نویسنده: نوید اسحاقیان
بروزرسانی: 12 اردیبهشت 1401
ستاره | سرویس مذهبی _ حکم برهنه شدن در مراسم عزاداری از نظر شرعی چیست؟ برهنه شدن در مجالس عزاداری همیشه با شک و تردید همراه بوده و مراجع محترم تقلید، نظرات نسبتا متفاوتی درباره این عمل دارند. برخی از آن‌ها حدود خاصی برای این عمل مشخص کرده‌اند و برخی دیگر، کلیت این عمل را مجاز دانسته‌اند. هدف از این مقاله، بررسی حکم شرعی این عمل، از دیدگاه مراجع تقلید و فتاوی ایشان است.
برهنه شدن در عزاداری یعنی چه؟
چنانکه در بسیاری از عزاداری‌ها دیده می‌شود، اشخاصی از شدت مصیبت و ناراحتی در مجالس، لباس‌های خود را از تن بدر می‌کنند و با بدن برهنه سینه می‌زنند. در آوردن جامه، بیشتر برای سینه زنی و گاهی برای استفاده از زنجیر تیغ دار است. در برخی از عزاداری‌ها، لطمه زنی نیز با این عمل همراه می‌شود.
حکم برهنه شدن در مراسم عزاداری براساس فتاوی مراجع تقلید
در این قسمت از مقاله به بررسی نظر مراجع تقلید خواهیم پرداخت. پیش از آنکه به نظرات ایشان بپردازیم، باید درباره دو مسئله صحبت کنیم.
مسئله اول: بسیاری از مراجع تقلید بر این باور هستند که اگر در مراسمی، بانوان نیز با آقایان همراه باشند، برهنه شدن آقایان صحیح نیست.
مسئله دوم: اگر این عمل به حدی انجام شود که به افراط بگراید و موجب وهن مذهب گردد، صحیح نیست.
نظر مراجع تقلید در این باره به شرح زیر است:
۱. نظر آیت الله مکارم شیرازی
سوال: برهنه شدن در مراسم عزاداری چه حکمی دارد؟ آیا این عمل در مراسم‌های خصوصی نیز همین حکم را دارد؟
جواب: برهنه شدن در آن دسته از مراسم‌ها که فیلم برداری می‌شود و بانوان نیز مشاهده می‌کنند، صحیح نیست و باید از آن اجتناب شود. در سایر مجالس نیز (چه خصوصی باشد، چه عمومی) برهنه شدن چندان جالب نیست. شما تصور کنید که در مراسم ختم یکی از اعضای فامیل خود هستید، آیا در آن مراسم نیز برهنه می‌شوید؟ این عمل در شان مراسم سیدالشهدا نیست و ممکن است که موجب وهن مذهب شود، پس بهتر است که انجام نشود.
۲. نظر آیت الله خامنه‌ای
سوال: برهنه شدن در مراسم عزاداری امام حسین چه حکمی دارد؟ آیا حدود خاصی برای این عمل وجود دارد؟
جواب: برهنه شدن در مراسم عزاداری، اگر به صورتی باشد که توسط نامحرم دیده نشود و همچنین به افراط نگراید، اشکالی ندارد. البته به نظر من، بهتر است که در عزاداری سید و سالار شهیدان، با لباس و آدابی که در شان ایشان است عزاداری کنیم.
۳. نظر آیت الله وحید خراسانی
سوال: آیا برهنه شدن در مجلس عزاداری اشکالی دارد؟
جواب: برهنه شدن در مجلس عزاداری، اگر توسط نامحرم دیده نشود، اشکالی ندارد.
جواب: برهنه شدن در مجلس عزاداری، اگر توسط نامحرم دیده نشود، اشکالی ندارد.
۴. نظر آیت الله سیستانی
سوال: آیا برهنه شدن در مراسم عزاداری سیدالشهدا اشکالی دارد؟
جواب: برهنه شدن برای عزاداری و سینه زنی، خالی از اشکال است و عزاداران نیز بدون منع شرعی می‌توانند این عمل را انجام دهند.
جواب: برهنه شدن برای عزاداری و سینه زنی، خالی از اشکال است و عزاداران نیز بدون منع شرعی می‌توانند این عمل را انجام دهند.
۵. نظر آیت الله فاضل لنکرانی
سوال: حکم شرعی برهنه شدن در مراسم عزاداری چیست؟
جواب: اشکالی ندارد البته بانوان باید از نگاه کردن به مردان خودداری کنند و مردان نیز در صورتی‌که بدانند نامحرم به آن‌ها نگاه خواهد کرد، باید از این عمل خودداری کنند.
جواب: اشکالی ندارد البته بانوان باید از نگاه کردن به مردان خودداری کنند و مردان نیز در صورتی‌که بدانند نامحرم به آن‌ها نگاه خواهد کرد، باید از این عمل خودداری کنند.
۶. نظر آیت الله بهجت
سوال: آیا برهنه شدن در مجلس عزاداری برای سینه زنی یا روضه خوانی، اشکالی دارد؟
جواب: برهنه شدن در مجلس عزاداری، به خودی خود حرام نیست، مگر اینکه گمان آن برود که نامحرمی نظر حرامی بیندازد. در این صورت، باید از این عمل خودداری کنید.
جواب: برهنه شدن در مجلس عزاداری، به خودی خود حرام نیست، مگر اینکه گمان آن برود که نامحرمی نظر حرامی بیندازد. در این صورت، باید از این عمل خودداری کنید.
۷. نظر آیت الله شبیری زنجانی
سوال: برهنه شدن در عزاداری چه حکمی دارد؟ آیا معیار خاصی برای تشخیص صحیح یا غلط بودن این عمل وجود دارد؟
جواب: برهنه شدن یا مسائلی نظیر این قضیه، از مصادیق عزاداری است و هرساله در سرتاسر ایران پیگیری می‌شود. اگر این اعمال از نوع اسباب و وسائل عزا باشد، انجام دادن آن‌ها در حد معمول اشکالی ندارد؛ ولی اگر متناسب با شرایط زمانی و مکانی، باعث برداشت‌های ناصحیح و وهن مذهب شود جایز نیست.
سخن آخر
برهنه شدن در مجالسی که بانوان نیز حضور دارند، چندان صحیح نیست. این مسئله را اکثریت مراجع تقلید تصدیق می‌کنند؛ اما درباره مجالس خصوصی که نامحرمی هم حضور ندارد، نظر مراجع تقلید تا حدودی متفاوت است. برخی از آن‌ها، برهنه شدن را اساسا نامناسب می‌دانند و برخی دیگر، این عمل را از مصادیق عزاداری مناسب و باکیفیت برمی‌شمارند. در پایان، اگر مایل به بررسی نظرات و فتاوی مراجع تقلید درباره مسائل مربوط به محرم هستید، پیشنهاد می‌کنیم حکم علم کشی در عزاداری براساس نظر ۶ مرجع تقلید را نیز مطالعه کنید. کارشناسان مذهبی ستاره، مشتاق شنیدن نظرات شما درباره این مقاله هستند.
