۱ شهریور؛ روز پزشک

ستاره | سرویس عمومی – پزشکی حرفه‌ای است که هیچ زمانی انسان‌ها از آن بی نیاز نبوده‌اند. این در حالی است که پزشکان با ادای سوگند متعهد می‌شوند به نجات زندگی بیماران بپردازند، اما رسالت آن‌ها تنها محدود به قابلیت و توانایی علمی پزشکی نمی‌شود، بلکه یک پزشک ماهر علاوه بر داشتن تخصص در امر خطیر پزشکی باید به ویژگی‌های دیگری نظیر بردباری، راز داری، نیک خلقی، مهارت‌های ارتباطی و … آراسته باشد.

در این مقاله به مناسبت فرا رسیدن اول شهریور ماه که در ایران مصادف با روز پزشک است و همچنین به پاس تالیفات و خدمات ارزنده بوعلی سینا، پزشک نام آور ایرانی، به بررسی روز پزشک می‌پردازیم.

 

 

روز پزشک
تاریخ	۲۳ آگوست مصادف با ۱ شهریور
علت نامگذاری	زاد روز ابوعلی سینا ستاره پر فروغ عرصه طب در ایران و همچنین تجلیل از پزشکان کشور

 

تاریخچه روز پزشک

در ایران روز اول شهریورماه که هم‌زمان با زادروز تولد ابوعلی سینا است برای روز پزشک در نظر گرفته شده است. «ابوعلی حسین بن عبداللّه بن حسین بن علی بن سینا» معروف به شیخ الرئیس، از حکمای بزرگ و علمای نامدار جهان و پزشکان اسلام است. ابوعلی سینا از مشهورترین و تاثیرگذارترین فیلسوفان و دانشمندان ایران است که آثارش در زمینه فلسفه ارسطویی و پزشکی اهمیت بسیار دارد.

شیخ ۴۵۰ کتاب به زبان‌‏های فارسی و عربی در زمینه‌های گوناگون نوشته ‌است و تالیفات فراوان دارد که اشارات، شفا، حکمت عرشیه، قضا و قَدَر و لغهالعَرَب و… از آن جمله‌‏اند. از معروف‌ترین کتاب‌هایش کتاب شفا، دانشنامه علمی و فلسفی جامع و کتاب قانون یکی از کتاب‌های معروف ابن سینا در زمینه علم پزشکی است.

وی در سوم ماه صفر سال ۳۷۰ قمری در بلخ به دنیا آمد. از کودکی به یادگیری علوم زمان پرداخت و به طبیعت، گیاهان و حیوانات علاقه خاصی داشت و اوقات فراغت خود را در دشت و صحرا به جستجو و کسب تجربه می‌پرداخت.

بدین صورت از دوران کودکی به خواص گیاهان دارویی و طبابت علاقه‌مند شد. ابن سینا از حیث نیروی جسمانی، مردی نیرومند بود و به همین خاطر از کار کردن احساس خستگی نمی‌کرد، وی همچنین از لحاظ نیروی ذهنی و تفکر نیز بسیار نیرومند بود، به گونه‌ای که در سن هجده سالگی توانست تمامی دانش‌های زمان خود را فرا گیرد.

هرگاه با مسئله سختی مواجه می‌شد با وضو به مسجد شهر می‏‌رفت و حل آن مساله را از خداوند می‌‏خواست. ابوعلی سینا به سبب معالجه بیماری «امیر نوح بن منصور سامانی»، مقرب پادشاه شد.

شیخ از این فرصت استفاده کرد و به کتابخانه دربار راه یافت. در مدت عمر ابوعلی سینا، وقایع متعددی بر او گذشت که از وزارت تا زندان را در برداشت. سرانجام این دانشمند شهیر و فیلسوف کبیر در ۵۸ سالگی در همدان درگذشت و در همان شهر مدفون شد.

 

 

روز پزشک در جهان

روز پزشک در آمریکا

در آمریکا ۳۰ مارس برای بزرگداشت پزشکان و تقدیر از خدمات ارزنده آنها اختصاص داده شده است، به گونه‌ای که در این تاریخ و سال ۱۸۴۲ دکتر لانگ برای نخستین ‌بار داروی بیهوشی «اتر» را در عمل جراحی به عنوان بیهوش ‌کننده استفاده کرد.

در آن روز دکتر لانگ، اتر را برای یک بیمار تجویز کرد و سپس وی را تحت عمل جراحی قرار داد. این در حالی است که بیمار پس از به هوش آمدن اقرار کرد که طی جراحی هیچ دردی احساس نکرده است.

