محققان دانشگاه استونی بروک آمریکا یافته های تجربی خود را در قالب یک مقاله کامل در مجله علوم اعصاب منتشر کرده اند که نشان می دهند خوابیدن به پهلو در مقایسه با سایر حالات خواب، به نحو موثرتری مغز را از مواد زائد که ممکن است در ایجاد انواع بیماری ها نقش داشته باشند پاکسازی می کند.
با استناد به شواهد علمی، خوابیدن به پهلو بر عکس خوابیدن به پشت یا شکم، به طور فعال مواد زائد مغزی را از بین می برد. در واقع ثابت شده است که تنها با پیروی از همین دستورالعمل ساده، احتمال ابتلا به آلزایمر، پارکینسون و سایر بیماریهای سیستم عصبی به طرز قابل ملاحظه ای کاهش می یابد. است.
دانشمندان با استفاده از روش تصویربرداری تشدید مغناطیسی (به اختصار MRI) عملکرد مسیر گلیمفاتیک مغز که یک سیستم پیچیده به منظور پاکسازی مغز از مواد زائد و سایر املاح شیمیایی مضر است را به طور دقیق بررسی کردند. در این سری از پژوهش ها مشخص شد که وضعیت خوابیدن به پهلو بهترین حالت برای حذف مواد زائد از مغز است.
در انسان و بسیاری از حیوانات، حالت خوابیدن به سمت طرفین بدن کاملا معمول و گاها حتی مورد علاقه است. تجمع مواد شیمیایی زائد مغزی ممکن است به پیشرفت بیماری هایی نظیر آلزایمر، پارکینسون و سایر مشکلات عصبی منتهی شود. اطلاعات کامل این مطالعه از طریق مجله علوم اعصاب قابل دسترسی است.
دکتر Benveniste محقق اصلی و استاد گروه بیهوشی و رادیولوژی دانشگاه استونی بروک، چندین سال است که از MRI برای بررسی مسیر گلیمفاتیک در جوندگان آزمایشگاهی استفاده می کند. این روش محققان را قادر می سازد تا مسیر گلیمفاتیک را شناسایی و تعریف کنند؛ جایی که مایع مغزی نخاعی (CSF) از طریق مغز فیلتر شده و با مایع بینابینی (ISF) مبادله می شود تا زباله ها یا همان مواد زائد را پاکسازی کند. مشابه روشی که سیستم لنفاوی بدن اندام ها را از شر ترکیبات مضر نجات می دهد.
هنگام خواب مسیر گلیمفاتیک بسیار کارآمد واقع می شود و ضرورت وجود خود در بدن را اثبات می کند. مواد زائد مغزی شامل آمیلوئید β و پروتئینهای تاو هستند. این ها مواد شیمیایی خاصی به شمار می روند که در صورت تجمع بر فرآیند های حیاتی مغز تأثیر منفی می گذارند.
در مطالعه فوق کمیت نرخ مبادله CSF-ISF در مغز جوندگان بیهوش در سه موقعیت خواب به پهلو، دمر (روی شکم) و طاق باز (به پشت) تجزیه و تحلیل شد. دکتر Benveniste توضیح می دهد: مبادله گلیمفاتیک هنگام خوابیدن به پهلو نسبت به دو وضعیت دیگر در بهینه ترین حالت ممکن خود قرار خواهد داشت.
در مجموع با توجه به نکات علمی عنوان شده، توصیه می شود که افراد نسبت به اصلاح الگوی حالت خواب خود اقدام کنند. اگر شما نیز عادت دارید به پشت و یا روی شکم بخوابید، تغییر تدریجی وضعیت خواب و همچنین استفاده از بالش های طبی تاثیر مطلوبی خواهند داشت.
به گفته محققان این کار در عین حال می تواند بر دفعات بیدار شدن از خواب طی ساعات شب نیز موثر باشد و با تسهیل روند پاکسازی مغز از مواد زائد، خواب راحت تری را ممکن سازد.
منبع: عصر ایران