

نماز‌های نفل چیست و چگونه خوانده می‌شود؟ نماز‌هایی که دارای سجده و رکوع هستند، به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند؛ یک دسته از این نمازها، نفل یا سنت نامیده می‌شوند. در این مقاله، می‌کوشیم تا نماز نفل و مسائل تکمیلی مربوط به آن را مطابق با اعتقاد برادران اهل سنت بررسی کنیم.

 

نماز نفل اهل سنت چیست؟

پیامبر گرامی اسلام (ص) علاوه‌بر اقامه نماز‌هایی که در قرآن کریم امر شده است، نماز‌های دیگری نیز اقامه می‌کردند. حضرت محمد دسته‌ای از این نمازها را به صورت مرتب و بدون ترک و دسته‌ای دیگر را بصورت گاه‌گاه اقامه می‌کردند. هدف از اقامه این نمازها، نزدیکی هرچه بیشتر به خداوند متعال بوده است. این دو دسته نماز، با نام‌های “نماز‌های موکد” و “نماز‌های غیر موکد” نامیده شده‌اند.

۱) نماز‌های موکد

نماز‌های موکد که نماز‌های سنت نیز نامیده می‌شوند، مجموعا دوازده رکعت است. چنانکه گفته شد، حضرت محمد این نماز‌ها را مانند نماز‌های واجب روزانه ادا می‌کردند و هیچ‌گاه آن‌ها را ترک نمی‌کردند. اقامه این نماز‌ها برای مسلمانان اهل سنت واجب است. گفتنی است که تعداد رکعت نماز‌های موکد، ده یا دوازده است.

۲) نماز‌های غیر موکد

نماز‌های غیر موکد، نماز‌های مستحب یا نوافل، نماز‌هایی هستند که حضرت محمد (ص) آن‌ها را بصورت گاه به گاه اقامه می‌کرده‌اند. با توجه به این مسئله، اقامه این نماز‌ها بر مسلمانان واجب نیست و قضا نیز ندارد. ما در این مقاله می‌کوشیم تا توضیحاتی درباره این دسته از نماز‌ها ارائه کنیم.

 

انواع نماز نفل و نحوه خواندن آن‌ها

نماز‌های نفل یا غیر موکد انواع بسیاری دارد. در این قسمت از مقاله، ما تعدادی از نماز‌های نفل را برمی‌شماریم:

نماز نفل پیش از نماز عصر

این نماز چهار رکعت است؛ درباره نحوه اقامه این نماز باید گفت که پیش از نماز عصر باید اقامه شود. همچنین باید گفت که این نماز با یک سلام همراه است.

نماز نفل پس از نماز مغرب

این نماز شش رکعت است؛ مانند دیگر نماز‌های روزانه که رکوع و سجده دارند، اقامه می‌شود.

نماز نفل پیش از نماز خفتن

این نماز چهار رکعت است.

نماز نفل پس از نماز خفتن

نماز نفل پس از نماز خفتن (عشا) چهار رکعت است؛ بر روی هم رفته، نماز خفتن دارای هشت رکعت نماز نفل است.

نماز تحیه المسجد

زمانی‌که وارد مسجدی می‌شوید، برشماست که دو رکعت نماز بجاآورید.

نماز تحیه الوضو

زمانی‌که وضو می‌گیرید، مناسب است که دو رکعت نماز نفل بجا آورید؛ این نماز از جمله سنت‌های پیامبر گرامی اسلام (صل) است. اقامه این نماز مطابق با بیان حضرت محمد، فضیلت بسیاری دارد.

نماز اشراق

پس از اقامه نماز بامداد، به ذکر و عبادت مشغول شوید و تا طلوع خورشید از جای خود برنخیزید. زمانی‌که مقداری از قرص آفتاب در آسمان نمایان شد، دو یا چهار رکعت نماز نفل بجا آورید؛ این نماز، اشراق نامیده می‌شود. همچنین می‌توانید پس از اقامه این چهار رکعت، مقداری صبر کنید و دو یا چهار رکعت دیگر نیز بجا آورید؛ به این نماز، چاشت می‌گویند. هر دو این نماز‌ها از جمله سنت‌های گرانقدر پیامبر گرامی اسلام هستند.

