ستاره | سرویس گیاهان و حیوانات – گل نسترن یا همان رز وحشی از خانواده رزاسه است و بیشتر به صورت علفی و درختچهای در طبیعت میروید. نسترنها نیز همانند رز، به خاطر زیبایی، عطر دل انگیز و تحمل شرایط محیطی مختلف، طرفداران زیادی داشته و بسیاری علاقهمند به کاشت و پرورش گل نسترن در محیط زندگی خود هستند. در این مقاله شما را با طرز کاشت، شرایط محیطی و نحوه مراقبت و نگهداری، روش تکثیر، بهترین زمان کاشت و آفات و بیمایهای مهم این گل آشنا میکنیم.
نحوه مراقبت و نگهداری گل نسترن در منزل
خاک
نور
آبیاری
دما
کوددهی
هرس
نحوه کاشت و روش تکثیر گل نسترن
۱. تکثیر و کاشت نسترن از طریق بذر
یکی از روشهای تکثیر گل نسترن، کاشت از طریق بذر است. بذر نسترن حدود دو سال بعد از کاشت جوانه میزند و برای سبز شدن نیاز به گذراندن یک دوره گرما پس از یک دوره سرما دارد.
خراشدهی بذر به افزایش سرعت جوانه زنی بذر کمک میکند. همچنین قرار دادن بذرها به مدت ۲ تا ۳ هفته در مخلوط پیت با دمای ۲۷ تا ۳۲ درجه سانتیگراد و سپس قرار دادن بذر به مدت ۴ ماه در دمای ۳ درجه سانتیگراد نیز به جوانه زدن سریعتر بذر نسترن کمک میکند.
برای کاشت بذر در اواخر فصل زمستان بذرهای این گیاه را به مدت ۲۴ ساعت در آب ولرم خیس کنید، سپس بذرها را در سینی نشا یا گلدان، در بستری حاوی ماسه و به عمق ۱ تا ۳ سانتیمتر بکارید و آبیاری کنید، طوری که سطح خاک مرطوب شود، هر روز گیاه را با آبپاش آبیاری کنید تا رطوبت خاک حفظ شود، بعد از گذشت مدتی گیاه جوانه میزند و شروع به رشد میکند. زمانی که گیاه به حد معینی از رشد رسید آن را به گلدان اصلی منتقل کنید.
۲. تکثیر و کاشت نسترن از طریق قلمه
سادهترین روش تکثیر گل نسترن، قلمه زدن گیاه است. مراحل قلمه زدن گل نسترن به شرح زیر است:
۱. قلمه نسترن را بهتر است از ساقههای یکساله که گل دادهاند، تهیه کنید و اغلب از ساقههای چوبی در فصل پاییز و از ساقههای علفی و نرم در فصل بهار برای گرفتن قلمه استفاده میشود.
۲. طول قلمه بین ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر و ضخامت آن به اندازه یک مداد (حدود یک سانتیمتر) مناسب است. دقت کنید اگر برش خیلی نزدیک به گره بالایی ساقه صورت گیرد، ممکن است برای جوانهزنی مضر باشد و اگر قلمهها بیش از معمول بلند باشند، ممکن است قسمتی از ساقه از بین برود.
۳. پس از انتخاب شاخه مورد نظر، آن قسمت از شاخه که دارای برگهای هفت برگچهای هستند (قسمت زیرین شاخه) را حذف و قسمت وسط شاخه که دارای برگهای پنج برگچهای هستند را برای قلمهزنی انتخاب کنید.
۴. ساقه را به صورت اوریب برش بزنید و یا اینکه حتما زخمی بر روی گیاه ایجاد کنید تا زمینه لازم برای ریشهزایی فراهم شود.
۵. یک برگ پنج برگچه ای با جوانه سالم و متورم را به عنوان قسمت اصلی قلمه انتخاب و در صورت نیاز یک یا حداکثر سه برگچه آنرا به منظور کاهش عمل تعریق با قیچی ببرید.
