نویسنده: فاطمه حکمت شعار
بروزرسانی: ۱۳ آبان ۱۴۰۰
ستاره | سرویس فرهنگ و هنر – استیون اسپیلبرگ ۷۲ ساله را قدرتمندترین و پرنفوذترین فرد در صنعت سینما و موفق‌ترین کارگردان تجاری سینما معرفی می‌کنند. او تا کنون شش بار نامزد اسکار بهترین کارگردانی شده و دوبار جایزه بهترین کارگردانی را بدست آورده است. در مقام تهیه کننده نیز، نه فیلم او تا به امروز نامزد بهترین فیلم اسکار شناخته شده و یک جایزه اسکار بهترین فیلم را برای «فهرست شیندلر» دریافت کرد. او با یازده نامزدی گلدن گلوب و دو جایزه گلدن گلوب بهترین کارگردانی، رکورددار بیشترین نامزدی بخش کارگردانی گلدن گلوب است.
بیوگرافی استیون اسپیلبرگ
استیون آلن اسپیلبرگ (Steven Allan Spielberg) تهیه کننده، کارگردان و فیلمنامه نویس آمریکایی در ۱۸ دسامبر ۱۹۴۶ در ایالت اوهایو به دنیا آمد. فیلمسازی را به صورت آماتور در کودکی آغاز کرد. در دوازده سالگی اولین فیلمش را با بازی دوستانش ساخت و در شانزده سالگی یک فیلم علمی تخیلی بلند را در یک سینمای محلی به روی پرده برد. «Amblin» فیلم کوتاهی که اسپیلبرگ در ۱۹۶۸ ساخت، یک سال بعد در دو جشنواره فیلم آتلانتا و ونیز به نمایش در آمد و توانست برنده جایزه جشنواره ونیز شود. پس از چند کارگردانی تلویزیونی، «دوئل» اولین فیلم تلویزیونی او در ۱۹۷۱ با فیلمنامه‌ای قوی و خلاقانه به سرعت مورد توجه قرار گرفت و به اکران سینمایی با فروش بالا رسید.
ورود به عرصه سینما برای اسپیلبرگ، در ۱۹۷۴ با یک درامای جنایی به نام «The Sugarlan Express» آغاز شد. فیلمی که توانست جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره کن را از آن خود کند. «آرواره ها» در ۱۹۷۵ به یکی از پرفروشترین فیلم‌های تاریخ سینما مبدل شد و با نامزدی در بهترین فیلم اسکار، اسپیلبرگ را به عنوان کارگردانی مطرح به مخاطبان معرفی کرد. «برخورد نزدیک از نوع سوم» در ۱۹۷۷ اولین نامزدی بهترین کارگردان اسکار را برایش به ارمغان آورد. «مهاجمان صندوق گمشده» در ۱۹۸۱ دومین نامزدی جوایز اسکار را نصیب اسپیلبرگ کرد. این فیلم برنده چهار جایزه اسکار و نامزد ۵ رشته از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی شد.
یکی دیگر از موفق‌ترین و پرفروشترین آثار اسپیلبرگ در ۱۹۸۲ به روی پرده رفت. «ای تی: موجود فرازمینی» بار دیگر او را نامزد بهترین کارگردان اسکار و فیلم را کاندیدای بهترین فیلم اسکار کرد. «پارک ژوراسیک» در ۱۹۹۳ یکی دیگر از موفقیت‌های تجاری را برای آقای کارگردان رقم زد. فیلمی که برنده سه جایزه اسکار شد و هم اینک در فهرست ۲۵۰ فیلم برتر تاریخ سینما قرار گرفته است. در همان سال یکی از مهمترین آثار اسپیلبرگ هم منتشر شد. «فهرست شیندلر» یکی دیگر از فیلم‌های برتر تاریخ نام گرفت و توانست جایزه بهترین فیلم و بهترین کارگردانی اسکار را نصیب اسپیلبرگ کند. در ۱۹۹۹ اسپیلبرگ با یکی دیگر از فیلم‌های ماندگار سینما درخشید. «نجات سرباز رایان» بار دیگر جایزه بهترین کارگردانی اسکار را برایش به ارمغان آورد.
