ستاره | سرویس خواص شناسی – چای اولانگ که به نامهای اولونگ یا چای اولونگ هم شناخته میشود، با قدمتی نزدیک به ۴۰۰ سال، از انواع دمنوشهای پرطرفدار در آسیاست. خاستگاه اصلی این چای کشور چین است و وجه تسمیه آن نیز به خواص فراوان و شگفت انگیز این چای برمیگردد. در زبان چینی، اولانگ به معنای اژدهای سیاه است و اژدها در فرهنگ چینی حیوانی خوش یمن است، از سوی دیگر نوشیدن این چای به خاطر خواص فراوان موجب سلامتی انسان میشود، به همین دلیل این نام را بر آن نهادهاند. در این مقاله با خواص چای اولانگ آشنا شوید.
خواص چای اولانگ
۱. بهبود میزان قند خون و کنترل دیابت
آنتیاکسیدانهای پلیفنولی موجود در چای اولانگ به کاهش قند خون و مقدار انسولین در بدن کمک میکند. در ضمن، حساسیت بدن به انسولین را افزایش میدهد. اما از آنجا که بر اساس برخی مطالعات انجام گرفته مشخص شده است که کافئین موجود در چای میتواند نحوه کنترل قند خون در افراد دیابتی را تغییر دهد، توصیه میشود که قبل از مصرف این چای با پزشک خود مشورت کنید.
۲. بهبود مشکلات قلبی- عروقی
یکی از خواص چای اولانگ کمک به سلامت قلب است. مصرف مرتب و متعادل چای اولانگ به دلیل وجود ترکیبات آنتیاکسیدانی، با کاستن از میزان فشار خون و سطح کلسترول بد بدن، سلامت قلب را افزایش میدهد.
۳. بهبود سوخت و ساز بدن و کمک به کاهش وزن
ترکیب پلیفنول و کافئین موجود در چای اولانگ، با افزایش سوختوساز بدن، از مقدار جذب چربی موجود در رژیم غذایی میکاهد. از سوی دیگر آنتیاکسیدانهای پلیفنولی این چای با فعال کردن آنزیمهایی خاص، نظیر لیپاز، عملکرد تودههای چربی بدن را افزایش داده و چربی سوزی به نحو مؤثری انجام خواهد گرفت؛ بنابراین تا زمانی که چای اولانگ را به جای شکر یا دیگر شیرین کنندههای مصنوعی با کمی عسل یا شربت افرا شیرین کنید، میتواند به نحو مؤثری به کاهش وزن شما کمک کند.
۴. بهبود عملکرد مغز
کافئین موجود در چای اولانگ میتواند با افزایش ترشح پیامرسان عصبی نوراپینفرین و دوپامین، حال روحی، میزان توجه و به طور کلی عملکرد مغز را بهبود بخشد. افزایش کارایی مغز نیز به نوبه خود از بروز بیماریهایی نظیر آلزایمر، پیشگیری خواهد کرد و باعث بهبود عملکرد اجرایی، سرعت پردازش اطلاعات، حافظه و قدرت شناخت در فرد میشود.
از سوی دیگر اسیدآمینه تیانین موجود در چای اولانگ نیز در افزایش قدرت توجه و کاهش اضطراب بسیار مؤثر است. در تحقیقی مشخص شد، چای اولانگ که حاوی کافئین و تیانین است، تقریبا پس از ۱ تا ۲ ساعت مصرف میتواند هوشیاری و توجه فرد را افزایش دهد. همچنین پلیفنولهای این چای، اثر آرامشبخشی روی بدن، به ویژه در ۲ ساعت اول مصرف دارند.
جالب است بدانید از آنجا که چای اولانگ مانند قهوه، انرژی شما را بیش از اندازه بالا نمیبرد، لذا بر دیگر نوشیدنیهای انرژی زا ترجیح داده شده و مفیدتر از آنهاست!
۵. اثر حفاظتی در برابر سرطان
به دلیل نوع پروسه تخمیر، سطح آنتی اکسیدانهای موجود در چای اولانگ نسبت به چای سبز بیشتر است. دانشمندان معتقدند که آنتیاکسیدانهای پلیفنولی موجود در چای اولانگ از جهش سلولی که موجب سرطان در بدن میشود، پیشگیری کرده و جلوی سرعت تقسیم سلولهای سرطانی را میگیرند. به علاوه مانع از تشکیل ترکیبات نیتروز (که سرطانزا هستند) نیز میشوند. بر مبنای برخی تحقیقات انجام شده، چای اولانگ میتواند در کاهش ریسک ابتلا به برخی سرطانها نظیر سرطان پوست، سرطان ریه، سرطان مری، سرطان لوزالمعده، سرطان کبد و سرطان کلون اثر حفاظتی قابل توجهی داشته باشد.