۶. قلمه را درون یک کیسه قرار داده و کمی آب داخل آن بریزید و تکان دهید تا گیاه در مدتی که از خاک دور است، آسیب ندیده و خشک نشود.
۷. برای ریشهزایی بهتر و سریعتر میتوانید قسمت برش خورده قلمهها را داخل هورمون ریشهزایی قرار دهید.
۸. قلمهها را تا عمق ۵ سانتیمتر داخل بستر کاشت مناسب (ماسه) بکارید. توصیه میکنیم قلمهها را به نحوی در خاک بگذارید که برگها از خاک دور باشند.
۹. قلمهها را به محیطی گرم و مرطوب انتقال دهید. برای ایجاد شرایط گلخانهای میتوانید روی گلدان را با پلاستیک شفاف بپوشانید و تا زمان ریشهدار شدن همواره بستر کاشت را مرطوب و نه خیس نگه دارید.
۱۰. قلمه نسترن به ۷ تا ۸ هفته زمان نیاز دارد تا ریشهزایی زا تکمیل کند. بعد از آن (در حدود ۳ تا ۴ ماه بعد) میتوانید گل را به گلدان اصلی انتقال دهید. در زمان انتقال مراقب باشید تا ریشههای گیاه آسیب نبیند.
امروزه مراکز فروش گل و گیاه انواع نسترن را داخل گلدانهای پلاستیکى تولید کرده و براى کاشت مجدد و یا انتقال به گلدان بزرگتر آماده مىکنند و شما به راحتی میتوانید قلمه آن را تهیه و در منزل نگهداری کنید.
۳. تکثیر و کاشت نسترن از طریق خوابانیدن
زمانی که فصل قلمه زدن نسترن نباشد، باغبانها برای تکثیر؛ از روش خواباندن شاخه استفاده میکنند، چون شاخههای نسترن وحشی خیلی بلند و قوی است، برای این کار به خوبی میتوان از آن استفاده کرد.
بهترین زمان برای تکثیر به این روش اواخر زمستان و اوایل فصل بهار است، برای شروع شاخه سالم و آبداری را از گل نسترنی که گل دهی خوبی انجام داده انتخاب کنید و آن را درون گلدان کوچک بخوابانید. در این روش نوک شاخه بیرون از خاک قرار میگیرد. اگر قسمتی از شاخه که در زیر زمین قرار دارد زخمی شود، ریشه دهی آسانتر خواهد بود. قسمتی از شاخه که بیرون از خاک است تولید شاخه و قسمتی از شاخه که در زیر زمین است، تولید ریشه خواهد کرد. اجازه دهید تا ریشهدار شود و بتواند به عنوان گیاه مستقل به زندگی ادمه دهد سپس رابطه آن را با گیاه مادر قطع کنید.
بهترین زمان کاشت نسترن
بهترین زمان برای کاشت و قلمه زدن نسترن اواخر فصل بهار تا اوایل فصل تابستان به عنوان قلمه سبز یا نرم و در اواخر فصل گلدهی با سرد شدن هوا و ریزش برگها (اواخر پاییز) به صورت قلمه سخت یا چوبی است و بهترین زمان کاشت بذر نسترن اواسط شهریور است. نسترندر فصل بهار به گل میرود و گلها تا اواسط پاییز روی گل قرار دارند.
