۲۳ درمان خواب آلودگی بهاری + خواب آلودگی بهاری و درس خواندن

ستاره | سرویس سلامت – بیشتر ما درجات کم تا زیاد احساس خواب ‌آلودگی را در طول روز‌های آغازین فصل بهار تجربه می‌کنیم. تغییرات به‌وجود آمده در طبیعت ازجمله افزایش دما و افزایش طول روز علت خواب زیاد در بهار است. ساختمان بدن به گونه‌ای است که سازوکار داخلی و متابولیسم آن تحت تأثیر شرایط خارجی از جمله دما و نور است. بدن ما برای اینکه با شرایط جدید خود را هماهنگ کند، نیاز به زمانی در حدود دو تا سه هفته دارد.

 

برای رفع خواب آلودگی بهاری درمان‌های خانگی وجود دارد. لفظ درمان به این معنا نیست که خواب‌آلودگی بهاری یک نوع بیماری محسوب می‌شود، بلکه عارضه‌ای ناخواسته است، تمرکز ما را به هم می‌زند و باعث می‌شود از برنامه روزانه‌مان عقب بمانیم. در ادامه مطلب ابتدا علت این عارضه را خواهید خواند و سپس با انواع و اقسام روش‌های درمان آشنا می‌شوید. قسمت آخر این مطلب مختص دانش‌آموزان است.

 

علت خواب آلودگی بهاری

خواب‌آلودگی بهاری نتیجه تغییر فصل و شرایط جوی است. بدن که هنوز خود را با این وضعیت سازگار نکرده، دچار خواب‌آلودگی می‌شود. حالا چرا این ناسازگاری روی می‌دهد؟ دو دلیل برای این اتفاق ذکر می‌کنند.
یکی اینکه گرم شدن هوا باعث انبساط و گشاد شدن رگ‌ها و مویرگ‌ها می‌شود. طبق قوانین فیزیک وقتی رگ‌ها گشاد شوند، جریان خون سرعت کمتری خواهد داشت! سرعت کمتر باعث می‌شود خون دیرتر به مغز برسد و احساس خواب‌آلودگی پیدا شود.
دلیل دوم هورمون‌ها هستند. روز‌های زمستان کوتاه و شب‌های آن بلند هستند، به همین خاطر بدن انسان در طول زمستان هورمون ملاتونین زیادی تولید کرده است. ملاتونین هورمونی است که به تنظیم چرخه خواب و بیداری کمک می‌کند.
در فصل بهار با روز‌های طولانی روبرو می‌شویم و بدن نیاز دارد میزان تولید ملاتونین را کاهش دهد و هورمون‌های دیگر متناسب با تغییرات فصلی تولید کند که این فرایند زمان می‌برد. در این فاصله شما احساس خواب‌آلودگی خواهید کرد.
هورمونی که در فصل بهار با گرم شدن هوا و طولانی شدن روز‌ها در بدن تولید می‌شود هورمون سروتونین است. سروتونین هورمون شادی و افزایش سطح خلق و خو است.
برخی دیگر از دانشمندان افزایش هورمون کورتیزول را دلیل خواب‌آلودگی بهاره می‌دانند. کورتیزول نقش‌های مختلفی مانند کاهش التهاب و تخفیف واکنش‌های ایمنی در بدن دارد. ترشح بیش از حد آن در اواخر زمستان و اوایل فصل بهار باعث احساس کسالت خواهد شد.

 

 

همه روش‌های درمان خواب‌ آلودگی بهاری

حالا که علت خواب‌آلودگی را دانستیم باید آن را درمان کنیم. ما نیاز به انجام دادن کار‌هایی داریم که بتوانند کمبود نشاط و انرژی بدن را که هنوز خودش را با طبیعت وفق نداده، جبران کنند. برای درمان خواب آلودگی در بهار باید بدانیم چه بخوریم و چه کار‌های بکنیم؟

 

برای درمان خواب‌ آلودگی بهاری چه کار‌هایی بکنیم؟

اگر می‌خواهید از دست خواب‌آلودگی بهاری خلاص شوید، لازم است یک‌سری کار‌هایی را انجام دهید. لیست این کار‌ها را بخوانید و با سبک زندگی خودتان در فصل بهار مقایسه‌شان کنید.

