دهه کرامت چیست؟ (علت نامگذاری ایام ولادت امام رضا به دهه کرامت)

یكم ذی القعده سالروز میلاد حضرت معصومه(س) است؛ بزرگ بانویی كه به همراه برادرش امام رضا(ع)، آموزگاران تقوا، احسان و كرامت برای تمامی اعصار شدند. به همین مناسبت در کشورمان فاصله میان ولادت كریمه اهل بیت (س) تا تولد امام هشتم (ع)، دهه کرامت نامیده شد تا ارزش وجودی آن خوبان را همگان دریابند. 

این دهه‌ مبارک یادآور بسیاری از نکته‌های متعالی و مفاهیم ارزشمند در دین مبین اسلام است. فرصتی شایسته که لطیف‌ترین علایق، مهر و وفای بی همتای یک خواهر نسبت به مقام شامخ و والای برادر خویش را نشان می‌دهد.

دهه کرامت : فاصله ما بین ولادت حضرت معصومه (س) تا ولادت امام رضا – اول ذی القعده تا یازدهم ذی القعده

دهه کرامت سال ۱۴۰۳ از روز جمعه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۳، ۱ ذی القعده ۱۴۴۵ و ۱۰ می ۲۰۲۴ شروع می‌شود و تا دوشنبه ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳، ۱۱ ذی القعده ۱۴۴۵ و ۲۰ می ۲۰۲۴ ادامه دارد.

عناوین روزهای دهه کرامت امسال ۱۴۰۳

عناوین روز‌های اعلام شده به شرح زیر است:

• جمعه، ۲۱ اردیبهشت ماه (اول ذی القعده) : «حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) بهترین دختر دنیا، الگوی عفاف و حجاب»

• شنبه، ۲۲ اریبهشت ماه (دوم ذی القعده) : «زیست عفیفانه به رسم بانوی کرامت و مهربانی»

• یکشنبه، ۲۳ اردیبهشت ماه (سوم ذی القعده)؛ «شهر مقدس قم، حرم اهل بیت علیهم السلام؛ خاستگاه انقلاب اسلامی»

• دوشنبه، ۲۴ اردیبهشت ماه (چهارم ذی القعده): «خدمت کریمانه، مشارکت مردمی، اقتدار ملی»

• سه شنبه، ۲۵ اردیبهشت ماه (پنجم ذی القعده): «امامزادگان پرچم دارانِ جهاد تبیین و معرفت افزایی»

• چهارشنبه، ۲۶ اردیبهشت ماه (ششم ذی القعده): «حضرت شاهچراغ علیه السلام؛ امین ولایت، عزیز برادر»

• پنجشنبه، ۲۷ اردیبهشت ماه (هفتم ذی القعده): «مساجد تراز اسلامی، خاستگاه والدین ولایی، شهیدان خدایی»

• جمعه، ۲۸ اردیبهشت ماه (هشتم ذی القعده): «مبارزه با ظالم، دفاع از مظلوم، زمینه‌ساز ظهور منجی بشریت»

• شنبه، ۲۹ اردیبهشت ماه (نهم ذی القعده) : «ایمان و امید، نشاط معنوی در پرتو زیارت عارفانه»

• یکشنبه، ۳۰ اردیبهشت ماه (دهم ذی القعده): «خاندان موسی بن جعفر علیهم السلام، الگوی خانواده ایمانی»

• دوشنبه، ۳۱ اردیبهشت ماه (یازدهم ذی القعده): «عدالت‌گستری و سربلندی در پرتو مکتب رضوی»

شعار محوریِ دهه کرامت امسال:

«با شما سربلندیم»

«اَلاِمامُ عِزُّالمُومنین»

این شعار مبتنی بر فرازی از روایت امام رضا علیه‌السلام: «إنّ الإمامةَ زِمامُ الدِّینِ، و نِظامُ المُسلِمینَ، و صَالحُ الدُّنیا، و عِزُّ المُؤمِنینَ، امامت، زمام دین است و رشته مسلمانان و اصلاح و آبادانی دنیا و “عزّت مؤمنان» است.