هر چند که تمام انواع آنتیاکسیدانها برای سلامتی بدن مناسب هستند؛ اما لازم است بدانید که فعالیت آنتیاکسیدانی پلیفنلها قویتر است. از این رو میتوان چای اولانگ را یکی از موثرترین محصولات برای مبارزه با رادیکالهای آزاد و پیشگیری از سرطان معرفی کرد.
۶. کمک به استحکام استخوانها
یکی دیگر از خواص چای اولانگ این است که آنتی اکسیدان موجود در این چای باعث تقویت ساختار استخوان میشود. از سوی دیگر تحقیقات انجام شده نشان میدهد از آنجا که برگهای این چای حاوی منیزیم و کلسیم هستند، مصرف طولانی مدت و البته متعادل آن منجر به تراکم مواد معدنی در استخوانها میگردد. تراکم مناسب استخوان، از شکستگیهای استخوانی پیشگیری میکند.
۷. بهبود سلامت دهان و دندان
آنتی اکسیدان موجود در چای اولانگ دندانها را در مقابل پوسیدگی محافظت میکند و فلوراید آن نیز جلوی ایجاد پلاک دندان و پوسیدگی دندان را میگیرد. در ضمن، موجب تقویت مینای دندان نیز میشود.
۸. بهبود سطح سلامت پوست
طبق تحقیقات انجام شده، پلیفنلهای آنتی اکسیدانی موجود در چای اولانگ به عنوان ترکیبات ضدحساسیت عمل میکنند و برای تسکین مشکلات پوستی مانند دراماتیت، اگزما، خارشهای پوستی و … مناسب هستند. در واقع میتوان گفت این چای با کاهش تنش موجود در بدن، حساسیتهای پوستی را درمان میکند. همچنین در درمان آکنه، جوش، چین و چروک و دیگر علائم پیری (مانند لکههای پیری) بسیار مؤثر است و سرعت فرایند پیری پوست را به طور قابل توجهی کاهش میدهد. برای نتیجه گیری بهتر میتوانید علاوه بر نوشیدن آن، چای کیسهای را در آب خیسانده و صبحها صورت خود را با آن پاک کنید.
۹. کمک به دفع رادیکالهای آزاد بدن
رادیکالهای آزاد موجود در بدن بسیار مضر هستند و باعث به وجود آمدن روند فرسایشی در بدن و در نتیجه ابتلا به بیماریهایی نظیر سرطان، دیابت، سکته مغزی، روماتیسم مفصلی، تصلب شرایین و … میگردند. در این مورد هم این ترکیبات پلیفنلی موجود در چای اولانگ هستند که به عنوان آنتیاکسیدان وارد عمل شده و موجب از بین بردن رادیکالهای آزاد میشوند.
۱۰. تسهیل گوارش
اگر از برخی مشکلات گوارشی رنج میبرید و به کافئین حساسیت ندارید، مصرف چای اولانگ میتواند گزینه خوبی برای شما باشد، زیرا این چای مجاری گوارشی را قلیایی میکند و التهاب آن را در کسانی که مشکل ترش کردن یا زخم معده دارند کاهش میدهد. از دیگر خواص چای اولانگ، خاصیت ضدعفونی کنندگی است که میتواند باکتریهای بیماری زای معده و روده را از بین برده و با بهبود عملکرد هضم غذا، معده شما را آرام کند.
۱۱. سلامت مو
همان طور که گفته شد چای اولانگ سرشار از آنتی اکسیدانهاست و شستن مو با آن، میتواند به جلوگیری از ریزش مو کمک کند. همچنین این چای باعث افزایش ضخامت، درخشندگی و نرمی بافت مو میشود.
۱۲. تقویت سیستم ایمنی بدن
فلاونوئیدهای آنتی اکسیدانی موجود در چای اولانگ از تخریب سلولی جلوگیری میکنند. تولید پروتئینهای ضدباکتریایی در کسانی که چای اولانگ مینوشند، بسیار بیشتر است و این به معنای یک دستگاه ایمنی قوی است که به سرعت به عفونتها پاسخ داده و از ابتلا به سرماخوردگی پیشگیری میکند.
زمان و مقدار مصرف چای اولانگ
دقت داشته باشید که طبیعت چای اولانگ سرد است و نوشیدن بیش از دو فنجان از آن در طول روز، توصیه نمیشود. بنابراین بهتر است یکی را صبح ناشتا (۳۰ دقیقه قبل از صبحانه) و یکی را ۳۰ دقیقه قبل یا بعد از وعدهی ناهار بنوشید.
طرز تهیه چای اولانگ به چند روش مختلف
۱. دم کردن چای اولانگ بدون افزودنی
بهترین روش برای تهیه چای اولانگ این است که ۳ گرم از برگهای خشک شده آن را در ۲۰۰ میلی لیتر آب داغ (۸۰ درجه سانتیگراد) بریزید و برای ۵ تا ۱۰ دقیقه بگذارید تا دم بکشد. دقت کنید که آب نباید بجوشد. خیساندن چای به مدت ۳ دقیقه در آب ۹۰ درجه سانتیگراد (بدون جوشاندن) نیز میتواند بیشترین حد آنتی اکسیدان را حفظ کند.