«هوش مصنوعی» «گزارش اقلیت» «اگه می‌تونی منو بگیر» «ترمینال» «ماجراهای تن‌تن» «جنگ دنیاها» «مونیخ» «اسب جنگی» «لینکلن» «پل جاسوسان» و «پست» از مهمترین فیلم‌های اسپیلبرگ در هزاره سوم اند. در ادامه با ده فیلم از بهترین ساخته‌های او بیشتر آشنا می‌شویم.
بهترین فیلم‌های استیون اسپیلبرگ از نگاه مخاطبان IMDB (در قیاس با متاکریتیک)
ترتیب فیلم‌ها بر اساس امتیاز IMDB از کمترین به بیشترین فهرست شده است.
۱۰. لینکلن (Lincoln 2012)
- IMDB ۷.۳/۱۰
- Metacritic ۸۶%
لینکلن درامی تاریخی بر پایه زندگی «آبراهام لینکلن» اولین رئیس جمهور جمهوری خواه آمریکاست. او بنیانگذار آزادی و دموکراسی و خاتمه دهنده نظام برده‌داری در ایالت متحده شناخته می‌شود. نگاه فیلم هم بر وقایع سیاسی قرن نوزده، زمان اوج جنگ‌های داخلی امریکا و تلاش‌ها و کشمکش‌های لینکلن برای لغو قانون برده داری استوار است. بی تردید در کنار تسلط و تجربه اسپیلبرگ، بازی بی‌نظیر «دنیل دی لوئیس» در نقش سیاستمداری آرام و صبور و قدرتمند، آن هم در یکی از سخت‌ترین برهه‌های تاریخی، یکی از نقاط قوت فیلم به شمار می‌رود. این فیلم با نامزدی در ۱۲ بخش اسکار، هفت بخش گلدن گلوب و نه بخش بفتا، نامزدی بهترین فیلم و بهترین کارگردانی اسکار و گلدن گلوب را برای اسپیلبرگ و جایزه بهترین بازیگر نقش اول را در هر سه آکادمی برای دی لوئیس به ارمغان آورد.
۹.برخورد نزدیک از نوع سوم (Close Encounters of the Third Kind 1977)
- IMDB ۷.۶/۱۰
- Metacritic ۹۰%
این درامای علمی تخیلی که فیلمنامه اش هم توسط اسپیلبرگ نوشته شده، به پدیده بشقاب‌پرنده‌ها و رخدادی علمی موسوم به برخورد نزدیک (Close encounter) می‌پردازد. نوع سوم این برخورد بر اساس نظریه‌ی هینک، دیدار موجود فضایی از داخل سفینه است. دومین فیلم جدی اسپیلبرگ، انقلابی در ژانر علمی تخیلی محسوب شده و روایتی صلح طلبانه از ارتباط انسان و فرازمینی‌ها را با چیره دستی و نگاه خاص خود، به تصویر می‌کشد. یک جایزه اسکار و نامزدی در هفت بخش آن از جمله بهترین کارگردانی، چهار نامزدی گلدن گلوب در بهترین فیلم درام، بهترین فیلمنامه، بهترین کارگردانی و بهترین موسیقی و هشت نامزدی بفتا، بخشی از دستاورد‌های مهم این فیلم زیبا در جشنواره‌های جهانی است.
۸. گزارش اقلیت (Minority Report 2002)
- IMDB ۷.۶/۱۰
- Metacritic ۸۰%
اکشن جنایی رازآلود «گزارش اقلیت» در سبک علمی تخیلی و یکی از بهترین آثار اسپیلبرگ، در واقع گزارشی از آینده‌ای نزدیک بود. داستان فیلم در سال ۲۰۴۵ اتفاق می‌افتد، زمانیکه با پیش بینی قبل از وقوع جرائم توسط سیستمی پیچیده، آمار جنایت به صفر می‌رسد. در این بین یکی از ماموران اجرایی این پروژه، متوجه زمانی می‌شود که خود او نقش جنایتکار را بازی خواهد کرد. آینده‌نگری این اثر را یکی از دقیق‌ترین نمونه‌های سبک علمی تخیلی معرفی می‌کنند، به طوریکه برخی از ایده‌های فیلم در همین زمان کوتاه به وقوع پیوسته است. «گزارش اقلیت» در جوایز اسکار و بفتا تنها موفق به کسب یک نامزدی شد، اما آکادمی فیلم‌های علمی تخیلی و فانتزی آمریکا اثر را شایسته ۱۱ نامزدی در بخش‌های مختلف اعلام کرد که از آن میان برنده‌ی چهار جایزه از جمله بهترین فیلم علمی تخیلی و بهترین کارگردانی برای اسپیلبرگ قابل اشاره است.