دهه کرامت‌ و میلاد حضرت معصومه (س)

دلیل همزمانی دهه کرامت با ولادت با سعادت امام هشتم (ع) و حضرت معصومه (س)، کرامت و بزرگواری این بزرگواران و حضور پر برکت آنان در ایران اسلامی است. دهه کرامت هنگامه‌ای ارزشمند برای مردمان این مرز و بوم به شمار می‌رود تا از برکات و آثار گرانبهای هجرت بزرگان دین اسلام به این سرزمین بهره‌مند شوند.

اکنون در آستانه میلاد زینت بخش مهد اسلام، حضرت معصومه (س) مسلمانان غرق در شادی و سرورند. انسانی فرهیخته و والامقام همچون حضرت معصومه (س) که پیروان راستین خاندان اهل بیت (ع) سال‌ها در انتظار میلاد این بزرگوار بودند، زیرا پیش‌تر امام صادق (ع) بشارت آمدنش را داده بود. بانویی که به نقل از امام ششم (ع) با شفاعت او تمامی شیعیان وارد بهشت خواهند شد.
حضرت فاطمه معصومه (س) در یکم ذی القعده ۱۷۳ هجری قمری در مدینه چشم به جهان گشود. پدر بزرگوارش حضرت موسی بن جعفر (ع) امام هفتم شیعیان و مادر پاکدامنش نجمه (س) از پرهیزگارترین بانوان عالم بود.

امام رضا (ع) به دلیل سرشت پاک این بانوی ارجمند، ایشان را معصومه می‌خواند و از دیگر لقب‌های وی می‌توان به کریمه اهل بیت، طاهره، رشیده، تقیه، رضیه، مرضیه، سیده صدیقه، سیده رضیه مرضیه، سیده نساء‌العالمین، محدثه و عابده اشاره کرد.

هنگامی که کریمه اهل بیت (س) ۱۰ سال داشت، پدر بزرگوارش که پیوسته در زندان هارون الرشید به سر می‌برد، به شهادت رسید و از آن پس با تربیت و مراقبت برادرش امام رضا (ع) رشد و پرورش یافت.

 

 

بانوی فضل و كرامت در معیارهای ارزشی اسلام پیشتاز بود. او در علم، كمال، تقوا و قداست جایگاه ارزشمندی داشت. حضرت معصومه(س) در راه اثبات ولایت گام‌های بسیاری برداشت و با نقل روایت‌های بسیاری درباره پیشوایی امام علی (ع) به اثبات ولایت ایشان و دیگر امامان معصوم (ع) پرداخت.

امام هشتم شیعیان در وصف مقام و منزلت این بانوی بزرگوار فرموده است: «فردی که حضرت معصومه (س) را در قم زیارت کند مانند آن است که مرا زیارت کرده است.»

حضرت معصومه (س) یک سال پس از هجرت تبعید گونه‌ امام رضا (ع) به مرو و مشهد، در ۲۰۱ هجری قمری برای دیدار برادر و نشر پیام ولایت به همراه عده‌ای از نزدیکان خود از حجاز راهی خراسان شد؛ اما در میانه‌ راه و پس از رسیدن به شهر ساوه با مخالفان اهل بیت (ع) که از پشتیبانی ماموران حکومت برخوردار بودند، روبرو شد و جنگی نابرابر به راه افتاد.

در این واقعه تعداد زیادی از همراهان آن حضرت به شهادت رسیدند. ایشان در این میان به دلیل بیماری، توان ادامه مسیر را به سمت مشهد نداشت و به همراه تعداد کمی از یارانش به طرف قم حرکت کرد. پس از استقبال مردم این شهر، برای استراحت به منزل موسی بن خزرج از شیفتگان اهل بیت (ع) رفت و مدتی در آنجا ماند. حضرت معصومه (س) پس از تحمل ۱۷ روز بیماری به دیدار حق شتافت.

