اسب درمانی؛ درمان بیماری‌های روانی به کمک اسب!

ستاره | سرویس روانشناسی – اسب یکی از حیوانات مورد علاقه انسان است، به طوری که شعر در مورد اسب بسیار سروده شده است. علاوه بر این بسیاری از افرادی که با اسب‌ها سر و کار دارند، به خاصیت درمانی آن‌ها ایمان دارند. آنها اظهار می‌کنند که حضور در اصطبل برای تیمار کردن، تغذیه و هر گونه مراقبت از اسب‌شان، باعث کاهش استرس، فشار خون و بهبود سلامت عمومی‌شان می شود. با این وجود مصاحبت صمیمانه با اسب، پایه و اساس رشد ارتباطی با این حیوان است. بنابراین نفس مصاحبت با اسب‌ها خاصیت درمانی دارد. قدرت درمانی ارتباط با اسب، از چشم متخصصان پزشکی هم پنهان نمانده است. اسب درمانی روشی محبوب در میان گروه‌های مختلف است، اما ببینیم اسب درمانی و کاربرد آن چیست؟

طبق تعریف انجمن بین المللی PATH (انجمن تخصصی درمان‌های اسب محور)، انواع مختلفی از روش‌های درمانی به کمک اسب وجود دارد. از منظری کلی هرگونه تعامل بین انسان و اسب، نوعی اسب درمانی محسوب می شود. اما اسب درمانی هدف مشخص‌تری دارد؛ این نوع درمان با استفاده از فنون درمانی خاصی از اسب برای اهداف توانبخشی استفاده می‌کند.

اسب درمانی فعالیتی نیست که توسط کلوپ‌های محلی، گروه‌های خیریه یا مربیان پرورش اسب انجام شود، بلکه توسط متخصصین حرفه ای که معمولا روان درمانگر یا فیزیوتراپیست آموزش دیده هستند، انجام می‌گیرد. روش‌های روان درمانی که از اسب استفاده می‌کنند – معمولاً در مراکز ترک اعتیاد، گروه‌های توانبخشی و مراکز خدمات به افراد تحت تاثیر حادثه‌های هولناک – همیشه تحت نظارت یک متخصص بهداشت روان فعالیت می‌کنند. اسب سواری معمولا مشمول این نوع فعالیت‌های درمانی محسوب نمی‌شود!

دکتر کنستانس اسکارف می‌گوید: برای کسانی که با اسب‌ها سر و کار نداشته اند کار با اسب می‌تواند تجربه هیجان‌انگیزی باشد. اغلب فعالیت‌های درمانی من شامل کار با داوطلبان ترک اعتیاد است. اولین واکنشی که این افراد در مواجهه با اسب نشان می‌دهند، این است: “وای چقدر بزرگند!”.
اینکه یک حیوان ۲۰۰ کیلویی را مجبور کنیم کاری را که از او می‌خواهیم انجام دهد، کار بسیار دشواری است و این موضوعی است که همه افرادی که با اسب سر و کار دارند به خوبی می‌فهمند. اگر در ارتباط با اسب‌ها به اندازه کافی صادق نباشید و ندانید که از او چه می خواهید کارتان دشوارتر هم خواهد شد.

اسب‌ها می‌توانند به عنوان آینه ای از احساس انسان عمل کنند، آن‌ها همان هیجانات و عواطفی را از خود بروز می‌دهند که از ما دریافت کرده اند. آن‌ها حیواناتی اجتماعی هستند که متعلق به گله و شکارند. به همین دلیل، احساسات و عواطفی قوی دارند که از آن به عنوان ابزاری برای ماندن در میان گله استفاده می‌کنند.

اسب‌ها، عواطف دیگر اسبهای گله را درک می‌کنند و به آن‌ها پاسخ می‌دهند. اگر یکی از اسبهای گله احساس ترس کند بقیه آنها هم خواهند ترسید. به همین ترتیب، این موجودات به عواطف انسان‌ها هم به روشی مشابه پاسخ می‌دهند، اگر فردی با عصبانیت به یک اسب نزدیک شود، اسب یا با احساس خجالت از او دور می‌شود یا متقابلا به او پرخاشگری خواهد کرد. اسب به هیچ وجه احساسات خود را پنهان نمی‌کند. به دلیل همین ویژگی، می‌تواند به انسان‌ها برای بهبود مشکلات روانی‌شان کمک کند.

به طور کلی اسب‌ها می‌توانند به افراد کمک کنند تا احساسات خودشان را بهتر درک کنند. این باور وجود دارد که افراد معتاد برای کاهش شدت احساسات و هیجانات آزاردهنده خود به الکل و مواد مخدر پناه می‌برند. آن‌ها زمانی که پاکسازی می‌شوند اغلب نمی‌دانند چطور هیجانات و احساسات خود را پردازش کرده و به این احساسات چه پاسخی بدهند. این دوره، دوره ای گیج کننده و خسته کننده برای معتادان در حال ترک است. این همان نیازی است که یک اسب می‌تواند برای درمان‌جو برآورده کند؛ یعنی اطلاعاتی که فرد معتاد برای شناخت و پردازش احساساتش به آن نیاز دارد را برایش فراهم می‌کند.

