همه چیز در مورد رژیم کتوژنیک؛ مزایا، عوارض، انواع و نحوه انجام

رژیم کتوژنیک یکی از انواع رژیم‌های غذایی معتبر است که با تضمین بالایی منجر به کاهش وزن بدون عوارض جانبی خاصی می‌شود. اساس این رژیم بر کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها و در عوض افزایش مقدار چربی‌ها و مقدار متوسطی از پروتئین است.

رژیم کتوژنیک


ستاره |
سرویس سلامت – 
دیگر زمان زجر و گرسنگی برای لاغری به پایان رسیده است. رژیم‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید در راستای کاهش وزن از آن استفاده کنید، ولی در آن احساس سیری کنید. همچنین می‌توانید بدون محدودیت کمی غذا بخورید و بی وقفه چربی بسوزانید. اگر مقدار زیادی چربی برای سوزاندن دارید باید از رژیم کتوژنیک کلاسیک یا استاندارد استفاده کنید؛ رژیمی که در این مقاله در مورد همه جوانب آن اطلاعات مفیدی به شما خواهیم داد.


در صورتی که مطالعه قسمت خاصی از این مطلب مد نظر شماست، با انتخاب عناوین ارائه شده در فهرست موضوعی زیر، به موضوع دلخواه خود برسید.

۱. تاریخچه‌
۲. انواع رژیم کتوژنیک
۳. چگونه رژیم کتوژنیک بگیریم؟
۴. مضرات
۵. فواید
۶. پاسخ به سوالات متداول


تاریخچه‌ای در مورد کشف رژیم کتوژنیک

رژیم کتوژنیک یا کتو در سال ۱۹۲۱ توسط پزشکی آمریکایی به نام راسل وایدلر در دانشگاه مایو کلینیک برای درمان صرع کشف شد. چیزی که باعث کاهش حملات صرع در این رژیم می‌شد، کاهش قند خون و افزایش کتون بود! اما با کشف دارو‌های ضد صرع، این رژیم به صورت تدریجی رو به افول گذاشت. امروزه این رژیم نه برای درمان صرع بلکه برای اثرات اعجاب انگیزش در کاهش وزن و چربی بدن شهرت دارد. برخلاف ادعا‌های افراد سودجو برای کاهش وزن سریع، که با استفاده از آن‌ها اکثر افراد به نتیجه دلخواه نمی‌رسند و یا با عوارض زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند، این رژیم در تئوری و عمل درست کار می‌کند و هیچ ضرری ندارد!


بیشتر بخوانید: ۵ دلیل خطرناک بودن لاغری و کاهش وزن سریع


چگونه رژیم کتوژنیک بگیریم؟

ساده‌ترین توصیه و دستور برای رژیم کتوژنیک این است که مقدار کربوهیدرات موجود در رژیم غذایی شما باید به صفر نزدیک شود و در عوض مقدار چربی را افزایش داده و مقدار متوسطی از پروتئین مصرف کنید. رژیم کتوژنیک انواع خاصی دارد که بر حسب توانایی و نیاز می‌توانید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید.
 
رژیم کتوژنیک

انواع رژیم کتوژنیک

۱. رژیم کتوژنیک کلاسیک

مینی پیترمن متخصص اطفال و همکار راسل وایلدر رژیم کتوژنیک کلاسیک را فرمول‌بندی و تقسیم کرد. این رژیم سختگیرانه‌ترین نوع رژیم کتو است که اصطلاحا به آن رژیم ۴:۱ نیز می‌گویند. یعنی مقدار چربی ۴ برابر مقدار کربوهیدرات است. حتی عده‌ای پا را فراتر گذاشته و به محاسبه کالری می‌پردازند، ولی درحالت کلی این رژیم نیاز به کالری شماری ندارد.