بیماریها و آفات نسترن
نسترن هم مانند سایر گیاهان میتواند مورد هجوم آفات و بیماریها واقع شود. عموما آفات در بهار و بیماریها در تابستان و پاییز شیوع مییابند. البته لازم به ذکر است قوی و سالم بودن گیاه و نگهداری خوب از آن میتواند تا حد زیادی از خطر حمله آفات و بیماریها بکاهد ولی مصونیت صد در صد ایجاد نمیکند. مهمترین آفات و بیماریهای نسترن عبارتاند از:
بیماری سفیدک
سفیدک جزو شایعترین بیماریهای گیاهان تیره گل رز و نسترن است. ظاهر آن همانند پودری خاکستری یا سفید رنگ است که ساقهها و جوانهها را میپوشاند. برگهای جوان در این بیماری حالت پیچیدگی پیدا کرده، به مرور خشک شده و میریزند و جوانههای گل قبل از شکفتن چروکیده میشوند. زمان شیوع بیماری سفیدک، اغلب تابستان و اوایل پاییز است. شرایطی مانند آب و هوای مرطوب، تراکم بیش از حد گیاهان، کمبود نور خورشید، عدم تهویه به دلیل تراکم بیش از حد شاخسارهها، کمبود آب و خشکی ریشهها، کمبود تغذیه و اختلاف دمای زیاد هوا در شب و روز (روزهای بسیار گرم و شبهای سرد)، این بیماری را تشدید میکند.
شته
شتهها یکی از مهمترین مشکلات گلهای خانواده رز ازجمله گل نسترن هستند. شتهها با کمک اجزای دهانی سوراخ کننده – مکنده خود از شیره گیاه تغذیه میکنند و باعث از بین رفتن گل در مدت زمان کوتاهی میشوند. شتهها بر روی قسمت انتهایی برگهای جوان و غنچههای گل در حال رشد و توسعه و همچنین پشت برگهای گیاه جمع میشوند و بر اثر تغذیه آنان برگها به سمت پایین جمع و غنچههای گل بدشکل میشوند و حتی ممکن است غنچهها قبل از شکوفا شدن، سقط شوند و از بین بروند. بهکارگیری حشرهکشهای تماسی یا سیستمیک میتواند به کنترل این بیماری کمک کند.
برای آگاهی از ۹ روش برای از بین بردن شته گیاهان، این مقاله را در ستاره مطالعه کنید.
کنه تار عنکبوتی
در هجوم کنه به گلهای نسترن، اولین نشانه قهوهای شدن و پیچیده شدن برگها به یکدیگر است. وجود استرس خشکی، گل نسترن را در برابر هجوم این آفت حساستر میکند. برگها و شاخههای خزان کرده به همراه علفهای هرز میتوانند به عنوان میزبان این آفت عمل کنند و بنابراین به شکل مرتب باید جمعآوری و از بین برده شوند.
نسترن معطر و رونده گلی بسیار زیبا و با عطری بسیار دل انگیز است که توصیه میکنیم حتما در خانه تان این گل زیبا را داشته باشید. همچنین میوه نسترن خواص درمانی فراوانی دارد و با جمع آوری میوه های آن میتوانید از خواص درمانی بینظیر آن نیز بهره مند شوید.
اگر شما نیز تجربهای از پرورش گل نسترن دارید آن را از طریق بخش «ارسال نظر» حتما با ما و سایر خوانندگان ستاره در میان بگذارید.
مجتبی مولایی
با سلام به همگی
من یک بار کود گل دهی خریدم و به توصیه فروشنده، کود رو توی آب حل کردم و به برگهای گل نسترن اسپری کردم اما در کمتر از 24 ساعت تمام برگهای گلدونم خشکید و از بین رفت. میخواستم ببینم کسی تجربه ای در این مورد داره یا نه. و این که آیا دوباره برگ میده یا نه.
شهاب شیرویی
سلام ..در شهر ما گل نسترن خیلی زیاد واز رمانهای قدیم در اکثر باغهای اطراف یافت میشود و در همه این سالها هیچ کس از گل و یا میوه نسترن کوچیکترین برداشتی انجام نداده اند وفقط به عنوان پرچین باغ استفاده میشود؟؟؟ …
آیا من میتونم از این درختچه ها وبوته ها استفاده کنم ویا قلمه تهیه کنم؟؟؟ ..
آیا کسی حاضر به خرید گل نسترن هست تامن براش برداشت کنم؟؟؟
محمد علی خواجه نوری
ازخواص گلنسترن خیلی متشکرم ولادت امام رضا راتبریک میگویم.