 

۱. بیرون رفتن از خانه

از خانه بیرون بروید، پانزده دقیقه آفتاب گرفتن میزان ویتامین D لازم را به بدن می‌رساند و سطح انرژی را افزایش می‌دهد. اگر می‌توانید در این حین ورزش هوازی و نرمش انجام دهید یا ۳۰ دقیقه پیاده‌روی تند بروید.
اگر نمی‌توانید بدوید، آرام حرکت کنید، به بدنتان کش و قوس بدهید و درضمن به چیز‌های خوب فکر کنید. این کار به شما آرامش می‌دهد و باعث افزایش انرژی‌تان خواهد شد.

 

۲. ورزش کردن

ورزش نکردن و فعالیت کم بدن سرعت تطبیق بدن با روز‌های طولانی را کاهش می‌دهد. در فصل بهار که روز طولانی‌تر است، فرصت بیشتری خواهید داشت که به فعالیت بدنی و ورزش بپردازید. به فضای باز یا به باشگاه ورزشی بروید و یا حتی به ورزش در منزل با حرکات کششی ساده و مفید بپردازید یا برقصید؛ این فعالیت‌ها برای از بین بردن بی‌حالی و رخوت فصل بهار بسیار مؤثر هستند.

 

۳. نفس عمیق

نفس عمیق کشیدن باعث می‌شود، اکسیژن کافی به مغز برسد و فرد فعال و بانشاط شود. سه بار در روز و هر بار ۱۰ نفس عمیق بکشید تا نتیجه آن را ببینید. این کار را هر وقت احساس خواب‌آلودگی به سراغتان آمد، حتماً انجام دهید.

 

۴. دوش آب سرد

برای دور شدن از خواب‌آلودگی با آب سرد یا ولرم حمام کنید. ازجمله فواید دوش آب سرد این است که حس طراوت و شادابی به پوست بدن می‌دهد و شما را از دست خواب‌آلودگی بهاری رهایی می‌بخشد. می‌توانید یک وان آب ولرم که یک فنجان نمک در آن ریخته‌اید را نیز برای بدست آوردن آرامش امتحان کنید.

 

۵. خواب منظم

اگر خوابتان نامنظم باشد با شرایط فصلی دست به دست هم می‌دهند تا در طول روز خواب‌آلوده باشید. عادات مضر روزمره را کنار بگذارید، سر ساعت معین بخوابید و سر ساعت معین بیدار شوید. خواب روزانه‌تان را کم کنید. محیطی آرام و راحت را به عنوان محل خوابتان انتخاب کنید و قبل از خواب با گوشی موبایل و تلفن هوشمند کار نکنید. مقاله ۱۰ روش موثر برای داشتن خواب راحت در شب در این زمینه به شما کمک خواهد کرد.

 

۶. بو‌های خوش

بو‌های زیادی در اطراف ما هستند که شادی و نشاط به همراه دارند. اگر حساسیت فصلی ندارید، عطر‌های موجود در طبیعت، بوی گیاهان و گل‌ها مثل گل رز، بابونه، شمعدانی و… را امتحان کنید و یا از عصاره مصنوعی آنها، مواد معطر و خوشبوکننده‌ها استفاده کنید.

آخرین پیشنهاد ما رفتن به یک گلخانه است. آنجا انواع و اقسام بو‌ها را استشمام خواهید کرد و منظره‌هایی نشاط‌آور را خواهید دید.

 

 

برای درمان خواب‌ آلودگی بهاری چه چیز‌هایی بخوریم؟

به منظور درمان خواب آلودگی بهاری بهتر است رژیم غذایی متعادل داشته باشیم و در مصرف هیچ ماده غذایی زیاده‌روی نکنیم، با این حال بعضی از مواد غذایی همچون میوه‌ها و سبزیجات تازه، حبوبات، غلات سبوس دار، آجیل و… به دلیل خواصی که دارند، برای مقابله با خواب‌آلودگی بهاری مفید هستند.

 

۷. میوه‌ها

میوه‌ها سرشار از آنتی‌اکسیدان، انواع ویتامین‌ها و عناصر و ریزمغذی‌ها هستند. این عناصر کمک می‌کنند تا بدن در طول روز احساس انرژی و طراوت بیشتری داشته باشد. همچنین میوه‌های تازه آب زیادی دارند و از کم شدن آب بدن جلوگیری می‌کنند.