نمونه رژیم کتوژنیک کلاسیک:

  • صبحانه: ٣ عدد تخم مرغ کامل + ٢٠ گرم کره + سبزیجات
  • میان وعده: ٢ قاشق غذاخوری خامه پر چرب + یک مشت آجیل
  • ناهار: ١۵٠ گرم ران مرغ + دو قاشق غذاخوری روغن نارگیل + سبزیجات
  • میان وعده: دو قاشق کره نارگیل
  • شام: ١۵٠ گرم فیله گوشت قرمز + ۵٠ گرم کره + سبزیجات

۲. رژیم کتوژنیک اصلاح شده

در این نوع رژیم که خود نیز شامل چند رژیم مختلف می‌شود، می‌توان تحت شرایط خاصی مقدار کربوهیدرات و پروتئین را افزایش داد. از انواع این نوع رژیم می‌توان به رژیم اتکینز، رژیم کرب سایکلینگ، رژیم کتوژنیک دوره‌ای، رژیک کتوژنیک هدفمند و… اشاره کرد که در ادامه به معرفی دو مورد از این رژیم‌های اصلاح شده خواهیم پرداخت.

رژیم کتوژنیک اصلاح شده(مخصوص ورزشکاران):

  • صبحانه: ۴ عدد تخم مرغ کامل + ۵۰ گرم کره + روغن mct + یک پیمانه کلم بروکلی
  • میان وعده: ۴ قاشق غذاخوری خامه پر چرب + یک مشت آجیل 
  • ناهار: ٢٠٠ گرم ران مرغ بدون استخوان  + ۵٠ گرم کره + دو قاشق کره نارگیل + یک پیمانه کلم بروکلی
  • قبل از تمرین: ١٠٠ گرم برنج
  • بعد از تمرین: ١٠٠ گرم برنج + ٢٠٠ گرم سینه مرغ
  • شام: ٢٠٠ گرم گوشت قرمز + دو قاشق خامه ترش + دو قاشق روغن نارگیل + یک پیمانه کلم بروکلی
 
انواع رژیم کتوژنیک

۱-۲. رژیم کرب سایکلینگ؛ نوعی رژیم کتوژنیک مناسب برای ورزشکاران

اگر مقدار کمی چربی برای سوزاندن دارید یا مایل هستید وزن کنونی خود را حفظ کنید می‌توانید از انواع رژیم کتوژنیک اصلاح شده به خصوص رژیم کرب سایکلینگ استفاده کنید. این رژیم در واقع یک نوع رژیم کتوژنیک اصلاح شده است که رعایت آن نسبت به رژیم کتوژنیک آسان‌تر است و اغلب از سوی ورزشکاران و مدل‌های فیتنس برای کاهش درصد چربی بدن استفاده می‌شود.

رژیم کرب سایکلینگ با چرخش کربوهیدرات روز‌های هفته به روز‌های کم کربوهیدرات، کربوهیدرات متوسط و پر کربوهیدرات تقسیم می‌شود. اگر درصد چربی شما نسبتا زیاد است و قصد سوزاندن مقدار زیادی چربی دارید باید روز‌های کم کربوهیدرات بیشتر از روز‌های پر کربوهیدرات در هفته باشد. ولی اگر قصد افزایش سایز عضلانی را دارید باید روز‌های پر کربوهیدرات بیشتر از روز‌های کم کربوهیدرات باشد؛ و اگر می‌خواهید وزن کنونی خود را حفظ کنید باید ۳ روز در هفته به روز‌های کم کربوهیدرات و ۳ روز در هفته به روز‌های پر کربوهیدرات اختصاص پیدا کند و یک روز هفته را هم می‌توانید برای افراط در غذا‌های نامناسب اختصاص دهید.

