ستاره | سرویس سلامت – آیا شما از بیماریهای کلیوی رنج میبرید و به پیوند کلیه نیاز دارید؟ پیوند کلیه عمل جراحی است که طی آن یک کلیه سالم از یک فرد اهدا کنده زنده یا مرده به فردی که کلیههایش از کار افتاده و عملکرد درستی ندارد پیوند زده میشود. کلیهها دو اندام لوبیایی شکل بوده که در دو طرف ستون فقرات و در زیر قفسه سینه قرار دارند و هر یک از آنها به اندازه یک مشت هستند. کار و وظیفه اصلی کلیه ها پاکسازی و دفع مواد اضافی، مواد معدنی و مایعات اضافی خون از طریق ادرار است. در این مطلب به طور مفصل درباره پیوند کلیه صحبت خواهیم کرد.
بیماری کلیوی چیست؟
زمانی که کلیهها قابلیت پاکسازی بدن را از دست میدهند، میزان مایعات و مواد زائد مضر در بدن زیاد شده و بر روی هم انباشته میشوند که میتواند منجر به ازدیاد فشار خون و نارسایی کلیه شود (آخرین مرحله از بیماری کلیه که با عنوان نارسایی کلیه شناخته میشود). آخرین مرحله بیماری کلیه زمانی اتفاق میافتد که کلیه ها حدود ۹۰ درصد از قابلیت خود برای انجام وظایفشان را از دست داده باشند.
دلایل رایج بیماری کلیوی
- دیابت
- فشار خون بالا و کنترل نشده
- گلومرولونفریت مزمن، التهاب و بروز زخمهای احتمالی در فیلترهای کوچکی که درون کلیه ها قرار دارند (گلومرولی)
- بیماری کلیوی پلی کیستیک
افرادی که در آخرین مرحله از بیماری کلیوی قرار دارند باید بهوسیله دستگاه دیالیز، مواد زائد را از بدنشان خارج کرده و یا برای زنده ماندن از پیوند استفاده کنند.
انواع پیوند کلیه
- پیوند کلیه اهدایی از یک فرد مرده
- پیوند کلیه اهدایی از یک فرد زنده
- پیوند پیشگیرانه
چرا پیوند کلیه انجام میشود؟
پیوند کلیه غالباً برای درمان نارسایی کلیه برای افزایش طول عمر به جای استفاده از دستگاه دیالیز انجام میگیرد. پیوند میتواند بیماری مزمن کلیه را با میزان تصفیه گلومرولی GFR (همان مقیاس سنجش عملکرد کلیه که باید کمتر یا برابر با ۲۰ میلیلیتر بر دقیقه باشد)، درمان کند و به فرد کمک می کند تا حس بهتر و زندگی طولانیتری داشته باشد.
اگر بخواهیم دیالیز را با پیوند مقایسه کنیم، باید بگوییم که پیوند کلیه دارای این ویژگیهاست:
- کیفیت بهتر زندگی
- احتمال کمتر روبرو شدن با خطر مرگ
- محدودیتهای کمتر در مورد نوع رژیم غذایی
- پائین بودن هزینه درمان
ممکن است برخی از افراد تمایل داشته باشند که به جای دیالیز، از عمل پیوند کلیه استفاده کنند. با این حال پیوند ممکن است برای برخی از افرادی که با نارسایی کلیه مواجه هستند از انجام دیالیز خطرناکتر باشد. شرایط و مواردی که باعث میشود تا شما کاندید مناسبی برای پیوند نباشید شامل موارد زیر هستند:
- سن بالا
- بیماری قلبی شدید
- داشتن سرطان در حال حاضر و یا سرطان درمان شده
- بیماری روانی ضعیف کنترل شده
- جنون
- مصرف الکل یا مواد مخدر
- وجود هر عاملی که بی خطر بودن این روش را تهدید کند و در روند کلیه ها اختلال ایجاد کند
- وجود هر عاملی که در عملکرد داروهای مصرفی (به منظور پیشگیری از پس زدن عضو پیوندی) اختلال ایجاد کند
فقط یک کلیه اهدایی برای پیوند دو کلیه از کار افتاده مورد نیاز است. با این حال پیوند کلیه از شخص زنده اهداء کننده میتواند یک گزینه انتخابی باشد. اگر یک اهداء کننده زنده مناسب وجود نداشته باشد، اسم شما در لیست انتظار کلیه قرار میگیرد تا کلیه را از یک فرد اهدا کننده مرده دریافت کنید.
