ستاره | سرویس خواص شناسی – آلوئه ورا گیاهی شگفت انگیز است که به صورت درختچههایی کوتاه رشد میکند. مقداری زیادی از آلوئه ورا موجود در دنیا، به طور طبیعی در شمال آفریقا میروید. برگهای این گیاه آبدار و ایستاده هستند و یک بوته متراکم را تشکیل میدهند. ژل حاصل از این گیاه کاربردهای بسیار زیادی دارد. در چند سال گذشته مطالعات علمی بسیاری در مورد این گیاه انجام شده است و محققان بسیاری از ادعاها در مورد خواص آلوئه ورا را بررسی کردهاند. در این مقاله، ما به بیان خواص آلوئه ورا، تحقیقات تائید کننده این خواص و ارزش غذایی این گیاه میپردازیم.
گیاه آلوئه ورا و طبع آن
این گیاه در سراسر جهان کشت میشود. عمدهترین دلیل کشت این گیاه استفاده از ژل نهفته در برگهای آلوئهورا است. آلوئه ورا امروزه به طور گستردهای در زمینههای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. برخی از مهمترین کاربردهای این گیاه عبارتند از:
- استفاده به عنوان ماده غذا (آلوئهورا توسط FDA به عنوان یک طعم دهنده تائید شده است)
- تولید لوازم آرایشی
- ساخت مکملهای غذایی
- ساخت داروهای گیاهی
اولین باری که انسان از آلوئه ورا استفاده کرد به قرن ۱۶ قبل از میلاد بازمیگردد. طبق مطالعاتی که در ژورنال پوست پزشکی کشور هندوستان منتشر شده است، در مصر باستان این گیاه را با عنوان «گیاه جاودانگی» میشناختند. در این مقاله ذکر شده است که: «این گیاه قرنها در چین، ژاپن، هند، یونان، مصر و مکزیک به عنوان دارو مورد استفاده قرار میگرفته است.»
آلوئه ورا گیاهی با طبع گرم و خشک (صفراوی) است.
خواص آلوئه ورا
ادعاهایی که در رابطه با خواص دارویی آلوئه ورا میشود بیپایان است. برخی از این ادعاها توسط مطالعات علمی تائید و پشتیبانی میشوند درحالیکه برخی دیگر اینگونه نیستند. در این مطلب به آن دسته از خواص آلوئه ورا میپردازیم که پایه و اساس علمی دارند.
۱. کمک به سلامت لثه و دندان
یک مطالعه منتشر شده در یک ژورنال دندانپزشکی عمومی گزارش میدهد که آلوئه ورا موجود در ژل دندان در مبارزه با پوسیدگی دندانها به اندازه خمیر دندان موثر است. محققان توانایی مبارزه با میکروبها توسط ژل دندان آلوئه ورا را با این قابلیت در دو نوع خمیر دندان محبوب مقایسه کردند. آنها دریافتند که ژلهای حاوی این گیاه به همان اندازه خوب هستند و در برخی موارد حتی از خمیردندانهای تجاری در کنترل باکتریهای دهان و دندان موثرتر عمل میکنند.
نویسندگان این مقاله توضیح میدهند که شیره گیاه آلوئه ورا حاوی آنتراکینونها است، ترکیباتی که به طور فعال باعث بهبود و کاهش درد به دلیل اثرات ضد التهابی طبیعی میشود. البته دانشمندان هشدار دادهاند که همه ژلهای دندان که آانالیز شدهاند حاوی شکل مناسبی از آلوئه ورا نیستند، تنها محصولی که حاوی ژل تثبیت شده موجود در مراکز گیاهی باشد، موثر است.
۲. درمان یبوست
کمیسیون E (آژانس نظارت بر گیاهان دارویی آلمان) استفاده از آلوئه ورا برای درمان یبوست را تائید کرده است. مصرف روزانه ۵۰ تا ۲۰۰ میلیگرم شیره این گیاه که معمولا به صورت مایع یا کپسولهای خوراکی روزانه به مدت ۱۰ روز مصرف میشوند برای این منظور توصیه میشود.
البته سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) در سال ۲۰۰۲ میلادی حکم داد که دادههای کافی در مورد ایمنی و کارآیی محصولات مشتق شده از آلوئه ورا در دسترس نیست، به همین دلیل در این کشور این محصولات برای درمان یبوست عرضه نمیشوند.