در ۳۰ مارس سال ۱۹۵۸ مصوبه «بزرگداشت روز پزشکان» توسط مجلس نمایندگان آمریکا به تصویب رسید و در سال ۱۹۹۰ این قانون در مجلس نمایندگان و مجلس سنا نیز معرفی شد.

از آن زمان تا کنون ۳۰ مارس در تقویم رسمی این کشور به عنوان روز پزشک نام‌گذاری شده است.

روز پزشک در ویتنام

در کشور ویتنام برای نخستین بار روز پزشک در تاریخ ۲۷ فوریه سال ۱۹۵۵ جشن گرفته شد و از آن زمان تا کنون همین روز برای تجلیل از پزشکان در نظر گرفته شده است. «نگوین تان دونگ» نخست‌وزیر ویتنام، وظایف مسئولان و مقامات پزشکی را بهبود خدمات پزشکی و درمانی و افزایش سطح آگاهی بیماران عنوان کرد.

 

 

روز پزشک در کوبا

در کشور کوبا روز ۳ دسامبر که یادآور تولد «کارلوس جوان فینلی» است، به روز پزشک اختصاص داده شده است. وی که یک پزشک و دانشمند کوبایی تبار بود به عنوان پیشگام تب زرد در جهان معروف است.

وی برای نخستین بار در سال ۱۸۸۱ تئوری پشه ناقل تب زرد را عنوان کرد. در بیماری تب زرد، پشه ناقل بدن فرد را نیش زده و پس از آن با نیش زدن فرد سالم بیماری را به وی انتقال می‌‌دهد.

فینلی پشه Aedes را مسئول انتقال ارگانیسم انتقال مولد تب زرد شناسایی کرد و تئوری وی منجر به ارائه پیشنهادهایی برای کنترل جمعیت پشه‌ها به منظور شیوه کنترل و جلوگیری از گسترش بیماری شد.

روز پزشک در هند

در کشور هند روز پزشک مصادف با اول جولای است که به دلیل تجلیل از دکتر «بیدهان چاندرا روی»، پزشک افسانه‌ای و دومین وزیر ایالت بنگال غربی نام گذاری شده است.

وی در تاریخ اول جولای سال ۱۸۸۲ متولد شد و در همین تاریخ و سال ۱۹۶۲ در سن ۸۰ سالگی جان خود را از دست داد. چاندرا روی در تاریخ ۴ فوریه ۱۹۶۱ به دریافت بالاترین مدال غیرنظامی این کشور مفتخر شد.

هر سال روز اول ماه جولای به مناسبت روز پزشک در هند تعطیل است. وی پزشک برجسته و یکی از مهم‌‌ترین مبارزان آزادی هند است که در زندگی بسیار پرمخاطره‌‌آمیز خود سرآمد و در حرفه‌‌اش بسیار ماهر بود.

 

 

دکتر روی پس از فارغ‌التحصیلی از کالج پزشکی کلکته به عنوان معاون آن دانشگاه انتخاب شد و پس از آن به سیاست روی آورد، کمی بعد به عنوان وزیر ارشد بنگال غربی انتخاب شد و تا زمان مرگ خود این حرفه را حفظ کرد. بنابراین به همین مناسبت روز تولد وی به عنوان روز پزشک در هند جشن گرفته می‌شود.

 

تعریفی از پزشک

پزشک (به انگلیسی: physician) یا دکتر (به فرانسوی: docteur) در دانش پزشکی، کسی است که به حرفهٔ «پزشکی»، که برگرداندن سلامت انسان از طریق مصاحبه با بیمار، مطالعه، تشخیص و درمان بیماری یا آسیب‌دیدگی است، می‌پردازد. این معمولاً به دانش کافیِ آکادمیک مانند آناتومی، فیزیولوژی و فارماکولوژی، شناخت بیماری‌ها و درمان آن‌ها نیاز دارد. در گذشته برای این حرفه کلمات «حکیم» و «طبیب» به کار گرفته می‌شد.

 

هدف از روز پزشک

هدف پزشکی حفظ و ارتقاء تندرستی، درمان بیماری‌ها و بازتوانی آسیب دیدگان (مانند فیزیوتراپی افراد فلج) می‌باشد. این هدف با شناخت بیماری‌ها، تشخیص و درمان و جلوگیری از بروز آنها به انجام می‌رسد. هدف از نامگذاری ۱ شهریور به این نام، بزرگداشت ابوعلی سینا و قدردانی از زحمات پزشکانی است که در تلاشی شبانه روزی در صدد حفظ سلامت جامعه بشری هستند.