علت تپش قلب در بارداری چیست و آیا خطرناک است؟

ستاره | سرویس مادر و کودک – بارداری تغییرات زیادی را در بدن شما به وجود می‌آورد. این تغییرات محدود به اضافه وزن یا بزرگ شدن شکم نیست. برخی از این تغییرات مانند افزایش حجم خون در بدن، چندان هم واضح نیستند. قلب برای پمپاژ این خون اضافی نیازمند فعالیت بیشتری است. بنابراین در طول بارداری، ضربان قلب ۲۵ درصد سریع‌تر از حالت معمول می‌باشد.

این سریع‌تر شدن ضربان قلب می‌تواند منجر به تپش قلب در بارداری شود که وضعیتی نسبتاً رایج است. البته تپش قلب در بارداری همیشه هم عادی نیست و گاهی می‌تواند خطراتی را برای مادر یا جنین به وجود بیاورد. در این مقاله اطلاعات مختصری را درباره بارداری و تأثیرات آن بر قلب گردآوری کرده‌ایم. برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

تاثیرات بارداری بر قلب

زمانی که موجود دیگری در حال رشد کردن درون شما است، بدن ناچار است خون‌رسانی خود را افزایش دهد تا بتواند خون مورد نیاز جنین را نیز تأمین کند. از ماه ششم بارداری، بیش از بیست درصد حجم خون بدن به سمت رحم می‌رود. از آنجایی که بدن حاوی مقدار زیادی خون اضافی است، قلب باید سریع‌تر کار پمپاژ خون را انجام دهد. به این ترتیب قلب در هر دقیقه بین ۱۰ تا ۲۰ ضربه اضافی را تحمل می‌کند. در نتیجه شما دچار تپش قلب می‌شوید.

اغلب با بزرگتر شدن جنین، سرعت خون‌رسانی افزایش می‌یابد. اما تپش قلب تنها مربوط به رشد جنین و ماه‌های آخر بارداری نیست. ممکن است مسائل دیگری نیز وجود داشته باشند که منجر به تپش قلب در بارداری شوند. در حالت کلی همین سریع‌تر شدن خون‌رسانی هم می‌تواند در برخی از بانوان مشکلاتی را به وجود بیاورد. از جمله آریتمی که ممکن است خطرناک هم باشد. در ادامه بیشتر به دلایل و عوارض تپش قلب در بارداری می‌پردازیم.

 

علت تپش قلب در بارداری چیست؟

بانوان باردار هر یک به شکلی تپش قلب را تجربه می‌کنند. برخی از آن‌ها حسی مانند تهی شدن قفسه سینه دارند، قلب برخی دیگر از آن‌ها به شدت می‌تپد و بسیاری از آنان هم می‌گویند که حس می‌کنند قلبشان در قفسه سینه تکان می‌خورد. تپش قلب در بارداری به هر صورتی که باشد، اغلب به دلیل همان افزایش خون‌رسانی و سریع‌تر شدن روند آن است. اما عوامل دیگری نیز هستند که می‌توانند این تپش قلب بارداری را به وجود بیاورند یا آن را تشدید کنند. برخی از این عوامل عبارت‌اند از:

• استرس یا اضطراب
• خوردن یا نوشیدن موادی که حاوی کافئین هستند. (بسیاری از پزشکان بانوان باردار را از نوشیدن قهوه در طول بارداری منع می‌کنند. چرا که کافئین آن می‌تواند ضربان قلب را به‌شدت بالا ببرد.)
• دارو‌های سرماخوردگی یا ضد حساسیت‌ها
• اختلالات زمینه‌ای مانند بیماری‌های قلبی، ریوی، مشکلات فشارخون و…
• آسیب‌های قلبی ناشی از بارداری پیشین
• اختلالات مربوط به تیروئید

بیشتر اوقات تشخیص مشکلات قلب در دوران بارداری مشکل است. چرا که علائم مشکلات قلبی اغلب مشابه با علائم بارداری هستند. مثلاً خستگی، سرگیجه، تنگی نفس و تورم بدن، در بارداری و بیماری قلبی مشترک می‌باشند. بنابراین پزشک باید از مهارت بالایی برای تشخیص عارضه برخوردار باشد. معمولاً ابتدا باید توسط پزشک متخصص زنان خود مورد معاینه قرار بگیرید و اگر لازم بود، او شما را به پزشک متخصص قلب ارجاع می‌دهد.

 

 

علائم خطرناک تپش قلب در بارداری

در بیشتر بانوان تپش قلب در بارداری امری رایج است و معمولاً مورد نگران‌کننده‌ای نیست. اما گاهی مشاهده برخی از نشانه‌ها به شما می‌گویند که این تپش قلب در بارداری چندان هم عادی نبوده و باید فکری برای آن کنید. این نشانه‌های خطرناک را می‌توان اینگونه معرفی کرد:

• غیرعادی شدن تنفس
• تنگی نفس
• درد یا سنگینی قفسه سینه
• سرفه خونی
• نبض نامنظم
• ضربان قلب بسیار سریع

مشاهده این نشانه‌ها به خصوص زمانی که مادر دچار یک بیماری زمینه‌ای هم هست، می‌تواند بسیار خطرناک باشد. بنابراین باید بدون فوت وقت به پزشک مراجعه کرد.

 

زمان مراجعه به پزشک

اگر ضربان قلب شما در بارداری بسیار بالا بود و یا تمام طول شبانه روز درگیرتان کرد، لازم است که حتماً نزد پزشک متخصص زنان خود بروید. همچنین مشاهده حتی یک مورد از نشانه‌های خطرناکی که پیش‌تر به آن اشاره کردیم هم می‌تواند سلامت شما را تهدید کند. بنابراین در صورت بروز هر یک از آن‌ها، مراجعه به پزشک بسیار ضروری است. شما ابتدا باید نزد پزشک متخصص زنان خود بروید. او با معاینه دقیق شما و انجام برخی از آزمایش‌ها می‌تواند علت مشکل شما را پیدا کند و چنانچه لازم بود شما را به دیگر همکاران متخصص خود ارجاع دهد.

