نسخه صوتی این مطلب را بشنوید! 🎧
ستاره | سرویس فرهنگ و هنر – در اهمیت مطالعه هدفمند همین بس که میگویند: بخشی از کیفیت زندگی هرکس، به کتابهایی که میخواند بستگی دارد. پر واضح است که این کتابها باید راهی به جان و روان خواننده باز کرده و با ذهن او، ارتباط مستقیم برقرار کنند. بر این اساس گاه تاثیر یک داستان ساده در زندگی یک فرد، از مستندات کتابهای قطور علمی فلسفی بیشتر به چشم میآید.
هدف این مطلب به معرفی آثار تاثیرگذار و در خور تاملی محدود شده که فارغ از بُعد تجاری، محتوای مطلوب و کارآمدی برای یک زندگی بهتر ارائه میکنند. کتاب هایی که زندگی شما را متحول می کنند آنقدر که زندگیتان به قبل و بعد از خواندن آنها تقسیم می شود! بهترین ترجمه این کتابها را هم در تصویر به شما معرفی خواهیم کرد. پس با ما همراه باشید تا تورّقی داشته باشیم بر تعدادی از بهترین و ارزشمندترین آثاری که هدفشان بر تغییر مثبت نگرش مخاطبان و تعیین سرنوشت بهتر استوار شده است.
معرفی هشت مورد از کتاب هایی که زندگی شما را متحول می کنند
۱. «انسان در جستجوی معنا»؛ مفهوم زیستن و مبنای وجود انسان
- نویسنده: دکتر ویکتور فرانکل
انسان در جستجوی معنا، کتابی ارزشمند و تجربه محور در باب مفهوم و ماهیت زندگی، به قلم روانپزشک نامآشنا و بنیانگذار «لوگوتراپی» یا معنادرمانی است. کشف معنای زندگی حتی در بدترین و سختترین شرایطش، هدف دکتر فرانکل از انتشار این اثر تاثیرگذار و ماندگار بود. او که خود از بازماندگان آشویتس (اردوگاه کار اجباری آلمان نازی) به شمار میآمد، با وجود از دست دادن اعضای خانوادهاش در این مرکز، با امید بازنویسی این کتاب درخشان به زندگی بازگشت و این نگاه را به دیگران تزریق کرد که در مصیبتبارترین بخش زندگی هر شخصی، ریسمانی برای چنگ زدن وجود دارد.
کتاب در دو بخش خاطرات سخت اسارت و تجربه ناشی از آن که منجر به کشف روش معنادرمانی شد، نگاهی تسلیبخش و ویژه به زندگی و آینده دارد. به اعتقاد فرانکل حتی رنج هم در زندگی مفهوم دارد و برای پشت سر گذاشتنش و تغییر سرنوشت، تنها باید اراده کرد و معنا و دلیلی برای ادامه زندگی یافت. او این نظریه را مبنای نجات بسیاری از افرادی قرار داد که زندگی را پوچ و بیهدف میپنداشتند و بعضا قصد خودکشی داشتند. فرانکل با نقل قولی از نیچه، این نظریه هستیگرایانه را تکمیل میکند: “کسی که چرایی زندگی را یافته است، با هر چگونگی خواهد ساخت.”
✍ معنای زندگی از فرد به فرد، روز به روز، ساعت به ساعت در تغییر است. از این رو آنچه مهم است معنای زندگی به طور اعم نیست، بلکه هر فرد میبایست معنی و هدف زندگی خود را در لحظات مختلف دریابد. من به جرأت میگویم که در دنیا چیزی وجود ندارد که به انسان بیشتر از یافتن معنی وجودی خود در زندگی یاری کند. |
بیشتر بخوانید: بررسی و معرفی کامل وقتی نیچه گریست اثر اروین یالوم
۲. خودشناسی و پویایی فکر و اندیشه در «تو همانی که میاندیشی»
- نویسنده: جیمز آلن
اثر زیبای جیمز آلن کتاب کوچکی است که برای افکار بزرگ نوشته شده و تلاش دارد نگاه و ذهنیت افراد را در جهت مثبت تغییر دهد. آلن یک نظریه روشن و مشخص دارد، قدرت کنترل ذهن و افکار انسان به عهده خود اوست. به اعتقاد او یکی از راههایی که سعادت انسان را تضمین میکند، تفکر او نسبت به این سعادت و تغییر مثبت ذهن در جهت رسیدن به این سعادت است.