 

۸. شکلات

شکلات به بدن کمک می‌کند که با تغییرات فصلی در بهار سازگار شود، زیرا میزان سروتونین و اندروفین خون را زیاد می‌کند. این دو هورمون باعث شادمانی می‌شوند. به همین دلیل خوردن شکلات احساسات و روحیات افراد را تغییر می‌دهد.

 

۹. آجیل‌ها

مصرف آجیل و خشکبار به اندازه زیاد توصیه نمی‌شود، چون حاوی چربی هستند و چربی ازجمله مواد مضر برای حس خواب‌آلودگی است. اما مصرف متعادل آن‌ها بخصوص بادام می‌تواند در ایجاد نشاط و پرهیز از خواب‌آلودگی به شما کمک کند.

 

۱۰. مواد پروتئینی

تخم مرغ، ماست چکیده، کره، تخم کدو، شیر، سویا و… غذا‌هایی مناسب برای جلوگیری از خواب‌آلوده بودن هستند، چون ویتامین‌های D، B و کلسیم دارند که انرژی مورد نیاز بدن را در طول روز تأمین خواهند کرد.

 

۱۱. غلات سبوس‌دار

روی، آهن و منیزیم و دیگر ریزمغذی‌های مورد نیاز بدن که رژیم غذایی سالم را رقم می‌زنند در غلات سبوس‌دار وجود دارند. با خوردن موادی همچون نان سبوس‌دار، ذرت بو داده و… بدن به طبیعی‌ترین روش به مواد لازم دست پیدا می‌کند.

 

۱۲. سبزیجات

سبزی‌ها منبع پتاسیم، ویتامین‌های C ، A ، E بوده و خواب‌آلودگی را کاهش می‌دهند. رژیم غذایی گیاهخواری خصوصاً در فصل بهار نشاط و انرژی بیشتری به شما می‌بخشد.

 

 

سبک تغذیه مناسب 

علاوه بر آن چیز‌هایی که باید برای رفع خواب‌ آلودگی بهاری خورده شود، توجه به سبک غذا خوردن نیز اهمیت دارد. در ادامه باید‌ها و نباید‌های سبک تغذیه را برای شما گفته‌ایم.

 

۱۳. نوشیدن آب

آب میزان متابولیسم بدن را افزایش می‌دهد و سموم سیستم گوارش و سیستم دفع را از بدن خارج می‌کند. کمبود آب باعث ایجاد سردرد و احساس خستگی می‌شود. نوشیدن آب ساده‌ترین و موثرترین راه برای جلوگیری از حس خواب‌آلودگی است. در کنار نوشیدن آب خوردن غذا‌هایی که آب زیادی دارند مثل سوپ و آش برای روز‌های بهار پیشنهاد غذایی فوق‌العاده مناسبی است.

 

۱۴. مصرف غذا‌های مقوی

به جای اینکه شکم خودتان را با کربوهیدرات‌ها پرکنید، حداقل یک سوم از برنامه غذایی‌تان شامل سبزیجات و میوه‌ها برای تأمین ویتامین C و همچنین شامل لوبیا، ماهی، اسفناج، مارچوبه و… برای تأمین ویتامین B۱ که یک ماده مغذی ضروری برای سیستم‌های عصبی و گردش خون است، باشد. به‌طورکلی مصرف سبزیجات بیشتر و گوشت کمتر کمک می‌کند که بدن با شرایط فصل جدید سریع‌تر تطبیق پیدا کند.

 

۱۵. خوردن صبحانه کامل

فشار خون در اولین ساعات روز در پایین‌ترین سطح خودش قرار دارد، بخاطر همین باید پس از بیدار شدن غذایی بخورید که مقدار انرژی مورد نیاز را به سلول‌ها برساند. صبحانه کامل از انواع موادغذایی همچون لبنیات، گروه سبزیجات، غلات سبوس‌دار و… تشکیل شده است. در صورتی که ممنوعیت پزشکی و یا بیماری دیابت ندارید، رسیدن مقدار کمی قند به بدن برای جلوگیری از خواب‌آلودگی بهاری مفید است البته مواد قندی در هر صورت باید با احتیاط مصرف شوند.

