ستاره | سرویس مادر و کودک – اسپاسم شیرخوارگی که به نام های IS و سندرم وست نیز شناخته می‌شود، یک نوع پرش یا انقباض ناگهانی است که در سال اول زندگی شخص نمایان شده و می‌تواند تا پنج سالگی ادامه پیدا کند و بعدها نیز منجر به بیماری‌های مختلفی چون اوتیسم شود. علائم این بیماری گرفتگی عضلات کودک برای چند ثانیه و حالتی شبیه به وحشت‌زدگی خواهد بود. این بیماری راه‌های درمانی مختلفی داشته که پس از مشاوره با متخصص مغز و اعصاب، اجرا خواهند شد. در این مقاله به بررسی این ناهنجاری و دانستنی‌های مربوط به آن می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
اسپاسم شیرخوارگی چیست؟
اسپاسم شیرخوارگی (IS) نوعی اختلال در نوزادان است که به تشنج ختم می‌شود. این تشنج (اسپاسم) باعث می‌شود ماهیچه های بازوها و پاها سفت شود و سر کودک به سمت جلو خم شود. این مشابه وحشت زدگی ناگهانی بوده و این کودکان ممکن است قابلیت‌هایی مانند نشستن و خزیدن را از دست دهند و رشد کمتر و ضعیف تری داشته باشند. با اینکه اسپاسم شیرخوارگی معمولا تا پنج سالگی متوقف می‌شود، اما ممکن است بعدها با انواع دیگر تشنج جایگزین شود. بسياری از اختلالات زمينه‌اي از قبيل آسيب دیدگی هنگام زايمان، اختلالات متابوليك و اختلالات ژنتيكی مي‌توانند باعث بروز اسپاسم شیرخوارگی شوند. تشخيص علت و زمينه آن مسئله مهمی به شمار آمده که البته در بعضی از کودکان هیچ دلیلی یافت نمی‌شود.
اسپاسم شیرخوارگی چگونه نمایان می‌شود؟
این اسپاسم ناگهانی بوجود آمده و یک یا دو ثانیه به طول می‌انجامد. چندین اسپاسم در طول چند دقیقه و معمولا پس از راه رفتن کودک اتفاق می‌افتد. این گرفتگی‌ها معمولا با سکسکه، قولنج و ریفلاکس معده اشتباه گرفته می‌شوند. هنگام وقوع اسپاسم شیرخوارگی چه اتفاقاتی رخ می‌دهند؟
- سر با خم شدن بازوها به جلو خم شده و زانوها به دخل بدن و به سمت قفسه سینه جمع می‌شوند.
- سر با خم شدن بازوها و پاها به عقب خم می‌شود.
- حرکات کوچک در گردن یا سایر قسمت‌های بدن دیده می‌شود.
چه عواملی باعث ایجاد اسپاسم شیرخوارگی می‌شوند؟
اسپاسم شیرخوارگی که به آن سندرم وست نیز گفته می‌شود، می‌تواند در اثر ناهنجاری‌های مغزی، عفونت، آسیب مغزی یا غیرطبیعی بودن رگ‌های خونی مغز ایجاد شود. همچنین ممکن است در نوزادانی که اختلالات متابولیکی و ژنتیکی خاصی دارند، اتفاق بیفتد. در برخی موارد نادر، اسپاسم شیرخوارگی در اثر کمبود
ویتامین B6 ایجاد می‌شود؛ گاهی اوقات هم علت دقیق آن مشخص نیست. با این حال، جهش‌های ژنتیکی با اسپاسم‌های نوزادی بیشترین ارتباط را دارند.
اسپاسم شیرخوارگی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
این بیماری توسط یک متخصص مغز و اعصاب کودکان (پزشک متخصص در مشکلات مغزی، ستون فقرات و سیستم عصبی) تشخیص داده می‌شود. آزمایشات شامل موارد زیر است:
- تست خون و ادرار برای مشاهده آثار عفونت یا بیماری
- EEG یا نوار مغزی که با هدف مشاهده امواج مغزی و فعالیت الکتریکی در مغز انجام می‌شود، یک مشکل خاص به نام هیپس آریتمی را تشخیص می‌دهد که تاییدی بر بیماری اسپاسم شیرخوارگی است؛ اما هر کسی که مبتلا به اسپاسم است، لزوما این بیماری را نخواهد داشت.
- VEEG یا نوار مغزی ویدیویی
- اسکن CAT ،MRI وPET برای مشاهده‌ی درون مغز
چگونه می‌توان اسپاسم شیرخوارگی را پیش‌بینی کرد؟
پیش‌بینی اسپاسم شیرخوارگی در کودکان تا حد زیادی به علت اصلی بیماری بستگی دارد. پیش‌بینی این بیماری معمولا کار دشواری است زیرا بسیاری از نوزادان مبتلا به IS قبل از شروع اسپاسم دچار اختلال عصبی هستند. کودکانی که روند درمانی سریع و پیشرفت قابل توجه داشته و هیچ علتی برای ابتلا به این بیماری در آن‌ها یافت نمی‌شود، از پس این بیماری به خوبی برخواهند آمد.
