۲۰ خرداد؛ روز جهانی صنایع دستی

روز ۱۰ ژوئن مصادف با ۲۰ خرداد ماه، روز جهانی صنایع دستی است. روزی که آثار مردان و زنان فعال در زمینه صنایع دستی، گرامی داشته می‌‌شود.

ستاره | سرویس عمومی – امروزه در بسیاری از کشورهای جهان صنایع دستی را ارج می‌نهند. پس از پایان جنگ جهانی دوم، تولیدات صنایع دستی و هنرهای سنتی کشورهای دارای قدمت، از سوی کشورهای پیشرفته و صنعتی مورد توجه قرار گرفت.

 

روز جهانی صنایع دستی
تاریخ
۱۰ ژوئن برابر با ۲۰ خرداد ماه
علت نامگذاری توجه به صنایع دستی و سنتی، به صورت بخشی از حیات فرهنگی- اقتصادی ملت‌ها

 

روز جهانی صنایع دستی

 

تاریخچه روز جهانی صنایع دستی

نخستین همایش جهانی مربوط به صنایع دستی، در تاریخ ۱۰ ژوئن (۲۰ خرداد ماه) سال ۱۹۶۴ میلادی و با شرکت مسئولان دولت‌ها، اساتید دانشگاه‌ها، هنرمندان و صنعت‌گرانی از سرتاسر دنیا (بیش از ۴۰ کشور جهان) در شهر نیویورک برگزار شد.

در بیانیه‌ای که در پایان این همایش نگاشته شد، تاسیس شورایی به نام “شورای جهانی صنایع دستی” به عنوان یکی از نهاد‌های فعال وابسته به یونسکو به تصویب رسید. از آن زمان تا کنون، سالروز برگزاری این همایش را “روز جهانی صنایع دستی” می‌نامند. نام گذاری ۲۰ خرداد ماه به روز جهانی صنایع دستی، با هدف ارج نهادن و گرامی‌داشت صنایع دستی و هنرمندانی است که خالصانه مال و جان خود را برای خلق این آثار ارزشمند صرف می‌کنند.

پس از تاسیس شورای جهانی صنایع دستی، این صنعت به بخشی از حیات اقتصادی و فرهنگی کشور‌ها تبدیل شد. کشورمان ایران نیز که به عنوان کشوری غنی در این زمینه در سطح دنیا شناخته می‌شود، از سال ۱۳۴۷ هجری شمسی به عضویت این شورا درآمد و در مجمع آسیا و اقیانوسیه این شورا، فعالیت خود را آغاز کرد. امروزه، بیش از ۹۰ کشور دنیا عضو این شورا هستند و در راستای ترویج و تشویق هنرمندان، محافظت از صنایع دستی ملت‌ها و ایجاد همبستگی میان هنرمندان این حوزه فعالیت می‌کنند. دبیرخانه مرکزی این شورا، در شهر آمستردام هلند قرار دارد.

 

۲۰ خرداد روز صنایع دستی

 

تعریفی از روز جهانی صنایع دستی

صنایع دستی در واقع محصولات و هنر‌هایی هستند که از مواد اولیه بومی هر منطقه و به کمک دست یا ابزار‌های دستی ساخته می‌شوند. صنایع دستی ملت‌ها به صورت سینه به سینه از نسل‌های پیشین به نسل‌های امروز منتقل شده‌اند و در صورت حفظ این آثار و شیوه ساخت آن‌ها، به نسل‌های بعدی نیز منتقل خواهند شد. برای این صنعت، نمی‌شود قدمتی در نظر گرفت، زیرا از زمانی که انسان وجود داشت، ابزار‌های دست ساز او نیز ساخته شده بودند. با گذشت زمان این صنایع شکل زیباتر و پیچیده‌تری به خود گرفته‌اند و امروزه به عنوان ارزشمند‌ترین اثار هنری در دنیا شناخته می‌شوند.
توجه به صنایع دستی ملت‌ها، نه تنها به حفاظت از فرهنگ و تمدن آن‌ها کمک می‌کند، بلکه به عنوان فعالیتی اقتصادی، به رفع بیکاری و رونق اقتصادی کشور‌ها نیز کمک شایانی خواهد کرد.