۳. درمان زخم پای دیابتی
۴. خواص آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی
آلوئه ورا به دلیل دارا بودن خواص ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی به صورت موضعی روی پوست مصرف میشود. محققان دانشگاه «لاس پالماس گرن کاناریا» در اسپانیا، مطالعاتی در این رابطه انجام دادند و نتایج آن را در مجله «Molecules» منتشر کردند. این تیم تصمیم گرفتند که مشخص کنند آیا عصاره متانولی پوست برگ و گل آلوئه ورا میتواند اثرات مفیدی برای سلامت انسان داشته باشد یا خیر. این دانشمندان بر فعالیتهای آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی احتمالی این عصاره تمرکز کردند.
مایکوپلاسما نوعی باکتری فاقد دیواره سلولی است که تحت تاثیر بسیاری از آنتی بیوتیکهای رایج قرار نمیگیرد. مواد ضد میکروپلاسمی میتوانند این باکتریها را از بین ببرند. آنها گزارش دادند که هم عصاره پوست برگ و هم گل آلوئه ورا (به خصوص پوست برگ آن) دارای خواص آنتی اکسیدانی هستند. به علاوه عصاره پوست برگ این گیاه خواص ضد میکروپلاسمی از خود نشان میدهد.
نویسندگان نتیجه گرفتند که «عصارهی این گیاه از پوست برگ گرفته تا گل، میتواند به عنوان منبع طبیعی آنتی اکسیدانی در نظر گرفته شود و برای سلامتی مفید است.»
۵. محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV)
دانشمندان دانشگاه پردیس جهانی کیونگ هی کره جنوبی تصمیم گرفتند که تعیین کنند آیا عصاره شاخساره آلوئه ورا و عصاره گیاه جوان آلوئه ورا، میتواند اثرات محافظت کننده در برابر اشعه فرابنفش داشته باشد یا خیر. به عبارت دیگر، آیا میتواند پوست را از اثر پیرکنندگی نور خورشید حفظ کند؟
عصاره شاخساره آلوئه ورا از شاخههای یک ماهه به دست میآید در حالیکه عصاره گیاه آلوئه ورا بالغ از شاخههای ۴ ماهه بدست میآید. در مقالاتی که در تحقیقات فیتوتراپی منتشر شدهاست، نویسندگان نتیجه گرفتندکه که عصاره شاخساره آلوئه ورا ممکن است بیشتر از عصاره گیاه بالغ، از پوست در برابر اشعههای مضر خورشید محافظت کند.
۶. محافظت در برابر آسیبهای پوستی بعد از پرتو درمانی
در مطالعهای که در دانشگاه ناپل ایتالیا انجام شد، پنج کرم موضعی مختلف روی پوست بیماران مبتلا به سرطان سینه آزمایش گردید. در این آزمایش اثربخشی این کرمها در محافظت از پوست مبتلایان به سرطان پستان که تحت پرتودرمانی قرار گرفته بودند، بررسی شد. یکی از این کرمها حاوی آلوئه ورا بود.
آنها ۱۰۰ بیمار را به ۵ گروه ۲۰ نفری تقسیم کردند. هریک از آنها تحت درمان موضعی متفاوتی قرار گرفتند. بیماران مصرف کرم تجویز شده را از ۱۵ روز قبل از پرتودرمانی شروع کردند و تا یک ماه بعد از آن دو نوبت در روز از این کرمها استفاده کردند. در طی این دوره ۶ هفتهای، شرکتکنندگان تحت ارزیابی هفتگی پوست قرار گرفتند.
در ژورنال «Radiation Oncology»، این دانشمندان گزارش کردند که استفاده پیشگیرانه از کرمهای آبرسان موضعی باعث کاهش عوارض پوستی در خانمهای تحت پرتودرمانی سرطان پستان میشود و هیچیک از کرمها نسبت به هم برتری قابل توجهی ندارند. به عبارت دیگر تمام کرمهای مرطوب کننده مورد استفاده در این مطالعه در درمان آسیبهای پوستی ناشی از رادیوتراپی به یک اندازه موثر بودند.
۷. افسردگی، یادگیری و حافظه
نتایج یک پژوهش روی حیوانات که در نشریه «Nutritional Neuroscience» چاپ شد، نشان داد که آلوئه ورا میتواند باعث کاهش افسردگی و بهبود حافظه در موشها شود. محققان پس از انجام آزمایشات روی موشهای آزمایشگاهی نتیجه گرفتند: «آلوئه ورا باعث تقویت حافظه و یادگیری میشود، همچنین افسردگی در موشها را نیز کاهش میدهد.» مطالعات بیشتری لازم است تا مشخص شود که آیا انسان نیز میتواند از مزایای مشابه بهرهمند شود یا خیر.
