نویسنده: مجله ستاره
بروزرسانی: ۱۰ آذر ۱۴۰۰
ستاره | سرویس مذهبی – حکم خواندن نماز در زمان لکه‌بینی چیست؟ بانوان در دوران قاعدگی خود، نباید بعضی از اعمال عبادی مانند نماز و روزه را به جا آوردند. گاهی پیش می‌آید که زنان در دورانی جز دوران قاعدگی خود، لکه‌بینی دارند و نمی‌دانند که حکم لکه‌بینی با حکم حیض تفاوت دارد یا نه. در این متن حکم نماز در زمان لکه بینی از نظر مراجع تقلید را بررسی می‌کنیم. با ما همراه باشید!
لکه بینی چیست و در فقه چه نامیده می‌شود؟
خونریزی در دورانی غیر از دوران قاعدگی (یعنی در زمان بین دو حیض) خونریزی طبیعی نیست و به آن لکه‌بینی می‌گویند. میزان خونی که در لکه‌بینی دیده می‌شود، بین زنان مختلف و در زمان‌های مختلف متفاوت است اما معمولاً بیشتر از چند قطره نیست؛ بنابراین مهم‌ترین نشانه تشخیص آن همین است که درون چرخه طبیعی قاعدگی رخ نمی‌دهد. لکه‌بینی علل مختلفی دارد. از دلایل شایع آن می‌توان به عدم تعادل هورمونی، بارداری و خشکی واژن اشاره کرد.
لکه‌بینی در ادبیات فقهی، استحاضه نامیده می‌شود. استحاضه سه نوع دارد و حکم نماز در زمان لکه بینی با توجه به نوع آن مشخص می‌شود، بنابراین خوب است در اینجا با سه استحاضه (قلیله، متوسطه و کثیره) آشنا شویم:
- استحاضه قلیله: خونی که هنگام داخل کردن پنبه به فرج، پنبه را آلوده نکند و از پنبه نگذرد.
- استحاضه متوسطه: خونی که پنبه را آلوده می‌کند و از آن می‌گذرد، اما بر دستمالی که زنان هنگام عادات ماهیانه استفاده می‌کنند (نوار بهداشتی) جاری نشود.
- استحاظه کثیره: خونی که از پنبه بر دستمال جاری می‌شود.
حکم نماز در زمان لکه بینی از دیدگاه مراجع تقلید
همان طور که اشاره شد، زنان در دوران قاعدگی خود، نباید بعضی از اعمال عبادی مانند نماز را به جای آورند و همان طور که می‌دانید، لکه‌بینی خروج خون از واژینال جدا از دوران قاعدگی است. موضوعی که سعی داریم در این مطلب به آن بپردازیم احکام نماز در زمان لکه بینی است. در ادامه نظر سه تن از مراجع عظام تقلید را در این باره بررسی می‌کنیم:
- نظر آیت الله العظمی مکارم شیرازی
استحاضه دو نوع است: قلیله و کثیره و هر کدام احکام نماز خاصی دارد.
استحاضه قلیله: بنا بر احتياط واجب براى هر نماز يک وضو گرفته شود، البته در صورتی که دو نماز را جداگانه می‌خواند. بر شخص واجب است که از سرايت خون به اعضای دیگر جلوگيرى كند. امّا عوض كردن پنبه و دستمال واجب نيست، هر چند احتياط مستحب است که آن‌ها نیز تعویض شوند.
استحاضه کثیره: در استحاضه کثیره واجب است که دو عمل انجام شود: اول- باید در روز سه بار غسل انجام شود: غسل اول براى نماز صبح، غسل دوم براى نماز ظهر و عصر و غسل سوم براى مغرب و عشاء. دوم- باید میان این نمازها جمع کند (ظهر و عصر را با هم و مغرب و عشاء را با هم بخواند) هر چند احتیاط مستحب آن است که علاوه بر این، براى هر نماز یک وضو بگیرد؛ قبل از غسل یا بعد از آن.
- نظر آیت الله العظمی خامنه‌ای
استحاضه قلیله: زن باید برای هر نماز جداگانه وضو بگیرد و ظاهر فرج را تمیز کند و بنا بر احتیاط واجب، پنبه یا دستمال را نیز عوض کند.