مدت زمانی که برای دریافت عضو اهدایی از یک فرد اهداء کننده مرده لازم است به میزان تطابق یا سازگاری بین شما و فرد اهداء کننده، مدت زمان انجام دیالیز و انتظار بقا پس از پیوند بستگی دارد. بعضی افراد چند ماه و برخی دیگر ممکن است چندین سال انتظار بکشند.
خطرات پیوند کلیه
پیوند میتواند بیماری پیشرفته کلیوی و نارسایی کلیه را درمان کند اما این روش یک درمان نیست. فراموش نکنید برخی از انواع بیماری کلیوی پس از پیوند ممکن است عود کنند.
خطرات سلامتی و بهداشتی در رابطه با پیوند کلیه شامل مواردی میشود که از آن جمله میتوان به این موارد اشاره کرد:
- پس زدن عضو اهداء شده
- اثرات و عوارض جانبی مصرف دارو (داروهای ضد پس زدگی عضو و یا داروهای ایمنی) که برای پیشگیری از پس زدن کلیه اهدایی برای بدن شما مورد نیاز است
تصمیم گرفتن درباره اینکه آیا این پیوند برای شما مناسب است یا نه یک تصمیم شخصی است که باید خوب و دقیق در مورد آن فکر کنید و خطرات و مزایای این نوع عمل را در نظر بگیرید. با دوستانتان، خانوادهتان و مشاورانی که به آنها اعتماد دارید گفتگو کنید.
عوارض پیوند کلیه
جراحی پیوند با خطرات و عوارض جانبی مهمی همراه است، از جمله:
- لخته شدن خون
- خونریزی
- نشت و یا بسته شدن لولهای که کلیه را به مثانه وصل میکند
- عفونت
- ناتوانی و نقص کلیه اهدایی
- پس زده شدن کلیه اهدایی
- عفونت یا سرطانی که با کلیه اهداء شده میتواند منتقل شود
-
مرگ، حمله قلبی و سکته مغزی
عوارض جانبی داروهای ضد پس زدگی پیوند
بعد از انجام عمل پیوند کلیه، شما داروهایی را بهمنظور پیشگیری از پس زدن کلیه اهدایی دریافت خواهید کرد. این داروها اثرات و عوارض جانبی مختلفی میتوانند به دنبال داشته باشند که شامل موارد زیر هستند:
- آکنه
- تحلیل رفتن استخوان (پوکی استخوان) و آسیب استخوان (استئو نکروزیس)
- دیابت
- رشد و یا ریزش بیش از حد مو
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- افزایش خطر سرطان بهویژه سرطان پوست و عفونت بافت لنفاوی
- عفونت
- پف کردن (ادم)
- افزایش وزن
مراقبت های قبل از انجام پیوند کلیه
۱. انتخاب یک مرکز پیوند کلیه
در صورتی که پزشکتان، پیوند را به شما توصیه کند، امکان اینکه به یک مرکز پیوند ارجاع داده شوید وجود دارد. همچنین شما این آزادی و اختیار را دارید که یک مرکز را به انتخاب خودتان و یا از لیست بیمه خود انتخاب کنید. زمانی که به یک مرکز پیوند مراجعه میکنید، موارد زیر را باید در نظر داشته باشید:
- در مورد تعداد و نوع پیوند که هر ساله در این مرکز انجام میشود، اطلاعاتی را کسب کنید.
- در مورد میزان بقاء پس از پیوند در این مرکز سوالاتی را بپرسید.
- آمار مرکز پیوند را از طریق پایگاه ثبت اطلاعات با افراد دریافت کننده عضو اهدایی مقایسه کنید
- تحقیق کنید که آیا این مرکز میتواند شانس شما را برای دریافت کلیه از یک اهداء کننده زنده افزایش دهد؟
- از هزینههایی که قبل و بعد از عمل پیوند باید بپردازید اطلاعات بگیرید. این هزینهها شامل آزمایشها، تهیه عضو، جراحی، مدت بستری شدن در بیمارستان و انتقال به مرکز و یا انتقال از مرکز برای انجام و پیگیری عمل میشود.
