ستاره | سرویس گیاهان و حیوانات – پرورش و نگهداری از کاکتوسها به مراتب آسانتر از سایر گیاهان است، با این حال برای به دست آوردن کاکتوسهایی با رشد کافی و مطلوب باید این گیاهان را با خاک مناسب کاکتوس و در گلدان مخصوص خودشان پرورش دهید. گلدانهای گلی از جنس رس، گلدان پلاستیکی، باکسهای چوبی و ظروف تزئینی سرامیکی برای کاشت کاکتوسها و سایر گیاهان گوشتی مناسب هستند؛ در حالی که ظروف لعابدار به دلیل فقدان خلخل و فرج دیوارهها برای تخلیه آب، توصیه نمیشوند. زیرا کاکتوسها به ماندن آب در پای ریشه بسیار حساس بوده و از بین میروند. در این مقاله روش تعویض خاک کاکتوس و شیوه تغییر دادن گلدان این گیاه را توضیح میدهیم.
نکات مهم برای تعویض خاک کاکتوس و گلدان آن
۱- قبل از استفاده از هر گلدان جدیدی برای کاشت و تعویض خاک کاکتوس، باید گلدان را به طور کامل با آب و صابون شستشو دهید و تمیز کنید. این کار برای از بین بردن آفات و بیماریهای احتمالی باقیمانده از گلدان، گیاهان و یا خاک موجود در کشتهای قبلی لازم است.
۲- سوراخ کف گلدان را با خردههای سنگ، قطعات شکسته گلدانی یا چند سانتیمتر سبوس برنج بپوشانید تا مانع خروج خاکها شوید.
۳- کاکتوسهایی را که تعویض گلدان کردهاید و در گلدان جدیدی کاشتهاید، فورا آبیاری نکنید. پس از چند روز که گیاهان خشک شدند آنها را در چند هفته اولیه به مقدار کم آبیاری کنید. این کار به ریشههای شکسته شده فرصت بهبودی میدهد.
بهترین زمان تعویض گلدان کاکتوس
- ریشههای کاکتوس از ته گلدان بیرون زده باشد.
- خاک گلدان بسیار سخت، سفت و نفوذناپذیر شده باشد.
- رشد کاکتوس نسبت به قبل بسیار کم شده و گیاه شادابی خود را از دست داده باشد.
- ریشههای کاکتوس از سطح خاک بیرون زده باشد.
-
سایز کاکتوس از اندازه گلدان آن بزرگتر شده باشد.
مراحل تعویض خاک کاکتوس و گلدان آن
- گلدان را به آرامی وارونه کنید، با یک دست گیاه و با دست دیگر گلدان را نگه دارید.
- اگر خاک گلدان خیلی سفت نباشد با یک حرکت گلدان و یک یا چند تلنگر، گیاه از داخل گلدان خارج میشود. بنابراین بهتر است خاک گلدانی را که قصد تعویض آن را دارید، یک الی دو روز قبل از جابجایی به طور کامل آبیاری کرده باشید. این عمل باعث میشود در یکی دور روز آینده خاک به اندازه کافی خشک شده باشد و همچنین گیاه آب کافی جذب کرده و از وارد آمدن شوک به آن پیشگیری شود.
- تذکر مهم: در صورتی که خاک گلدان خیلی سفت بود و وارونه کردن و ضربه به گلدان و یا حتی مرطوب کردن خاک به تخلیه آن کمکی نمیکرد، بهتر است گلدان را خرد کرده و گیاه را خارج کنید؛ زیرا ارزش یک گیاه چند ساله به مراتب بیشتر از یک گلدان است.
- خاک اطراف ریشه را به آرامی و با ملایمت تکان داده تا از ریشه جدا شود. ریشههای شکسته، کهنه و بیمار را از گیاه جدا کنید. همچنین ریشههایی که به هم پیچیده است را ببرید تا کاکتوس بتواند ریشههای جدید در گلدان جدید ایجاد کند.
- کاکتوس را در گلدان جدید که با خاک مناسب کاکتوس پر کردهاید بکارید و مراقب باشید که گیاه درست تا همان قسمت که قبلا در زیر خاک بوده است، بیشتر زیر خاک نرود؛ زیرا اگر گیاه عمیقتر کاشته شود احتمال پوسیدگی آن وجود دارد. چنانچه آن قسمت ساقه مشخص نبود با یک لایه ماسه اطرافش را بپوشانید تا محل داخل خاک مشخص باشد.
- کاکتوس را درون گلدان قرار داده به طوری که قسمت بالای ریشههایش در یک سانتیمتری زیر لبه گلدان قرار گیرد. با مخلوط خاک کاکتوس ریشهها را بپوشانید و سپس خاک اطراف ریشه را محکم کنید و به آرامی روی خاک فشار بیاورید تا گیاهتان بتواند در گلدان به صورت ایستاده باقی بماند.
- دقت کنید برای قرار دادن کاکتوس در گلدان، آن را درون خاک فشار ندهید. زیرا این کار باعث میشود ریشهها دچار آسیب شوند. شما باید با دقت ریشهها را درون گلدان قرار داده و آن را طوری با خاک بپوشانید که هیچ گونه آسیبی به آنها نرسد.
- با استفاده از یک قاشق سطح خاک را با سنگریزه شسته شده بپوشانید و پس از گذشت سه الی چهار روز گیاه را آبیاری کنید.
سایر نکات برای تعویض خاک کاکتوس و گلدان آن
اگر کاکتوس شما از نوع خاردار است، کاغذ یا مقوا به دور کاکتوس بپیچید و یا با استفاده از دستکش به آرامی کاکتوس را از داخل گلدان خارج کنید.
اگر قطر گلدان شما کمتر از ۱۰ سانتیمتر است در آبیاری دقت کنید زیرا خاک درون آن با سرعت بیشتری خشک میشود و نیاز به آبیاری بیشتر است.
سخن پایانی
کاکتوسها و گیاهان گوشتی آبدار به دلیل رشد کندی که دارند، معمولا هر دو تا چهار سال یک بار نیاز به تعویض خاک کاکتوس و گلدان آن دارند. مهمترین نکته در تعویض گلدان کاکتوس، عدم آبیاری گیاه بلافاصله بعد از جابهجایی است و لازم است گیاه را سه تا چهار روز بعد از جابهجایی آبیاری کنید تا ریشهها فرصت بازسازی و استقرار در خاک جدید را داشته باشند. سوالات خود در زمینه نحوه تعویض خاک و گلدان کاکتوس را از طریق بخش نظرات و پرسشها با ما به اشتراک بگذارید و در صورت علاقه به مطالعه درباره این گیاهان و معرفی انواع کاکتوس خانگی برای داخل منزل و باغچه به بخش کاکتوس در سایت ستاره مراجعه کنید.
برگرفته از: کتاب جهان کاکتوسها (پرورش کاکتوس در باغ، خانه و آپارتمان) کاکتوسها و کتاب گیاهان گوشتی (گیاهان آبدار)