 

 

۱۶. حذف غذا‌های چرب و شیرین

غذا‌های سنگین و چرب از عوامل تشدید خواب‌آلودگی بهاری هستند؛ چون بعد از خوردن این نوع مواد غذایی، دستگاه گوارش خون زیادی به خود جذب می‌کند، در نتیجه خون‌رسانی به مغز کم شده و خواب‌آلودگی را شدت می‌دهند.
همچنین خوراکی‌هایی که مقدار زیادی شیرین‌کننده دارند، میزان ترشحات انسولین را افزایش می‌دهند و علت دیگری برای خواب‌آلودگی هستند. این دسته از غذا‌ها فست‌فود‌ها و غذا‌های دیرهضم را نیز شامل می‌شوند.

 

۱۷. خوردن غذا‌هایی با طبع گرم‌

می‌دانید که مواد غذایی طبع گرم یا طبع سرد دارند. غذا‌هایی که طبع سرد دارند مانند ماست، خیار و… خواب‌آلودگی را تشدید می‌کنند، پس بهتر است مصرف آن‌ها را کاهش دهید و بیشتر از غذا‌های گرم مثل عسل، زرده تخم مرغ، گوشت شتر و… استفاده کنید.

 

 

درمان‌های خواب آلودگی بهاری با طب سنتی

طب سنتی با معرفی انواع دمنوش های گیاهی که باعث افزایش انرژی بدن می‌شوند، به دوری از رخوت بهاری کمک خواهد کرد. بخش حاضر اختصاص به معرفی این مواد دارد. همه این نوشیدنی‌ها علاوه بر خواص اختصاصی، به دلیل داشتن آب برای رفع خواب‌آلودگی کمک می‌کنند.

 

۱۸. چای سبز

چای سبز ماده‌ای به نام پلی فنول دارد که تمرکز، سطح انرژی و آرامش را افزایش می‌دهد و به تنظیم خواب کمک می‌کند و این یکی از خواص چای سبز است. فاصله زمانی بین نوشیدن چای سبز تا وقتی که اثر ضد خواب‌آلودگی خود را بر بدن بگذارد، طولانی‌تر از چای سیاه و یا قهوه بوده و در حدود یک تا دو ساعت است. برای همین آن را زودتر از وقتی خواب‌آلودگی به سراغتان می‌آید، مصرف کنید. صبح قبل از صبحانه و یا اواسط صبح زمان مناسبی برای نوشیدن یک فنجان چای سبز خواهد بود.

 

۱۹. آب گرم با لیمو

آب یک عدد لیمو ترش را در یک لیوان آب گرم بچکانید و آن را بعد از بیدار شدن از خواب و قبل از صبحانه بنوشید. لیمو خواب‌آلودگی ناشی از خشکی سلولی را برطرف می‌کند و به‌علاوه برای سیستم گوارش و معده نیز مفید است. اگر طعم ترش لیمو شما را اذیت می‌کند، آن را با مقداری عسل، شیرین کنید.

 

۲۰. سرکه سیب

سرکه سیب قدرت سم زدایی دارد، به‌خاطر همین در طب سنتی برای بهبود وضعیت فرد خسته و خواب‌آلوده به‌کار می‌رود. مخلوط دو قاشق سرکه سیب و آب ولرم را نیم تا یک ساعت قبل از صبحانه میل کنید تا انرژی را به بدن شما برگرداند.

 

 

۲۱. چای کوهی

چای کوهی خاصیت آرامش‌بخش بودن دارد، علاوه بر آن برای رفع خستگی و حالت رخوت دمنوشی توصیه شده است. چای کوهی را مانند بقیه چای‌ها با ریختن داخل آب جوش و چند دقیقه قرار دادن روی بخار دم می‌کنند.

 

۲۲. دمنوش بهارنارنج

بهارنارنج یا همان شکوفه مرکبات طبع گرم دارد و ازجمله خواص دمنوش بهار نارنج مفید بودن برای تحریکات عصبی، استرس و بی‌قراری است. مدت لازم برای دم کشیدن آن در حدود ۲۰ دقیقه است.

 

۲۳. دمنوش زنجبیل

زنجبیل نیز گیاهی با طبع گرم است که از ساقه آن به عنوان ادویه و چاشنی استفاده می‌کنند. دمنوش زنجبیل خواص تسکین‌دهندگی دارد و برای درمان فشار خون، گرفتگی عضلات، رفع خستگی و ایجاد آرامش مؤثر است. زنجبیل را پوست گرفته، ورقه ورقه کنید و در قوری آب جوش به مدت ۲۰ دقیقه دم کنید. زنجبیل طعم تند دارد و بهتر است برای شیرین کردن آن از عسل استفاده کنید.