 

روز دختر

روز میلاد حضرت فاطمه معصومه (س) به پیشنهاد فرهنگسرای دختران و تائید شورایعالی انقلاب فرهنگی در ۱۳۸۵ هجری خورشیدی به عنوان روز دختر نامگذاری شد. گوهر‌های پاک‌سرشت ایران، با الگو گرفتن از کریمه‌ اهل بیت (س) و بکارگیری توانایی‌ها و استعداد‌های خود به عنوان یک زن مسلمان نقش موثرتری را در خانواده و جامعه ایفا می‌کنند.

حجت الاسلام علی آقا بابا با اشاره به شخصیت بالای این بانوی نیک سرشت، گفت: حضرت معصومه (س) به دلیل علم، مقام، شخصیت و منزلت بالا از روایت کنندگان حدیث محسوب می‌شود. وی از اجداد طاهر خود هزاران حدیث را برای مردم و دوستداران اهل بیت (ع) بازگو کرد.

همچنین در مقام تقوای ایشان آمده است که ایمان این بانو به اندازه‌ای بود که در آن زمان فردی هم مقام ایشان برای ازدواج یافت نشد. وی در ادامه تصریح كرد: امام صادق(ع) سال‌ها پیش از میلاد حضرت معصومه(س) فرمود كه به زودی بانویی از فرزندانم به طرف قم هجرت می‌كند كه نامش فاطمه دختر موسی بن جعفر است و با شفاعت او تمامی شیعیانم وارد بهشت می‌شوند. این امام همام همچنین از شهر قم سخن گفته و آن مكان را حرم خاندان رسالت عنوان كرده‌است. این بانوی فضل و کرامت به دلیل همراهی برادر و خطابه‌های کوبنده‌اش به زینب دوم نیز شهرت داشت.

 

 

حجت الاسلام علی آقا بابا در پایان وجود دختر را مایه خیر و بركت فراوانی برای خانواده دانست و با توجه به سالروز میلاد حضرت معصومه(س) كه روز دختر نامیده شده است، گفت: دختران باید قدر خود را بدانند چرا كه در نزد ائمه اطهار (ع) دارای قدر و منزلت بسیاری هستند و در حدیث‌های مختلف نیز بر مقام دختر و ارزش آن تاكید شده و از پیامبر(ص) نیز نقل شده‌است اگر در خانه‌ای دختری باشد روزی ۱۲ نوع بركت در آن خانه نازل می شود.

 

معنای کرامت

کرامت به معناى دورى از پستى و فرومایگى بوده و روح بزرگوار و منزه از هر پستى را کریم گویند. کرامت در مقابل دنائت، ذلت و خوارى است. براى رسیدن به قله بلند کرامت باید به سلاح تقوا و پرهیزگارى مجهز گشت. به فرموده حضرت امیرالمومنین علی (ع): «آن‌کس که تقوا پیشه کند به هر چه که دوست دارد جاودانه دسترسى پیدا می‌کند؛ خدا او را در منزل کرامت خویش مسکن می‌دهد. خانه‌اى که مخصوص خداست. سقف آن عرش پروردگارى و روشنایى آن از جمال الهی و زائرانش فرشتگان و دوستان و همنشینان پیامبران الهی هستند.»

 

کرامت از دیدگاه معصومین (ع)

رسول مکرم اسلام(ص) می‌فرماید: «خداى بزرگ، کریم است و کرم را دوست می‌دارد».

‏امیرالمومنین على (ع) می‌فرماید:

«کسى که قبل از سوال می‌بخشد، کریم است».

«حوادث ناگوار در روح کریم اثر نمی‌گذارد».

«کریم، انسانى است که از حرام اجتناب کند و از همه عیب‌ها منزه و پاک باشد».

«انسان کریم از چیزى که لئیم به آن فخر می‌کند، بیزار است».

«کریم، انسانى است که آبروى خود را با مال حفظ می‌کند، ولى لئیم کسى است که مال را به وسیله آبرو حفظ می‌کند».

«اگر کسى روح را به کرامت و عظمت بشناسد همه دنیا در چشمش کوچک می‌شود».