به عبارت دیگر تفکر درست یا اشتباه، به تصمیمات درست یا اشتباه میرسد و این تصمیمات شخصی ماست که زندگی را برایمان خوب یا بد جلوه میدهد؛ بنابراین انسان خوب و سالم و شاد و موفق را فکر خوب میسازد و هستی به افکار مهربان، پاسخی مهربانانه خواهد داد. آلن میگوید: “انسان همیشه بیصبرانه میخواهد شرایط زندگیاش را بهتر کند، اما اصلاً به فکر این نیست که خودش را اصلاح کند.” پس بهترین راه تحول زندگی فرد را باید در خود او جستجو کنیم، چراکه این انسان هست که شرایط را میسازد، “شرایطِ انسان، او را نمیسازد.”
✍ همه توفیقها و همه شکستهای آدمی حاصل مستقیم اندیشههای خود اوست. در کائناتی کاملا منظم که عدم توازن به معنای نابودی تام است، مسئولیت فرد باید مطلق باشد. سستی و نیرو و پاکی آدمی، به خودش متعلق است، نه به انسانی دیگر. خودش مسبب آنهاست، نه دیگری؛ و تنها خودش میتواند آنها را دگرگون سازد، نه یک نفر دیگر. اوضاع و شرایطش نیز از آن خودش است، نه از آن انسانی دیگر. رنج و شادمانیاش نیز ناشی از درون اوست. هرگونه بیندیشد، خود نیز همانگونه است. مادامی که همینگونه بیندیشد، همینگونه به جا خواهد ماند. ذهن مانند باغ است هر بذری که بکارید همان رشد خواهد کرد. |
۳. «خِرَد سرخپوستان تولتِک» در رشد فردی و اصلاح زندگی
- نویسنده: دون میگوئل روئیز
کتاب گرانبهای چهار میثاق (خرد سرخپوستان تولتک) آموزهها و باورهای بومیان امریکای مرکزی و جنوب مکزیک را برای انسانهای امروزی نقل میکند. تولتکها یک جامعهی خاص و روشنفکر و به گواه تاریخ، مردمانی خردمند و حافظ مفاهیم انسانی، اخلاقی و معنوی بودند که میلیونها سال پیش میزیستهاند و دیگران مکان زندگی آنها را «جایی که انسان به خدا تبدیل میشود» مینامیدند.
نویسنده انسانی از نسل این تبار باستانی است که با بازگویی روش و منش معنوی نیاکانش، قصد دارد دریچههای تازهای را پیش چشم مخاطب باز کند. دریچههایی که از انسان، انسان دیگری ساخته و زندگی را در نگاهش سادهتر، شادتر و دوستداشتنیتر خواهد کرد. او این اصول رهاییبخش را تحت عنوان چهار میثاق توضیح میدهد: ۱. باورهای محدود کنندهتان را دور بریزید. ۲. بر روی انتخاب کلام خود حساس باشید. ۳. هیچ چیز را به خود نگیرید، و درباره موضوعات پیش داوری نکنید. ۴. همیشه بیشترین تلاشتان را بکنید.