همچنین اگر شما دچار بیماری‌های زمینه‌ای مانند بیماری‌های قلبی، ریوی، MS، دیابت و… هستید، بهتر است از همان ابتدای بارداری زیر نظر یک متخصص مربوط به بیماری خود قرار بگیرید. در صورتی که در دوران بارداری خود مشکلاتی از جمله تپش قلب در بارداری را داشتید هم باید این مشکلات را بدون معطلی با پزشک معالج خود در میان بگذارید.

 

 

تشخیص تپش قلب در بارداری

پزشک با گرفتن شرح حال شما و بررسی سابقه پزشکیتان، تشخص تپش قلب در بارداری را آغاز می‌کند. اگر در خانواده یا بستگان نزدیک خود هم فردی را می‌شناسید که سابقه بیماری‌های قلبی دارد، حتماً این مورد را به پزشک بگویید. دانستن این موضوع می‌تواند تشخیص را آسان‌تر کند.

پزشک همچنین برای بررسی بهتر وضعیت قلب شما، احتمالاً نیازمند بررسی چندین آزمایش باشد. متداول‌ترین آزمایش‌هایی که برای بررسی وضعیت سلامتی قلب انجام می‌شوند عبارت‌اند از:

• اکو کاردیو گرافی (EKG): با این آزمایش فعالیت الکتریکی قلب اندازه گرفته می‌شود.
• پوشیدن‌مانیتور هولتر: پزشک به کمک هولتر می‌تواند ریتم قلب را در زمان ۲۴ ساعت یا بیشتر، زیر نظر بگیرد.
• آزمایش خون: آزمایش خون برای مشاهده عملکرد الکترولیت‌ها، فعالیت هورمون‌ها و میزان مواد لازم بدن، بسیار مفید است.
• نوار قلب: وضعیت کلی قلب را در ابتدا با نوار قلب می‌سنجند.

پزشک پس از بررسی نتایج آزمایش‌ها، اقدامات درمانی را آغاز می‌کند. گاهی برای بررسی بهتر نیاز است آزمایش‌های بیشتری را انجام دهید.

 

درمان تپش قلب در بارداری

پس از معاینات و بررسی نتایج آزمایش‌ها، پزشک اگر تپش قلب در بارداری شما را غیرعادی تشخیص داد، درمان‌های پزشکی را آغاز می‌کند. اغلب این تپش قلب در بارداری غیر طبیعی نیست و پزشک حتی دارویی نیز برای بهبود آن تجویز نمی‌کند. این مشکل پس از زایمان خودبه‌خود بهبود می‌یابد.

برخی از دارو‌ها برای حفظ ریتم طبیعی قلب در دسترس هستند که پزشک احتمالاً پس از ماه سوم بارداری آن‌ها را به شما توصیه می‌کند. اغلب پزشکان از تجویز دارو در سه ماه نخست بارداری می‌پرهیزند. چرا که در آن زمان اندام‌های نوزاد در حال رشد است و هر دارویی می‌تواند روند این رشد را مختل کند. اگر تپش قلب در بارداری با آریتمی شدید، یعنی ضربان قلب خارج از ریتم همراه باشد، پزشکان درمانی به نام کاردیوژن را پیشنهاد می‌کنند. کاردیوژن شامل وارد کردن جریان الکتریکی در فواصل زمانی مشخص به قلب برای بازگشت آن به ریتم طبیعی خود است. پزشکان این کار را در طول بارداری بی‌خطر می‌دانند.

اگر تپش قلب در بارداری به دلیل مشکلات زمینه‌ای شما رخ می‌دهد، باید برای درمان با پزشک متخصص بیماری خود در ارتباط باشید و اگر لازم بود درمان‌های خاص خود را پیگیری کنید. پزشکان گاهی با وجود برخی از بیماری‌ها ناچارند که برای حفظ سلامت مادر، بارداری را پایان دهند.

 

 

پیشگیری از تپش قلب در بارداری

گفتیم که تپش قلب در بارداری پیش از هرچیزی به دلیل افزایش حجم خون و سریع‌تر شدن روند خون رسانی اتفاق می‌افتد. از آنجایی که افزایش حجم خون در این دوران اجتناب‌ناپذیر است، به‌نظر می‌رسد راهی برای پیشگیری از تپش قلب در بارداری وجود ندارد. اما می‌توان اقداماتی انجام داد تا این تپش قلب آن‌قدر‌ها هم آزاردهنده نباشد. سعی کنید در طول بارداری کار‌های زیر را انجام دهید تا این دوران را به آسانی سپری کنید.

• از موقعیت‌های استرس‌زا و دلهره‌آور دوری کنید
• در طول بارداری با اجازه پزشکتان فعالیت‌های ورزشی سبک انجام دهید
• آب فراوان بنوشید

با انجام موارد بالا می‌توانید تا حدی ضربان قلب خود را در بارداری طبیعی نگه‌دارید.

 

سخن آخر

تپش قلب در بارداری وضعیت خوشایندی نیست، اما اغلب بی‌خطر است. بااین‌حال نباید این نشانه مهم را نادیده بگیرید. در صورت مشاهده تپش قلب پایدار و شدید، حتماً پزشک خود را در جریان بگذارید. ملاقات مرتب با پزشکتان در طول بارداری می‌تواند این دوره سخت را برای شما آسان‌تر کند.

 

برگرفته از: healthline