معرفی کتاب چهار میثاق اثر دون میگوئل روئیز

اگر برای مدیریت استرس و رشد فردی، به دنبال راهنما و دستورالعملی ساده هستید، کتاب چهار میثاق انتخاب مناسبی است. این کتاب خردنامه‌ای برای همه انسان‌ها ‌است، فرقی نمی‌کند از لحاظ اعتقاد مذهبی یا سیاسی چه باور‌هایی دارید، کتاب چهار میثاق حتما برای شما درس‌های مهمی از زندگی خواهد داشت. جالب است بدانید که این کتاب، در لیست کتاب هایی که زندگی شما را متحول می کنند قرار دارد.

در ادامه به بیان خلاصه و معرفی کوتاهی از این کتاب می‌پردازیم که با مطالعه آن می‌توانید تصمیم بگیرید که آیا این کتاب برای شما مناسب هست یا خیر.

 

معرفی اجمالی کتاب

کتاب چهار میثاق که با عنوان فرعی خردنامه سرخپوستان تولتک شناخته می‌شود، توسط دون میگوئل روئیز، نوشته شده‌است. این کتاب حاصل سفر معنوی روئیز پس از نجات یافتن از یک تصادف مرگ‌بار می‌باشد. مطالب این کتاب برای قسمتی از وجود ما آشنا است، چرا که یا آن‌ها را قبلا تجربه‌ کرده‌ایم و یا از زبان کسی شنیده‌ایم. 

کتاب چهار میثاق درباره میثاق‌هایی است که توتلک‌ها برای زندگی کردن روی زمین داشته‌اند. پس از خواندن این میثاق‌ها متوجه می‌شویم از کودکی برای زندگی‌مان چه میثاق‌ها و باورهای سمی و نادرستی را در ذهن داریم که می‌توانند با موارد ساده و راه‌گشا جایگزین شوند.

تولتک‌ها سرخپوستانی بودند که نسبت به ذات و حقیقت انسان آگاهی داشتند. آن‌ها جسم و روح انسان را بهم پیوسته می‌دانستند و پیوند با طبیعت را شرط اصلی تجلی حقیقت انسان می‌دانستند. گفته می‌شود که این میثاق‌ها از گذشتگان در آمریکای مرکزی می‌آیند، اما بیشتر آن‌ها، ایده‌هایی است که اکنون روان‌شناسان مدرن انسان‌گرا، تحلیل‌گران معاملاتی و روان‌شناسان شناختی-رفتاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

لوئیز در کتاب چهار میثاق تلاش کرده‌است این میثاق‌ها و آموزه‌های اصیل را به زبان ساده از نسل‌های گذشته به نسل فعلی و آینده انتقال دهد، تا آنان نیز بتوانند زندگی بدون احساس شرمندگی و گناه، همراه با احساس شادی و خوشبختی را تجربه کنند.

در ادامه به این چهار میثاق پرداخته می‌شود: 

میثاق اول: با کلام خود گناه نکنید

این میثاق مهم‌ترین و اصلی‌ترین میثاقی است که در کتاب مطرح شده و اجرای آن از بقیه دشوارتر است، همچنین می‌توان گفت سایر میثاق‌ها برگرفته از همین میثاق اول است. برای اجرای میثاق اول لازم است که از شایعات، دروغ‌ها، وعده‌های پوچ و هر آنچه که در کلام ما اشکال ایجاد می‌کند پرهیز کنیم. میثاق اول به ما توصیه می‌کند متوجه اهمیت کلام خود باشیم چرا که با بی دقتی، می‌توانیم آسیب‌های جدی ایجاد کنیم.

بیشتر مردم از قدرت کلمات خود آگاه نیستند و آسیب‌هایی که می‌تواند ناشی از صحبت کردن بی‌دقت، بی‌فکر یا پرخاشگرانه باشد را نمی‌بینند. بسیاری از ما می‌دانیم که فریاد زدن بر سر کسی ممکن است او را ناراحت کند، اما حواسمان نیست که شایعات ریز و درشت پشت سر او می‌تواند بیش از آنچه تصور می‌کنیم به افراد آسیب برساند و با آزار رساندن به دیگران، در نهایت به خودمان آسیب می‌زنیم.