- سرویسها و خدمات بیشتری که توسط مرکز پیوند ارائه میشود را در نظر بگیرید. این خدمات اضافی مانند هماهنگی بین گروههای پشتیبانی، کمک کردن در جهت تنظیم نقل و انتقالات، کمک به داشتن مکانی برای بهبود و ارجاع به مراکز دیگر است.
- ارزیابی یا تخمین میزان تعهد مرکز پیوند با آخرین تکنولوژی مرکز و تکنیکهای انجام پیوند باید حاکی از این باشد که این مرکز از لحاظ علم و فنّاوری در حال پیشرفت است.
۲. ارزیابی
بعد از اینکه یک مرکز پیوند کلیه را انتخاب کردید، از نظر اینکه برای پیوند واجد شرایط هستید یا خیر مورد ارزیابی قرار میگیرید. گروه پزشکی در مرکز پیوند کلیه، در مورد مسائل زیر، شما را مورد ارزیابی قرار میدهد:
- آیا آنقدر سالم هستید که تحت عمل جراحی قرار بگیرید و بتوانید داروهایی که پس از پیوند برایتان تجویز میشوند را برای تمام عمر مصرف کنید؟
- آیا هیچگونه مشکل پزشکی که در موفقیت آمیز بودن عمل پیوند تداخل ایجاد کند ندارید؟
- آیا این توانایی را دارید که دارو مصرف کرده و پیشنهادات و دستورات گروه پزشکی را دنبال کنید؟
فرآیند ارزیابی ممکن است چندین روز به طول بیانجامد و شامل موارد زیر است:
- معاینه کامل جسمانی
- اسکن تصویر برداری مانند اشعه ایکس، MRI یا سیتیاسکن
- آزمایشات خون
- ارزیابی از لحاظ روانشناسی
- انجام هر نوع آزمایش لازم و ضروری دیگری که توسط پزشک تعیین میشود
بعد از ارزیابی، گروه پیوند شما در مورد نتایج به دست آمده با شما بحث و گفتگو میکنند و به شما خواهند گفت که آیا برای پیوند کلیه کاندید مناسبی هستید یا خیر. هر مرکز پیوند، معیارها و ضوابط خاص خود را دارد. اگر در یک مرکز پیوند مورد پذیرش قرار نگیرید، امکان اینکه به دیگر مراکز پیوند ارجاع داده شوید وجود دارد.
نحوه انجام پیوند کلیه
جراحی پیوند کلیه با بیهوشی عمومی انجام میگیرد بنابراین شما در طول عمل جراحی هوشیار نیستید. گروه جراحی ضربان قلب، فشار خون و سطح اکسیژن خون شما را در طول عمل کنترل میکنند. عمل جراحی پیوند کلیه معمولاً در حدود دو تا سه ساعت به طول میانجامد.
مراحل انجام عمل پیوند به شرح زیر است:
- پزشک جراح، با ایجاد یک برش، کلیه جدید را در قسمت پایین شکم شما قرار میدهد. در صورتی که عوارضی از قبیل فشار خون بالا، سنگ کلیه، درد و یا عفونت ایجاد نشود کلیهها در جای خود باقی خواهند ماند.
- رگهای خونی جدید به رگهای خونی که در قسمت پایین شکم و دقیقا در بالای یکی از پاهای شما هستند متصل میشوند
- مجرای ادرار کلیه جدید، یعنی لولهای که کلیه را به مثانه وصل میکند به مثانه شما متصل میشود.
آنچه که باید از پیوند کلیه انتظار داشته باشید
قبل از عمل
۱. یافتن فردی که با شما مطابقت داشته باشد
اهداء کننده کلیه میتواند زنده یا مرده باشد و یا از بستگان شما بوده و یا هیچگونه نسبتی با شما نداشته باشد. گروه پیوندی، چندین عامل و فاکتور را برای اینکه بدانند آیا کلیه اهداء شده برای شما مناسب و خوب است، مورد ارزیابی قرار میدهند.