با ده شعر زیبا برای حضرت معصومه (س) همراه شوید.

 

 

راه رسیدن به کرامت

به فرموده رسول مکرم اسلام (ص): «دوستى دنیا ریشه هر معصیت و ابتداى هر گناه است»؛ لذا دنیا، دنیا نامیده شد، چون که «بی‌مقدارتر از هر چیزى است». چون دنى و دنائت و دنیا هم‌ریشه‌اند از این‌رو نمی‌توان کرامت و بزرگوارى را در دوستى دنیا جستجو نمود؛ چرا که به فرموده حضرت علی (ع): «دنیا انسان را خوار و ذلیل می‌کند».

پس کرامت نقطه مقابل ذلت و خوارى است. باید براى رسیدن به قله بلند کرامت و پرهیز از گناه، دنیاطلبى، هوا و هوس، به سلاح تقوا مجهز گشت. به فرموده امیرالمومنین على (ع): «کرامت بدون تقوا حاصل نمی‌شود». همچنین به فرموده خداى بزرگ در قرآن کریم: «با کرامت‌ترین (گرامی‌ترین) شما نزد خداوند با تقواترین شماست».

 

شناخت تقوا

به فرموده حضرت علی (ع): «تقوا آن است که انسان از هر چه او را به گناه وا می‌دارد، دورى نماید». آن‌حضرت می‌فرماید: «همانا تقوا و ترس از خدا، داروى بیمارى دل‌ها، روشنایى قلب‌ها، درمان دردهاى جسم‌ها، مرهم زخم جان‌ها، پاک‌کننده پلیدى ارواح، روشنایى بخش تاریکى چشم‌ها، امنیت در ناآرامی‌ها و روشن‌کننده تاریکی‌هاى شماست.

پس اطاعت خدا را پوشش جان، نه پوشش ظاهرى، قرار دهید و با جان نه با تن فرمانبردار باشید تا با اعضا و جوارح بدنتان در هم آمیزد و آن‌ را بر همه امورتان حاکم گردانید. اطاعت خدا را راه ورود به آب حیات، شفیع گرفتن خواسته‌ها، پناهگاه روز اضطراب، چراغ روشنگر قبرها، آرامش وحشت‌هاى طولانى دوران برزخ و راه نجات لحظات سخت زندگى قرار دهید؛ زیرا اطاعت خدا نگه‌دارنده از حوادث هلاک‌کننده و جایگاه‌هاى وحشتناک که انتظار آن‌ را می‌کشید و حرارت آتش‌هاى برافروخته است.

پس کسى که تقوا را انتخاب کند، سختی‌ها از او دور گردند، تلخی‌ها شیرین و فشار مشکلات و ناراحتی‌ها برطرف خواهد شد و مشکلات پیاپى و خسته‌کننده آسان گردیده و مجد و بزرگى از دست رفته چون قطرات باران بر او فرو می‌بارند. رحمت باز داشته حق باز می‌گردد و نعمت‌های الهی پس از فرو نشستن به جوشش آمده و برکات تقلیل یافته فزونى می‌یابند».

 

 

کرامت و روح الهی

خداى بزرگ می‌فرماید: «ما انسان را گرامى داشتیم». چون در خلقت او گوهرى کریم بکار رفته است. اگر انسان مانند سایر موجودات فقط از خاک خلق می‌شد، کرامت براى او ذاتى یا وصف اولى نبود. ولى انسان داراى فرع و اصل است؛ فرع او به خاک برمی‌گردد و اصل او به الله منسوب است.

خداى کریم در قرآن مجید روح را به خود نسبت داد و جسم را که به خاک و طبیعت مرتبط است به طین منسوب کرد. نفرمود: من انسان را از گل و روح مجرد خلق کردم! بلکه فرمود: انسان را از گل ساختم، سپس از روح خود در او دمیدم. پس روح انسانى به خداوندى که معلم اکرم است، ارتباط دارد. بنابراین سهمى از کرامت داشته و روح الهی به معناى روح کرامت است.