 

 

ویژگی ها صنایع دستی

با توجه به تعریف فوق و سایر تعاریفی كه برای صنایع دستی ارائه شد، می‌توان ویژگی‌های زیر را برای این محصولات درنظر گرفت:

۱- قسمتی از مراحل اساسی تولید، توسط دست، ابزار و وسایل دستی انجام شود. تولید هر یک از فرآورده‌های دستی مراحل متعددی دارد، اما انجام كلیه‌ این مراحل به وسیله دست، ابزار و وسایل دستی الزامینیست و چنانچه تنها قسمتی از مراحل اساسی تولید به این طریق انجام شود، محصول تولید شده با توجه به مواردی كه در تعریف ذكر شد، صنایع دستی محسوب می‌شود.

۲- در مراحل تولید و شكل بخشیدن به محصولات، انسان به طور مؤثر و خلاق حضور داشته و ایجاد تنوع و پیاده كردن طرح‌های مختلف در مرحله ساخت این آثار وجود داشته باشد.

۳-قسمت عمده‌ای از مواد اولیه مصرفی از منابع داخلی تامین شود.

۴- محصولات بار فرهنگی داشته باشند و از طرح‌های اصیل، بومی و سنتی در آنها استفاده شده باشد.

 

روز صنایع دستی

 

۵- فرآورده‌های تولیدی مشابه یکدیگر نباشند.

۶- در مقایسه با سایر رشته‌های صنعت نیاز به سرمایه گذاری نداشته باشد.

۷- در مقایسه با صنایع دیگر ارزش از افزوده زیادی برخوردار باشد.

۸- محصولات در مناطق مختلف شهر، روستا و حتی در جوامع عشایری قابلیت ایجاد و توسعه داشته باشند.

۹- تجربیات، رموز و فنون تولیدی، سینه به سینه یا مطابق روش استاد و شاگردی قابل انتقال به سایرین باشد.

 

برنامه های روز صنایع دستی در ایران

در ایران روز صنایع دستی به عنوان آغاز هفته صنایع دستی در نظر گرفته می‌شود و به مدت یک هفته در برخی نقاط شهر‌های مختلف، بازارچه‌های صنایع دستی برقرار است.
در برخی شهر‌ها سمینار‌ها و کنفرانس‌هایی نیز در این زمینه برگزار می‌شود که هریک هدفی را دنبال می‌کنند و در پی بهبود شرایط هنرمندان این صنایع و گسترش بازار محصولات آن‌ها هستند.

 

روز جهانی صنایع دستی و سنتی

 

هدف روز جهانی صنایع دستی

مهم ترین اهداف شورای جهانی صنایع دستی، به عنوان یک ارگان غیر انتفاعی و غیردولتی در این روز جهانی صنایع دستی عبارتند از:

۱-  تشویق، کمک و راهنمایی صنعتگران دستی و همچنین بالا بردن سطح اطلاعات تخصصی و حرفه‌ای آن‌ها با توجه به زمینه‌های متفاوت فرهنگی موجود در هر یک از کشور‌های عضو.

۲- حفظ و تقویت صنایع دستی و تجلی آن به صورت رکن عمده‌ای از حیات فرهنگی ملت‌ها.

۳- ایجاد همبستگی میان صنعتگران دستی سراسر جهان.

از هر کشور تنها یک سازمان می‌تواند به عنوان نماینده صنعتگران آن کشور، به عضویت شورا درآید. سازمان صنایع دستی ایران از سال ۱۳۴۷ میلادی به عنوان ارگان مسئول متولی صنایع دستی کشور به عضویت شورای جهانی صنایع دستی درآمده است.

یادتون نره این مقاله رو به اشتراک بگذارید.
مطالب مرتبط

نظر خود را بنویسید