آزمایشاتی که تعیین میکنند آیا کلیه اهداء شده، برای شما مناسب است یا خیر، به شرح زیر میباشند:
- تعیین گروه خونی
ترجیحاً کلیهای که از اهداء کننده دریافت میکنید، بهتر است با گروه خونی شما مطابقت داشته باشد. پیوند کلیه از سوی اهدا کننده ای که گروه خونیاش با گروه خونی شما مطابقت نداشته باشد امکانپذیر است اما به مراقبتها و داروهای اضافی چه قبل از پیوند و چه بعد از آن نیاز است تا خطر پس زدگی عضو کم شود. این نوع کلیه ها، بهعنوان پیوند کلیه ناسازگار ABO شناخته میشوند.
- تعیین نوع بافت
اگر گروه خونی شما با فرد اهداء کننده سازگار باشد، مرحله بعدی انجام آزمایش تعیین بافت است که با عنوان آنتی ژن لوکوسیت انسانی (HLA) شناخته میشود. در این آزمایش، نشانههای ژنتیکی که باعث میشوند پیوند کلیه به مدت طولانیتری کارایی داشته باشد مورد سنجش قرار میگیرند. سازگار بودن با فرد اهداء کننده به این معنی است که بدن شما، بهاحتمال زیاد، عضو اهداء شده را پس نمیزند.
- آزمایش سازگاری خون و بافت فرد اهداء کننده و فرد گیرنده (crossmatch)
سومین و آخرین آزمایش، مخلوط کردن نمونه کوچکی از خون شما و فرد اهداء کننده در آزمایشگاه است. این آزمایش نشان میدهد که آیا آنتیبادیهای موجود در خون شما به آنتیژنهای موجود در خون فرد اهداء کننده واکنش نشان خواهد داد یا خیر. سازگاری منفی به این معنی است که بدن شما و فرد اهداء کننده با یکدیگر سازگاری دارند و احتمالاً بدن شما، کلیه اهداء شده را پس نمیزند. پیوند با سازگاری مثبت نیز امکانپذیر است اما به درمانهای پزشکی اضافی، قبل و بعد از عمل پیوند بهمنظور کاهش خطر واکنش آنتیبادیهای شما نسبت به عضو اهداء شده مورد نیاز است.
عوامل اضافی دیگری که گروه پیوندی برای یافتن مناسبترین کلیه ممکن است برای شما در نظر بگیرند عبارتاند از:
- مطابقت سن
- اندازه کلیه
- قرار گرفتن در معرض عفونت
۲. اهداء عضو به صورت جفت
در اهداء عضو جفت، اهداء کنندگان زنده و دریافت کنندگان برای پیوند سازگاری ندارند. با این حال، اهداء کننده هر جفت با گیرنده جفت دیگر سازگاری دارد. در صورت تمایل اهداء کننده و گیرنده، پزشکان ممکن است اهدای جفت را مد نظر بگیرند.
۳. زنجیره اهداء عضو زنده
بیش از یک جفت اهدا کننده و گیرنده زنده که با یکدیگر ناسازگاری دارند، ممکن است به یک اهداء کننده زنده بهطور غیرمستقیم پیوند داده شوند تا یک زنجیره اهدایی را برای دریافت اعضای سازگار ایجاد کنند. یافتن یک فرد اهداء کننده زنده میتواند جایگزینی برای گرفتن کلیه از یک اهداء کننده مرده باشد.
اعضای یک خانواده غالباً سازگارترین افراد برای اهداء کلیه به شمار میآیند اما پیوند کلیه از یک فرد اهداء کننده زنده از افراد غیر وابسته مانند دوستان، همکاران یا اعضای دستههای مذهبی نیز موفقیت آمیز و متداول است.
در صورتی که یک اهداء کننده کلیه داشته باشید که عضو وی با شما سازگار نباشد و یا به دلایل دیگری با شما مطابقت نداشته باشد، اهداء جفت میتواند گزینه دیگری از اهداء کلیه زنده باشد. به جای اهداء مستقیم کلیه، اهداء کننده شما ممکن است به شخص دیگری (دریافت کننده دوم) که ممکن است مطابقت بهتری داشته باشد کلیه را اهداء کند. سپس شما یک کلیه سازگار از فردی که قرار بوده به دریافت کننده دوم اهدا کند دریافت میکنید.
در برخی موارد این امکان وجود دارد که بیش از دو جفت اهداء کننده و گیرنده با یک اهداء کننده کلیه زنده، بهمنظور تشکیل یک زنجیره اهدایی مرتبط شوند تا چندین گیرنده نیز از این بخشش اهداء کننده به طور غیرمستقیم بهرهمند شوند.
