نویسنده: مهناز پیرزاده
بروزرسانی: 8 بهمن 1400
ستاره | سرویس گیاهان و حیوانات – آفات و بیماری‌های متعددی درختان مرکبات را تهدید می‌کند که شدت و تنوع آنها به روش‌های کنترل وشرایط محیط بستگی دارد. هر چند خوردن میوه‌های سالم و بدون آلودگی به سموم کشاورزی، ایده‌آل زندگی امروزی است، با این وجود جهان هستی مملو از آفات و حشرات است که بدون کنترل آنها، بسیاری از محصولات باغبانی و کشاورزی از بین خواهند رفت.
به طور تقریبی حدود یک سوم از محصولات کشاورزی جهان در مراحل داشت و برداشت توسط آفات از بین می‌روند و در کشور ما میزان خسارت از این نیز بیشتر است. در این مقاله زمان سمپاشی مرکبات در ایران و بهترین ساعات سمپاشی بر اساس اصول علمی باغبانی گردآوری شده است تا راهنمای باغداران قرار گیرد.
تعیین زمان مناسب برای سمپاشی
همچنین مهمترین نکته در تعیین بهترین زمان سمپاشی مرکبات یا هر محصول باغی و کشاورزی دیگر، زمانی است که آفت به آستانه زیان اقتصادی نرسیده باشد.
زمان سمپاشی مرکبات
زمان سمپاشی زمستانه بر علیه آفات مرکبات نیز از اوایل تا اواخر اسفند ماه با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه توصیه میشود.
جدول زمان سمپاشی مرکبات
|
بیماری
|
زمان |
|
پوسیدگی قهوه‌ای میوه
|
قبل از شروع بارندگی آخر فصل (در کشور ما در بیشتر مناطق)، اغلب در شهریور ماه توصیه میشود. توجه داشته باشید، لازم است قبل از سم پاشی به دلیل اثرگزاری بیشتر سم، از نبود احتمال بارندگی طی ۴۸ تا ۷۲ ساعت آینده بعد از سمپاشی مطمئن باشید. |
|
کنه زنگار (کنه نقره‌ای)
|
بر اساس پيش آگاهی و تشخيص توسط كارشناس |
|
كنه قرمز
|
اواخر زمستان براي سموم آپولو و نئورون |
| كنه قرمز | بر اساس پیش آگاهی و با نظر کارشناس براي سموم سيترازون، تيسرون، ارتوس و روغن ولک |
| کنه شرقی مرکبات | بر اساس تشخيص كارشناس |
| شته |
در صورت پیچیدگی ۲۵ درصد برگ‌های انتهایی روی جوانه‌ها
|
|
بالشک‌ها، شپشک ستاره‌ای، سپردار الفی، سپردار قهوه‌ای، شپشک نرم‌تن، سپردار زرد، سپردارزرد شرقی، سپردار واوی، شپشک آرد آلود، شپشک استرالیایی
|
بر اساس موازین پیش آگاهی و با ظهور ۶۰ درصد پوره‌ها انجام شود، همچنین پس از سپری شدن اوج سرمای زمستان و قبل از بیدار شدن درختان سمپاشی صورت گیرد.
|
| پسيل مركبات |
با نظر کارشناس
|
| پروانه مینوز برگ |
هنگام ظهور و مشاهده اولین نشانه‌های خسارت روی جوانه‌های تابستانه و در دو نوبت سمپاشی به فاصله ۱۲ – ۱۰ روز انجام شود.
|
|
مگس میوه مدیترانه‌ای
|
فصل بهار، تابستان و اوایل فصل پاییز
|
| حلزون | فصل پاییز |
زمان سمپاشی درختان زردآلو، هلو و شلیل
- آبان: برای پیشگیری بیماری‌های قارچی (لب شتری و غربالی) سمپاشی با ترکیبات مس بعد از ریزش برگ‌ها
- اسفند: سمپاشی با روغن ولک و مخلوطی ازحشره کش دورسبان یا اتیون
- فروردین: برای پیشگیری بیماری غربالی و لب شتری به هنگام تورم جوانه با ترکیبات مس
- اردیبهشت: برای پیشگیری سفیدک حقیقی
- خرداد: در صورت شیوع سفیدک حقیقی تکرار سمپاشی انجام شود.
برای آشنایی با نحوه کاشت هسته زردآلو در گلدان، این مقاله را در ستاره مطالعه کنید.
