ستاره | سرویس مادر و کودک – اگر کودک نوپای شما هر غذایی که برایش آماده میکنید، پس بزند و اشتهایی به خوردن غذا نشان ندهد، ممکن است موجبات نگرانی شما را فراهم کند. بی اشتهایی مشکل رایجی است که هر از چند گاهی در سنین رشد کودکان رخ میدهد. در این مقاله با روشهای درست رفتار با کودک بی اشتها، دلایل بی اشتهایی کودکان و مقدار غذای موردنیاز در سنین کودکی آشنا شوید.
رفتار با کودک بی اشتها
بی اشتهایی یا عدم تمایل به خوردن غذا در میان کودکان دو تا شش ساله معمول است. دلیل این امر این است که سرعت رشد کودک پس از سال اول تولد به طور قابل توجهی کاهش مییابد. در سال اول تولد، کودک حدود ۵ تا ۶ کیلوگرم افزایش وزن دارد. اما بین دو تا شش سالگی، سالانه حدود ۲ کیلوگرم وزن اضافه میکنند. در این سن ممکن است در مدت سه یا چهار ماه، هیچ وزنی اضافه نکنند.
در مغز کودک بخشی وجود دارد که اشتها به خوردن غذا را تنظیم میکند. به گونهای که بدن مواد مغذی مورد نیاز برای رشد و حفظ انرژی خود را از راه خوردن غذا کسب کند. از آنجایی که سرعت رشد کودک کاهش مییابد، تمایل او به خوردن غذا نیز کم میشود. به این بی اشتهایی، آنورکسیا نیز میگویند.
در مغز کودک بخشی وجود دارد که اشتها به خوردن غذا را تنظیم میکند. به گونهای که بدن مواد مغذی مورد نیاز برای رشد و حفظ انرژی خود را از راه خوردن غذا کسب کند. از آنجایی که سرعت رشد کودک کاهش مییابد، تمایل او به خوردن غذا نیز کم میشود. به این بی اشتهایی، آنورکسیا نیز میگویند.
میزان غذای مورد نیاز کودک
آگاهی از میزان غذای مورد نیاز کودک، کمک میکند تا کاهش اشتهای او را به درستی تشخیص دهید و در رفتار با کودک بی اشتها دچار اشتباه نشوید.
نوع غذا | کودک دو ساله | کودک سه ساله | نمونه |
میوه | ۱ فنجان | ۱ تا ½ ۱ فنجان | آبمیوه تازه پوره میوه میوه کامل |
سبزیجات | ۱ فنجان | ۱ تا ½ ۱ فنجان | سبزیجات خرد شده یا پوره شده برگهای خام سبزیجات آب سبزیجات ذرت |
غلات | ۸۵ گرم | ۱۰۰-۱۵۰ گرم | نان برنج (فرنی) |
پروتئین | ۵۵ گرم | ۸۵-۱۰۰ گرم | گوشت قرمز، گوشت مرغ، غذاهای دریایی تخم مرغ عدس لوبیا یا نخود فرنگی |
لبنیات | ۲ فنجان | ½ ۲ فنجان |
شیر |
روشهای افزایش اشتها در کودکان
رفتار با کودک بی اشتها و افزایش اشتها در کودکان نوپا نیازمند صبر و حوصله فراوان است. اگر دلیل بی اشتهایی کودک را به درستی تعیین کنید، میتوانید راهکارهای مناسب را بکار گیرید و به هدف خود دست یابید.
- اجازه بدهید تا کودک خود مقدار غذای مورد نیازش را تعیین کند. به مرکز اشتهای واقع در مغز کودکتان اعتماد کنید و اجازه دهید تا کودک هر میزان که تمایل دارد، غذا بخورد.
- تنها یک میان وعده در روز بین وعدههای غذایی به کودک بدهید. اجازه ندهید کودک بیش از یک میان وعده در روز بین وعدههای غذایی بخورد. سیر شدن با تنقلات موجب کاهش اشتهای کودک میشود.
- مصرف مایعات را محدود کنید. کودکان به میزان ۴۸۰ میلی لیتر مایعات در روز نیاز دارند. مصرف بیشتر مایعات باعث احساس سیری در آنها میشود.
- دستورات غذایی را تغییر دهید. میتوانید تغییراتی در غذاها بدهید و دستورهای جدید را امتحان کنید تا توجه کودک را جلب کنید. سعی کنید غذاهای مورد علاقه او را تهیه کنید.
- در نحوه سرو غذا خلاقیت به خرج دهید. با استفاده از اشکال و رنگهای متفاوت و حتی بشقاب، کارد و چنگال متفاوت، هیجان کودک را برانگیزید.
- غذا را به میزان کم برای کودک سرو کنید. غذای اندک زودتر خورده میشود و کودک میتواند سریعتر به کار مورد علاقهاش برسد. او حتی ممکن است برای دومین بار درخواست غذا کند.
- زمان وعدههای غذایی را تنظیم کنید. با تعیین زمان دقیق برای غذا خوردن، اشتهای کودک تنظیم میشود و او را برای وعدههای غذایی آماده میکند.