در صورت وجود نداشتن اهداء کننده زنده و سازگار، شما در لیست انتظار قرار میگیرید تا از یک فرد مرده کلیه را دریافت کنید. از آنجایی که تعداد کلیههای موجود از افرادی که در لیست انتظار هستند کمتر است، اسامی لیست انتظار رو به ازدیاد میرود. مدت زمان دریافت یک کلیه از یک اهداء کننده مرده معمولاً چندین سال به طول میانجامد.
۴. سالم ماندن
چه برای انجام یک پیوند کلیه آماده شده باشید و چه قبلاً برای جراحی پیوند برنامهریزی کرده باشید، برای اینکه سالم بمانید به کار و تلاش خود ادامه دهید. سالم بودن و فعالیت داشتن در حد توانایی، شما را برای انجام عمل جراحی در زمان مقرر آماده میکند و بهبودی شما پس از عمل جراحی را سرعت میبخشد. به این منظور موارد زیر را دنبال کنید:
- داروهای خود را همانگونه که تجویز شدهاند، مصرف کنید.
- دستورات رژیم غذایی و ورزشی خود را دنبال کنید.
- با گروه پزشکی و مراقبتهای بهداشتی خود در تماس باشید و در وقتهای تعیین شده به آنها مراجعه نمایید.
- فعالیتهای سالم از جمله استراحت و گذراندن وقت با خانواده و دوستان خود را در برنامه کاری خود بگنجانید.
- با گروه پیوندی خود در تماس بوده و به آنها اجازه دهید تا از تغییرات مهمی که در روند سلامتی شما به وجود میآیند، آگاه شوند. اگر منتظر یک کلیه اهدایی هستید، از چگونگی رسیدگی گروه پیوندی در تمام اوقات اطمینان حاصل کنید. لوازم مورد نیاز در بیمارستان و مقدمات رفتن به مرکز پیوند را از پیش آماده کنید.
بعد از عمل پیوند
بعد از انجام پیوند کلیه، میتوانید انتظار داشته باشید که:
۱. چندین روز تا یک هفته را در بیمارستان سپری کنید
پزشکان و پرستاران، شرایط شما را در بخش ریکاوری پیوند بیمارستان تحت نظر قرار میدهند تا بتوانند در صورت بروز عوارض از شما مراقبت کنند. کلیه جدید شما نیز همانند زمانی که کلیههای خودتان سالم بودند قادر به دفع ادرار هستند. امکان ادرار کردن اغلب بلافاصله بوجود میآید اما در برخی موارد ممکن است تا چندین روز مشکل وجود داشته باشد. در طول روند بهبودی باید انتظار حساسیت و یا درد را در اطراف محل برش داشته باشید. بیشتر افرادی که عمل پیوند کلیه را انجام میدهند، میتوانند بعد از سه تا هشت هفته پس از عمل پیوند، به محل کار خود رفته و فعالیتهای عادی و طبیعی خود را از سر بگیرند. هیچ گونه جسمی که وزنی بیشتر از ۴ کیلوگرم داشته باشد از زمین بلند نکنید و تا زمانی که زخم بهبود نیافته، ورزشی به غیر از پیادهروی انجام ندهید که این زمان معمولاً در حدود شش هفته پس از عمل جراحی خواهد بود.
۲. همزمان با بهبودی، به معاینات مکرر خود نیز ادامه دهید
پس از اینکه از بیمارستان مرخص شدید، مراقبت و معاینه به مدت چند هفته الزامی است. این امکان وجود دارد که چندین بار در هفته به آزمایش خون نیاز داشته باشید و در هفتههای بعد از عمل پیوند، میزان داروهای خود را تنظیم کنید. در طول این مدت، اگر در شهر دیگری سکونت دارید باید تمهیدات و مقدماتی را برای اینکه نزدیک مرکز پیوند باشید برقرار کنید.
۳. داروها را باید تا آخر عمر مصرف کنید
پس از انجام عمل پیوند کلیه، چند نوع دارو را باید مصرف کنید. داروهایی مانند داروهای خود ایمنی (داروهای پس زدگی پیوند) میتوانند به بدن شما در برابر حمله و پس زدگی کلیه جدید کمک کنند. داروهای اضافی، خطر عوارض و مشکلاتی مانند عفونت پس از پیوند را کاهش میدهند.