۲-۲. رژیم اصلاح شده‌ی اتکینز

رژیم اتکینز در واقع یک نوع رژیم کتوژنیک اصلاح شده است که تفاوت عمده این دو رژیم در مقدار پروتئین، نوع چربی و اضافه کردن کربوهیدرات است.
در رژیم اتکینز میزان پروتئین نامحدود است، ولی در رژیم کتوژنیک مقدار پروتئین نباید از حد متوسط بالاتر باشد. (۱ تا ۱.۵ گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن) همچنین رژیم اتکینز تفاوتی میان چربی‌های خوب و بد قائل نیست و شما می‌توانید بدون محدودیت از فست‌فود‌هایی که کربوهیدرات ناچیزی دارند استفاده کنید.
رژیم اتکینز دارای یک فاز سازگاری است که پس از آن می‌توانید به صورت تدریجی و کم تا حد خاصی کربوهیدرات را به رژیم خودتان اضافه کنید. در مقایسه این دو رژیم باید گفت که رعایت رژیم اتکینز برای افراد آسان‌تر است، زیرا انتخاب‌های غذایی متنوع‌تر و مقدار کربوهیدرات بیشتری از رژیمشان دریافت می‌کنند. ولی رژیم کتوژنیک در کاهش وزن بلند مدت بهتر عمل می‌کند و عملکرد آن نیز از رژیم اتکینز بهتر است.
 
تفاوت رژیم کتوژنیک و اتکینز
 

رژیم کتوژنیک چگونه کار می‌کند؟

اکثر افراد تصور می‌کنند عامل اصلی چاقی و افزایش وزن چربی است، در صورتی که تجربه و تحقیقات نشان دهنده این هستند که دلیل اصلی افزایش وزن قند‌ها و انسولین هستند. به زبانی ساده این رژیم منبع سوخت بدن را از کربوهیدرات به چربی تغییر می‌دهد. دو هورمون انسولین و گلوکاگون تعیین کننده حالت چربی سازی (ذخیره چربی) یا چربی سوزی شما هستند. افزایش انسولین باعث جلوگیری از چربی سوزی و افزایش چربی بدن می‌شود. در رژیم کتوژنیک مقدار انسولین بسیار پایین بوده و مقدار گلوکاگون بیشتر است. بنابراین منطق این رژیم بر یک چیز استوار است: افزایش تولید اجسام کتونی یا اصطلاحا شروع حالت کتوز!

اجسام کتونی حاصل متابولیسم و شکسته شدن اسید‌های چرب در بدن هستند که توسط کبد تولید شده و به عنوان سوخت برای بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ در واقع اجسام کتونی از سه ماده محلول در آب به نام‌های اسید استواستیک، بتا هیدروکسی بوتریک اسید و استون تشکیل می‌شود.
در گذشته تصور بر این بود که تنها راه افزایش کتون گرسنگی طولانی مدت است. اما اکنون می‌دانیم “یک رژیم پر چرب با پروتئین متوسط وکربوهیدرات اندک” می‌تواند تولید کتون در بدن را به طور چشمگیری افزایش دهد.

 

رژیم کتوژنیک
مواد غذایی بدون کربوهیدرات برای رژیم کتوژنیک

 

کتوزیس یا کتوز چیست و چگونه می‌توان سطح آن را افزایش داد؟

حالت کتوزیس یا کتوز که به معنی شروع تولید کتون در بدن است، زمانی اتفاق می‌افتد که گلیکوژن عضلات و کبد تخلیه شده باشد و بدن از شکستن اسید‌های چرب برای تامین سوخت بدن استفاده کند. موارد بسیاری برای افزایش سطح کتون وجود دارند. برخی از آن‌ها عبارتند از:

۱. کاهش مصرف کربوهیدرات

مصرف کربوهیدرات را روزانه به ۲۰ گرم در روز کاهش دهید؛ در نظر داشته باشید که لازم نیست مصرف فیبر را در رژیم غذایی روزانه خود کاهش دهید. این مورد مهم‌ترین عامل برای دستیابی به سطح کتوز است.

۲. مصرف متعادل پروتئین بطور روزانه

مصرف بیش از حد پروتئین باعث می‌شود تا پروتئین اضافی در بدن به گلوکز تبدیل شود که این موضوع به کاهش کتوز منجر خواهد شد. در صورت امکان سعی کنید به ازای هر یک کیلوگرم از وزن خود، روزانه حدود ۱ گرم پروتئین مصرف کنید. به عنوان مثال اگر وزن شما ۷۰ کیلوگرم است، باید حدود ۷۰ گرم پروتئین در روز مصرف کنید. در نظر داشته باشید که شایع‌ترین اشتباه افراد در عدم دستیابی به کتوز، مصرف بیش از حد پروتئین است.