۸. زخمهای ناشی از سوختگی درجه دو
تیمی از جراحان پلاستیک برای درمان زخمهای سوختگی درجه دو، ژل آلوئه ورا را با کرم سولفادیازین نقره یک درصد مقایسه کردند. آنها در نتایج این پژوهش که در مجله انجمن پزشکی پاکستان منتشر شد، اعلام کردند که زخمهای سوختگی در بین بیمارانی که تحت درمان با آلوئه ورا بودند در مقایسه با بیماران تحت درمان با سولفادیازین نقره یک درصد به طور چشمگیری سریعتر بهبود یافته است.
محققان اضافه کردند که درد در افراد گروه آلوئه ورا نسبت به گروه دیگر زودتر تسکین پیدا کرده است. این محققان گزارش دادند: «بیماران سوختگی حرارتی که با ژل آلوئه ورا درمان شدند، نسبت به آنان که از کرم سولفادیازین نقره استفاده کردند اپیتلیالیزاسیون زودرس زخم (ترمیم زخم در اثر رشد اپی تلیوم روی سطح برهنه) و کاهش درد بیشتری داشتند و همچنین هزینه کمتری صرف کردند.»
۹. کمک به بهبود سندروم روده تحریک پذیر (IBS)
یک آزمایش تصادفی دوسوکور در دانشکده پزشکی بیمارستان جورج در لندن، اثر آلوئه ورا بر سندروم روده تحریک پذیر بررسی شد و نتایج آن در ژورنال بینالمللی تمرینات بالینی منتشر گردید. در آزمایش دوسوکور اطلاعاتی که باعث پیش داوری شرکت کنندگان شود، در اختیار آنان قرار نمیگیرد. به یک گروه از بیماران در این تحقیق آلوئه ورا و به گروه دیگر دارونما داده شد. بعد از گذشت ۳ ماه تفاوت معناداری در علائم اسهال این بیماران دیده نشد.
با این حال محققان نوشتند: «هیچ مدرکی مبنی بر اینکه آلوئه ورا برای بیماران مبتلا به سندروم روده تحریکپذیر مفید است، وجود ندارد. ما نمیتوانیم احتمال بهبود بیماران در طول مدت مصرف آلوئه ورا را رد کنیم. تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است، در یک گروه از بیماران با پیچیدگی کمتر»
نکته: توجه داشته باشید اگر قصد دارید آلوئه ورا را به صورت موضعی استفاده، حتما مقداری از آن را روی یک ناحیه کوچک از پوست تست کنید و ۲۴ ساعت منتظر بمانید. در صورتی که هیچ علائمی از حساسیت مشاهده نشد، از آن روی دیگر نواحی پوست نیز میتوانید استفاده کنید.
ارزش غذایی آلوئه ورا
در هر ۱۰۰ گرم از آب آلوئه ورا ۵۳ کالری شامل ۲ درصد چربی، ۹۵ درصد کربوهیدرات و ۳ درصد پروتئین وجود دارد. به طور کلی ارزش غذایی هر ۱۰۰ گرم آلوئه ورا به صورت زیر است:
در هر ۱۰۰ گرم از آب آلوئه ورا | |
کالری | ۵۳ |
چربی | ۰/۱۲ گرم |
کلسترول | ۰ |
سدیم | ۲ میلی گرم |
کربوهیدرات | ۱۲/۸۷ گرم |
پروتئين | ۰/۳۶ گرم |
کلسیم | ۱۳ میلی گرم |
آهن | ۰/۳۱ میلی گرم |
پتاسیم | ۱۳۰ میلی گرم |
ویتامین آ | ۰ |
ویتامین ث | ۱۰ میلی گرم |
سخن پایانی
خواص آلوئه ورا بیش از مواردی است که در این مقاله ذکر شد. همانطور که گفتیم در این مطلب تنها به خواص اثبات شده این گیاه پرداختیم، البته این بدان معنا نیست که این ادعاها الزاما نادرست هستند. به بیان دیگر برای اثبات سایر خواص آلوئه ورا به تحقیقات و شواهد علمی بیشتری نیاز دارند، برای اطلاع از دیگر خواص این گیاه توصیه میکنیم به مطلب خواص آلوئه ورا؛ همه چیز درباره مضرات و خواص گیاه آلوئه ورا مراجعه نمایید. نظر شما در مورد این گیاه چیست؟ از سایر خواص آلوئه ورا چه میدانید؟ آیا از این گیاه برای درمان مشکلات جسمانی خود استفاده کردهاید؟ لطفا تجربیات و نظرات خود را با ما و سایر همراهان ستاره به اشتراک بگذارید.