استحاضه متوسطه: زن برای نماز خواندن باید روزانه یک بار غسل کند، اما برای هر نماز جداگانه وضو بگیرد.
استحاضه کثیره: علاوه بر کارهای استحاضه متوسطه، باید برای هر نماز دستمال عوض شود. همچنین سه بار در روز باید غسل شود: قبل از نماز صبح، قبل از نماز ظهر و عصر و قبل از نماز مغرب و عشا. اگر بین نمازهای ظهر و عصر یا بین نمازهای مغرب و عشا فاصله بیفتد، باید برای نماز عصر و عشا نیز جداگانه غسل شود.
- نظر آیت الله العظمی سیستانی
استحاضه قلیله: زن باید برای هر نمازش یک وضو بگیرد و بنا بر احتیاط مستحب پنبه را آب بکشد و یا عوض کند. همچنین او باید ظاهر فرج را اگر خون به آن رسیده آب بکشد.
استحاضه متوسطه: باید بنا بر احتیاط لازم زن برای نمازهای خود روزانه یک غسل کند و برای هر نماز یک وضو بگیرد و بنا بر احتیاط مستحب پنبه را آب بکشد و یا عوض کند. همچنین او باید ظاهر فرج را اگر خون به آن رسیده آب بکشد و اگر به عمد یا از روی فراموشی برای نماز صبح غسل نکند، باید برای نماز ظهر و عصر غسل کند و اگر برای نماز ظهر و عصر غسل نکند، باید پیش از نماز مغرب و عشا غسل نماید، چه خون بیاید و چه قطع شده باشد.
استحاضه کثیره: باید بنا بر احتیاط واجب زن برای هر نماز پنبه و دستمال را عوض کند یا آب بکشد. همچنین لازم است یک غسل برای نماز صبح، یکی برای نماز ظهر و عصر و یکی برای نماز مغرب و عشا به جا آورد، و بین نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا فاصله نیندازد و اگر فاصله بیندازد باید برای نماز عصر و عشا دوباره غسل کند. این‌ها همه در صورتی است که خون پی‌درپی از پنبه به دستمال برسد؛ اما اگر رسیدن خون از پنبه به دستمال با قدری فاصله باشد که زن بتواند در آن فاصله یک نماز یا بیشتر بخواند احتیاط لازم آن است که هر گاه خون از پنبه به دستمال برسد پنبه و دستمال را عوض کرده و یا آب بکشد و غسل نماید.
بنابر این اگر زن غسل کرد و نماز مغرب را خواند ولی قبل از نماز عشا یا در میان آن خون دوباره از پنبه به دستمال رسید، باید برای نماز عشا نیز غسل نماید، ولی اگر فاصله به مقداری باشد که زن بتواند در آن میان دو نماز یا بیشتر بخواند، برای آن نمازها لازم نیست غسل دیگری بکند و در هر صورت در استحاضه کثیره غسل از وضو کفایت می‌کند.
جمع بندی
لکه‌بینی یا استحاضه خونی است که غیر از زمان قاعدگی از زنان خارج می‌شود و احکام خاصی دارد. سه نوع استحاضه (با توجه به میزان خون خارج‌شده) وجود دارد. زنان در هنگام لکه‌بینی می‌توانند نماز بخوانند اما باید برای خواندن نماز احکام خاصی را رعایت کنند. این احکام، از دیدگاه مراجع مختلف تفاوت چندانی ندارد. در این متن با نظر سه مرجع آشنا شدیم.
گاهی پیش می‌آید که بعضی زنان در پاک شدن از حیض شک می‌کنند و بنابراین نمی‌دانند خونی که از آن‌ها خارج شده در واقع حیض است و یا استحاضه. برای آشنایی با ملاک پاک شدن از حیض، خواندن مطلب «شک در پاک شدن از حیض؛ ملاک پاک شدن از حیض چیست؟» را به شما توصیه می‌کنیم.
شما نظر مرجع دیگری را در این باره می‌دانید؟ نظرات خود را با ما و دیگر همراهان ستاره به اشتراک بگذارید.
