خاک عمیق حاصلخیز با زهکش مناسب، نور فراوان و پیشگیری از تنش آبی از مهمترین اصول نگهداری و کاشت درخت چنار است. نگهداری و کاشت درخت چنار نیازی به تخصص خاصی نداشته و تکثیر و فروش آن میتواند یک ایده مناسب برای افراد جویای کار باشد.
ستاره |سرویس گیاهان و حیوانات – چنار یکی از درختان زیبای شهری است که در بیشتر استانهای مرکزی کشور ما به عنوان یکی از مهمترین درختان فضای سبز کاشته میشود و نگهداری از آن در تصفیه هوا، کاهش سروصدا و ایجاد چشم انداز زیبا، نقش ویژهای دارد. ضمن اینکه از چوب این درخت در صنایع چوبی و تولید زغال و از برگ آن برای تهیه کود استفاده میشود. چوب و برگ این درخت فروش خوبی در کشور ما و کشورهای همسایه دارد و اگر شرایط محیطی مناسبی برای آن فراهم شود، عمر طولانی دارد. در این مقاله مهمترین نکات نگهداری و کاشت درخت چنار و نحوه تکثیر آن را شرح دادهایم.
درخت چنار ریشههای قوی و عمیقی دارد و در خاکهای نسبتا سنگین، ریزبافت با زهکش مناسب به خوبی رشد میکند.
نکته: از نگهداری و کاشت درخت چنار در خاکهای آهکی، کم عمق، درشت بافت، سنگلاخی و خاک فشرده که تهویه در آن به خوبی صورت نمیگیرد اجتناب کنید. همچنین بسیاری از مشکلات درختان چنار به دلیل لایههای غیر قابل نفوذی است که در خیابانها به دلیل ساخت و ساز ایجاد شده و مانع از رشد ریشههاو نفوذ آنها به عمق میشود. مناسبترین خاک برای نگهداری و کاشت نهال چنار مخلوطی از ماسه و خاکبرگ به همراه کود دامی پوسیده است.برای آشنایی بیشتر با انواع خاک گلدانی و بستر کاشت برای گیاهان، این مقاله را در ستاره مطالعه کنید.
۲. آبیاری
آبیاری منظم هفتگی و در روزهای گرم سال با فواصل کمتر برای رشد درخت چنار ضروری است. در هنگام آبیاری از وجود زهکش کافی در پای درخت چنار باید مطمئن باشید، زیرا ماندن و جمع شدن آب پای درخت به گیاه آسیب جدی میرساند. جالب است بدانید ریشه اصلی درخت چنار از ابتدای رشد، قوی و عمیق در خاک فرو میرود و در درختهای قدیمیتر میتواند تا ۴ متر نیز در خاک فرو رود و از رطوبت عمق خاک استفاده کند. بهترین محل برای نگهداری و کاشت درخت چنار، مکانهایی است که جوی باریک آب از کنار آن میگذرد، زیرا در این مکان تهویه ریشهها به خوبی صورت گرفته و درخت رشد سریعی دارد.
۳. نور
درخت چنار از گیاهان به شدت آفتاب دوست است و برای رشد نیاز به دریافت نور کافی و مستقیم خورشید دارد.
۴. دما
درخت چنار در شرایط متفاوت دمایی قادر به رشد است و سرمای ۲۱- درجه تا گرمای ۴۵ درجه سانتیگراد را تحمل میکند. درخت چنار در همه شهرهای کشور ما قادر به رشد است. فقط در بخشهای جنوبی و نواحی ساحلی خلیج فارس قادر به تحمل گرما و آفتاب سوزان این مناطق نیست.
۵. آفات و بیماریها
مهمترین مشکلات درخت چنار آفات و بیماریهایی مانند زنجرک چنار، کرم سفید ریشه، پروانه مینور و سوسک چوبخوار است. همچنین برخی از مشکلات شایع در زمینه نگهداری و کاشت درخت چنار که در کشور با آن روبهرو هستیم زردی برگ درختان چنار و خزان زودرس برگها در تابستان است که از جلوه و زیبایی این درخت میکاهد. کمبود آهن، کمبود مواد آلی خاک، متراک شدن خاک، آبیاری نامنظم و آلودگی هوا از اصلیترین دلایل بروز این مشکلات است.