۳. مصرف به اندازه چربی

همین موضوع نشان دهنده تفاوت میان رژیم کتوژنیک و گرسنگی است. زمانی که گرسنه هستید، به شما احساس خستگی دست داده و احتمالا می‌خواهید رژیم را رها کنید. اما رژیم کتوژنیک پایدار بوده و به شما احساس خوبی خواهد داد. بنابراین به اندازه نیاز خود غذا بخورید. اگر مدام احساس گرسنگی می‌کنید، احتمالا باید چربی بیشتری مانند کره و روغن زیتون را به وعده‌های غذایی خود اضافه کنید.

۴. عدم مصرف میان وعده

در صورتی که گرسنه نیستید میان وعده مصرف نکنید؛ در واقع بیش از نیاز واقعی غذا خوردن و فقط خوردن به خاطر لذت می‌تواند منجر به کاهش کتوز (تولید کتون در بدن) شود. با این حال استفاده از میان وعده‌های رژیم کتوژنیک می‌تواند این نوع آسیب را به حداقل برساند.

۵. استفاده از روزه متناوب

در صورت لزوم می‌توانید از روزه متناوب استفاده کنید؛ به عنوان مثال صبحانه نخورید و تنها در طی ۸ ساعت در روز غذا بخورید و برای ۱۶ ساعت روزه باشید. این امر به افزایش سطح کتون و تسریع کاهش وزن و تغییر در دیابت نوع ۲ بسیار کمک می‌کند.

۶. انجام ورزش

انجام هر نوع فعالیت بدنی می‌تواند به افزایش سطح کتون کمک کند. اگرچه ورزش برای دستیابی به کتوز یا کتوزیز ضروری نیست، اما می‌تواند مفید باشد.

۷. داشتن خواب کافی

بهتر است حداقل هفت ساعت در شبانه روز استراحت کنید و استرس خود را تحت کنترل داشته باشید. فقدان خواب و هورمون‌های استرس باعث افزایش سطح قند خون شده و این امر منجر به کاهش کتوز می‌شود.
 

از کجا بفهمیم که در حالت کتوزیس یا کتوز قرار د‌اریم؟

برای تشخیص کتوزیس راه‌های متعددی وجود دارد، ولی آسان‌ترین و معمول‌ترین نشانه، بوی بد دهان (بوی استون) است. سایر علائم قرار گرفتن در حالت توز عبارتند از:
  • خشکی دهان و افزایش تشنگی. اگر به اندازه کافی مایعات و الکترولیت مصرف نکنید، دچار خشکی دهان می‌شوید. سعی کنید روزانه یک تا دو فنجان آب گوشت مصرف کرده و به اندازه کافی آب بنوشید. همچنین در این شرایط ممکن است، طعم فلز در دهان خود احساس کنید.
  • افزایش ادرار. در اوایل دوره رژیم ممکن است ادرار شما افزایش پیدا کند. همین امر می‌تواند باعث تشنگی نیز شود.
  • بروز بویی خاص در بدن. بویی شبیه به میوه یا استون ممکن است از عرق و نفس فرد ایجاد شود. این حالت اغلب موقت است.
  • کاهش گرسنگی. گرسنگی در بسیاری از افراد به شدت کاهش پیدا می‌کند. این حالت به دلیل افزایش توانایی بدن در استفاده از ذخیره‌های چربی به وجود می‌آید.
  • افزایش انرژی. پس از چند روز احساس خستگی، بسیاری از افراد به طور چشمگیری نوعی افزایش میزان انرژی را تجربه می‌کنند.
 

