آبریزش بینی در نوزادان عارضه رایجی است. گاهی این آبریزش نشانه یک بیماری است، اما همیشه به این صورت نیست. در واقع آبریزش بینی نوزاد گاهی هم نشانه خوبی است. بهطور کلی آبریزش و احتقان بینی حتی برای بزرگسالان هم حس ناخوشایندی میباشد. در نوزادان هم آبریزش بینی میتواند سبب اختلال در تنفس و حتی دشوار شدن فرآیند شیر خوردن شود. در این نوشتار به دلایل و راهکارهای رفع آبریزش بینی نوزاد میپردازیم.
علت آبریزش بینی نوزاد چیست؟
آبریزش بینی نوزادان به دلایل متفاوتی رخ میدهد. برخی مواقع این آبریزش به معنی این است که سیستم ایمنی نوزاد در حال پیروزی بر یک میکروب یا عامل خارجی است. گاهی هم بیماری یا حساسیت دلیل آبریزش بینی نوزاد است. در ادامه به بررسی برخی از رایجترین دلایل آبریزش بینی نوزاد میپردازیم.
۱. سرماخوردگی
با مشاهده آبریزش بینی نوزاد، احتمالاً اولین اولین حدسی که به ذهنتان خطور میکند سرماخوردگی است. ویروسهای زیادی هستند که میتوانند سبب بیماری سرماخوردگی شوند. سرماخوردگیهای دوره نوزادی اغلب باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میگردند. اما درمان آن توسط پزشک، بسیار ضروری است. نوزادان با بزرگتر شدن بیشتر دچار سرماخوردگی میشوند.
دقت داشته باشید که عدم رسیدگی به این سرماخوردگیهای ساده، میتواند باعث بروز مشکلاتی در آینده شود. بنابراین از درمان نوزاد، غافل نشوید. درمان سرماخوردگی راحت بوده و در خانه نیز امکانپذیر است. اما هر اقدامی که میخواهید انجام دهید را با پزشک درمیان بگذارید.
همراهی تب، سرفه، عطسه، بیحالی، کاهش استها و بی میلی به خوردن شیر، بیتابی زمان خواب به همراه اسهال و استفراغ، میتواند نشاندهنده ابتلای نوزاد به آنفلوانزا باشد. گاهی پیشرفت سرماخوردگی هم ذاتالریه یا سینهپهلو را در پی دارد. بنابراین با وجود این که سرماخوردگی یک بیماری ساده است، اما باید آن را جدی بگیرید و سریعتر به درمان آن بپردازید.
برای درمان آبریزش بینی نوزاد که منشأ آن سرماخوردگی است، علاوه بر رعایت دستورات پزشک، میتوانید با موارد زیر هم روند درمان را سرعت ببخشید.
- نوشاندن مایعات (اگر فرزند شما هنوز به یک سالگی نرسیده، در مورد میزان مصرف مایعات حتماً با پزشک مشورت کنید.)
- مرطوب کردن هوا با استفاده از دستگاه بخور
- خالی کردن بینی نوزاد از مخاط به کمک سرنگ بدون سوزن
۲. وجود جسم خارجی در بینی
اگر بینی نوزاد توسط یک عامل خارجی مسدود شده باشد، نوزاد دچار آبریزش و گرفتگی بینی میشود. ترشحات چرکی بینی معمولاً نشاندهنده این موضوع است. برای این مورد باید به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید. پزشک با مشاهده یا به کمک آزمایشهای تصویربرداری، وجود عامل خارجی را تشخیص میدهد. سپس با کمک دستگاه مخصوص، اقدام به خارج کردن آن از بینی نوزاد میکند.
۳. آترزی کوان
آترزی کوان یک مشکل مادرزادی است که در آن حفره بینی نوزاد از درون بسته میباشد. شدت این انسداد در هر نوزاد متفاوت است. برخی از نوزادان تنها یک حفره و برخی دیگر دو حفره بسته دارند. این مشکل در همان ثانیههای نخست پس از تولد قابل تشخیص است. آبریزش بینی نوزاد و وجود ترشحات چرکی، از نشانههای آترزی کوان میباشند. درمان این اختلال مادرزادی بیشتر اوقات جراحی است.