۶. هرس
هرس درخت چنار در پارکها و مکانهایی که فضای کافی برای رشد درخت مهیاست، ضرورتی ندارد و میتوان اجازه داد که درخت رشد طبیعی خود را داشته باشد، ولی مراقبت سالانه و هرس شاخههای بیمار، شکسته، ناسالم و نابهجا برای کمک به رشد بهتر گیاه ضروری است. بهترین زمان هرس درخت چنار زمان استراحت درخت و در فصل پاییز است.
نحوه تکثیر درخت چنار
تکثیر درخت چنار به روشهای تکثیر از طریق بذر، ازدیاد قلمه، خوابانیدن و تکثیر پاجوشها قابل انجام است. بهترین شیوه تکثیر چنار تکثیر قلمه و کاشت پاجوشهای گیاه است که در ادامه شرح داده میشود:
تکثیر از طریق قلمه و کاشت پاجوش
۱- یکی از شاخههای جوان، سالم و قوی گیاه را برای قلمه زدن انتخاب کنید و توسط قیچی باغبانی یا چاقوی تیز که قبلا ضدعفونی کردهاید، قلمه را از گیاه مادر جدا کنید.
۲- برای جدا کردن قلمه لازم است راس قلمهها را به صورت افقی و انتهای آنها را به شکل مورب برش دهید تا قلمه سطح بیشتری برای تولید ریشه داشته باشد. همچنین دقت کنید که قلمه را از زیر بند قطع کنید، زیرا این بندها هستند که خاصیت ریشهزایی دارند.
۳- قلمههای جدا شده را برای چند ساعت در ظرف آبی قرار دهید تا به خوبی رطوبت مورد نیاز را جذب کنند. اگر شرایط زمین برای کاشت قلمهها مساعد نیست، آنها را به صورت دسته دسته و عمودی با ماسه نرم بپوشانید و شرایط را برای کاشت آماده کنید.
۴- قلمهها را در زمین اصلی یا محل خزانه با فاصله ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر از یکدیگر بکارید و برای اینکه به خوبی از نور خورشید بهرهمند شوند، آنها را روی جوی و پشتههای شمالی جنوبی کاشت کنید.
۵- بعد از کاشت نهال را به خوبی آبیاری کنید و از داشتن زهکش مناسب مطمئن شوید. گفتنی است بهترین زمان قلمه زدن و کاشت پاجوشهای درخت چنار در فصل بهار و تابستان است.
جالب است بدانید ایرانیان باستان چنار را پادشاه درختها میدانستند و در ادبیات فارسی نیز درخت چنار جایگاه ویژهای دارد. متاسفانه عدم نگهداری مناسب از درختان چنار در فضای شهری، آلودگی هوا و نفوذ ناپذیر شدن بسترهای جوی آب به دلیل ریختن نخالههای ساختمانی در آنها، از مهمترین دلایل نابودی درختان چنار در سالهای اخیر است. حفظ، نگهداری و کاشت درخت چنار به عنوان یک میراث فرهنگی سبز ضروری است.
همچنین کاشت چنار راحت و ارزان بوده و مزایای جانبی زیادی برای کسب سود مانند تولید زغال، فروش چوب و یا ساخت کود طبیعی با استفاده ازبرگهای آن دارد؛ این درخت تنها به آب وابسته است و نگهداری از آن به راحتی انجام میگیرد؛ بازار فروش چنار در ایران بسیار مناسب و از موقعیت عالی برای فروش برخوردار است. در صورتی که به دنبال ایده کاشت درختان برای کسب و کار هستید پیشنهاد میکنیم نحوه کاشت درخت سنجد و شرایط نگهداری از آن را نیز در ستاره بخوانید.
اگر شما هم تجربه ای در زمینه پرورش درخت چنار یا سایر درختان دارید، میتوانید آن را در بخش نظرات و پرسشها با ما به اشتراک بگذارید.