اسپاسم شیرخوارگی معمولاً تا اواسط دوران کودکی برطرف می‌شود؛ اما بیش از نیمی از کودکان مبتلا، در دوران بعدی کودکی خود، دچار انواع دیگر تشنج مانند سندرم لنوکس-گستو، نوعی بیماری
صرع می‌شوند. علاوه بر این احتمال ابتلا به
بیماری اوتیسم در مبتلایان به اسپاسم شیرخوارگی بسیار زیاد است. شواهد حاکی از آن است که هرچه سریع‌تر برای درمان بیماری اسپاسم شیرخوارگی اقدام شود، در نهایت نتایج بهتری به دست خواهد آمد؛ بنابراین تشخیص و درمان به موقع این نوع تشنج ضروری است.
اسپاسم شیرخوارگی چگونه درمان می‌شود؟
روش‌های درمانی اولیه برای بیماری اسپاسم شیرخوارگی شامل چندین نوع درمان هورمونی از جمله هورمون آدرنال کورتیکوتروفیک (ACTH؛
پردنیزولون) یا
ویگاباترین، داروی ضد تشنج است. این درمان‌ها بسیار مؤثر بوده اما دارای عوارض جانبی جدی هستند و باید حتما با مشورت متخصص مغز و اعصاب مصرف شوند. هنگامی که درمان‌های استاندارد بهبودی چشمگیری به دنبال نداشته باشند، گزینه‌های دیگری مانند
رژیم کتوژنیک و داروهای ضد تشنج در نظر گرفته می‌شود. جدا از روش درمان انتخاب شده، شروع هر چه سریع‌تر روند درمانی بسیار مهم است.
چگونه می‌توان به کودک مبتلا به اسپام شیرخوارگی کمک کرد؟
برای کمک به مبتلایان اسپاسم شیرخوارگی با پزشک همکاری کرده و اقدامات زیر را رعایت کنید:
- مصرف تمام داروها طبق نسخه‌ی پزشک
- شرکت در جلسات ارزیابی رشد و درمان
- پیگیری و شرکت در تمامی نوبت‌های ملاقات با پزشک
کلام آخر
اسپاسم شیرخوارگی از آسیب‌های هنگام زایمان، مشکلات ژنتیکی، مشکلات مغزی و … ایجاد نشات می‌گیرد. این بیماری در نوزادان شایع است و عمولاً تا پنج سالگی ناپدید می‌شود؛ اما می‌تواند بعدها بیماری‌هایی از جمله انواع مختلف تشنج، اوتیسم و… را به همراه داشته باشد. ریشه‌یابی این بیماری و شروع سریع روند درمان امری بسیار مهم و ضروری است که باید پس از مراجعه به متخصص مغز و اعصاب، آغاز شود. مراجعات مرتب به پزشک، مصرف منظم دارو طبق دستور پزشک و مشارکت در روش‌های مختلف درمانی مهم‌ترین نکاتی هستند که باید در جهت بهبود کودک مبتلا به اسپاسم شیرخوارگی انجام شوند.
قابل توجه است که بعضی اوقات این بیماری با مسائلی نسبتا کم اهمیت اشتباه گرفته شده و درمان آن به تعویق می‌افتد. در همین راستا پیشنهاد می کنیم مطلب “
پرش های نوزاد در خواب و هر آنچه پدر و مادر ها لازم است بدانند” را در ستاره بخوانید و هرگونه واکنش غیرطبیعی را در یک سال اول زندگی فرزند خود جدی بگیرید. اگر کودک عزیز شما نیز تجربه این بیماری را داشته یا آن را در اطرافیان خود مشاهده کرده اید، نظرات و تجربیات خود را با ما و همراهان
ستاره به اشتراک بگذارید. از همراهی شما سپاسگزاریم.
برگرفته از: kidshealth و childneurologyfoundation
نویسنده: مهدیه منصوری
بروزرسانی: 19 دی 1400
حیدری
با سلام خدمت شما!
من یک کودک شش ماه دارم، در این اواخر یک مشکلی برایش پیش آمده که خیلی نگرانم ساخته است. برای اولین بار وقتی دیدم کودکم به خود می پیجید، چشمانش کاملا ایستاد و مردمک های چشمانش به طرف پایین قرار گرفته. همین طور دستانش کاملا سفت و محکم شده است. این حالت تقریبا یک یا دو دقیقه ای طول می کشد. نمی دانم آیا این تشنج همان مورد اسپاسم شیرخوارگی است یا خیر.
لطفا کمکم کنید.
مهدیه منصوری
کاربر عزیز، اگر نشانه های نگران کننده دیدید حتما مساله را بصورت تلفنی با پزشک کودکان در میان بگذارید تا خیالتان آسوده شود.