✍ کلام تنها یک نشانه یا یک نماد مکتوب نیست. کلام یک نیروست. اقتداری است که برای بیان و ارتباط برقرار کردن، اندیشیدن، و نهایتا برای آفرینش رویدادهای زندگی خود در اختیار دارید. شما میتوانید سخن بگویید. کدام حیوان دیگری در روی سیاره میتواند سخن بگوید؟ کلام قدرتمندترین ابزاری است که به عنوان موجودی بشری در اختیار دارید، و این ابزاری جادویی است. اما مانند شمشیری دو لبه، کلام شما میتواند زیباترین رویاها را بیافریند و یا همهچیز را در اطراف شما نابود سازد. یک لبه آن استفاده نادرست از کلام است، که دوزخی واقعی میسازد. لبه دیگر آن بی عیب و نقص بودن کلام است، معصوم بودن آن است، که فقط زیبایی، عشق و بهشت زمینی را میآفریند. کلام بسته به این که چگونه مورد استفاده قرار گیرد، ممکن است شما را آزاد سازد و یا شما را از آنچه اکنون هستید بیشتر دربند کند. همه افسونی که شما در اختیار دارید، مبتنی بر کلام است. کلام شما افسون خاص است و استفاده غلط از آن جادوی سیاه. |
۴. «هنر خوب زندگی کردن»، ۵۲ میانبُر شگفتانگیز به شادکامی و موفقیت
- نویسنده: رولف دوبلی
این کتاب یک اثر شیرین، ساده، خواندنی و آموزنده در ارتباط با زندگی روزمره و به روایت نویسنده، “فلسفه زندگی کلاسیک در قرن بیست و یک” است. نویسنده راهکارهای یک زندگی خوب را به نقل از مترجم، داخل “یک جعبه ابزار شگفتانگیز” به مخاطب تقدیم میکند. این جعبه (کتاب) ۵۲ ابزار (روش علمی) مختلف دارد که مؤلفههای یک زندگی شاد و موفق را تحت عنوان «میانبُر ذهنی» ارائه کرده و به مخاطب در افزایش قدرت تفکر و تجزیه و تحلیل، تصمیمگیری بهتر و آگاهانهتر و یافتن مسیر درست زندگی یاری میرساند.
بهرهگیری از این راهکارهای کاربردی در زندگی شخصی، خطاهای فکری و شناختی را به حداقل رسانده و راه دستیابی به زندگی بهتر و سالمتر را برای فرد فراهم میکند. پیشنهاد میکنیم این کتاب لذتبخش را در کنار دیگر اثر مشهور این نویسنده سوئیسی «هنر شفاف اندیشیدن» با همین ترجمه روان و صمیمی بخوانید و با دیدگاهی تازه و شفاف و عمیق در زندگی آشنا شوید.
✍ اگر در لایۀ بیرونیتان بهطور شفاف مشخص نکنید که در عمق وجودتان به چه چیزی باور دارید، بهتدریج به عروسک خیمهشببازی تبدیل خواهید شد و دیگران برای مقاصد خود از شما بهرهبرداری خواهند کرد و دیر یا زود، تسلیم میشوید و دیگر مبارزه نمیکنید. اگر از بیرون بشکنید، بالاخره زمانی میرسد که از درون هم میشکنید. |
۵. راهنمای تحلیل رفتار متقابل در «وضعیت آخر»
- نویسنده: دکتر تامس آنتونی هریس
کتاب وضعیت آخر (من خوب هستم، شما خوب هستید) از آن نوع کتابهای متفاوت، خوب و تاثیرگذاری است که به مخاطب خود میآموزد، هر موقعیتی چه نوع رفتاری را طلب میکند. روش واقعبینانهی تحلیل رفتار متقابل، به اشخاص کمک میکند با کنترل فردی و رشد مهارتهای ارتباطی، به تعامل بهتری با محیط پیرامون بپردازند.
نویسنده، این موضوع روانشناسانه را در قالب کلماتی ساده و مفاهیمی جذاب در اختیار عموم مردم قرار میدهد. هریس سعی دارد با بیانی دلنشین، ابعاد شخصیتی کودک، والد، بالغ و نقش آنها در ارتباطات بیرونی یا گفتمان درونی انسان را شرح داده و علت بروز رفتارهای مختلف را روشن کند. سپس به مخاطب یاد میدهد با شناخت و کنترل هریک، چگونه به رفتارش جهت درستی داده و رفتار متقابل و به عبارتی، کنش و واکنشهای مطلوبتر و منطقیتری در اجتماع داشته باشد تا به رشد شخصیتی لازم برسد. در ادامه و تکمیل این کتاب محبوب خودشناسی، حتما اثر بعدی نویسنده «ماندن در وضعیت آخر» را هم مطالعه کنید.
