نویسنده: رویا سهرابی
بروزرسانی: 5 اردیبهشت 1401
ستاره | سرویس علوم – آیا می‌دانید حدود دوسوم سطح کره زمین از آب تشکیل شده است؟ دریاها و اقیانوس‌ها محل زندگی بسیاری از موجودات زنده هستند. با این حال، بین این دو تفاوت‌های بسیار زیادی نیز وجود دارد. با ما همراه باشید تا شما را با تفاوت دریا و اقیانوس آشنا کنیم.
دریا
- دریا به پهنه آبی با وسعت زیاد و فراوان می‌گویند که در نهایت به اقیانوس می‌رسد
- آب دریاها اغلب شور بوده و این شوری، سه چهارم آب سطح زمین را در برگرفته است
- میزان ارتفاع عمق دریاها اغلب باهم متفاوت بوده و گاهی تا ۱۵۰۰۰ متر نیز می‌رسد
- ته دریاها نیز همواره ناهموار و غیر مسطح بوده و شبیه دره‌های بالای کوه‌هاست.
- وجود دریا باعث خنک شدن آب‌وهوای زمین می‌شود و همچنین در چرخه آب، کربن و نیتروژن نقش مهمی را ایفا می‌کند.
لیست دریاهای جهان
دریای فیلیپین، دریای کورال، دریای عرب، دریای جنوبی چین، دریای ودل، دریای کاراییب، دریای مدیترانه، دریای تاسمانی، دریای برینگ، خلیج بنگال، دریای اختسک، دریای ژاپن، دریای زرد، دریای شرقی چین، دریای جنوبی چین، دریای فیلیپین، دریای کارائیب، دریای سارگاسو، دریای شمال، خلیج فارس، دریای سرخ، خلیج عدن، دریای عمان، دریای عرب، خلیج بنگال، دریای جاوه، دریای سفید، دریای آمونسن، دریای سیاه.
بیشتر بخوانید: انواع عروس دریایی؛ عروس دریایی در کجا زندگی می‌کند؟
اقیانوس
- اقیانوس وسعت بزرگی از آب‌های شور موجود در کره زمین را تشکیل می‌دهد و مرز آبی بین چند خشکی و قاره را می‌سازد
- این پهنه‌های آبی یکپارچه بوده و با هم در ارتباط هستند
- اقیانوس‌ها یکی از مهم‌ترین عوامل در تغییر آب‌وهوا هستند و تأثیر زیادی در میزان بارندگی دارند.
- گفته می‌شود بعد از کشف اقیانوس‌ها بود که موجودات آبزی و گیاهان بر روی آن پدید آمدند.
- بیش از ۷۰ درصد آب کره زمین مربوط به اقیانوس‌ها است
- تصور بر این است که اقیانوس‌ها از تبخیر آب‌هایی که براثر بارندگی بر روی زمین قرار گرفتند، به وجود آمده اند
- این بخارها به شکل ابرهایی درمی‌آیند و باعث ایجاد بارندگی می‌شوند
- بارندگی‌هایی که در مناطق پست زمین ریخته می‌شوند در طول سالیان دراز سبب تشکیل اقیانوس‌ها می‌شود.
بیشتر بخوانید: مرجان های دریایی در چه محیطی زندگی می‌کنند؟
لیست اقیانوس‌های جهان
اقیانوس آرام، اقیانوس اطلس، اقیانوس هند، اقیانوس منجمد شمالی، اقیانوس منجمد جنوبی.
تفاوت دریا و اقیانوس
در ادامه تفاوت دریا و اقیانوس را از نظر بیشترین عمق، کمترین عمق، بیشترین مساحت، کمترین مساحت، شوری یا شیرینی آب‌ها، کمترین دمای آب و بیشترین دمای آب بررسی خواهیم کرد.
۱. بیشترین عمق
دریا: بیشترین عمق دریاها متعلق به دریای کارائیب با میانگین عمقی ۲۷۲۵ متر است. عمیق‌ترین نقطه دریای کارائیب که در اقیانوس اطلس واقع شده و نامش کّومّن ترو است، ۷۶۸۶ متر عمق دارد.
اقیانوس: بیشترین عمق اقیانوس‌ها متعلق به اقیانوس آرام با میانگین عمقی ۳۹۳۹ متر است. عمیق‌ترین نقطه اقیانوس آرام، یعنی دراز گودال ماریانا ۱۰۹۱۱ متر عمق دارد.
۲. کمترین عمق
دریا: کمترین عمق دریا متعلق به دریای مرده یا بحر المیت با میانگین عمقی ۳۳۷ متر است. این دریا ۴۲۳ متر پایین‌تر از سطح دریا است و همین امر باعث شده که لقب کم ارتفاع‌ترین نقطه روی زمین را به خود اختصاص دهد.