- غذا خوردن را به یک تجربه سرگرم کننده خانوادگی تبدیل کنید. در زمان غذا خوردن، با افراد خانواده همکاری کنید و از آن لذت ببرید. غذای خود را در مقابل تلویزیون نخورید.
- زمان غذا خوردن را بیش از حد افزایش ندهید. اگر زمان صرف غذا بیش از حد لازم باشد، کودک را خسته خواهد کرد.
- غذاهای انگشتی بیشتری تهیه کنید. خوردن غذاهای انگشتی مخصوصا برای کودکانی که نمیتوانند از قاشق استفاده کنند راحتتر است.
- به کودک با قاشق غذا ندهید. اگر کودک میتواند از قاشق استفاده کند، با قاشق به اجبار به او غذا ندهید. این روش منجر به از دست دادن اشتهای کودک میشود.
- در مورد نحوه غذا خوردن کودک صحبت نکنید. درباره عادات غذا خوردن فرزند خود در مقابل فرزندتان بحث یا شکایت نکنید، زیرا ممکن است سبب کاهش بیشتر اشتهای او شود.
- میتوانید به کودک مولتی ویتامینهای روزانه بدهید. اگر نگران تامین مواد مغذی روزانه کودک هستید، میتوانید با نظر پزشک به کودک مولتی ویتامین بدهید.
چه باید کرد؟
در رفتار با کودک بی اشتها، از انجام موارد زیر خودداری کنید.
- در فواصل کوتاهی تنقلات زیاد به کودک ندهید، در طول روز بیش از یک میان وعده در اختیار او نگذارید.
- حجم میان وعده بایستی متناسب و معقول بوده و بیش از حجم وعده غذایی نباشد.
- به کودک به زور غذا ندهید.
- هرگز کودک را برای خوردن غذا از خواب بیدار نکنید.
- کودک را برای خوردن غذا تهدید نکنید.
- برای خوردن غذا به کودک احساس شرم و گناه ندهید.
- کودک را مجبور نکنید تا اتمام غذایش روی صندلی غذا بنشیند. هر زمان احساس کردید تمایلی به خوردن غذا ندارد، او را از صندلی بیرون بیاورید.
دلیل بی اشتهایی کودکان
در حالی که کاهش سرعت رشد ممکن است عامل اصلی از دست دادن اشتها در کودکان نوپا باشد، دلایل دیگری نیز موجب بی اشتهایی کودکان میشود.
- بیماری
اگر فرزند شما بیمار است و تب، گلو درد و یا علائم دیگری دارد، ممکن است بی اشتهایی به دلیل بیماری او باشد. - استرس یا افسردگی کودکان
بروز اتفاقات ناگهانی در زندگی مانند از دست دادن یکی از عزیزان استرس زیادی به کودکان وارد میکند و ممکن است موجب بی اشتهایی آنها شود. همچنین باعث اضطراب و داشتن حالت تهاجمی نسبت به دیگران میشود. - خوردن تنقلات ناسالم بین وعدههای اصلی غذا
اگر کودک تنقلات ناسالمی را به عنوان میان وعده مصرف کند، اشتهای او در وعدههای غذایی کاهش مییابد. تکرار این روند، میتواند منجر به چاقی در کودکان شود. - مصرف بیش از حد آب میوه
خوردن بیش از حد مایعات، به جز آب، بین و در طول وعدههای غذایی میتواند سبب از دست دادن اشتها شود، زیرا به کودک احساس سیری میدهد. - کم خونی
اگر کودک مبتلا به کم خونی کمبود آهن باشد، احساس ضعف و کاهش اشتها در او طبیعی است. - عدم تحرک
اگر کودک نوپا فعالیت جسمی زیادی نداشته باشد و وقت زیادی را در مقابل تلویزیون بگذراند، هضم غذا دچار مشکل شده و سبب از دست دادن اشتها میشود.
مراجعه به پزشک به خاطر بی اشتهایی کودک
در صورت بروز هر یک از موارد زیر، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
- کودک در حال کاهش وزن است.
- کودک در شش ماه گذشته افزایش وزن نداشته است.
- کودک بیماری همراه با اسهال و تب دارد.
- غذاهای خاصی موجب استفراغ کودک میشوند.
- کودک بیش از هشت ساعت ادرار نکرده است.
سخن آخر
- ممکن است پدر و مادرها متوجه تغییر نیاز کودک به خوردن غذا نشوند و بی اشتهایی او را دلیل بر بیماری بدانند.
- اشتباه بزرگ پدر و مادر در رفتار با کودک بی اشتها، مجبور کردن او به خوردن غذاست.
- پیش از انجام هر گونه واکنشی، بهتر است وزن و قد کودک را بر روی نمودار رشد متناسب با سن کودک بررسی کنید. پس از بررسی، احتمالا متوجه خواهید شد که دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.
شما در برخورد با بی اشتهایی کودکان چه تجربیاتی دارید. دانستههای خود را با ما در بخش نظرات در میان بگذارید.
برگرفته از: parenting.firstcry
برگرفته از: parenting.firstcry