۷.رنگ ارغوانی (The Color Purple 1985)
- IMDB ۷.۸/۱۰
- Metacritic ۷۸%
این فیلم بر پایه رمان تحسین شده «رنگ ارغوانی» برنده جایزه پولیتزر و نوشته «آلیس واکر» ساخته شده و روایتی از تبعیض‌های جنسی و نژادی زنان سیاه پوست را به تصویر می‌کشد. اثری کلاسیک و خوش رنگ و لعاب که دشواری‌های زندگی دختر جوان آفریقایی را در حالتی تعدیل شده اما احساسی و غم انگیز، به نمایش می‌گذارد. فیلم نامزد ۱۱ جایزه اسکار و چهار جایزه گلدن گلوب بود که از میان آنها نامزدی بهترین فیلم اسکار و بهترین فیلم و بهترین کارگردانی گلدن گلوب قابل اشاره است. اسپیلبرگ برای اولین بار جایزه انجمن کارگردانان آمریکا را به خاطر این اثر تحسین شده، بدست آورد. جالب است بدانید که «اپرا وینفری» و «ووپی گلدبرگ» هم با این فیلم به شهرت رسیدند. «اپرا» نامزد دو جایزه اسکار و گلدن گلوب بهترین بازیگر نقش مکمل زن و «ووپی گلدبرگ» نامزد اسکار و برنده گلدن گلوب بهترین بازیگر نقش اول زن معرفی شد.
۶. ای تی موجود فرازمینی (E.T. the Extra-Terrestrial 1982)
- IMDB ۷.۸/۱۰
- Metacritic ۹۱%
ای تی یکی از شیرین‌ترین خاطرات بسیاری از افراد از سینمای اسپیلبرگ است. موجود فضایی دوست داشتنی و فراموش نشدنی که به یکی از محبوب‌ترین شخصیت‌های تخیلی تاریخ سینما تبدیل شد. اسپیلبرگ بعد از فیلم «برخورد نزدیک» بار دیگر با نگاهی متفاوت به فرازمینی‌ها، بُعد عاطفی و انسانی روابط را بیش از مسائل و احتمالات علمی مورد توجه قرار داده و یکی از برترین آثار علمی تخیلی تاریخ را روبروی نگاه تماشگر قرار داده است. این فیلم از نگاه بنیاد فیلم امریکا سومین فیلم برتر ژانر علمی تخیلی و تا اوایل دهه نود میلادی، پرفروشترین فیلم جهان لقب داشت. جایزه ساترن بهترین فیلم علمی تخیلی، پنج نامزدی اسکار از جمله بهترین فیلمنامه اورجینال، بهترین فیلم و بهترین کارگردانی، چهار جایزه اسکار، سه نامزدی گلدن گلوب و دو جایزه بهترین فیلم و بهترین موسیقی و یک جایزه بفتای بهترین موسیقی و ۱۱ نامزدی در بخش‌های دیگر بفتا، گوشه‌ای از افتخارات کارنامه درخشان این اثر دلنشین و تحسین شده است.