✍ ازلحاظ اخلاقی احساسها نه خوب هستند و نه بد. رویدادها و حقایق وجودی ما هستند. کاری که ما با آنها میکنیم ممکن است خوب یا بد باشد؛ اما احساسها را نمیتوان با میزانها و معیارهای اخلاقی قضاوت کرد. احساسها ناخواسته برای ما اتفاق میافتند. یک روز ممکن است تصمیم بگیریم که دیگر هرگز عصبانی نشویم. بعد ناگهان ممکن است تصمیم بگیریم که همه را دوست داشته باشیم و دیگر هرگز از کسی متنفر نشویم، ولی بیآنکه خودمان خواسته باشیم خشمگین میشویم. چیزی برایمان اتفاق افتاده. حتی ممکن است اصلا ندانیم که چه چیز باعث این خشم شده، اما احساس واقعی است. این یک رویداد است. |
۶. احساس رضایت و خوشحالی درونی با «تئوری انتخاب»
- نویسنده: دکتر ویلیام گلاسر
تئوری انتخاب در واقع یک نظریه رواندرمانی است که اول بار توسط دکتر گلاسر ارائه شد. طبق این نظریه، این ما هستیم که افکار و اعمال و احساسات خود را انتخاب میکنیم و دیگران کوچکترین نقشی در احساس خوشبختی یا بدبختی ما ندارند. پس برای ایجاد و حفظ روابط سالم عاطفی و اجتماعی، اول به انتخاب درست و بعد کنترل رفتارهایمان نیاز داریم. به اعتقاد گلاسر رفتارهای ما دو بُعد بیرونی و درونی دارند که کنترل درون بسیار مؤثرتر از کنترل بیرونی میتواند باشد و روابط انسانها را بهتر پیش خواهد برد. روابطی که میان همسران، والدین و فرزندان، مدیر و کارمند و یا معلم و شاگرد، بعضا امکان دارد آسیبساز و دردسر آفرین شود.
او بسیاری از مشکلات زندگی را ناشی از روابط ناسالم دانسته و سعی دارد به مخاطب کمک کند تا با روشهای کاربردی برمبنای واقعیتدرمانی، بهتر با اطرافیانش کنار بیاید و کیفیت زندگی را بالاتر ببرد. بر این اساس اصلاح انتخابهای شخصی، در نهایت به رضایت فردی و خوشنودی درونی از زندگی خواهد رسید. خوب است بدانید ترجمه روان و اصولی جناب دکتر علی صاحبی، مورد تایید و تمجید شخص دکتر گلاسر هم قرار گرفت.
✍ بذر تمام بدبختیهای ما در سالهایی کاشته میشود که با آدمهایی سروکار داریم که معتقدند نه تنها دریافتهاند چهچیزی برای خودشان درست است بلکه صلاح دیگران را نیز میدانند. آنها با توسل به این اکتشاف خود و سنت مخربی که هزاران سال است بر فکر آنها سایه افکنده، احساس میکنند وظیفه دارند ما را مجبور کنند کاری را که از نظر آنها درست است، انجام بدهیم. بزرگترین منبع بدبختی انسان، نحوه مقاومتش در برابر این اجبار است. |
۷. «هنر عشق ورزیدن»، تمرین علاقهای عمیق و واقعی
- نویسنده: اریک فروم
این کتاب شگفتانگیز کلاسیک، عشق را در والاترین سطح شناختی، هنری معرفی میکند که علاوه بر تمرین به چهار عنصر کلیدی مراقبت، مسئولیتپذیری، احترام و دانش نیاز دارد. فروم معتقد بود عشق بیش از حس اشتیاق یا رویدادی تصادفی، یک فرآیند آموختنی است و انواع گوناگونی هم دارد؛ تنها باید نگرش خود را نسبت به عشق تغییر داده و چون نقاشی یا موسیقی، از تئوری آنرا بیاموزیم.
بر این اساس به جز عشق مادرانه و پدرانه، چهار الگوی متفاوت برای عشق تعریف و تشریح میکند: عشق برادرانه، عشق اروتیک، عشق به خود و عشق به خدا. در نهایت، انضباط، تمرکز و صبوری را به عنوان سه اصل هدایتکننده در مسیر یادگیری این هنر به مخاطب معرفی میکند. با این حال به اعتقاد این روانکاو برجسته، همهی تلاشهای انسان در این مسیر محکوم به شکست خواهد شد، چنانکه برای خودشناسی و تکامل شخصیت خویش تلاشی نداشته باشد.