 

 

خواب آلودگی بهاری و درس خواندن

خواب‌آلودگی در روز‌های بهاری میان دانش‌آموزان بسیار شایع است هرچند بعضی دانش‌آموزان هستند که سر کلاس درس همیشه احساس خستگی می‌کنند! اگر دانش‌آموزان مثبت و درس‌خوان با خواب‌آلودگی بهاری مقابله نکنند، تمرکز آن‌ها مختل شده و ادامه درس خواندن غیرممکن خواهد شد.

• بعضی از دانش‌آموزان در طول روز به علت خواب‌آلودگی خودشان را دست خواب می‌سپارند و در عوض شب‌ها تا دیروقت بیدار می‌مانند. این سبک زندگی برای یک دانش‌آموز در سن رشد مناسب نیست. اگر دانش‌آموز هستید و در طول روز احساس خواب‌آلودگی دارید بهتر است خواب روز را به پانزده الی سی دقیقه محدود کنید و شب‌ها زودتر بخوابید. می‌گویند خواب بین ساعت ۹ شب تا یک بامداد ارزش بیشتری از بقیه خواب‌ها دارد. البته از طرفی خواب زیاد شب منجر به اختلال پرخوابی می‌شود. کارشناسان میانگین طول خواب مناسب در شب را بین ۶ تا ۸ ساعت می‌دانند.
• برنامه‌ریزی منظم برای هر روز یکی از روش‌های اجتناب از خواب‌آلودگی است. اگر بدانید در این ساعت ملزم به خواندن کدام درس هستید، به خاطر عقب نماندن از برنامه‌تان هم که شده، از خواب‌آلودگی جلوگیری می‌کنید.

 

 

• خواب‌آلودگی بهاری در صورت بی‌توجهی به افسردگی فصلی منجر می‌شود، به خاطر همین لازم است که دانش‌آموزان از هر اتفاقی که باعث افسردگی در آن‌ها می‌شود، اجتناب کنند. بهتر است قبل از خواب حمام دوش سرد بگیرید. بعد از بیدار شدن از خواب چند دقیقه‌ای در رختخواب بمانید و به اتفاقات مثبت و رویداد‌های خوش زندگی‌تان حتی به افراد شاد و سرزنده فکر کنید.
• درس خواندن برای ساعات طولانی پشت سر هم راندمان شما را پایین می‌آورد و در اواسط آن حس خواب به سراغتان خواهد آمد. برای فواصل میان درس خواندن استراحت‌های کوتاه پنج دقیقه‌ای درنظر بگیرید. در این فواصل حتماً از جای خود بلند شوید و چند قدم راه بروید. حتی اگر وسط برنامه درس خواندن خوابتان گرفت، از جایتان بلند شوید، چند قدم راه بروید و نفس عمیق بکشید و دوباره سر درس خود برگردید.
• محل درس خواندن نباید گرم باشد. گرما باعث حس خواب‌آلودگی و رخوت می‌شود و اگر در فصل بهار باشد، شدت آن بیشتر خواهد شد. تهویه اتاقتان را تنظیم کنید، پنجره‌ها را برای ساعاتی باز بگذارید تا هوای تازه در اتاق جریان پیدا کند.
• موقعی که درس می‌خوانید دراز نکشید. احتمالاً اسیر این فکر می‌شوید که نمی‌خوابم، فقط دراز می‌کشم و درس می‌خوانم! اما دراز کشیدن باعث می‌شود که مغز بین خواب و درس سرگردان شود و در نهایت خواب‌آلودگی بهاره بر شما غلبه خواهد کرد.
• اگر درس خواندن، خواب‌آلودگی‌تان را تشدید می‌کند، کار‌هایی را که دوست دارید در برنامه خود بگنجانید. کار‌هایی که شما را سر ذوق می‌آورد و به شما نشاط و انرژی می‌بخشد. شاید مقاله جملات زیبا در مورد موفقیت تحصیلی بتواند به شما در این راستا کمک کند.

اگر این مطلب برای شما مفید بود و یا سؤالی در زمینه خواب‌آلودگی بهاری دارید، از طریق بخش ارسال نظر با ما در ارتباط باشید. چنانچه در فصل بهار بیش از حد خواب‌آلوده هستید، مطالعه مقاله علت خستگی مفرط چیست؟ را به شما پیشنهاد می‌دهیم.