نماز اوابین

پس از اقامه نماز مغرب و سنت آن، خواندن حداقل شش رکعت و حداکثر بیست رکعت نماز سفارش شده است. این نماز، اوابین نام دارد.

نماز تهجد

برای اقامه نماز تهجد، شایسته است که در نیمه شب از خواب بیدار شوید، حداقل چهار و حداکثر دوازده رکعت نماز بجا آورید. همچنین مطابق با برخی روایات، درصورتی‌که توانایی بیدار شدن در نیمه شب را ندارید، اجازده دارید این نماز‌ها را پس از اقامه نماز خفتن (عشا) اقامه کنید.

صلواه التسبیح

نحوه اقامه این نماز به شکل زیر است:
این نماز، چهار رکعت است و به شکل زیر اقامه می‌شود:

• ابتدا نیت کنید، سپس سبحانک الهم، اعوذ بالله و بسم الله را مانند سایر نماز‌ها زمزمه کنید.
• پس از آن، حمد و سوره را قرائت کنید.
• پس از اتمام سوره و پیش از رفتن به رکوع، پانزده مرتبه عبارت زیر را زمزمه کنید:

«سُبْحَانَ اللهِ، وَالْحَمْدُ ِللهِ، وَلاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ، وَاللهُ أَکْبَرُ»

• به رکوع بروید و بعد از گفتن ذکر رکوع، عبارت بالا را ده مرتبه زمزمه کنید.
• پس از رکوع و گفتن الحمدلله، عبارت بالا را زمزمه کنید.
• سپس مجددا به رکوع بروید و پس از ذکر رکوع، ده مرتبه دیگر عبارت بالا را زمزمه کنید.
• سپس از رکوع برخیزید، پس از “سمع الله لمن حمده”، ده مرتبه عبارت بالا را زمزمه کنید.
• پس به سجده بروید؛ پس از ذکر سجده، ده مرتبه عبارت بالا را زمزمه کنید.
• پس از سجده اول، ده مرتبه عبارت بالا را زمزمه کنید.
• سپس به سجده بروید و پس از ذکر سجده، ده مرتبه دیگر عبارت بالا را زمزمه کنید.
• پس از برخاستن از سجده دوم، ده مرتبه دیگر عبارت بالا را زمزمه کنید.
• سه رکعت دیگر نیز، مانند همین رکعت بجا آورید.
• همچنین در قعده قبل از التحیات، ده مرتبه عبارت بالا را زمزمه کنید.

 

نماز‌های نفل در چه زمان‌هایی باید اقامه شوند؟

در هر زمانی از شبانه‌روز، به جز سه مورد خاص، شما مجاز به اقامه نماز‌های نفل هستید؛ موارد استثنا که خواندن نماز نفل در آن‌ها مکروه است، موارد زیر هستند:

• در لحظه طلوع خورشید.
• هنگامی که خورشید در میانه آسمان قرار دارد (پیش از نماز ظهر).
• زمانی‌که خورشید در حال غروب کردن است.

 

 

سخن آخر

نماز نفل، به نماز‌های مستحبی گفته می‌شود که اقامه آن‌ها واجب نیست؛ اما ثواب و فضیلت بسیاری دارد. علمای اهل سنت، این نماز‌ها را مطابق با سیره زندگی پیامبر گرامی اسلام (ص) تنظیم کرده‌اند. درباره تعداد این نماز‌ها باید گفت که بسیار فراوان اند و نماز‌های تحیه المسجد، اوابین، تحیه الوضو و صلواه التسبیج از جمله معروف‌ترین آن‌ها محسوب می‌شوند.

اگر مایل به کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه هستید، با اصول نماز اهل سنت به همراه فیلم نیز آشنا شوید. همچنین فراموش نکنید که کارشناسان مذهبی سایت ستاره، مشتاقانه منتظر دریافت نظرات شما درباره این مقاله هستند.