رژیم کتوژنیک

مضرات رژیم کتوژنیک

در ابتدای شروع رژیم، عوارضی مانند کمبود انرژی، سردرد، گیجی، یبوست و بی‌خوابی برای افراد اتفاق می‌افتد که به آنفولانزای کتوژنیک معروف است. باید بدانید این عوارض ماندگار نیست و نهایتا پس از دو هفته‌ از بین می‌رود. اکثر افرادی که از کمبود انرژی گلایه دارند به اندازه کافی از چربی استفاده نمی‌کنند و پیرو باور‌های قبلی از چربی می‌ترسند.
با افزایش مقدار مصرف فیبر چه از طریق مکمل و چه از طریق غذا می‌توان از بروز یبوست پیشگیری یا در صورت بروز آن را درمان کرد. همچنین برای تنظیم مجدد خواب می‌توان از مکمل ملاتونین استفاده کرد.

فواید رژیم کتوژنیک

رژیم کتوژنیک دارای فواید زیادی است؛ از جمله فواید آن می‌توان به افزایش قدرت و کارایی مغز، کم شدن مقدار کلسترول بد خون، افزایش تستوسترون و هورمون رشد، بهبود سلامتی قلبی و عروقی، افزایش عملکرد فیزیکی بلند مدت (استقامت) و… اشاره کرد. علاوه بر این، PH چربی‌ها صفر است؛ چربی‌ها برخلاف پروتئین و کربوهیدرات‌ها نمی‌تواند با تولید محصولات جانبی PH بدن را اسیدی کنند!

اثر ضد سرطان و ضد تومور رژیم کتوژنیک

از انتهای قرن بیستم بحث درمان تومور‌ها و سرطان با رژیم کتوژنیک مطرح بوده است. این نظر عمدتا به این دلیل است که سلول‌های سرطان و تومور قادر به استفاده از اجسام کتونی برای تغذیه نیستند در نتیجه این رژیم باعث تحلیل و جلوگیری از رشد در تومور‌ها می‌شود.

رژیم کتوژنیک و دیابت

رژیم کتو از دو راه برای غلبه بر دیابت و پیشگیری از آن به شما کمک می‌کند.
۱) با افزایش حساسیت گیرنده‌های انسولین موجب پیشگری و درمان بخش چشم گیری از بیماران می‌شود.
۲) در صورتی که انسولین در بدن ترشح نشود با رژیم کتوژنیک به انسولین کمتری نیاز خواهید داشت.
 
نکته:‌ افراد مبتلا به دیابت قبل از عمل کردن به دستورات این رژیم با پزشک مشورت کنند.
در چند دهه گذشته بحث‌هایی مبنی بر این که این رژیم موجب دیابت می‌شود مطرح شده است. ولی در هیچ کدام از تحقیقات موردی از ابتلا به دیابت مشاهده نشد. ولی برای احتیاط می‌توانید هرماه یک بار یک غذای پرکربوهیدرات مصرف کنید.
 
رژیم کتوژنیک

پاسخ به سوالات متداول

۱. رژیم کتوژنیک برای چه افرادی محدودیت دارد؟

به طور کلی این رژیم برای کودکان، زنان باردار، زنان شیرده و افراد کهن سال مناسب نیست، زیرا به شدت از رشد کودک جلوگیری می‌کند و باعث ضعف مادر در هنگام بارداری وشیردهی می‌شود. افراد کهنسال نیز باید برای زندگی سالم و شاد از همه گروه‌های غذایی استفاده کنند. همچنین افراد دارای بیماری‌های عام باید قبل ازهر تغییری در رژیم غذایی خود با پزشک مشورت کنند.

چه کسانی نمی‌توانند رژیم کتوژنیک بگیرند؟

۲. آیا رژیم کتوژنیک باعث اختلال در قاعدگی در زنان می‌شود؟

رژیم کتوژنیک در خانم‌ها در هفته‌های اول همانند آقایان با کاهش وزن سریعی همراه است. ولی احتمالا در طولانی مدت شانس کاهش وزن کمتری نسبت به آقایان دارند. همچنین رژیم کتو می‌تواند در سیستم هورمونی زنانه اختلال ایجاد کند و موجب بی نظمی در تخمک گذاری و قاعدگی شود.

