نویسنده: مریم میرهاشمی
بروزرسانی: 29 مرداد 1400
ستاره | سرویس عمومی – دوم تا هشتم مهر ماه هر سال به عنوان هفته جهانی ناشنوایان نامگذاری شده است. نامگذاری این هفته مصادف با هفته آخر سپتامبر، گرامیداشت سالروز فوت «دکتر شرایر» است. وی اولین رئیس ناشنوای فدراسیون ناشنوایان و دانشگاه گالوت بود. روز جهانی ناشنوایان هر سال در آخرين یکشنبه ماه سپتامبر گرامی داشته شده تا توجه عموم مردم، سیاستمداران و مقامات را نسبت به دستاوردهای ناشنوایان جلب کند. در طول این رویداد، سازمان های ناشنوا در سراسر جهان به شدت تشویق می شوند تا علاوه بر توجه به خواسته ها و نیازهای افراد ناشنوا به افزایش حقوقشان در سراسر جهان نیز کمک کنند.
| روز جهانی ناشنوایان |
|
| تاریخ |
۳۰ سپتامبر مصادف با ۸ مهر ماه
|
| علت نامگذاری | گرامیداشت سالروز فوت دکتر شرایر اولین رئیس ناشنوای فدراسیون ناشنوایان و دانشگاه گالوت |
تاریخچه روز جهانی ناشنوایان
از سال ۱۹۵۷ میلادی همه ساله هفته آخر سپتامبر به عنوان هفته جهانی ناشنوایان نامگذاری شده است و به کشورها اختیار داده شده یکی از روزهای هفته مذکور را در کشور خود به نام روز جهانی ناشنوایان نام گذاری کنند.
نخستین بار در سال ۱۹۵۱ و در شهر رم ایتالیا بود که فدراسیون جهانی ناشنوایان به عنوان نهادی غیر دولتی برای حمایت از ناشنوایان تشکیل شده و به رسمیت شناخته شد. هدف از تشکیل این فدراسیون که بیش از ۱۳۰ کشور جهان در آن عضو هستند، احقاق حقوق ناشنوایان، شناسایی و بهبود مشکلات و موانع بر سر زندگی روزانه آنها و نیز فراهم آوردن شزایط تحصیل، اشتغال و زندگی برابر با سایر افراد جامعه است.
فدراسیون جهانی ناشنوایان همواره بر برابری، حقوق بشر و احترام برای همه افراد، فارغ از رنگ و نژاد، ملیت، جنسیت، سن و سال و عواملی از این دست تاکید ورزیده و در راه تحقق این امر گام بر می‌دارد.
از اهداف تعریف شده توسط فدراسیون جهانی ناشنوایان برای برگزاری جشن‌های این روز می‌توان به ارتقای سطح دانش مردم عادی از مشکلات ناشنوایان در سراسر جهان، انگیزه بخشی به ناشنوایان برای یادگیری زبان اشاره به عنوان یک ضرورت، آماده سازی و تهیه بسترهای مناسب برای ناشنوایان و حمایت از آنها برای دسترسی به حق تحصیل و فناوریهای مدرن لازمه است.
در کشور ما نیز از سال ۱۳۸۰ که شورای فرهنگ عمومی، با پیشنهاد روز ۸ مهرماه به عنوان روز جهانی ناشنوایان در ایران موافقت کرد، تا کنون این مراسم برگزار می‌شود. در این هفته مراسم و جشن‌هایی از سوی انجمن بین‌المللی ناشنوایان با همکاری فدراسیون اتحادیه‌های ناشنوایان و همچنین اتحادیه اروپایی ناشنوایان در سراسر جهان برگزار می‌شود.
در تمامی کشورهای دنیا از جمله ایران، از دیر باز اقداماتی برای رشد و آموزش کودکان ناشنوا و نیز بهبود کیفیت زندگی آنها انجام شده است که از آن جمله می‌توان به ابداع زبان اشاره، اختراع دستگاهها بهبود شنوایی از جمله سمعک، ایجاد شرایط مناسب برای آموزش و تعلیم و تربیت ناشنوایان و نیز ایجاد زمینه اشتغال و نیز برخورداری از سایر حقوق مدنی اشاره کرد.
تعریفی از ناشنوایان
از دست دادن کامل شنوایی را ناشنوایی یا کری، و کم شدن آن را کم‌شنوایی گویند. اختلال می‌تواند ابتلاء نسبت به تمام نوت‌های صدا باشد یا محدود به صداهای معینی است. اندازه‌گیری حد شنوایی مستلزم مطالعه این اختلالات با دستگاهای شنوایی سنج که به آن شنوایی سنجی گویند.
ناشنوایی یا کری تحت دو عنوان طبقه‌بندی می‌شود.
- کاهش یا فقدان کامل ظرفیت شنوایی که به آن ناشنوایی (کری) گفته می‌شود.
- درک و شنیدن صداهای غیرطبیعی.
مانند دیگر اختلالات حواس بدن ممکن است ناشی از ابتلاهای عمومی بدن باشد.
روش‌های درمانی کمک به ناشنوایان
۱. زبان اشاره
سیستم قراردادی خاص منظم و پیشرفته زبانی است که برای انتقال معنا، به جای الگوهای صوتی یا نوشتاری در زبان، از الگوهای علایم دیداری (ترکیب همزمان شکل، جهت و حرکت دستان، بازوها یا بدن و حالات صورت برای بیان سلیس افکار گوینده) در یک کلمه اشاره استفاده می‌کند.
