آشنایی با خواص گیاه سیاه توسه در طب سنتی

ستاره | سرویس خواص شناسی – گیاه سیاه توسه (Frangula alnus) از دسته گیاهان دارویی است که از قدمت طولانی در طب سنتی برخوردار است و در درمان بسیاری از بیماری‌ها به ویژه درمان بیماری‌های دستگاه گوارش، بیماری‌های کبدی و صفراوی کاربرد دارد و امروزه نیز از قسمت‌های دارویی این گیاه در صنعت داروسازی استفاده می‌شود. در این مقاله خواص گیاه سیاه توسه برای درمان بیماری‌های مختلف، طریقه مصرف و موارد احتیاطی و منع مصرف این گیاه را معرفی می‌کنیم.

خواص گیاه سیاه توسه

مهمترین خواص گیاه سیاه توسه در طب سنتی عبارتند از:

۱. درمان یبوست مزمن

یکی از مهمترین خواص گیاه سیاه توسه در طب سنتی کمک به درمان یبوست مزمن است. پوست این گیاه دارای ترکیبی به نام آنتراکینون است که خاصیت ملین داشته و در رفع یبوست و بهبود ناراحتی‌های گوارشی ناشی از آن موثر است.

۲. درمان بیماری‌های گوارشی

از خواص گیاه سیاه توسه برای درمان ناراحتی‌های گوارشی مانند درمان ترش کردن معده، درمان سکسکه و رفع نفخ شکم استفاده می‌شود. همچنین این گیاه در تحریک حرکات روده مفید است و به هضم بهتر غذا کمک شایانی می‌کند.

۳. تقویت سیستم ایمنی بدن

همانند بیشتر گیاهان دارویی مصرف گیاه سیاه توسه نیز به دلیل دارا بودن مواد آنتی اکسیدان موجود در آن در تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از سرطان مفید است.

۴. درمان التهاب کبد و بیماری‌های کبدی

از خواص گیاه سیاه توسه در طب سنتی برای درمان بیماری هپاتیت، رفع زردی، سیروز کبدی و بهبود ناراحتی و التهاب کبد استفاده می‌شود.

۵. درمان کچلی

از جوشانده غلیظ ریشه گیاه سیاه توسه از گذشته به صورت استعمال موضعی برای درمان کچلی، جرب، سودای مزمن، التیام زخم‌ها و اولسر‌ها استفاده می‌شده است.

۶. دفع کننده کرم و انگل

دفع کرم و انگل از معده و روده از دیگر کاربرد‌های درمانی گیاه سیاه توسه است.

۷. کمک به لاغری و کاهش وزن

گیاه سایه توسه به دلیل خاصیت ملین و مسهل به رفع یبوست که یکی از عوامل بروز چاقی است کمک می‌کند و در نتیجه برای لاغری و کاهش وزن مفید است.

۸. رفع صفرا

از دیگر خواص گیاه سیاه توسه خاصیت صفرابر است و به همین خاطر برای درمان یبوست‌های اسپاسمودیک، بهبود بیماری‌های صفراوی و کبدی مورد توجه قرار می‌گیرد.

طریقه مصرف سیاه توسه

• طرز تهیه جوشانده: ۲ تا ۶ گرم پوست خشک گیاه را در یک لیوان آب به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید، سپس آن را صاف کرده و قبل از خواب مصرف کنید. همچنین از پوست سیاه توسه همراه با دانه کتان، گل پنیرک، مریم گلی و ریشه آنژلیک جوشانده‌ای تهیه می‌شود که در درمان یبوست مفید است.

• طریقه مصرف موضعی: برای استعمال موضعی گیاه سیاه توسه و بهره‌گیری از خواص آن ۱۰۰ گرم از پوست گیاه را در یک لیتر آب بجوشانید به طوریکه حجم زیادی از آب تبخیر شده و جوشانده غلیظی به دست آید.

معرفی گیاه سیاه توسه

گیاه سیاه توسه با نام سیاه اربه یا سیاه توسکا در مناطق با آب هوای مرطوب و مدیترانه‌ای بیشترین رشد را دارد و در کشور ما نیز در حاشیه شمالی کشور در جنگل‌های نواحی گیلان، اطراف لاهیجان، مازندران و نور می‌روید.
این گیاه از خانواده عناب و به صورت درختچه‌ای با ساقه‌ای صاف و بدون تیغ، تیره رنگ و دارای لکه‌های سفید قابل تشخیص (عدسک‌ها) است و میوه‌های آن به شکل گیلاس روی شاخه‌ها مشاهده می‌شوند. میوه‌ها در ابتدای تشکیل سبز رنگ هستند و به مرور زمان رنگ آن‌ها قرمز و در نهایت به رنگ بنفش تیره تبدیل می‌شود. همه بخش‌های این گیاه مانند پوست تنه، ساقه، میوه، برگ و ریشه خواص درمانی دارد و در طب سنتی و داروسازی از آن استفاده می‌شود. جالب است بدانید علاوه بر مصارف دارویی از پوست این گیاه در رنگرزی برای پشم، به رنگ زرد و سبز استفاده می‌شود و چوب آن نیز در صنعت کاربرد دارد.

مضرات گیاه سیاه توسه (موارد احتیاطی و منع مصرف)‌

سخن پایانی

همانند سایر گیاهان دارویی مصرف گیاه سیاه توسه نیز همزمان با دارو‌های شیمیایی بایستی با مشورت پزشک انجام شود. مصرف این گیاه با دارو‌های التهابی مانند دگزامتازون، هیدروکورتیزون، متیل پریدنیزولون، پردنیزون و کورتیکواستروئید‌ها واکنش داده و تداخل دارویی دارد؛ بنابراین در صورت مصرف هر نوع دارویی حتما پیش از استفاده از این گیاه با پزشک خود مشورت کنید. شما می‌توانید نظرات و تجربیات خود را درباره خواص گیاه سیاه توسه در پایان همین صفحه با ما و مخاطبان ستاره به اشتراک بگذارید.