۳. آیا در رژیم کتوژنیک می‌توان وعده تقلبی یا چیت میل داشت؟

اگر شما رژیم کتوژنیک خود را به صورت استاندارد رعایت کنید برای خوردن غذا‌های نامناسب اشتهای زیادی نخواهید داشت با این حال می‌توانید یک وعده در هفته را تقلب کنید. بهتر است وعده تقلب قبل یا بعد از تمرین باشد.
 
رژیم کتوژنیک

۴. علت متوقف شدن کاهش وزن یا ثابت ماندن وزن در رژیم کتوژنیک چیست؟

اگر رژیم و فعالیت ورزشی و روزانه خود را مو به مو اجرا می‌کنید، ولی وزن شما کاهش پیدا نمی‌کند می‌توانید در رژیم غذایی خود کالری شماری را اجرا کنید. با ۲۵۰۰ کالری شروع کنید و اگر وزن‌تان ثابت ماند ۱۰۰، ۲۰۰ کالری از آن بکاهید. همچنین می‌توانید یک دوره استراحت کنید یا رژیم خود را بشکنید تا بدن فکر کند دوباره به شرایط قبلی برگشتید! علاوه بر این می‌توانید از چربی‌هایی با زنجیره متوسط برای افزایش شدت چربی سوزی استفاده کنید. بیشترین مقدار این چربی‌ها در روغن و کره نارگیل و چربی‌های حیوانی وجود دارد.

 

علت ثابت ماندن وزن در رژیم کتوژنیک چیست؟

۵. از رژیم کتوژنیک تا چه اندازه می‌توان انتظار کاهش وزن داشت؟

در هفته اول به دلیل تخلیه کربوهیدرات، آب بدن نیز کاهش می‌باید. هر گرم کربوهیدرات چهار گرم آب جذب می‌کند. در عضلات و کبد یک مرد بالغ که حجم عضلات خوبی دارد به طور متوسط ۸۰۰ گرم گلیکوژن یافت می‌شود. یعنی در صورت شروع رژیم، کاهش وزن به مقدار ۵ کیلوگرم در هفته اول معقول به حساب می‌آید. ولی از هفته دوم کاهش وزن ۸۰۰ گرم تا ۱ کیلو گرم به صورت هفتگی ایده آل است.

۶. آیا مصرف پروتئین در رژیم کتوژنیک نامحدود است؟

خیر، زیرا پروتئین می‌تواند در فرایند نوگلوکززایی تبدیل به گلوکز شود که نتیجه آن ترشح انسولین در خون و از بین رفتن حالت کتوزیس است.

۷. چه غذایی‌هایی را نمی‌توان در رژیم کتوژنیک مصرف کرد؟

به طورکلی هرغذایی که فراوری شده یا هر غذایی که دارای قند (کربوهیدرات) باشد. مثل: نان، برنج، سیب زمینی، ماکارونی، قند، لبنیات، میوه جات و…


میزان مجاز مصرف غذاهای کربوهیدرات دار در رژیم کتوژنیک

۸. چه غذا‌هایی را می‌توان در رژیم کتوژنیک مصرف کرد؟

گوشت، مرغ، ماهی، تخم مرغ کامل، خامه شیرین نشده، کره، روغن نارگیل و …!
سعی کنید از چربی‌های حاوی امگا ۶ پرهیز کنید، زیرا باعث افزایش التهاب و افزایش ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی و سرطان می‌شود. بهترین نوع چربی برای مصرف روزانه روغن‌های دارای اسید‌های چرب امگا ۳ و تری گلیسیرید با زنجیره متوسط (MCT) هستند. امگا ۳ از طریق افزایش اثر هورمون لیپتین در مهاراشت‌ها به طور موثری عمل می‌کند. همچنین بدن در زمان مصرف امگا ۳ چربی بیشتری می‌سوزاند. از منابع غنی امگا ۳ می‌توان به گردو، ماهی سالمون و تخم کتان اشاره کرد.