این نوع زبان اشاره می‌تواند بصورت متنوع باشد. اما امروزه یک زبان اشاره بین‌المللی در سطح جهان قرارداد شده‌است که البته در هر منطقه عناصر بومی زبان نیز به آن افزوده می‌شود.
۲. سمعک
سمعک وسیله‌ای است جهت تقویت صدا به مقداری که فرد کم شنوا بتواند از باقیمانده شنوایی خود به بهترین شکل ممکن استفاده کند و تا حد ممکن با افراد به شنوایی طبیعی نزدیک شود.
۳. كاشت حلزون شنوایی
دستگاه كاشت حلزون شنوایی یك دستگاه الكترونیكی است كه بخشی از شنوایی را به افراد ناشنوا برمی‌گرداند. این دستگاه با عمل جراحی در گوش داخلی گذاشته می‌شود و به کمک دستگاهی كه خارج از گوش قرار می‌گیرد فعال می‌شود.
بر خلاف سمعک، این دستگاه صدا را بلندتر و آشكار تر نمی‌كند. در عوض دستگاه بدون نیاز به قسمتهای آسیب دیده سیستم شنوایی مستقیما عصب شنوایی را تحریك می‌كند و به اشخاصی كه ناشنوائی شدید دارند اجازه می‌دهد كه اصوات را دریافت كنند.
كاشت حلزون شنوایی فقط برای اشخاصی طراحی شده كه از سمعك نتیجه خوبی نمی‌گیرند و یا دچار ناشنوایی مادرزادی هستند. این افراد باید ۲ سال به بالا باشند.
باغچه‌بان اولین آموزگار ناشنوایان
جبار باغچه‌بان (عسکرزاده) یکی از خادمان پرتلاش فرهنگ ایران و به معنی واقعی کلمه معلم بود. زنده‌یاد باغچه‌بان در سال ۱۲۹۸ شمسی آموزگاری را در دبستان احمدیه مرند آذربایجان آغاز کرد. وی مؤسس اولین کودکستان (باغچه اطفال) در تبریز بود.
باغچه‌بان را باید اولین کسی دانست که در ایران، آموزش سمعی بصری را به دستگاه آموزشی کشور وارد کرد. باغچه‌بان برای اولین‌بار به فکر تعلیم و تربیت کودکان ناشنوا افتاد. در ابتدای کار همه او را مورد تمسخر قرارمی‌دادند، اما وی طی یک سال موفق شد به سه کودک ناشنوا خواندن و نوشتن بیاموزد.
شادروان باغچه‌بان فعالیت آموزشی خود را در شهر شیراز به مدت ۶ سال و بعد از آن در تهران ادامه داد. وی نخستین دبستان ناشنوایان را در چهارراه حسن‌آباد در خانه‌ای محقر تأسیس کرد و روش آموزش الفبای دستی را اختراع کرد.
همچنین در حین تعلیم و تربیت به روش دیگری دست‌یافت که امروزه آن روش به نام روش ترکیبی معروف است و با گذشت این همه سال به عنوان مترقی‌ترین روش در مدارس سراسر کشور استفاده می‌شود.
کتاب‌های کودکان (بابا برفی…)، کتاب حساب ویژه و کتاب آموزش کر و لال‌ها به رشته تحریر در آورده است.
نام ابداعات جبار باغچه‌بان
- روش شفاهی در تعلیم ناشنوایان
- اختراع گوشی استخوانی یا تلفن گنگ
- کشف خواص صوت‌ها و تقسیم بندی آنها
- تهیه وسایل مختلف بصری برای تدریس ناشنوایان
- اختراع گاه نما و …
باغچه‌بان سرانجام در روز چهارم آذر ماه ۱۳۴۵، در سن ۸۲ سالگی دیده از جهان فرو بست. در گیلان هر ساله یادبودی در همین روز برای این معلم بزرگ با حضور ناشنوایان موفق و معلمین زحمتکش که ادامه دهندگان راه و منش آن بزرگوار هستند، برگزار می‌شود.
اهمیت و فعالیت جشن روز جهانی ناشنوایان
مردم باید در جشن روز جهانی ناشنوایی نه تنها به عنوان روز ناشنوایی شرکت کنند، بلکه باید راه رشد و توسعه را از طریق فن آوری های جدید گسترش دهند و همچنین فرصت های مختلفی برای تغییر شیوه زندگی افراد ناشنوا ارائه دهند.
هدف از روز جهانی ناشنوایان
هدف از این نام گذاری، ارتقای فرهنگ ارتباط با ناشنوایان، دانسته هایی از زبان اشاره و آگاهی سیاست مداران و همچنین عموم مردم از مشکلاتی است که این قشر با آن رو به رو هستند.
اهداف روز جهانی ناشنوایان
- ترویج درک مشکلات افراد ناشنوا در جامعه در سراسر جهان.
- افزايش انگیزه افراد ناشنوا به یادگیری زبان اشاره به عنوان یک حق انسانی ضروری
- تهیه منابع مورد نیاز در جامعه برای افراد ناشنوا
- ارتقای حقوق بشر افراد ناشنوا در مورد دسترسی برابر به آموزش و پرورش و فن آوری های مدرن
- شناسایی ناشنوایان در جامعه
- اختصاص مساعدت‌هایی بعنوان امتیاز به جامعه ناشنوایان با کمک سازمان‌ها و موسسات مربوطه
- ارایه امکانات رایگان برای این قشر
- آگاهی عموم مردم از طریق پوستر، جزوه، اعلامیه، سمینارهای مفید ونصب علائم نسبت به خطراتی که این قشر را تهدید می‌کند.
