روز جهانی موزه و میراث فرهنگی

ستاره | سرویس عمومی – تا به حال از کدام موزه‌های ایران بازدید کرده‌اید و چقدر این بازدید را در افزایش اطلاعات و آگاهی‌های خود موثر دانسته‌اید؟ ۲۸ اردیبهشت روز جهانی موزه است. در این روز بازدید از موزه‌ها برای عموم مردم رایگان است. برای آشنایی بیشتر با این روز و اهدافش با ما همراه باشید.

تاریخچه روز جهانی موزه (IMD)

موزه آکروپلیس آتن

تعریفی از موزه

موزه (museum) یا آثارخانه به مکان خاصی که در آن مجموعه‌ای از آثار باستانی و صنعتی و اشیاء با ارزش را به معرض نمایش می‌گذارند، گفته می‌شود. 

شورای بین‌المللی موزه ها که زیر نظر یونسکو فعالیت می‌کند در بند سه و چهار اساسنامه خود موزه را این‌گونه تعریف کرده‌است:

«موزه مؤسسه‌ای‌ است دائمی و بدون هدف مادی که درهای آن به روی همگان باز است و در خدمت جامعه و پیشرفت آن فعالیت می‌کند. هدف موزه‌ها، پژوهش در آثار و شواهد به‌جای‌مانده انسان و محیط زیست او، گردآوری آثار، حفظ و بهره‌وری معنوی و ایجاد ارتباط بین این آثار، به ویژه به نمایش گذاردن آن‌ها به منظور بررسی و بهره معنوی است. گونه‌های زیادی از موزه وجود دارد از مجموعه‌های بزرگ در شهرهای بزرگ که انواع مجموعه‌ها را پوشش می‌دهد تا موزه‌های کوچک که یک یا چند دسته خاص را شامل می‌شود. این دسته‌ها شامل هنرهای زیبا، هنر کاربردی، صنایع دستی، باستان‌شناسی، مردم‌شناسی، قوم‌شناسی، تاریخ، تاریخ فرهنگی، تاریخ نظامی، علم، فناوری، موزه کودکان،نقشه، تاریخ طبیعی، سکه‌شناسی، گیاه‌شناسی، علوم طبیعی و تمبرشناسی، کاخ موزه‌ها می‌باشد.

نخستین موزه با کلکسیون‌های خصوصی افراد ثروتمند، خانواده‌ها و موسسات هنری برپا شد که شامل اشیاء طبیعی و نایاب می‌شد.

موزه در ایران

در میان مهمترین موزه‌هایی که در ایران وجود دارد، می‌توان به موزه ایران باستان، موزه آذربایجان، موزه رضا عباسی، موزه آبگینه، موزه فرش، مؤسسه فرهنگی موزه‌های بنیاد شامل (موزه زمان، موزه پول، موزه کاخ رامسر، موزه خودروهای تاریخی ایران)، موزه هنرهای معاصر، کاخ موزه نیاوران، باغ موزه مینیاتور و موزه اداری سفیر اشاره کرد. معروفترین موزه در زمینه علوم طبیعی «موزه علوم طبیعی بهاباد یزد» است.

علاوه بر موزه‌های دولتی در ایران، تعدادی موزه شخصی نیز به همت افراد مختلف راه‌اندازی و اداره شده است. بزرگترین موزه شخصی ایران که به اعتقاد کارشناسان، بزرگترین موزه شخصی خاورمیانه نیز هست، بیش از بیست سال پیش توسط دکتر محمد صادق محفوظی راه‌اندازی شده‌است. در این موزه بیش از ۱۲۰ هزار اثر تاریخی از دوره‌های قبل از تاریخ، ایلامی، هخامنشی و سایر دوره‌های تاریخی و همچنین از آثار دوره‌های بعد از اسلام نگهداری می‌شود. موزه دکتر محفوظی به عنوان یکی از جاهای دیدنی تهران، در خیابان ولنجک واقع است.

موزه ایران باستان

هدف از گرامیداشت روز جهانی موزه

هدف از روز جهانی موزه (IMD) افزایش آگاهی عمومی در مورد این واقعیت است که «موزه‌ها یک ابزار مهم تبادل فرهنگی، غنی سازی فرهنگ‌ها و توسعه درک متقابل، همکاری و صلح در میان مردم هستند.» با رایگان بودن بازدید از موزه‌ها و ارتباط مستقیم کارشناسان موزه‌ها با مردم در روز جهانی موزه در جهت این آگاهی رسانی گام برداشته می‌شود.