نتایج پیوند
بعد از انجام موفقیت آمیز پیوند کلیه جدید، خون شما را تصفیه خواهد کرد و دیگر نیازی به انجام دیالیز نخواهید داشت. برای اینکه از پس زدگی کلیه اهدایی پیشگیری کنید باید از داروهایی که سیستم ایمنی را کنترل میکنند استفاده کنید. از آنجایی که داروهای ضد پس زدگی، بدن شما را نسبت به عفونت آسیبپذیر میکنند ممکن است پزشک داروهای ضد باکتری، ضد ویروسی و ضد قارچی را برای شما تجویز کند. پس از انجام پیوند، از نظر پوستی، با یک متخصص پوست در تماس باشید. معاینات منظم پوست برای جلوگیری از بروز سرطان پوست و دیگر سرطانها بهشدت توصیه میشود.
میزان موفقیت پیوند کلیه
طبق گفته و نظر انجمن تهیه و تولید اعضاء بدن، عدم موفقیت پیوند کلیه در میان دریافت کنندگان کلیه از شخص متوفی بعد از یک سال در حدود ۴ درصد و بعد از پنج سال حدود ۲۱ درصد بوده است. در میان دریافت کنندگان کلیه از اهداء کنندگان زنده، میزان عدم موفقیت در یک سال حدود ۳ درصد و بعد از پنج سال در حدود ۱۴ درصد بوده است
اگر کلیه جدید شما با عدم موفقیت همراه باشد، میتوانید دیالیز را از سر گرفته و یا دومین پیوند کلیه را مورد بررسی قرار دهید. همچنین میتوانید در مورد توقف درمان نیز تصمیم گیری کنید. تصمیم در مورد توقف درمان بهسلامتی فعلی شما، توانایی شما برای ایستادگی، تحمل در برابر عمل جراحی و انتظارات شما برای حفظ کیفیت زندگیتان بستگی دارد.
دیگر نکات مهم درباره پیوند کلیه
۱. آزمایشهای بالینی
مداخلات پزشکی و آزمایشهای دیگر را به عنوان وسیلهای برای پیشگیری، تشخیص، درمان یا مدیریت و کنترل این بیماری مورد مطالعه قرار دهید.
۲. مقابله و پشتیبانی
دلواپسی و سردرگمی به دلیل قرار گرفتن در لیست انتظار برای پیوند، ترس از برگشت به محل کار، پس زدن عضو اهدایی و دیگر مشکلات پس از پیوند بسیار طبیعی است. حمایت و کمک دوستان و اعضای خانواده میتواند در طول این مدت، اضطراب شما را کاهش دهد.
۳. صحبت با افراد باتجربه
صحبت کردن با افراد دیگر که تجربهای مشابه با شما دارند، میتواند از ترسها و نگرانیهای شما کم کند.
۴. پیدا کردن خدمات توانبخشی
اگر قصد برگشت به محل کار خود را دارید، مددکار اجتماعی میتواند در ارتباط دادن شما به خدمات توان بخشی که توسط دپارتمان توان بخشی کشور ارائه میشود کمک کند.
۵. اهداف و انتظارات واقعبینانه ای داشته باشید
قبول کنید که زندگی پس از پیوند، دقیقه مانند زندگی قبل از پیوند نیست. داشتن انتظارات واقعبینانه در مورد نتایج و زمان بازیابی میتواند به کاهش استرس شما کمک کند.
۶. اطلاعات و دانش خود را افزایش دهید
تا جایی که میتوانید درباره نوع عمل مطالبی را بیاموزید و درباره چیزهایی که اطلاعی از آنها ندارید، سوالاتی را بپرسید. داشتن آگاهی و دانش در این زمینه، باعث توانمند شدن شما میشود.
گزینههای جدید دارویی
محققان و پژوهشگران بهطور فعال در حال مطالعه بر روی داروها و درمانهایی از جمله داروهای جدید سرکوب کننده سیستم ایمنی برای بیماران پیوند کلیه هستند تا از پس زدگی پیوند توسط بدن پیشگیری کنند. محققان همچنین در حال بررسی راههای بهتری برای کاهش سطح آنتی بادی در خون هستند تا در زمانی که بین اهداء کننده و گیرنده تطابق و سازگاری ایده آلی وجود ندارد، پس زدگی پیوند کاهش داده شود.
