حساسیت به داروهای بی حسی دندانپزشکی؛ از علت تا درمان!

ستاره | سرویس پزشکی  – بسیاری از افراد به داروهای بی حسی دندانپزشکی حساسیت داشته و در هنگام تزریق این قبیل داروها دچار علائمی مانند افزایش ضربان قلب، تورم صورت، قرمزی پوست و… می‌شوند. در این مطلب از سایت ستاره به بررسی علت بروز، علائم، راه‌های پیشگیری و درمان حساسیت به داروهای بی حسی دندانپزشکی خواهیم پرداخت.

 

علت بروز حساسیت به داروهای بی حسی دندانپزشکی 

بعضی از افرادی که داروهای بی حسی دندانپزشکی برای آن‌ها تزریق می‌شود، از افزایش ضربان قلب شکایت دارند. سؤال اینجاست که آیا مواد موجود در داروهای بی حسی دندانپزشکی موجب افزایش سرعت ضربان قلب می‌شود یا اینکه این اتفاق فقط به علت واکنش بدن در پاسخ به ترس از دندانپزشکی رخ می‌دهد؟

برخی ازداروهای بی حسی در دندانپزشکی حاوی ماده‌ای به نام آدرنالین (اپی نفرین) هستند که می‌توانند بعد از تزریق  به بیمار، باعث افزایش ضربان قلب و گاهی اوقات نیز موجب بی‌حالی و سستی در بیمار شوند.

برای سالیان متمادی، پزشکان بر این عقیده بودند که مقدار بسیار اندک اپی نفرین موجود در داروهای بی حسی دندانپزشکی، هیچ تأثیری بر ضربان قلب فرد ندارد و هر تغییری که در ضربان قلب مشاهده می‌شود، به دلیل واکنش طبیعی بدن به ترس از دندانپزشکی است. اما امروزه، مطالعات زیادی تائید کرده‌اند که اپی نفرین موجود در داروهای بی حسی، می‌تواند موجب افزایش ضربان قلب و به اصطلاح بروز حساسیت شود.

به دلیل وجود آدرنالین در داروهای بی حسی، در صورت سریع تزریق شدن به عروق خونی می‌تواند باعث واکنش‌های سامانه‌ای از جمله تپش قلب و تغییر در حالت تنفس و بی‌حالی فرد شود.

 

 

علائم حساسیت به داروهای بی حسی دندانپزشکی

حساسیت به داروهای بی حسی با علائم و نشانه‌های متفاوتی بروز می‌کند. این نشانه‌ها در افراد مختلف ممکن است متفاوت باشد و به صورت خفیف یا شدید در فرد مبتلا به حساسیت بروز پیدا کند. علائم خفیف می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• قرمزی صورت
• متورم شدن پوست
• مشکلات تنفسی
• آبریزش بینی
• عطسه کردن

دقت داشته باشید که حساسیت به داروهای دندانپزشکی در موارد شدید می‌تواند به شوک آنافیلاکتیک بیانجامد که نیاز به رسیدگی‌های اورژانسی دارد و بسیار خطرناک است؛ اما باید دقت داشت که این حالت بسیار به ندرت اتفاق می‌افتد.

 

 

پیشگیری از بروز حساسیت 

• در صورت سابقه واکنش‌های حساسیتی به بی حس کننده‌های موضعی مانند لیدوکائین باید حتماً دندانپزشک خود را آگاه کنید.
• در صورتی که تحت درمان‌های مربوط به حساسیت هستید، از پزشک خود برای دندانپزشکی مشاوره بگیرید. امکان دارد این علائم پس از درمان ایجاد شود که لازم است آن را حتماً به اطلاع دندانپزشک خود برسانید.
• عواملی که موجب ایجاد حساسیت در کودکان می‌شود شامل جیوه و نیکل می‌شود. البته حساسیت به جیوه و نیکل یا کروم کم اتفاق می‌افتد؛ اما نیکل در مواد دندانپزشکی، نگهدارنده‌ها و سیم‌ها موجود است که امکان دارد موجب ایجاد حساسیت‌های جزئی در کودکان شود.
• در صورتی که کودک با روش بیهوشی قرار است تحت درمان قرار گیرد، باید مواد بی حسی بر حسب شرایط جسمی کودک انتخاب شود تا از بروز هر گونه حساسیت جلوگیری شود.
• در صورت حساسیت به جیوه موجود در آمالگام که برای پر کردن و ترمیم دندان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، برداشت آن و استفاده از مواد دیگر برای ترمیم (مانند کامپوزیت دندان و یا سرامیک) می‌تواند باعث بهبود واکنش‌های آلرژیک در حفره دهان شود.
• در صورت سابقه حساسیت به فلزات سنگین مانند نیکل و یا جیوه و یا موادی مانند لاتکس حتماً باید دندانپزشک خود را مطلع کنید تا دندانپزشک به دنبال روش‌های جایگزین باشد.
• در صورتی که بعد از استفاده از داروهای بی حسی دندانپزشکی، دچار حساسیت شدید به داروهای بی حسی شدید، بعد از رعایت خونسردی خود در سریع‌ترین زمان ممکن دندانپزشک خود را مطلع کنید تا هر فورا عوارض حساسیت به داروهای بی حسی دندانپزشکی کنترل شود.

 

 

درمان حساسیت به داروهای بی حسی دندانپزشکی 

• در صورتی که علائم و عوارض حساسیت به داروهای بی حسی دندانپزشکی شدید نباشد، به طور معمول دندانپزشک داروهای آنتی هیستامین را برای کنترل علائم آن تجویز می‌کند.
• از طرفی دیگر، ممکن است پزشک برای کنترل واکنش‌های التهابی از داروهای استروئیدی خوراکی و موضعی استفاده کند.
• برای کنترل علائم حساسیت بسیار شدید مانند واکنش‌های آنافیلاکسی، نیاز به مراقبت‌های اورژانسی است و باید بیمار سریعاً تحت کنترل و درمان قرار گیرد. البته باید دقت داشته باشید که بروز این حالت بسیار نادر است.

 

 

سخن پایانی

در این مطلب به بررسی حساسیت به داروهای بی حسی در دندانپزشکی پرداختیم. البته ممکن است که فرد علاوه بر داروهای بی حسی، نسبت به مواد دیگر موجود در دندانپزشکی مانند لاتکس، جیوه، کروم، وسایل فلزی دندانپزشکی و … نیز حساسیت داشته باشد. از این‌رو، لازم است در صورت اطلاع از حساسیت خود، حتماً دندانپزشک خود را نیز مطلع کنید. آیا شما به داروهای بی حسی حساسیت دارید؟ علائم آن چگونه است؟ لطفاً تجربیات خود را با ما و سایر کاربران ستاره به اشتراک بگذارید. همچنین شما می‌توانید مطلب راه‌های مقابله با ترس از دندانپزشکی را نیز در سایت ستاره مطالعه کنید.