 

میثاق دوم:‌ هیچ چیز را به خود نگیرید! 

برای عملی کردن میثاق دوم از کتاب چهار میثاق، لازم است درک کنیم رفتار دیگران فقط بازتابی از درونشان است. وقتی کسی درباره ما یا رفتارمان به ما بازخورد می‌دهد، کافی است به یاد داشته باشیم که هیچ نظری واقعاً حقیقی و عینی نیست. همه ما تعصبات، اعتقادات و همچنین فیلترهایی داریم که از طریق آن‌ها به جهان می‌نگریم و همین موارد جهان‌بینی‌مان را تعیین می‌کنند، به همین دلیل، ما نباید دیدگاه دیگران را نسبت به خود یا رفتارمان کاملاً دقیق بدانیم.

وقتی کسی چیزی در مورد ما می‌گوید، در واقع چیزی در مورد خودش و نحوه نگاهش به جهان می‌گوید. این توصیه خوبی است که به ما کمک می‌کند کمتر واکنش تدافعی و تلافی جویانه نشان دهیم و با رعایت این میثاق خود را از کلام‌های تلخ و گزنده حفظ کنیم، اما توجه کنید که در انجام آن باید تعادل را حفظ کنید!

 

میثاق سوم: تصورات بیهوده را کنار بگذارید

ما اغلب تصور می‌کنیم که می‌دانیم در ذهن دیگران چه چیزی می‌گذرد بدون آنکه با آن‌ها درباره‌اش صحبت کنیم و با این کار به خودمان استرس زیادی وارد می‌کنیم. همچنین تصور می‌کنیم دوستان و نزدیکانمان بدون آنکه توضیحی بدهیم از درونیات و احساسات ما با خبر هستند و با آگاهی از فکرها و نیت ما واکنش نشان می‌دهند.

درک اینکه انسان‌ها ممکن است انگیزه‌های متفاوتی برای اعمال خود داشته باشند، حتی توجه به جهان‌بینی‌های کاملاً متفاوت افراد باعث رهایی از تصورات غلط و واهی ما می‌شود. سعی کنید دیگران را درک کنید و قبل از نتیجه‌گیری سریع درباره رفتارشان درباره این انگیزه‌ها با آن‌ها صحبت کنید، این موضوع می‌تواند از تعارض بین فردی جلوگیری کند.

 

میثاق چهارم: همیشه بیشترین تلاشتان را بکنید

در میثاق آخر از کتاب چهار میثاق، نویسنده به ما می‌گوید در هر لحظه بهترین کاری را که می‌توانید انجام دهید، تا پشیمان نشوید. بعضی روزها، بهترین‌های ما به خوبی روزهای دیگر نیست، و این اشکالی ندارد. تا زمانی که تلاش صادقانه‌ای در زندگی داشته باشیم، چیزی برای شرمندگی نخواهیم داشت، و به خاطر یک عملکرد نه چندان درخشان در گذشته، خود را مورد سرزنش قرار نمی‌دهیم.

این نکته می‌تواند به ما کمک کند تا پیشرفت بیشتری در جهت اهداف خود داشته باشیم چرا که نمی‌توانیم با تنبلی به اهداف خود برسیم، و همچنین اگر تمام تلاش خود را بکنیم، نه تنها به اهداف دست خواهیم یافت، بلکه از انتقاد وجدانمان و منِ سرزنشگر وجودمان در امان هستیم. 

نکته کوچک اما مهمی که مطرح می‌شود این است که نباید سعی کنید بهتر از بهترین خود انجام دهید. فشار بیش از حد به خود می‌تواند باعث درد، آسیب و اشتباه شود. نکته ظرف دیگر این است که متوجه شویم “بهترین” ما لحظه به لحظه متفاوت خواهد بود.

 

 

درباره دون میگوئل روئیز نویسنده کتاب

دون میگوئل روئیز یک نویسنده و معلم معنوی مشهور بین المللی اهل مکزیک است. او آخرین فرزند از سیزده فرزند یک خانواده روستایی که شفادهنده و تمرین‌کنندگان سنت‌های باستانی تولتک بودند به دنیا آمد. او در جوانی از دانشکده پزشکی در مکزیکوسیتی فارغ التحصیل شد و با برادر بزرگترش در تیجوانا به عمل جراحی مغز و اعصاب پرداخت.