زمان سمپاشی درخت سیب
- اسفند: سمپاشی ترکیبات مس بعلت شیوع شانکر سیتوسپرایی در درختان سیب و روغن ولک همراه حشره کش و تخم کش کنه
- فروردین: برای پیشگیری از بروز بیماری لکه سیاه سیب
- اردیبهشت: تکرار سمپاشی ۱۰ روز پس از سمپاشی دوم (در صورت بارندگی زیاد تکرار سمپاشی با قارچکش‌ها به فاصله ۱۰ روز ضروری است).
- خرداد: سمپاشی بر علیه کرم سیب (نسل اول) و پروانه مینوز
- تیر: در صورت ظهور کنه قرمز اروپایی (در صورت طغیان آفت کنه سمپاشی به فاصله ۱۰ روز تکرار شود).
- مرداد: سمپاشی بر علیه کرم سیب (نسل دوم)
نکات مهم برای سمپاشی
مهمترین اصول سمپاشی درختان میوه و سایر محصولات کشاورزی، شناخت مرحله حساس آفت یا بیماری، آشنایی با نوع و میزان مصرف سم، دوره پایداری سم، نحوه مصرف و کاربرد آن با بهترین روش سمپاشی است.
۲- همواره از غلظت توصیه شده سم استفاده شود.
۳- هنگام ساخت سم، از یکنواخت بودن محلول سم اطمینان حاصل کنید.
۴- ابتدا قسمت‌های داخلی تنه درختان از بالا به پایین سمپاشی شوند و سپس قسمت‌های بیرونی تاج بصورت عمودی از بالا به پایین و از پایین به بالا محلولپاشی شود.
۵- هنگام سمپاشی دقت کنید که درخت تشنه نباشند.
۶- سمپاشی باید بعد از سپری شدن خطر سرمای شدید زمستان بسته به پیشبینی‌ها هواشناسی منطقه و قبل از ظهور رشد جدید (متورم شدن جوانه) صورت گیرد.
۷- در سمپاشی‌های پیش بهاره مرکبات، به هیچ وجه از حشره کش‌های فسفره بویژه کلرپیریفوس در ترکیب سموم استفاده نشود (به علت جلوگیری از عارضه برآمدگی‌های طولی گوه‌ای شکل در پوست میوه)
بهترین زمان سمپاشی در روز
زمان سمپاشی بسته به نوع سم نیز متفاوت خواهد بود، به عنوان مثال:
- سموم بیولوژیک: بایستی هنگام غروب آفتاب سمپاشی شوند تا باکتری در طول شب و خنکی هوا، زمان کافی برای آغاز فعالیت داشته باشد.
- سموم سیستمیک: بهترین زمان سمپاشی صبح زود است تا بلافاصله بعد از سمپاشی و تابش نور خورشید، سموم با شیره گیاهی شروع به حرکت در گیاه کند.
- سموم تماسی: بهترین زمان سمپاشی شب است زیرا در هنگام شب، روزنه‌ها بسته هستند و سموم وارد گیاه نمی‌شود و گیاه دچار تنش حاصل از سموم نخواهد شد.
گفتنی است اگرچه امروزه توجه به تولید محصولات ارگانیک (بدون استفاده از سموم و کود) در الویت قرار گرفته است، اما هنوز سموم شیمیایی نیرومندترین سلاح مبارزه با آفات به شمار می روند. بی شک کاربرد صحیح و دقیق این مواد ضمن مبارزه با آفات، حداقل اثرات سوء به محیط زیست و سلامت غذایی بشر را به همراه خواهد داشت.
اگر شما نیز تجربه‌ای درباره زمان سمپاشی مرکبات دارید، لطفا آن را از طریق ارسال نظرات با ما و خوانندگان ستاره به اشتراک بگذارید.
برگرفته از: کتاب «اصول سم شناسی کشاورزی، اصول باغبانی و کتاب آفات درختان میوه»
مهدی
درخت گوجه سبز شته گرفته چیکار کنم میوه اون سیاه شده بارش میریز چیکار کنم
مهناز پیرزاده
در صورت مشاهده تراکم بالای شته‌ها با هماهنگی و مشاوره با کارشناسان حفظ نباتات و کلینیک‌های گیاهپزشکی با سموم اختصاصی توصیه شده در نسخه گیاهپزشکی سمپاشی مانند حشره‌کش‌های دورسبان یا دیازینون 60 درصد به صورت مه‌پاشی با فشار کم توصیه میشود تا سبب ریزش شکوفه‌ها و میوه‌های تازه تشکیل شده نشود.
علیرضا نقوی
عالی ومفید است.