اقیانوس: کمترین عمق اقیانوس متعلق به اقیانوس منجمد شمالی یا اقیانوس شمالگان با میانگین عمقی ۱۰۳۸ متر است.
۳. بیشترین مساحت
دریا: بیشترین مساحت دریا ۲۹۶۶۰۰۰ کیلومتر مربع بوده و متعلق به دریای مدیترانه یا دریای میانه است. واژه مدیترانه به معنای دریای میان سرزمین‌ها است.
اقیانوس: بیشترین مساحت اقیانوس ۱۶۵۷۲۱۰۰۰ کیلومتر مربع بوده و متعلق به اقیانوس آرام یا اقیانوس کبیر است. این اقیانوس ۴۶ درصد همه آب‌های روی زمین را شامل می‌شود و بیشتر از یک سوم سطح زمین را پوشش می‌دهد. مساحت گودال ماریانا ۱۱۰۳۴ کیلومتر مربع است.
۴. کمترین مساحت
دریا: کمترین مساحت دریا ۱۱۳۵۰ کیلومتر مربع بوده و متعلق به دریای مرمره است. این دریا در ترکیه واقع شده و محل اتصال دریای سیاه و دریای اژه است.
اقیانوس: بیشترین مساحت اقیانوس ۱۶۵۷۲۱۰۰۰ کیلومتر مربع بوده و متعلق به اقیانوس آرام یا اقیانوس کبیر است. این اقیانوس ۴۶ درصد همه آب‌های روی زمین را شامل می‌شود و بیشتر از یک سوم سطح زمین را پوشش می‌دهد. مساحت گودال ماریانا ۱۱۰۳۴ کیلومتر مربع است.
۵. شوری یا شیرینی آب‌ها
دریا: دریاها بسیار شورتر از اقیانوس‌ها هستند. به طور میانگین میزان شوری آّب دریا حدودا ۳۵ گرم در هر کیلوگرم (لیتر) است. شورترین دریای جهان دریای مرده یا بحر المیت نام دارد و در غرب اردن و شرق فلسطین واقع شده است. بزرگ‌ترین منبع آب شیرین جهان در دریاچه بایکال که در جنوب سیبری و در کشور روسیه واقع شده، قرار دارد.
اقیانوس: میزان شوری آب اقیانوس‌ها کمتر از دریا است. غلظت آب اقیانوس‌ها ۳۵ نقطه از هزار بوده و این غلظت در نزدیکی دریاها به ۳۰ الی ۳۸ نقطه تغییر می‌یابد.
۶. کمترین دمای آب
دریا: سردترین دریاها در نزدیکی قطب‌هایی مانند گرینلند، باوفورت، کارا، لاپتف و دریاهای سیبری شرقی یافت می‌شوند. دریای بالتیک یکی از سردترین دریاهای جهان در نظر گرفته می‌شود.
اقیانوس: سردترین اقیانوس دنیا را می‌توان اقیانوس منجمد جنوبی یا اقیانوس یخ بسته جنوبی دانست. این اقیانوس با اقیانوس‌های اطلس و هند هم‌جوار است.
۷. بیشترین دمای آب
دریا: گرم‌ترین دریای جهان دریای سرخ است که بسته به اینکه دمای کدام قسمت آن را اندازه می‌گیرید، درجه حرارت آن بین ۶۸ تا ۸۷.۸ درجه فارنهایت متغیر خواهد بود.
اقیانوس: گرم‌ترین اقیانوس دنیا که سومین اقیانوس بزرگ جهان نیز هست، متعلق به اقیانوس هند است. اقیانوس هند با ۳۲+ درجه سانتی‌گراد به عنوان گرم‌ترین حوزه آب‌های جهان شناخته می‌شود
علت تفاوت رنگ دریاها با یکدیگر
رنگ دریا نشان از سلامت دریا دارد (رنگی که در سطح دریاها دیده می‌شود منعکس کننده چیزی است که در عمق آن اتفاق می‌افتد). فیتوپلانگتون‌ها نیز با عمل فتوسنتزی که انجام می‌دهند سبب تغییر رنگ آب دریاها می‌شوند و رنگ دریاها را بیشتر به سمت سبز، قرمز و قهوه‌ای می‌کشانند. گاهی نیز تغییر رنگ آب دریاها به دلیل تغییرات آب‌وهوایی و میزان مواد و ذرات موجود در آب است که سبب تغییر دمای کل آب و میزان اکسیژن‌رسانی به آب و در نتیجه سبب تغییر رنگ آب دریاها می‌شود.
