مرحله اول از مراحل زایمان طبیعی به همراه فیلم

ستاره | سرویس مادر و کودک – فرآیند زایمان معمولاً به سه مرحله تقسیم بندی می‌شود:

مرحله اول: از زمان شروع دردهای زایمانی تا باز شدن کامل دهانه رحم

مرحله دوم: از باز شدن کامل دهان رحم تا خروج نوزاد

مرحله سوم: از خروج نوزاد تا خروج جفت

 

علائم شروع زایمان طبیعی

علائم شروع زایمان عبارتند از:

• درد ناحیه زیر شکم و یا کمر که به تدریج، طول مدت درد بیشتر و فاصله بین آن کوتاه تر می‌شود.
• بروز هر نوع ترشح خونی از واژن یا مهبل
• آبریزش از مهبل یا واژن

 

 

تشریح مرحله اول از مراحل زایمان طبیعی:

مرحله اول زایمان طبیعی خود به سه قسمت تقسیم می‌شود: دردهای ابتدایی، دردهای فعال، مرحله انتقالی. این مراحل برای خانم‌هایی که اولین زایمان خود را انجام می‌دهند ممکن است ۱۲-۱۴ ساعت و برای خانم‌هایی که قبلا نیز زایمان کرده‌اند ۵-۶ ساعت طول بکشد. نیروی انقباضات رحمی، دهانه رحم را باز می‌کند که میزان این باز شدن معمولاً با مقیاس سانتیمتر بیان می‌شود. میزان باز شدگی دهانه رحم، در معاینه داخلی که با یک یا دو انگشت صورت می‌گیرد، تعیین می‌شود. (باز شدن کامل دهانه رحم ۱۰سانتی‌متر می‌باشد.)

دردهای ابتدایی: دردهای ابتدایی از شروع انقباضات واقعی زایمانی تا هنگامی که دهانه رحم ۴ سانتی‌متر باز شود، ادامه دارد.

دهانه رحم علاوه بر باز شدن، نازک هم می‌شود. از آنجایی که این مرحله معمولاً از همه مراحل قابل تحمل‌تر است و حدود ۶ ساعت طول می‌کشد، بسیاری از خانم‌ها ترجیح می‌دهند این مرحله را در منزل به سر ببرند. باز شدن دهانه رحم در این مرحله بسیار کندتر از مرحله بعدی است. برای مثال برای عبور ۲ سانتی متر به ۴ سانتی‌متر زمان بسیار بیشتری می‌برد تا این که از ۶ سانتی متر به ۸ سانتی متر بروید. هر چند که در هر دو مرحله ۲ سانتی‌متر پیشرفت کرده‌اید.

دردهای فعال: از زمانی که دهانه رحم ۴ سانتی‌متر باز می‌شود و تا هنگامی که به ۷ سانتی‌متر می‌رسد این دردها ادامه دارد. وقتی که دهانه رحم ۶ سانتی‌متر باز شد، انقباضات بسیار قوی‌تر شده و دفعات آنها نیز بتدریج افزایش می‌یابد و زمان بیشتری به طول می‌انجامند. برای مثال هر دو دقیقه یک انقباض ۶۰ ثانیه‌ای ممکن است رخ دهد. در این مرحله احتمالا احساس گرمی می‌کنید، دهانتان خشک می‌شود، کمی خسته می‌شوید و کمرتان نیز درد می‌گیرد. بهتر است مرتب تغییر وضعیت دهید ولی به پشت نخوابید. مرتب ادرار کنید (مثلا ساعتی یک‌بار) و در صورت امکان حوله گرمی به کمرتان بگذارید؛ برای رفع گرما صورتتان را بشویید و نفس‌های عمیق بکشید.

مرحله انتقالی: مرحه انتقالی زمانی است که دهانه رحم ۸ سانتی‌متر باز شده و به ۱۰ سانتی‌متر می‌رسد. این مرحله به نظر بسیاری از زنان دردناک‌ترین مرحله و البته خوشبختانه کوتاه‌ترین مرحله (معمولاً ۹۰-۲۰ دقیقه طول می‌کشد) است. در این مرحله به شما احساس دفع مدفوع دست می‌دهد و این نشان می‌دهد که سر جنین به راست روده شما فشار می‌آورد و نزدیک زایمان هستید.

سایر علامت‌های این مرحله عبارتند از: تحریک پذیری، نشانه خونی، لرز، تهوع و استفراغ، گرفتگی پا و تعریق (البته ممکن است هیچ یک از این علامت‌ها را نداشته باشید). سعی کنید بدنتان را شل کرده و نفس‌هایتان را سریع‌تر کنید. اگر احساس گیجی می‌کنید درون دست‌های بسته‌تان تنفس کنید. مرتب تغییر وضعیت دهید و در صورت نیاز هیچ اشکالی ندارد که سر و صدا کنید.