۵.آرواره ها (Jaws 1975)
- IMDB ۸/۱۰
- Metacritic ۸۷%
تریلر ماجراجویانه‌ی «آرواره‌ها» بعد از سه تجربه، اولین فیلم مهم اسپیلبرگ و اولین اثر بلاک‌باستری تاریخ سینمای آمریکاست که معیار گیشه را تغییر داد و جریان ساز فیلم‌های پرفروش هالیوود شد. فیلمی خاص و خلاقانه با سبکی نو در زمان خودش، که اسپیلبرگ را به عنوان کارگردانی مستعد به سینمادوستان جهان معرفی کرد. حمله کوسه‌ای بزرگ به شهرکی ساحلی و تلاش گروهی سه نفره برای محافظت از مردم، مضمون این درام دلهره آور است؛ اما اسپیلبرگ با ایجاد تعلیق و هیجان در حادثه و القای ترس از یک عامل ناشناخته، به نوعی یکی از پیشگامان این سبک از فیلمسازی معرفی می‌شود. این اثر یکی از پرفروشترین فیلم‌های تاریخ سینما و نامزد بهترین فیلم اسکار، گلدن گلوب و بفتا و برنده سه جایزه اسکار و یک گلدن گلوب شد. استیون اسپیلبرگ هم نامزد بهترین کارگردانی در دو آکادمی گلدن گلوب و بفتا قرار گرفت. تاکنون سه دنباله برای این فیلم ساخته شده است.
۴. اگه می تونی منو بگیر (Catch Me If You Can 2002)
- IMDB ۸.۱/۱۰
- Metacritic ۷۵%
این فیلم یکی از متفاوت‌ترین آثار اسپیلبرگ است. درامای مهیج کمدی جنایی بر پایه اتوبیوگرافی «فرانک ابگنیل» جوانترین و مستعدترین جاعل و خلافکار آمریکاییِ تحت تعقیب، که در فاصله شانزده تا هجده سالگی به ۲۶ کشور دنیا سفر کرد و در شغل‌های متعددی از خلبانی و وکالت تا پزشکی و تدریس در دانشگاه با جعل مدرک ظاهر شد. او در نهایت پس از گذراندن حبس، برای شناسایی جاعلان به خدمت FBI درآمد. بی شک یکی از مهمترین عوامل مؤثر در موفقیت فیلم، بازی‌های باورپذیر «دی کاپریو» و «تام هنکس» در جایگاه دزد و پلیس بود. کارگردانی بی نقص اسپیلبرگ و ایفای نقش «دی کاپریو» در نقش این جاعل نابغه، نامزدی بهترین بازیگر فیلم درام گلدن گلوب را هم برایش به همراه داشت. فیلم هم با نامزدی در دو بخش اسکار، یک بخش گلدن گلوب و سه بخش بفتا، هم اینک در فهرست ۲۵۰ فیلم برتر تاریخ قرار دارد.
پیشنهاد می‌کنیم مطالب زیر را در ستاره مطالعه کنید:
- بهترین فیلم های دی کاپریو بر اساس رتبه IMDB (معرفی ۱۵ فیلم)
- بهترین فیلم های تام هنکس بر اساس رتبه IMDB
۳. مهاجمان صندوق گمشده (Raiders of the Lost Ark 1981)
- IMDB ۸.۴/۱۰
- Metacritic ۸۵%
پنجمین فیلم اسپیلبرگ و اولین قسمت از مجموعه چهار قسمتی «ایندیانا جونز»، بهترین نمونه‌ی آن و یکی از صد فیلم برتر از نگاه بنیاد فیلم آمریکاست. «دکتر ایندیانا جونز» باستان شناس ماجراجو و جسوری است که به دنبال دست نیافتنی‌ترین گنج‌های دنیاست. شخصیتی که از نگاه بنیاد فیلم آمریکا، دومین شخصیت برتر سینمایی تاریخ نامیده می‌شود. این اثر اکشن ماجراجویانه‌ی کلاسیک، علاوه بر ۲۴ جایزه معتبر سینمایی، نامزد ۵ اسکار از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی و برنده‌ی چهار جایزه اسکار از جمله بهترین جلوه‌های ویژه شده است. نامزدی بهترین کارگردانی گلدن گلوب و نامزد بهترین فیلم بفتا و قرار گرفتن در فهرست ۲۵۰ فیلم برتر IMDB از دیگر موفقیت‌های این فیلم به شمار می‌رود.