یک تصادف رانندگی تقریباً مرگبار برای همیشه مسیر زندگی دون میگوئل را تغییر داد،‌باعث شد پزشکی را ترک کند و حقیقت اساسی در مورد زندگی و انسانیت را بررسی کند. او با کمک مادرش و از طریق آموزه‌های اجدادی‌شان، مسیر خود را به سوی آگاهی کشف کرد، و درنهایت به درک عمیقی از جهان فیزیکی و دنیای مجازی ذهن رسید.

با ترکیب اساطیر تولتک و دیدگاه‌های علمی، دون میگوئل توانسته است با ترکیبی از حکمت باستانی را با فیزیک مدرن و عقل سلیم عملی، فلسفه جدیدی را برای جویندگان حقیقت شکل دهد. کتاب چهار میثاق او، شامل گام‌های عملی برای تحول درازمدت شخصی است و میلیون‌ها نفر در سراسر جهان آن را خوانده‌اند. کتاب چهار میثاق، اولین بار در سال ۱۹۹۷ منتشر شد و تاکنون بیش از نه میلیون نسخه در ایالات متحده و هفت میلیون نسخه در سراسر جهان فروخته است. این کتاب به ۴۶ زبان ترجمه شده است و نزدیک به ده سال که در لیست پرفروش‌ترین کتاب نیویورک تایمز قرار گرفت.

دون میگوئل همچنین نویسنده کتاب‌های «تسلط عشق»، «صدای دانش»، «دعاها» و کتاب پرفروش نیویورک تایمز، «پیمان پنجم» است که با پسرش دون خوزه روئیز همکاری می‌کند. جدیدترین کتاب او، “بازیگر” که با باربارا امریس نوشته شده است، در ۳ نوامبر ۲۰۲۰ منتشر شد. 

 

ترجمه فارسی کتاب چهار میثاق

در میان ترجمه‌های موجود از کتاب چهار میثاق، می‌توان گفت ترجمه خانم دل‌آرا قهرمان از انتشارات ذهن آویز، بهترین برگردان این کتاب به فارسی است. دل‌آرا قهرمان در کارنامه خود ترجمه کتاب‌های عرفانی دیگری مانند کیمیاگر اثر پائولو کوئیلو و همچنین کتاب سفر به دیگر سو را نیز دارد.  قهرمان تلاش کرده است ترجمه کامل و روانی از کتاب چهار میثاق را برای خوانندگان فراهم کند و با اختلاف جزء جامع‌ترین برگردان‌های موجود از این کتاب در بازار است.

 

سر فصل‌های کتاب چهار میثاق

این کتاب از چهار میثاق برای زندگی صحبت می‌کند، پنج فصل ابتدایی از رویای سیاره زمین و چهار میثاق سخن می‌گوید و در ادامه روش‌های جایگزین کردن میثاق‌های گذشته را با میثاق‌های جدید شرح می‌دهد.

• فصل اول: اهلی شدن و رؤیای کره‌ی زمین

• فصل دوم: میثاق اول: کلامتان معصومانه باشد و با آن گناه نکنید

• فصل سوم: میثاق دوم: هیچ‌چیز را به خودتان نگیرید.

• فصل چهارم: میثاق سوم: تصورات بیهوده را کنار بگذارید.

• فصل پنجم: میثاق چهارم: همیشه نهایت تلاشتان را بکنید.

• فصل ششم: رمز رسیدن تولتک‌ها به آزادی: شکستن میثاق‌ها و توافقات قدیمی.

• فصل هفتم: رؤیایِ تازه؛ بهشت روی زمین.

 

 

قسمت‌هایی از متن کتاب

در ادامه جملات و بخش‌های برگزیده کتاب چهار میثاق را مرور می‌کنیم؛

• سیستم اعتقادی ما همانند یک کتاب قانون است که ذهنمان را کنترل می‌کند. بدون هیچ سؤال و چون و چرایی، هر چیز که در این کتاب وجود دارد، حقیقت زندگی ماست.