سایر حوزههایی که مورد تحقیق و بررسی قرار میگیرند عبارت اند از یافتن راههای جدیدی برای استفاده از داروهای سرکوبکننده ایمنی از جمله تاکرولیموس، سیرولیموس، بلاتاسپت و داروهای سرکوب کننده غیر استروئیدی که عوارض جانبی را در افرادی که عمل پیوند را انجام دادهاند کاهش میدهد.
رژیم غذایی و نوع تغذیه پس از پیوند کلیه
بعد از پیوند کلیه، تنظیم رژیم غذایی برای سالم ماندن و عملکرد درست کلیه ها الزامی است. شما نسبت به زمانی که دیالیز میکردید، محدودیتهای غذایی کمتری خواهید داشت اما ممکن است هنوز هم به تغییر رژیم غذایی نیاز داشته باشید.
بعضی از داروهایی که مصرف میکنید ممکن است باعث افزایش اشتهای شما شده و در نتیجه خیلی راحت دچار اضافه وزن شوید. با این حال، رسیدن به وزن مطلوب و حفظ وزن سالم از طریق رژیم غذایی و انجام تمرینات ورزشی به همان اندازه که برای افراد مبتلا به بیماریهای قلبی، فشار خون بالا و دیابت ضروری است برای افرادی که پیوند انجام دادهاند نیز مهم و ضروری خواهد بود. ممکن است نیاز داشته باشید که میزان کالری که مصرف میکنید را در حد متعادلی نگه دارید و یا مصرف غذاهایی که در آنها قند و چربی وجود دارد را محدود کنید.
متخصصان تغذیه میتوانند چندین گزینه غذایی سالم را برای استفاده شما در برنامه غذاییتان در نظر بگیرند. توصیه متخصصان تغذیه پس از پیوند شامل موارد زیر است:
- مصرف حداقل پنج وعده میوه و سبزیجات بهصورت روزانه
- پرهیز از خوردن گریپ فروت و آب گریپ فروت به دلیل تأثیر آن بر روی گروهی از داروهای سرکوب کننده ایمنی
- وجود فیبر کافی در رژیم غذایی روزانه
- نوشیدن شیر کم چرب و یا خوردن سایر محصولات لبنی کم چرب که برای حفظ سطوح بهینه کلسیم و فسفر
- خوردن گوشت بدون چربی، گوشت مرغ و ماهی
- حفظ و داشتن رژیم غذایی کم نمک و کم چرب
- پیروی از دستورالعملهای سالم مواد غذایی
- هیدراته نگه داشتن بدن با نوشیدن مقدار کافی آب و مایعات
انجام تمرینات ورزشی پس از پیوند کلیه
ورزش و انجام فعالیتهای فیزیکی، باید بخش منظمی از زندگی شما پس از عمل پیوند کلیه باشد تا به بهبود سلامت جسمی و ذهنی شما کمک کند. بعد از عمل پیوند، انجام تمرینات منظم ورزشی به افزایش سطح انرژی و قدرت بدنی شما کمک میکند. ورزش همچنین باعث میشود که وزن خود را در حد سالمی حفظ کنید، استرس را کاهش دهید و از بروز عوارض پیوند مانند فشار خون و سطح کلسترول بالا جلوگیری به عمل آورید.
کمی بعد از عمل پیوند تا جایی که میتوانید باید پیاده روی کنید. سپس فعالیتهای فیزیکی بیشتری را در زندگی روزمره خود بگنجانید که شامل حداقل ۳۰ دقیقه تمرینات ورزشی متوسط در ۵ روز هفته خواهد بود. پیادهروی، دوچرخهسواری، شنا کردن، تمرینات قدرتی ملایم و فعالیتهای فیزیکی دیگری که از آنها لذت میبرید میتواند بخشی از سبک زندگی سالم و فعال شما پس از پیوند باشد؛ اما قبل از شروع یا تغییری در برنامههای ورزشی، با گروه پیوندی خود هماهنگیهای لازم را به عمل آورید.
تجربه شما از پیوند کلیه چیست؟ نظرات و پیشنهادات خود را با دیگر کاربران ستاره در بخش “ارسال نظر” به اشتراک بگذارید. ما منتظر شنیدن تجربیات شما هستیم.
برگرفته از: mayoclinic