ستاره | سرویس علوم – سیستمهای سیاسی زیادی در کشورهای مختلف جهان مشغول فعالیت هستند. کمونیسم و سوسیالیسم دو سیستم اقتصادی هستند که توسط مردم به وجود آمده اند. کمونیسم به عنوان یک سیستم سازمانی اجتماعی توصیف میشود که جامعه، مالکیت آن را در اختیار دارد و هر یک از افراد با توجه به نیازها و داراییهایشان در آن سرمایهگذاری میکنند. از طرف دیگر، سوسیالیسم یک تئوری اقتصادی است که در آن وسایل تولید، توزیع و مبادله در کل متعلق به جامعه هستند و کنترل میشوند. توزیع ثروت در سوسیالیسم طبق تلاش و مشارکت انجام میشود. در واقع چنین میتوان گفت که کمونیسم زیرمجموعه سوسیالیسم است. کافی است این مقاله را بخوانید تا با تفاوت سوسیالیسم و کمونیسم از جنبههای مختلف آشنا شوید.
در این مطلب میخوانید:
تعریف کمونیسم
کمونیسم به سیستم سیاسی و اقتصادی اطلاق میشود که مبتنی بر عقاید مالکیت مشترک بر فاکتورهای تولید است و در آن هیچ طبقه اجتماعی، ایالت و پول حضور ندارد. هدف آن ایجاد جامعه کمونیستی است. کلمه «کمونیسم» یک کلمه لاتین و به معنای «مشترک» است. در کمونیسم عوامل تولید متعلق به مردم هستند. در اینجا ثروت بر اساس نیاز بین مردم توزیع میشود. کمونیسم بر اساس اصل برابری اقتصادی است. چین، کوبا، کره شمالی، ویتنام و لائوس برخی از کشورهایی هستند که کمونیسم هنوز در آنها وجود دارد.
تعریف سوسیالیسم
سیستم اقتصادی که در آن عوامل تولید متعلق به جامعه هستند و توسط آن اداره و کنترل میشوند. سوسیالیسم بر پایه برابری است و در آن همه مردم از حقوق یکسانی برخوردار هستند. در این شکل از سازمان اجتماعی، ثروت با توجه به تلاشهای مردم بین آنها توزیع میشود. در سوسیالیسم توزیع برابر درآمد وجود دارد و هدف آن پر کردن شکاف بین فقرا و ثروتمندان است. یک قدرت برنامهریزی مرکزی در این سیستم وجود دارد که اهداف اقتصادی-اجتماعی را تعیین میکند. در این اقتصاد، مردم حق کار دارند اما نمیتوانند شغل مورد نظر خود را انتخاب کنند. در سوسیالیسم اشتغال مردم تنها توسط قدرت تصمیمگیری میشود. دانمارک، هلند، فنلاند و کانادا برخی از کشورهایی هستند که در آنها سوسیالیسم وجود دارد.
تفاوتهای کلیدی سوسیالیسم و کمونیسم
در ادامه تفاوت سوسیالیسم و کمونیسم در نکات ذکر شده در پایین، مورد بحث قرار میگیرد:
۱. فلسفه
کمونیسم به عنوان یک سیستم سازماندهی اجتماعی تعریف میشود که در آن تمرکز اصلی بر مالکیت جمعی و جامعه بدون طبقه اجتماعی است. سوسیالیسم به سازمانی اجتماعی اطلاق میشود که در آن مالکیت عمومی یا تعاونی از وسایل تولید وجود دارد.
۲. تئوری
کمونیسم یک تئوری سیاسی و اقتصادی است در حالی که سوسیالیسم یک تئوری اقتصادی است.
۳. بنیانگذاران
مفهوم کمونیسم را در فیلسوف آلمانی به نامهای کارل مارکس و فریدریش انگلس مطرح کردند، در حالی که مفهوم سوسیالیسم توسط رابرت اوون مطرح شد.
۴. ایده اصلی
موضوع کمونیسم دستیابی به برابری بین اعضای جامعه و حمایت از جامعهای عاری از طبقه اجتماعی است. از طرف دیگر، دستیابی به برابری و انصاف بین اعضای جامعه، ایده اصلی سوسیالیسم است.
۵. تقسیم ثروت
در کمونیسم، ثروت با توجه به نیاز بین مردم توزیع میشود. برعکس، در سوسیالیسم توزیع ثروت با توجه به مشارکت آنها انجام میشود.