غذاهای قابل استفاده در رژیم کتوژنیک

تری‌گلیسرید با زنجیره متوسط (MCT) می‌توانند کتون بیشتری در مقایسه با تری گلیسرید‌هایی با زنجیره بلند تولید کنند. یعنی می‌توانید در کنار این چربی‌ها از پروتئین و کربوهیدرات بیشتری در غذای خود استفاده کنید. همچنین در تحقیقات ارتباط معناداری بین مصرف این نوع چربی‌ها و کم شدن چربی زیر پوست مشاهده شد. مهم‌ترین منبع این نوع چربی روغن نارگیل است.

۹. آیا استفاده از لبنیات در رژیم کتوژنیک مجاز است؟

جواب این سوال به مقدار قند (لاکتوز) و چربی موجود در آن محصول بستگی دارد، به طور کلی در رژیم کتوژنیک شما باید از مصرف مواد غذایی فراوری شده بپرهیزید. این قاعده در مورد لبنیات فراوری شده نیز صدق می‌کند. در طول روز می‌توانید تنها از یک لیوان شیر کامل (شیری که تحت فراوری قرار نگرفته باشد)، استفاده کنید. همچنین مصرف لبنیات بدون لاکتوز در صورتی که با بقیه قند‌ها شیرین نشده باشد بلامانع است.
 
میزان مجاز مصرف لبنیات در رژیم کتوژنیک

۱۰. آیا استفاده از میوه‌ها و سبزیجات در رژیم کتوژنیک مجاز است؟

همان طور که در ابتدا گفته شد عامل اصلی چاقی کربوهیدرات است نه چربی! ولی متهم اصلی در میان کربوهیدرات‌ها قند فروکتوز است که عمدتا در میوه‌جات یافت می‌شود. این نوع قند رفتار متفاوتی نسبت به سایر قند‌ها در بدن دارد. فروکتوز نمی‌تواند باعث ایجاد پیک انسولین در بدن شود. از طرف دیگر بر خلاف گلوکوز تمایل زیادی برای ذخیره در عضلات و کبد ندارد و به شدت مستعد تبدیل به سلول چربی در بدن است. میوه‌ها به جز دارا بودن بعضی از ویتامین‌ها مزایای چندانی برای انسان ندارند. تحقیقات مختلف غیر ضروری بودن فروکتوز برای انسان را به اثبات رسانده‌اند.
بدنه تشکیل دهنده گیاهان سلولز است. سلولز در دستگاه گوارش انسان قابل تجزیه نیست. همانطور که پیش‌تر گفته شد یبوست، یکی از مضرات رژیم کتوژنیک است که با استفاده از فیبر گیاهان به سادگی قابل درمان است. هر چند که کالری شماری در رژیم کتوژنیک ضرورتی ندارد، ولی اصولا به گیاهان مواد غذایی با کالری منفی می‌گویند. یعنی علاوه بر اینکه انرژی به بدن نمی‌رسانند فرایند هضم و دفعشان نیازمند انرژی است.
 
میوه‌ها و سبزیجات در رژیم کتوژنیک

۱۱. آیا با رژیم کتوژنیک می‌شود عضله سازی کرد؟

یکی از عواملی که باعث افزایش عضله سازی می‌شود هورمون‌های آنابولیکی (تستوسترون، هورمون رشد و انسولین) هستند. در رژیم کتوژنیک مقدار انسولین نزدیک به صفر است و نبود انسولین ریسک ترشح هورمون کورتیزول را افزایش می‌دهد. در نتیجه رژیم کتو نسبت به رژیم با کربوهیدرات بالا قدرت عضله سازی کمتری دارد. از طرف دیگر رژیم کتوژنیک مقدار تستوسترون و هورمون رشد را افزایش می‌دهد که باعث عضله سازی می‌شوند. در یک نتیجه گیری کلی با رژیم کتوژنیک می‌توان به صورت معقول عضله سازی کرد، ولی سرعت و مقدار عضله سازی در مقایسه یا رژیم‌هایی با کربوهیدرات بالا کمتر است.
 