✍ اگر آدم واقعاً و صمیمانه کسی را دوست داشته باشد، حتماً همه مردم، دنیا و زندگی را دوست میدارد. اگر من بتوانم به کسی بگویم «تو را دوست دارم» باید توانایی این را هم داشته باشم که بگویم «من در وجود تو همه کس را دوست دارم، با تو همه دنیا را دوست دارم، در تو حتی خودم را دوست دارم.» |
بیشتر بخوانید: معرفی کتاب در باب حکمت زندگی اثر آرتور شوپنهاور
۸. بازنویسی داستان زندگی در «راز سایه»
- نویسنده: دبی فورد
راز سایه هم چون اکثر کتابهایی از این دست، بیش از هرچیز به موضوع خودشناسی و خودسازی تاکید دارد. شرایط سخت زندگی را همهی انسانها به هر نحوی تجربه خواهند کرد، اما چگونگی رها شدن از یأس و غم و رنج این شرایط را همه نمیدانند. نویسنده معتقد است ما در این شرایط خاص، تحت تاثیر داستانهایی هستیم که برای خود تعریف میکنیم.
حقیقت وجودی ما فراتر از تصورمان قرار دارد، اما در سایهی نقابی که این حقیقت را پوشانده، شجاعت خارج شدن از داستان ساختگیمان را نداریم. داستانی که عمدتا انسان برای نشان دادن مظلومیت خود میسازد و او را از کشف علت اصلی ناکامی باز میدارد. فورد با تکیه بر تجربه شخصی خود میگوید، ترس و مقاومت در مقابل تغییر را باید کنار گذاشت تا به کشف قدرت درون رسید و داستان زندگی را از نو نوشت. داستانی بهتر که نقاط ضعف ما را به نقاط قوت تبدیل کرده و در رفع احساس ناخوشایند ما نسبت به خودمان، کارگشا خواهد بود.
✍ باورهای سایه محدودیتهای ما را تعیین میکنند. آنها به ما میگویند شایستۀ چه مقدار عشق، خوشبختی و موفقیت هستیم یا نیستیم. آنها فرایندهای فکری ما را شکل میدهند و مرزهای شخصیمان را تعریف میکنند. باورهای سایه خود را به عنوان حقیقت جا میزنند و مانع ابراز وجود ما میشوند. آنها رویاهایمان را پایمال میکنند. اما درک این نکته مهم است که باورهای سایه حاوی همان خردی هستند که برای رفتن به ورای محدودیتها و نارضایتیهای جاری به آن نیازمندیم. آنها به ما انگیزه میدهند که کاستیهای خود را جبران کنیم و ما را پیش میبرند تا نقطۀ مقابل آن چیزی بشویم که به خودمان میگوییم، هستیم. |
سخن آخر
در میان انبوه کلماتی که روزانه به قصد تغییر نگرش و رفتار و ایجاد انگیزۀ زندگی بهتر تولید و عرضه میشوند، بعضا متاسفانه با بازار مکارهی سودجویان یا هجمهی تبلیغات گسترده ناشران روبرو میشویم. اتفاقی که امکان رشد یک اثر معمولی را در حد کتب علمی و شناخته شده بالا برده و طبعا به فروش بالایی هم میرساند. از طرفی این باور عمومی وجود دارد که کتابهای علمی، در سطح متخصصین همان حوزه به رشته تحریر درآمده و برای عموم مردم قابل استفاده نیست.
سعی ما در این مطلب بر این امر استوار بود که در میان کتابهای خوبی که از نویسندگان مطرح و روانشناسان برجسته سراغ داشتیم، به معرفی تعدادی از سادهترین و کاربردیترین آثاری بپردازیم که میتوانند نقش مهمی در تحول نگرش ما به زندگی ایفا کنند. ادبیات برتر داستانی و کتب فلسفی هم از دیگر آثار تاثیرگذار و قابل تاملی هستند که نگاه تازهای به مخاطب هدیه خواهند داد. چنانچه علاقهمند به این حوزه هستید، بهترین کتابهای فلسفی با زبانی ساده، اما تکان دهنده! را هم از نظر بگذرانید. در پایان لطفا برایمان بگویید چه اثری تا به امروز موفق شده دیدگاه شما را نسبت به زندگی تغییر دهد و شما مطالعه چه کتابی را به این منظور پیشنهاد میدهید؟ کتاب هایی که زندگی شما را متحول کرده اند کدامند؟