۲. لیموناد چای سرد اولانگ
برای این منظور به ۶ فنجان آب، ۶ عدد چای کیسهای اولانگ و یک چهارم فنجان آب لیموی تازه نیاز است. چایهای کیسهای را به مدت ۵ دقیقه در آب گرم گذاشته و سپس آنها را بیرون آورده و آبلیمو را اضافه کنید. چای را چند ساعتی در یخچال بگذارید تا کاملا سرد شود، در هنگام سرو میتوانید از چند تکه یخ نیز استفاده کنید.
۳. چای اولانگ هلو
۶ فنجان آب، ۴ عدد چای کیسهای اولونگ و ۲ عدد هلوی پوست گرفته و خرد شده را فراهم کنید. چایهای کیسهای را به مدت ۵ دقیقه در آب گرم بگذارید وسپس کیسهها را بیرون آورده و چای را به مدت ۱ تا ۲ ساعت در یخچال قرار دهید. هلوها را در غذاساز بریزید تا به صورت پوره درآید. آن را به چای خنک شده اضافه کرده و خوب هم بزنید. در هنگام سرو میتوانید این چای را با یخ بنوشید و یا بنا بر ذائقه خود، میزان هلو را اضافه کنید.
همچنین چای اولانگ را میتوان با چای سفید، جینسینگ و گل رز ترکیب و با آنها دمنوش گیاهی تهیه کرد.
فرایند تولید چای اولانگ
در حقیقت تمام چایها مانند چای سبز، چای سیاه و چای اولانگ از برگهای گیاهی همیشه سبز و گرمسیری به نام کاملیا سیننسیس تهیه میشود و اگر از گیاه دیگری باشند دیگر به آنها عنوان چای اطلاق نمیگردد. چیزی که میان این سه نوع چای تفاوت ایجاد میکند، فرایند تولید آنهاست و این باعث میشود که هر کدام دارای طعم و خاصیتهای متفاوتی باشند.
برگ تمام چایها در هنگام برداشت، سبز رنگ بوده و حاوی آنزیمهای خاصی هستند که بر اثر حرارت دیدن، نوعی واکنش شیمیایی به نام اکسیداسیون در آنها رخ میدهد. پس از فرایند حرارت دهی برگهای سبز چای و اکسیداسیون، برگها باید خشک شوند، که به علت از بین رفتن ساختار سلولی، برگها پیچ میخورند. این همان چای سبز است. اما در صورتی که برگهای چای در موقعیت کنترل شدهای محافظت شوند تا دوباره اکسیداسیون صورت گیرد، این برگها شکسته یا پیچ خورده نمیشوند و ساختار سلولی آنها دست نخورده باقی میماند و ما چای اولانگ را خواهیم داشت. رنگ برگهای خشک چای اولانگ بین سبز تا قهوهای تیره است. این در حالی است که برای تهیه چای سیاه فرایند اکسیداسیون تا جایی ادامه پیدا میکند که رنگ برگهای سبز چای به رنگ سیاه تغییر یابد. در نمودار زیر فرایند اکسیداسیون به خوبی تشریح شده است.
بنابراین میتوان چای اولانگ را چایی نیمه تخمیر شده و محصولی مابین چای سبز تخمیر نشده و چای سیاه بسیار تخمیر شده دانست. چای اولانگ هم به صورت سرد و هم به صورت گرم قابل استفاده است و با توجه به خواص چای اولانگ و عطر و بوی دلپذیر آن، میتوان گفت این چای یکی از خوش طعمترین و مفیدترین چایها محسوب میشود.
ارزش غذایی چای اولانگ
یک فنجان چای اولانگ تقریبا حاوی این مواد معدنی است:
فلوراید | ۲۴% |
منگنز | ۲۶% |
پتاسیم | ۱% |
سدیم | ۱% |
منیزیم | ۱% |
نیاسین | ۱% |
کافئین | ۳۶ میلی گرم |
همچنین این چای مانند چای سبز، سرشار از از ترکیبات پلیفنلی است که خاصیت آنتی اکسیدانی دارند و میتوان گفت این خاصیت آنتی اکسیدانی به دلیل فرایند طولانیتر تخمیر، بیش از چای سبز است.
نکته آخر
شما هم میتوانید تجربیات ارزشمند خود را در زمینه نوع مصرف و موارد درمانی و خواص چای اولانگ با خوانندگان ستاره در میان بگذارید. خواندن مطلب چرا باید چای بنوشیم؟ نیز ممکن است برایتان مفید باشد.