۴. حساسیت
حساسیتهای تنفسی گاهی از نوزادی انسان را درگیر میکنند. واکنشهای آلرژیک بدن به این صورت هستند که سیستم ایمنی بدن در برابر برخی از عوامل، ترشح یا التهاب ایجاد میکند. دود سیگار، آلودگی هوا، موی برخی از حیوانات، برخی از مواد غذایی و… از عوامل حساسیتزا هستند. نشانههای حساسیت در نوزادان و کودکان، به این شرح است:
- آبریزش و گرفتگی بینی
- عطسههای پشت سر هم
- خارش نقاط مختلف بدن از جمله گوشها و چشمها
- سرفه
- قرمز شدن چشم
- التهاب پوست
- سردرد
پزشک متخصص اطفال با بررسی سابقه آلرژی در خانواده و بررسی کلی شرایط فرزند شما، درمان را آغاز میکند. این درمان بیشتر شامل تجویز آنتیهیستامینها و دوری از عوامل حساسیتزا است.
۵. پولیپ بینی
گاهی سرماخوردگی مکرر و آبریزش بینی نوزاد به صورت دائم، نشاندهنده پولیپ بینی است. پولیپ یک انحراف یا زائده اضافی در بینی است که باعث مشکلات تنفسی و آبریزش بینی میشود. با یک جراحی میتوان پولیپ بینی را از بین برد.
۶. دندان درآوردن نوزاد
دندان درآوردن اغلب با آبریزش بینی و تب نوزاد همراه است. موارد گفتهشده در این هنگام نگران کننده نیستند، اما میتوانید برای کنترل آنها از یک پزشک متخصص اطفال کمک بگیرید.
مراجعه به پزشک و درمانهای طبی
زمانی که متوجه آبریزش بینی نوزاد به صورت مکرر و پایدار شدید، حتماً به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید. پزشک با معاینه و بررسی شرایط نوزاد، سوابق خانوادگی و انجام برخی از آزمایشها، علت را تشخیص داده و سپس به درمان آن میپردازد.
درمانها با توجه به نوع بیماری و دلیل آبریزش بینی نوزاد، متفاوت میباشند. اگر مشکل انسداد مادرزادی بینی نوزاد (آترزی کوان) نباشد، اغلب پزشک میتواند با درمانهای دارویی مشکل را حل کند. داروهای مناسب آبریزش بینی کودکان عبارتاند از:
- استامینوفن کودکان (تیلنول)
- ایبوبروفن کودکان (موترین)
- قطره بینی نوزاد
- شربت سیتریزین
استفاده از داروهای بدون نسخه برای کودکان زیر شش سال توصیه نمیشود. برای هر نوع درمان دارویی فرزند خردسال خود، با پزشک مشورت کنید.
درمانهای خانگی آبریزش بینی نوزاد
با برخی از راهکارهای خانگی و بیضرر نیز میتوانید اقدام به درمان آبریزش بینی نوزاد خود کنید. برخی از این درمانها را با هم بررسی میکنیم.
۱. آبلیمو
لیمو حاوی اسیدسیتریک و مقدار زیادی ویتامین C است. به همین دلیل سبب میشود تا آبریزش بینی نوزاد درمان و سیستم ایمنی بدن او تقویت شود. مقداری آب گرم را با آبلیمو مخلوط کرده و آن را با عسل شیرین کنید. روزی یک یا دو بار این محلول را به فرزندتان بدهید.
۲. سیر
گیاه معجزهگر سیر خواص فراوانی دارد و میتواند در درمان آبریزش بینی نوزاد مؤثر باشد. جوشاندن سیر و مصرف آن برای پاکسازی سموم بدن و باز شدن راه بینی مفید است.
۳. آبنمک
اغلب اوقات گیر کردن و چسبیدن مخاط به بینی، دلیل گرفتگی و آبریزش بینی است. در این هنگام بهترین راه برای باز کردن بینی نوزاد، شستشوی آن میباشد. مخلوط رقیقی از آبنمک درست کنید و به صورت قطرهای به بینی نوزاد بریزید. سر نوزاد را بالا قرار دهید تا این آبنمک به خوبی در بینی جریان یابد.
۴. خارج کردن مخاط بینی
همانطور که گفتیم، وجود مخاط و چسبیدن آن یکی از دلایل آبریزش بینی نوزاد است. میتوانید با خارج کردن این مخاط، راه بینی را باز کنید. برای این کار استفاده از سرنگ بدون سوزن میتواند مؤثر باشد. توجه داشته باشید که برای هر یک از درمانهای خانگی گفته شده، نظر پزشک متخصص اطفال را جویا شوید.
سخن آخر
آبریزش بینی نوزاد دلایل متفاوتی دارد که در متن به بررسی رایجترین آنها پرداختیم. پزشک متخصص اطفال، بسته به دلیل این آبریزش و احتقان، درمان مناسب را انتخاب و آن را برای فرزند شما اعمال میکند. در صورتی که میخواستید از راهکارهای خانگی برای درمان آبریزش بینی نوزادتان استفاده کنید، حتماً پیش از آن پزشک را در جریان بگذارید.