ناگهان یک احساس کاملاً متفاوتی به شما دست می‌دهد. شما یک فشاری در لگنتان حس می‌کنید و یک تمایل غیر قابل کنترل برای زور زدن به شما دست می‌دهد. اما اگر دهانه رحم‌تان ۱۰ سانتی متر باز نشده باشد نباید زور بزنید؛ چرا که باعث صدمه زدن به دهانه رحم خود می‌شوید.

با فشارهای شما و انقباضات رحمی، سر جنین پایین‌تر می‌آید و به کف لگن فشار وارد می‌کند بطوری که با عضلات خارجی این ناحیه لگن (بنام پرینه) مماس می‌گردد. همچنان که سر جنین به آرامی پرینه را متسع می‌سازد، شما هم در این ناحیه یک احساس ناراحت کننده کشیدگی و سوزش می‌کنید. خوشبختانه این احساس فقط لحظه‌ای است، چونکه فشار سر جنین به پرنیه یک نوع بی‌حسی طبیعی ایجاد می‌کند. این مرحله یک مرحله بسیار بحرانی برای جنین شما می‌باشد. البته این آخر کار نیست و ممکن است این مرحله طولانی شود و تا خروج کامل جنین ۹۰ دقیقه طول بکشد. ولی معمولاً کوتاه‌تر است، مخصوصاً اگر در این مرحله عمل چیدن پرنیه (اپیزیاتومی) توسط ماما یا پزشک صورت گیرد که باعث می‌شود مرحله دوم سریع‌تر انجام شود و فشار کمتری به سر جنین وارد گردد و از پارگی احتمالی عضلات این ناحیه (که ترمیم آن‌ها نیز مشکل‌تر می باشد) جلوگیری کند.

 

بعد از اتمام مرحله سوم با انجام چند بخیه، اپیزیاتومی ترمیم می‌شود. معمولاً در همه شکم اول‌ها این اقدام (اپیزیاتومی) صورت می‌گیرد و اکثر شکم دوم‌ها نیز بی بهره نیستند ولی شکم سوم‌ها به بعد معمولاً احتیاجی به این عمل ندارند چرا که عضلات پرنیه آن‌ها شل‌تر شده است و مقاومت چندانی در مقابل عبور جنین نشان نمی‌دهد، به طوری که مرحله خود به خود سریع‌تر صورت می‌گیرد.

 

در طی زایمان و بیشتر در مرحله دوم، جمجمه جنین تحت فشار بدن شما قرار می‌گیرد و بطور مرتب تغییر شکل می‌دهد. به همین علت اگر سر نوزادتان کشیده به نظر می‌رسد و یا قسمتی از آن به نظر تغییر شکل یافته می‌رسد، نگران نباشید چون این حالت به علت همین فشارهای لگن به سر جنین ایجاد شده است و بعد از یکی دو روز کاملاً برطرف می‌شود. استخوان‌های جمجمه جنین در همه جا کاملاً سفت نشده‌اند و نقاط نرمی بنام فونتانل و یا ملاج در جلو و پشت سر نوزاد وجود دارند. این نقاط نرم به استخوان‌های جمجمه اجازه می‌دهند که برخی نقاط بر روی هم بخوابند و در مجرای زایمانی بهتر جای گیرند.

 

بطور طبیعی نوزاد با سر به دنبا می‌آید. البته می‌تواند با پاها، باسن، صورت و ابرو (حالتی بین سر و صورت) نیز به دنیا بیاید. ولی مطلوب‌ترین حالت همان حالت سر می‌باشد و از حالت‌های مختلف سر، حالتی بهتر و شایع‌تر از بقیه است که صورت به پشت مادر باشد.

 

 

زایمان نوزاد با پاها (بریچ) تقریباً ۳% کل زایمان‌ها را تشکیل می‌دهد. در این حالت البته زایمان طولانی‌تر و مشکل‌تر خواهد بود (مخصوصاً درد کمر). زایمان طبیعی در این حالت هم برای شما دردناک‌تر خواهد بود، هم برای جنین پر خطرتر و البته برای ماما یا پزشکتان هم مشکل‌تر. بیشتر حالت‌های بریچ را سزارین می‌کنند (مخصوصاً در شکم اول‌ها و شکم دوم‌ها).

شما می‌توانید مرحله دوم از مراحل زایمان طبیعی و مرحله سوم از مراحل زایمان طبیعی را نیز مطالعه نمایید.

در ادامه نیز می‌توانید فیلم زایمان طبیعی را مشاهده کنید.

 

فیلم زایمان طبیعی