نویسنده: صفورا دادخواه
بروزرسانی: 18 دی 1400
ستاره | سرویس مادر و کودک – ضعف در بارداری بسیار شایع بوده و علت‌های فیزیولوژیکی مختلفی می‌تواند داشته باشد. افت فشار خون، کم خونی، به هم ریختن تعادل هورمون‌ها، بی‌خوابی و کم‌اشتهایی و یا ابتلا به بیماری مختلف می‌تواند از علت‌های مهم ضعف، بی حالی و خستگی در دوران بارداری باشد. در این مقاله قصد داریم شما را با روش‌های درمان پزشکی و خانگی این مشکل آشنا کنیم.
علل رایج ضعف در دوران بارداری
۱. کاهش فشار خون
کاهش فشار خون در بارداری کاملا طبیعی بوده و به خودی خود مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند. با این حال کاهش فشار خود در حالتی مشکل ساز است که منجر به ایجاد ضعف و سرگیجه به خصوص در هنگام تغییر وضعیت ناگهانی خانم باردار شود. مثلا تصور کنید شخص باردار در حالت دراز کشیده ناگهان برمی خیزد و می‌ایستد و این به خاطر این است که فشار خون به علت پایین بودن نمی‌تواند به سرعت خود را متعادل کند. فشار خون در ماه‌های اول بارداری کاهش یافته و در سه ماهه دوم به کمترین میزان خود می‌رسد؛ اما در سه ماهه پایانی بارداری رو به افزایش می‌رود.
۲. کاهش هموگلوبین
نقش مهم و حیاتی هموگلوبین در خون، ترکیب با اکسیژن یا به عبارتی اکسیژن رسانی به کلیه سلول‌های بدن است. در دوران بارداری به دلیل افزایش حجم خون، غلظت خون کاهش یافته و در واقع هموگلوبین کاهش می‌یابد؛ در نتیجه اکسیژن رسانی به سلول‌ها و بافت‌های بدن کند شده و عوارضی مثل ضعف، خستگی و بی حالی را به دنبال خواهد داشت. بنابراین ضعف در بارداری می تواند با کمبود آهن و کم خونی رابطه مستقیم داشته باشد.
۳. افزایش استروژن
هورمون استروژن در دوران بارداری به شدت افزایش می‌باید و از آنجایی که این هورمون به صورت محرک عمل می‌کند، خواب مادر باردار را دچار اختلال کرده و ضعف، بی حالی و خستگی دوران بارداری را در پی خواهد داشت.
۴. ضعیف شدن سیستم ایمنی
در دوران بارداری برای اینکه بدن مادر بتواند جنین را در خود نگه دارد و سیستم ایمنی به عنوان بیگانه به آن حمله نکند، سیستم ایمنی ضیف می‌شود. طبیعتا با کاهش توان سیستم ایمنی، بدن مادر بیشتر می‌تواند در معرض محرک‌های بیرونی و آلرژن‌ها باشد؛ در نتیجه بیماری‌هایی مثل سرماخوردگی ممکن است بیشتر اتفاق بیفتند و یکی از علت‌های اصلی ضعف و بی حالی دوران بارداری باشند.
۵. تهوع و کاهش اشتها
در سه ماهه اول و دوم بارداری که مادر ویار‌های مختلف را تجربه می‌کند و معمولا دچار حالت تهوع است، اشتهای او کاهش یافته و شاهد ضعف و بی حالی خواهد بود. خوشبختانه در سه ماهه سوم این مشکل رفع خواهد شد. در مواردی هم ممکن است کاهش اشتها وجود نداشته باشد، اما مادر باردار حتی بلافاصله بعد از خوردن غذا احساس ضعف کند. در این موارد ممکن است علت مشکل، کم جویدن غذا، استرس در بارداری و یا مصرف زیاد کربوهیدرات به خصوص کربوهیدرات‌های ساده باشند که به سرعت قند خون را افزایش و با همان سرعت پایین می‌آورند.
ضعف در بارداری و جنسیت جنین
ضعف در دوره‌های مختلف بارداری
ضعف در ماه اول بارداری
ضعف در ماه چهارم بارداری
ضعف ناگهانی
درمان ضعف بارداری
درمان پزشکی
به خاطر داشته باشید که مصرف خودسرانه ویتامین‌ها و مکمل‌ها می‌تواند سلامت شما را به خطر بیاندازد، چرا که مثلا کلسیم زیاد می‌تواند در کلیه رسوب کرده و سنگ کلیه ایجاد کند و یا افزایش بیش از حد ویتامین D در بدن می‌تواند موجب مسمومیت شود. بنابراین فراموش نکنید که ضعف بارداری کاملا طبیعی است، اما اگر ناگهانی بوده و با کرختی، سوزن سوزن شدن دست و پا، تاری دید، اختلال در بینایی یا علائم غیر طبیعی دیگری همراه باشد باید حتما به پزشک مراجعه کنید تا اقدامات لازم به موقع انجام شود.
درمان خانگی
۱. اصلاح برنامه غذایی
۲. استراحت کافی
برای جلوگیری از ضعف بارداری بهتر است سعی کنید خواب کافی و با کیفیت داشته باشید. کم خوابی و تا دیروقت بیدار ماندن می‌تواند صدمات بسیار جبران ناپذیری را به سلامت شما وارد کند. بهترین ساعت خواب ۱۰ شب تا ۶ صبح خواهد بود. استراحت کنید و برای کارهایتان از خانواده و نزدیکان کمک بگیرید. اگر فرزند یا فرزندان دیگری دارید، آنها را نزد افراد مطمئن بسپارید تا بتوانید ساعاتی از روز را در آرامش استراحت کنید. دقت کنید که از تغییر وضعیت ناگهانی خود به خصوص در هنگام صبح و موقع برخاستن از بستر اجتناب کنید چرا که همان طور که گفته شد این تغییر وضعیت ناگهانی می‌تواند موجب ضعف و سرگیجه در بارداری بشود.
۳. انجام ورزش‌های سبک
راه دیگر برای درمان ضعف بارداری، انجام ورزش‌های سبک مثل پیاده روی و یا یوگا در بارداری است که می‌تواند تا حد زیادی در افزایش توان روحی و جسمی مادر اثر بخش باشد. فقط توجه کنید که همیشه آب کافی و تنقلات سالمی مثل بادام خام و یا یک سیب همراه داشته باشید تا از کم شدن آب بدن و ضعف ناشی از افت قند خون جلوگیری کنید. نکته دیگر اینکه سعی کنید بدن خود را خنک نگه دارید و از پوشیدن لباس‌های بیش از حد تنگ و چسبان که فشار بیشتری به بدن وارد می‌کند خودداری کنید.
سخن آخر
