ایدز و بارداری؛ چگونه نوزاد سالمی به دنیا بیاوریم؟

ستاره | سرویس مادر و کودک – تشخیص HIV به این معنی نیست که شما نمی‌توانید باردار شوید و فرزندی داشته باشید. اما این احتمال وجود دارد که در دوران بارداری، در حین زایمان و لحظه تولد نوزاد یا با شیر دادن، ویروس HIV را به نوزاد خود منتقل کنید. خبر خوب این است که روش‌های بسیاری برای کاهش خطر انتقال HIV به جنین وجود دارد که احتمال ابتلای او را تقریبا به صفر می‌رساند. در این مقاله قصد داریم به کلیه پرسش‌ها در زمینه بیماری ایدز و بارداری و تمهیدات لازم برای داشتن نوزادی سالم پاسخ بدهیم.

سوالات متداول درباره ایدز و بارداری

۱. من مبتلا به HIV هستم، آیا می‌توانم باردار شوم و فرزند سالمی به دنیا بیاورم؟

۲. اگر همسرم مبتلا به HIV باشد و من نباشم، آیا احتمال بارداری من بدون ابتلا به ویروس وجود دارد؟

۳. من (مبتلا) به تازگی فهمیده ام که باردارم. آیا ویروس HIV به جنینم منتقل می‌شود؟

۴. برای کاهش خطر ابتلای جنین به ویروس HIV چه کاری می‌توانم انجام دهم؟

• گام اول: به پزشک خود بگویید که قصد بارداری دارید. پزشک با بررسی شرایط شما، شیوه درمان مناسبی را پیش می‌گیرد تا بار ویروسی موجود در بدنتان کاهش یابد و منجر به ابتلای همسر و نوزادتان در آینده نشود. همچنین به شما کمک می‌کند تا سلامت عمومی‌تان بهبود یابد و برای یک بارداری سالم آماده شوید. استفاده از کاندوم روش مناسبی برای پیشگیری از انتقال بیماری و جلوگیری از بارداری است تا زمانی که پزشک اعلام کند شما به اندازه کافی سالم هستید تا برای بارداری اقدام کنید.
• گام دوم: مراقبت‌های بارداری لازم را انجام دهید. مراقبت‌های بارداری در واقع همان ویزیت‌های منظم، انجام آزمایش، سونوگرافی‌ و دریافت دارو‌های مورد نیاز مانند مولتی ویتامین‌های بارداری است. برای حفظ سلامت جنین بایستی همکاری نزدیکی با پزشک در دوران بارداری داشته باشید.
• گام سوم: درمان HIV را شروع کنید. می‌توانید قبل از بارداری درمان را شروع کنید تا خطر ابتلا جنین به HIV کاهش یابد. اگر در حال حاضر تحت درمان هستید، دارو‌ها را خودسرانه قطع نکنید. اما از آنجایی که در دوران بارداری برخی از دارو‌های اچ آی وی نباید استفاده شوند، به سرعت به پزشک مراجعه کنید تا تغییراتی در نوع و دوز مصرفی دارو‌ها بدهد.
• گام چهارم: عوارض جانبی را مدیریت کنید. مصرف دارو‌های اچ آی وی به ویژه در دوران بارداری ممکن است عوارض جانبی ناخوشایندی داشته باشد، اما دلیل نمی‌شود که بدون دستور پزشک آن‌ها را قطع کنید. با پزشک خود در مورد هرگونه عارضه جانبی مصرف دارو‌ها و شیوه مدیریت آن‌ها صحبت کنید.
• گام پنجم: به نوزاد شیر ندهید. حتی اگر در حال مصرف دارو‌ها هستید، ممکن است ویروس از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود. بهترین راه برای جلوگیری از انتقال HIV به نوزاد، تغذیه او با شیرخشک است.
• گام ششم: از نوزاد را بلافاصله پس از تولد تست اچ آی وی بگیرید. بیمارستانی را برای زایمان انتخاب کنید که تجربه مراقبت از نوزادان مبتلا به HIV را دارند. پزشکان به شما خواهند گفت که چه آزمایشات دیگری برای بررسی وضعیت نوزاد وجود دارد و چه زمانی باید انجام شود. همچنین پزشک در مورد نیاز کودک به درمان از بدو تولد با شما صحبت خواهد کرد.
• گام هفتم: از پزشک متخصص اچ آی وی اطفال بپرسید که آیا نوزادتان می‌تواند از دارو‌های ضد HIV استفاده کند. تحقیقات نشان داده است که دادن دارو‌های ترکیبی HIV به نوزادان بهتر از AZT (آزیدوتیمیدین، یک داروی ضد ویروس)، در پیشگیری از ابتلا به HIV کمک می‌کند.

۵. آیا می‌توانم در دوران بارداری دارو‌های اچ آی وی را مصرف کنم؟

• تهوع و استفراغ در سه ماهه اول بارداری، مصرف داروی HIV را برایتان دشوار می‌کند.
• این امکان وجود دارد که دارو جنین را تحت تأثیر قرار دهد. پزشک با توجه به شرایط، دارویی ایمن برای استفاده در دوران بارداری برایتان، تجویز می‌کند.
• اچ آی وی بیشتر در اواخر بارداری یا هنگام زایمان به جنین منتقل می‌شود. در صورتی که آلودگی ویروسی در بدن مادر قابل توجه باشد، امکان انتقال در اوایل بارداری نیز وجود دارد.
• مطالعات نشان می‌دهد که در صورت شروع دارو‌ها قبل از بارداری یا در ابتدای دوران بارداری، تاثیر آن‌ها در جلوگیری از انتقال اچ آی وی به جنین بیشتر است.

اگر دارو‌های اچ آی وی مصرف می‌کنید و متوجه شدید که باردارید، در اسرع وقت مساله را پزشک در میان بگذارید. پزشک با توجه به شرایط تغییراتی در نوع و دوز مصرفی دارو‌ها می‌دهد. در صورت نگرانی، می‌توانید سوالات زیر را از پزشک بپرسید و توضیحات بیشتری دریافت کنید:

• در سه ماهه اول بارداری، مصرف دارو‌های HIV را ادامه بدهم یا آن را قطع کنم؟ قطع کردن ناگهانی دارو‌ها موجب گسترش ویروس در بدن می‌شود که به نوبه خود احتمال آلوده شدن جنین را بالا می‌برد. از سویی دیگر قطع دارو‌ها موجب تهدید سلامتی مادر می‌شود که برای جنین نیز خطرناک است. به همین دلیل تنها پزشک می‌تواند بهترین تصمیم را برای شما بگیرد.
• دارو‌های اچ آی وی چه تاثیری بر روی جنین دارند؟
• آیا در معرض خطر مقاومت در برابر دارو قرار دارم؟ بدین معنا که دارو‌های اچ آی وی مانند ریتوناویر دیگر تاثیری در درمان شما ندارند. در هر صورت، هرگز بدون مشورت با پزشک، دارو‌های HIV را قطع نکنید.

سخن آخر