۶. مالکیت
در کمونیسم، اعضای دولت به طور جمعی مالک وسایل تولید هستند. برخلاف سوسیالیسم که وسایل تولید در اختیار شهروندان است.
۷. مدیریت منابع
در کمونیسم، مدیریت منابع در اختیار افراد متعلق به یک حزب اقتدار خاص است. در مورد سوسیالیسم، مدیریت منابع توسط مردم انجام میشود.
۸. مالکیت اموال
در سوسیالسم، مردم در مورد اموال خود آزاد هستند؛ اما در کمونیسم، تنها مالکیت اموال عمومی مجاز است. مالکیت اموال خصوصی مجاز نیست؛ زیرا موجب تمایز بین مالکیت عمومی و خصوصی میشود.
۹. دیدگاه راجع به نظام سرمایهداری
کمونیسم سعی دارد نظام سرمایهداری را از بین ببرد، در حالی که در سوسیالیسم نوعی نظام سرمایهداری وجود دارد.
جدول مقایسهای
مبنای مقایسه | کمونیسم | سوسیالیسم |
ایدئولوژی | سیاسی و اقتصادی | اقتصادی |
پیشنهاد شده توسط | کارل مارکس و فریدریش انگلس | رابرت اوون |
ایده اصلی | دستیابی به برابری بین اعضای جامعه و ترویج جامعه بدون نظام طبقاتی | دستیابی به برابری و انصاف بین اعضای جامعه. |
مبانی توزیع ثروت | با توجه به نیازها | با توجه به تلاشها یا مشارکتها |
وسایل تولید | به یک اندازه متعلق به اعضای دولت است. | متعلق به شهروندان است. |
مدیریت منابع | متعلق به یک حزب اقتدار خاص است. | توسط مردم انجام میشود. |
مالکیت املاک | اموال خصوصی را نمیتوان صاحب شد، اما اموال شخصی را میتوان صاحب شد. | بله |
نظام سرمایهداری | کمونیسم نظام سرمایهداری را از بین میبرد | نظام سرمایهداری میتواند در سوسیالیسم وجود داشته باشد. |
نتیجه گیری
هر دو ایدئولوژی سکولاریسم را ترویج میکنند (دین را رد میکنند). اما درباره تفاوت سوسیالیسم و کمونیسم باید گفت کمونیسم مشوقهای سختتر کار کردن مردم را حذف میکند و به همین دلیل، مردی که سخت کار میکند همان مقدار پول دریافت میکند که یک مرد بیکار به دست میآورد. این دیدگاه سبب شده که این مکتب موجودیت خودش را در طول زمان در بیشتر نقاط جهان از دست بدهد. با این حال، سوسیالیسم هنوز در بسیاری از کشورها وجود دارد. اگر علاقهمند هستید تفاوت کمونیسم و سایر مکتبها را بدانید، پیشنهاد میکنیم مقاله تفاوت کمونیسم و مارکسیسم را از دست ندهید. شما چه تفاوتهای دیگری را بین کمونیسم و سوسیالیسم میشناسید و چقدر با این دو مکتب فکری آشنایی دارید؟ میتوانید نظرات خود را در مورد این مکاتب با ما در قسمت «نظرات و پرسشها» به اشتراک بگذارید. از اینکه تا پایان همراه ما بودید از شما سپاسگزاریم.
برگرفته از: keydifferences
Akbar
درود بر شما.
آیا این دو تفکر و سیستم اقتصادی(کمونیسم و لیبرالیسم) جایی نقطه اشتراک دارن؟
Maede
بسیار مفید و عالی بود ممنونم
حمید
انتخاب شغل مجاز نیست؟! از کدوم دانمارک و فنلاند حرف میزنی؟ صبح چی خوردی؟ فکر کنم مسموم شدی
حمید
ضعیف و مبهم بود توی جدول روی املاک بعد توضیح دادی در کمونیست مالکیت اموال خصوصی خیر، اموال شخصی آری، منظورت از اموال شخصی مسواک و لباس و زیر و ایناست؟!
Sahel
کتابی وجود داره که همه ایدئولوژی هارو شرح داده باشه؟
پرستوک
با سلام
با وجود مقایسه مفیدی که داشتید الان تفاوتشون دو بهتر متوجه شدم. بسیار سپاسگزارم.