نویسنده: مهناز پیرزاده
بروزرسانی: 17 مرداد 1401
ستاره | سرویس گیاهان و حیوانات – یکی از گیاهان جالب، دوست داشتنی با برگ‌هایی کوچک و دلربا؛ گیاه پلکترانتوس یا پونه زینتی است که در گلدانی کوچک و با امکانات کم باغبانی به راحتی می‌توان آن را نگهداری و تکثیر کرد. در این مقاله شیوه نگهداری، تکثیر و پرورش پونه زینتی را آموزش می‌دهیم.
شرایط محیطی مناسب برای نگهداری و پرورش پونه زینتی
۱. آبیاری
۲. خاک
۳. نور
۴. دما
۵. تامین رطوبت
۶. هرس
۷. کوددهی
۸. تعویض گلدان
پونه زینتی رشد سریعی دارد و خیلی زود گلدان خود را با برگ و ریشه‌هایش پر می‌کند بنابراین سالانه به تعویض گلدان نیاز دارد.
مشخصات پونه زینتی یا پلکترانتوس
گیاه پونه زینتی با نام علمی پلکترانتوس آمبوینیکاس از خانواده نعنائیان، گیاهی خزنده، علفی و بوته‌ای شکل است و برگهای آن دارای طعم و عطری مشابه پونه کوهی است. پرورش این گیاه به دلیل برگهای زیبا و ظاهر جذابی که دارد بیشتر به عنوان یک گیاه زینتی در سراسر جهان رایج است و در برخی کشور‌ها از برگهای آن استفاده دارویی شده، همچنین به عنوان یک ادویه در آشپزی استفاده می‌کنند.
پلکترانتوس بومی جنوب و جنوب شرقی آفریقاست و در برخی منابع به آن گل گاو زبان هندی، نعنای مکزیکی و آویشن اسپانیایی نیز گفته میشود. در طب سنتی از برگهای این گیاه برای درمان سرفه، بهبود گلو درد و احتقال بینی، رفع عفونت و و پیشگیری از روماتیسم و کمک به درمان آن استفاده میشود.
شکل برگهای پونه زینتی، سبز مخملی است و در برخی گونه‌ها دارای حاشیه سفید در اطراف لبه برگ است. گل‌های این گیاه ریز و در رنگ‌های سفید، صورتی و بنفش در بهار و تابستان ظاهر می‌شوند. این گیاه در شرایط مناسب رشد، ارتفاعی بین ۳۰ تا ۶۰ سانتیمتر و عرضی با پهنای ۶۰ تا ۹۰ سانتیمتر پیدا خواهد کرد.
نحوه تکثیر پونه زینتی
۱) کاشت بذر
- بذر‌های گیاه را از مراکز مطمئن فروش محصولات کشاورزی تهیه کنید و آن‌ها را داخل یک سینی نشا یا گلدان‌های کوچک حاوی ماسه نرم یا کمپوست بذر در خاک سطحی بکارید.
- بعد از کاشت بستر کاشت را بخوبی آبیاری کنید و روی گلدان را با نایلون شفاف بپوشانید تا شرایط گلخانه‌ای ایجاد شده وگرما و رطوبت مورد نیاز جوانه زنی بذر بهتر فراهم شود.
- برای ورود اکسیژن و ایجاد تهویه چند سوراخ در سطح نایلون ایجاد کنید و گلدان را در محلی با دریافت نورکافی و غیر مستقیم خورشید مانند پشت یک پنجره آفتابگیر قرار دهید.
- بذر پونه به سرعت جوانه زده و در کمتر از دو هفته اولین جوانه‌های بذر از خاک خارج می‌شوند. توجه داشته باشید در طول دوره جوانه‌زنی لازم است بستر کاشت همواره مرطوب و نه خیس و غرقابی باشد.
-
بعد از جوانه زدن بذرها، نایلون را برداشته و گلدان را به محلی با نور بیشتر منتقل کنید. هنگامی که جوانه‌ها بزرگتر شده و چند برگی شدند میتوانید آن‌ها را به گلدان اصلی یا فضای بیرون انتقال دهید.
۲) قلمه زدن
- از ساقه‌های سالم و قوی گیاه قلمه‌هایی به طول ۷ تا ۱۰ سانتیمتر در فصل بهار جدا کنید، برگهای قلمه را جدا کرده و فقط دو تا سه برگ باقی بگذارید تا بیشتر انرژی گیاه صرف ریشه‌زایی شود.
- قلمه‌ها را در خاک مخصوص قلمه یا ماسه نرم بکارید و به منظور موفقیت بیشتر در قلمه زدن، میتوانید انتهای قلمه‌ها را در هورمون ریشه‌زایی فرو ببرید و سپس قلمه‌ها را بکارید.
- قلمه‌ها را در محیطی گرم و مرطوب قرار دهید و تا زمان گرفتن قلمه و ایجاد برگ جدید، همواره بستر کاشت را مرطوب حفظ کنید.
سخن پایانی
تکثیر و پرورش پونه زینتی به دلیل رشد سریع و نگهداری آسانی که دارد، یک انتخاب عالی برای مبتدیان در نگهداری از گل و گیاه و علاقه‌مندان به باغبانی است و می‌تواند پوششی سبز و جذاب را در تمام طول سال در خانه شما ایجاد کند. همچنین این گیاه معطر برای نگهداری در ظروف و تراریوم و همچنین پاسیو ایده‌آل است.
چنانچه درباره کاشت، تکثیر و نگهداری پونه زینتی سوالی دارید، میتوانید از طریق بخش نظرات و پرسش‌ها با ما در میان بگذارید. اگر به تراریوم علاقه‌مندید پیشنهاد می کنیم آموزش ساخت تراریوم کاکتوس را نیز در ستاره مطالعه کنید.
ملیحه
سلام ممنون از راهنماییهای خیلی خوبتون واقعا استفاده کردم
شهرزاد
سلام .ببخشید میشه بفرمایید این عکسی که من میفرستم واستون همین گیاه پلکترانتوس هست یا نه شک دارم .ولی بوو عطرش مثل اویشن و نعنا است چیزی بین این دوتا
مهناز پیرزاده
کاربر گرامی امکان ارسال عکس در بخش نظرات نیست. میتوانید از قابلیت آپلود عکس در سرچ ایمیج گوگل استفاده کنید و نام گیاه مورد نظر خود را در گوگل جستجو کنید.
بدون نام
باسلام به اساتید وصاحب نظران گل وپرورش گیاهان بخصوص اپارتمانی
بنده گلدانی رابنام گل پونه از نمایشگاه گل تهیه کردم این گلدان پر گل وگلدان پرحجمی بود این گلدان راداخل اتاق نگداری کردم خیلی معطروخوش بوبود وگلدان راداخل راهرو ساختمان بردم بعد از ۱هفته گلدان لخت لخت شد لطفآ مرا راهنمائی کنید علت اینکه گلدان کچل شد چیستت???? ممنون ومتشکرم
سلام شما باید آن را در زیر نور آفتاب می گذاشتی
خوب
مهناز پیرزاده
متداولترین عامل ریزش برگهای سبز گیاه، شوک است. شوک اغلب به واسطه تغییر ناگهانی در شرایط محیطی ایجاد میشود. مثلا ممکن است دما، نور یا عادت آب دهی گیاه تغییر کرده باشد.