• هر کاری که ما در این دنیا انجام می‌دهیم، در واقع بر اساس قرارداد یا عهدی است که با یکدیگر، خدا، زندگی و خودمان بسته‌ایم.

• کلام تنها یک نشانه یا یک نماد مکتوب نیست. کلام یک نیروست. اقتداری است که برای بیان و ارتباط برقرار کردن، اندیشیدن، و نهایتا برای آفرینش رویدادهای زندگی خود در اختیار دارید. شما می‌توانید سخن بگویید. کدام حیوان دیگری در روی سیاره می‌تواند سخن بگوید؟ کلام قدرتمندترین ابزاری است که به عنوان موجودی بشری در اختیار دارید، و این ابزاری جادویی است. اما مانند شمشیری دو لبه، کلام شما می‌تواند زیباترین رویاها را بیافریند و یا همه‌چیز را در اطراف شما نابود سازد.

• کلام بسته با این که چگونه مورد استفاده قرار گیرد، ممکن است شما را آزاد سازد و یا شما را از آنچه اکنون هستید بیشتر دربند کند. همه افسونی که شما در اختیار دارید، مبتنی بر کلام است. کلام شما افسون خاص است و استفاده غلط از آن جادوی سیاه.

• ما انسان‌ها برای یک گناه چند بار مجازات می‌شویم و تاوان می‌دهیم؟ «هزاران بار!» انسان تنها موجود زنده‌ای است که بابت یک اشتباه، هزاران بار مجازات می‌شود، حال آنکه موجودات دیگر برای هر اشتباهشان، فقط یک‌بار مجازات می‌شوند.

• هرچه را دیگران انجام می‌دهند، احساس می‌کنند، می‌اندیشند و می‌گویند را به خودتان نگیرید! اگر آن‌ها به شما می‌گویند چقدر فوق‌العاده هستید، به خاطر خودتان نیست. شما می‌دانید که فوق‌العاده و عالی هستید، لازم نیست حرف دیگران را باور کنید تا به شما بگویند فوق‌العاده هستید یا فوق‌العاده نیستید. هیچ‌چیزی را به خودتان نگیرید. حتی اگر کسی اسلحه‌ای برداشت و روی شقیقه‌تان گذاشت تا شلیک کند، هیچ موضوع شخصی‌ای در کار نیست.

• ائماً خودتان را به خاطر رفتار بقیه مقصر ندانید و سرزنش نکنید. علاوه بر این، نظراتی که درباره‌ی خودتان دارید، همگی‌شان لزوماً درست نیستند؛ لذا هر چیزی که در ذهنتان می‌شنوید یا درباره‌ی خودتان می‌گویید، جدی نگیرید. ذهن این قدرت را دارد که با خودش حرف بزند، اما علاوه بر آن، این قابلیت و توانایی را دارد که اطلاعات قابل دسترسی از منابع دیگر را هم بشنود و دریافت کند.

• هیچ‌کس به اندازه‌ی خودمان ما را اذیت نمی‌کند و آزار نمی‌دهد، مسبب همه‌ی این‌ها هم سیستم اعتقادیِ ما، بخش قضاوتگر و قربانیِ وجودمان است.

 

کلام آخر

ممکن است در ابتدا، میثاق‌های ذکر شده در کتاب ساده به نظر برسند اما کتاب چهار میثاق یک راهنمای کوچک عالی با ایده‌های سنگین است. تمرکز بر هر یک از این میثاق‌ها می‌تواند زندگی شما را تا حد زیادی بهبود بخشد و تمرکز روی هر چهار مورد می‌تواند زندگی بسیاری از افراد را تغییر دهد. اگر بی‌طرف و نه متعصبانه مطالب کتاب را مطالعه و دنبال کنید، این میثاق‌ها می‌توانند به شما کمک کند تا اضطراب‌های بیهوده را کاهش دهید و از الگوهای فکری و رفتاری که باعث ناامیدی، سرزنش و جریحه دار کردن احساسات خودتان می‌شود، دوری کنید.