۱۲. آیا رژیم کتوژنیک باعث عضله سوزی (تحلیل عضلات) می‌شود؟

جواب این سوال یک نه قاطع و بزرگ است! اجسام کتونی که در اثر رژیم کتوژنیک توسط کبد تولید می‌شوند، آنتی کاتابولیک هستند و از عضله سوزی جلوگیری می‌کند.

تاثیر رژیم کتوژنیک بر عضله سازی و عضله سوزی

۱۳. برای چه مدت می‌توان رژیم کتوژنیک را ادامه داد؟

اجسام کتونی سوخت اصلی بدن انسان هستند. به همین دلیل استفاده از کتون‌ها برای بدن به نسبت گلوکز ساده‌تر است و انسان می‌تواند تا پایان عمر بدون هیچ مشکلی با این رژیم زندکی کند.

۱۴. آیا رژیم کتوژنیک نیاز به کالری شماری دارد؟

خیر اصولا در رژیم کتوژنیک بحث کالری شماری مطرح نیست، زیرا مصرف چربی باعث سیر شدن طولانی مدت افراد می‌شود و در غیاب انسولین و تعادل سایر هورمون‌های بدن چربی ساخته نمی‌شود. تحقیقات زیادی که در این زمینه صورت گرفته است نشان می‌دهد که افراد علی رغم مصرف کالری زیاد در رژیم کتوژنیک همچنان وزن کم کرده‌اند.

۱۵. آیا در این رژیم می‌توان از قرص متفورمین استفاده کرد؟

به طور کلی متفورمین حساسیت بدن به انسولین را بالا می‌برد. باعث کم شدن میزان تولید گلوکز کبد و به طبع آن کاهش جذب گلوکز در بدن می‌شود. هدف مکانیسم اثر این دارو با رژیم کتوژنیک تقریبا مشابه است و می‌تواند باعث کاهش وزن شود. این دارو باید همراه با وعده‌های غذایی به مقدار ۵۰۰ الی ۸۵۰ مصرف شود. (قبل ازمصرف با پزشک مشورت کنید.)
 
رژیم کتوژنیک

۱۶. شاخص گلیسمیک در رژیم کتوژنیک

اصولا در رژیم کتوژنیک کلاسیک کربوهیدراتی مصرف نمی‌شود. ولی در رژیم‌های کتوژنیک اصلاح شده مانند رژیم کرب سایکلینگ بحث شاخص گلیسمیک بحث پیچیده و دامنه دار است. در گذشته باور بر این بود که شاخص گلیسمیک می‌تواند باعث چاقی شود، ولی تحقیقات جدید نشان می‌دهد که شاخص گلیسمیک در افزایش و کاهش وزن بی تاثیر است. ولی ایراد اصلی در مصرف غذا‌هایی با شاخص گلیسمیک بالا پیک انسولین است! پیک انسولین باعث گرسنگی و ضعف زودهنگام شما می‌شود.
 
رژیم کتوژنیک
 

جمع‌ بندی

تقریبا با اطمینان خاطر می‌توان ادعا کرد که پیروی از این رژیم بی‌خطر بوده و انجام آن نتایج قابل قبولی در کاهش وزن شما به همراه خواهد داشت. اگر به بیماری خاصی مبتلا هستید و قصد دارید این رژیم را در برنامه خود قرار دهید، حتما قبل از آن با پزشک خود مشورت کنید. در صورتی که قبلا از این رژیم استفاده کرده‌اید و تجربه‌ای در این خصوص دارید حتما آن را از طریق ارسال نظر با سایر مخاطبین ستاره به اشتراک بگذارید.

 
یادتون نره این مقاله رو به اشتراک بگذارید.
وب گردی:
مطالب مرتبط

نظر خود را بنویسید