اگر شخصی با عصبانیت به سمت یک اسب حرکت کند و سعی کند افسارش را در دست بگیرد، اسب سرش را بر می‌گرداند و دور می‌شود. در این زمان درمانگر می‌تواند از فرد بپرسد چه موضوعی باعث عصبانیت شما شده است؟ در اغلب اوقات، افراد نمی‌پذیرند که عصبانی هستند، درمانگر می‌تواند رفتار اسب را به عنوان شاهدی در نظر بگیرد تا درمانجو بتواند احساسات خود را شناسایی کند.

معتادان و درمانجویانی که تحت تاثیر حوادث ناگوار قرار گرفته اند نیاز دارند که یاد بگیرند احساسات و هیجانات خود را شناسایی کنند تا بتوانند آن‌ها را به‌کار بگیرند.  اسب‌ها وسیله مناسبی هستند که درمانگران می‌توانند برای کمک به درمان‌جویان برای شناسایی هیجاناتشان از آن استفاده کنند.

اسب‌ها همچنین می‌توانند دریچه ای برای بازپردازش حوادث ناگواری که در گذشته برای درمانجو اتفاق افتاده است باز کنند. فرض کنید که یک پلاستیک باد شده در محوطه، در زمان جلسه درمان بترکد و صدای ایجاد شده باعث وحشت زدگی اسب‌ها شود، درمانجویانی که در کودکی مورد خشونت خانگی قرار گرفته اند، ممکن است با دیدن صحنه اسب‌های وحشت زده ناگهان به گریه بیفتند. این صحنه ممکن است تجربه احساس بی کسی و تنهایی را در زمانی که فرد در کودکی ترسیده بوده ولی کسی نبوده که به او پناه ببرد را در ذهن تداعی کند. چنین عکس‌العمل‌هایی سرنخ‌های ارزشمندی برای صحبت کردن در جلسات بعدی یا همان جلسه را برای درمانگر فراهم می‌کند.

اسب‌ها برای اینکه بتوانند زندگی کنند به وجود ما نیاز دارند. در مصاحبت با اسب‌ها، صبح زود برای آب و غذا دادن به آن‌ها بیدار می‌شویم، اصطبل را تمیز می کنیم، سر کار می‌رویم تا با دستمزدمان برای اسب‌مان خوراک و وسایل نگهداری تهیه کنیم. اسب‌های خانگی نیاز دارند تا تیمار شوند، تمرین کنند و به آنها توجه شود…

در دنیای ما انسان‌ها نیز وضعیت به همین گونه است. اکثر ما مجبوریم کار کنیم. خواه، بزرگ کردن بچه ها، رفتن به اداره ،کارخانه یا کسب و کار دیگری باشد. صبح زود بیدار شده و سر وقت سر کار حاضر می‌شویم. در کارهایی مشارکت می‌کنیم که ممکن است آسان و لذت بخش نباشد. به نیازهای روزمره خود و دیگران توجه می‌کنیم، قبض ها را پرداخت می‌کنیم، خانه را تمیز می کنیم و به اتومبیلمان رسیدگی می‌کنیم. کار می‌کنیم و از تک تک لحظه‌های زندگی لذت می‌بریم. همچنین مجبوریم برای نگهداری از روابطمان تلاش کنیم، به درد دل دوستانمان گوش می دهیم و در فعالیت های خانوادگی و اجتماعی شرکت می‌کنیم.

سخت کار کردن و مراقبت از سلامتی، مهارت‌هایی هستند که می‌توانند به کمک مصاحبت و تعامل با اسب‌ها یاد گرفته شوند.

اسب‌ها حیوانات شگفت انگیزی هستند که به راحتی می‌توان با آن‌ها تعامل کرد و به آنان اعتماد داشت. آنها موجودات ملایم و صادقی هستند که توانایی فریبکاری و دروغگویی را ندارند. یکی از تکنیک‌های درمانی محبوب برای افرادی که در کودکی مورد بدرفتاری قرار گرفته اند، این است که فرد را در کنار یک اسب بزرگ قرار داده و اجازه دهیم با هم تعامل داشته باشند. در اکثر موارد، این افراد به گریه می‌افتند و جمله ای شبیه به این را می‌گویند: “تا حالا موجود به این بزرگی با من به این مهربانی رفتار نکرده بود”. این تجربه ای است که درمان‌جوها می‌توانند آن را به دنیای انسانی‌شان تعمیم دهند.

با این وجود برای این که این درمان اثربخش و بدون خطر باشد بایستی توسط یک متخصص حرفه‌ای که در این زمینه آموزش دیده است انجام شود. زمانی که احساسات و خاطرات ناگوار برای درمان‌جو تداعی می‌شوند، وجود شخص با تجربه‌ای که در پردازش این احساسات به فرد کمک کند ضروری است. در واقع آنچه که باعث اثر‌ بخشی و بی خطر بودن این نوع درمان می‌شود تخصص فردی است که در این نوع درمان آموزش دیده است.

 

با خواندن مطلب «تمایل روز افزون مردم به نگهداری و سرپرستی از حیوانات خانگی» می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره تاثیر مثبت  ارتباط با حیوانات به دست آورید. آیا شما تجربه‌ای از ارتباط با اسب‌ها و نتایج درمانی آن داشته ‌اید؟ دیدگاه شما در این باره چیست؟ فراموش نکنید که نظرات و پرسش‌های خود را با ما و مخاطبین ستاره در میان بگذارید. 

منبع: psychology today