۲.نجات سرباز رایان (Saving Private Ryan 1998)
- IMDB ۸.۶/۱۰
- Metacritic ۹۱%
نجات سرباز رایان یکی از بهترین فیلم‌های جنگی تاریخ سینما و از ۲۵۰ فیلم برتر IMDB است. ماجرای فیلم به نبرد نرمادی -بزرگترین نبرد آبی خاکی تاریخ- در جنگ جهانی دوم می‌پردازد. اسپیلبرگ با نگاهی متفاوت به مقوله‌ی جنگ و بالا بردن بار عاطفی فیلم، چهره‌ی آشفته و احساسی این واقعه‌ی تلخ و خشمگین را با مهارت، به تصویر می‌کشد. سکانس ابتدایی فیلم از ماندگارترین سکانس‌های تاریخ سینماست که بالغ بر ۱۵۰۰ بازیگر در نمایشش حضور داشتند. این درامای تاریخی تحسین شده، علاوه بر درخشش در فستیوال‌های مختلف سینمایی، کاندیداتوری شش بخش اسکار از جمله بهترین فیلم و پنج جایزه اسکار از جمله بهترین کارگردانی را برای اسپیلبرگ به ارمغان آورد. همچنین نامزدی بهترین فیلم بفتا، برنده‌ی بفتای بهترین جلوه‌های ویژه و دو جایزه گلدن گلوب بهترین فیلم درام و بهترین کارگردانی را هم به خود اختصاص داده است.
۱.فهرست شیندلر (Schindler’s List 1993)
- IMDB ۸.۹/۱۰
- Metacritic ۹۴%
درامای تاریخی «فهرست شیندلر» بر اساس مقطعی از زندگی «اسکار شیندلر» تاجر آلمانی در خلال جنگ جهانی دوم، ساخته شده است. تاجری که در ابتدای امر برای سود بیشتر و ثروت اندوزی، از کارگران یهودی برای کارخانه اش استفاده می‌کند، اما ماجرای رازآلود تحول شیندلر مسیحی در نسل کشی یهودیان، او را به قهرمانی ناجی و اسطوره‌ای افسانه‌ای برای آنها مبدل ساخت، تا جاییکه امروزه همچنان مزارش مورد تکریم و احترام قرار می‌گیرد. این فیلم که از نظر بسیاری بهترین ساخته‌ی اسپیلبرگ است، اوج سردی و تلخی و تاریکی حاکم بر روایت و شخصیت سیاه و سفید کاراکتر‌ها را هوشمندانه در فضایی سیاه و سفید به تصویر می‌کشد. ششمین فیلم برتر تاریخ در فهرست ۲۵۰ فیلم IMDB، سومین فیلم برتر حماسی تاریخ از نگاه بنیاد فیلم آمریکا، نامزد ۵ جایزه و برنده ۷ جایزه اسکار از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی، برنده سه جایزه‌ی بهترین فیلمنامه، بهترین کارگردانی و بهترین فیلم درام گلدن گلوب و برنده هفت جایزه بفتا، بخشی از افتخارات این اثر تاثیرگذار و ماندگار تاریخ سینماست.
سخن آخر
در سینمای اسپیلبرگ دو سبک علمی تخیلی و درام تاریخی همواره حرف اول را می‌زنند. نبوغ، توانایی و تسلط او در روایت، فضاسازی و شخصیت پردازی در رئالیسم و سورئالیسم به یک اندازه تماشاگر را شگفت زده و منتقد را به تحسین وا می‌دارد. شاید کارنامه هنری اش ضعف‌هایی هم داشته باشد، اما آثار شاخص و تاثیرگذار هم کم ندارد؛ چنانچه رکورد لیست صد فیلم برتر بنیاد فیلم آمریکا با پنج فیلم برتر در اختیار اوست. در صورتیکه به مطالعه راجع به کارگردانان موفق سینما علاقه‌مندید، نگاهی به فهرست بهترین کارگردانان جهان داشته باشید و با آثارشان آشنا شوید. شما هم برایمان بگویید سینمای اسپیلبرگ را چقدر می‌شناسید و کدام فیلم هایش را بیشتر دوست دارید؟!
