نویسنده: محمد میرلوحی
بروزرسانی: 15 اردیبهشت 1401
اعمال روز شهادت حضرت فاطمه (س)
۱) اقامه عزا
اقامه عزا به این معناست که هر کس با هر میزان توانایی و وسعی که دارد در روز شهادت حضرت فاطمه (س) مراسم عزای ایشان را برگزار کند. این کار فواید بسیاری دارد و از جمله این فواید می‌توان به ترویج فرهنگ شیعی و گرامیداشت شخصیتی مهمی مانند حضرت فاطمه (س) اشاره کرد. با حفظ حرمت برای چنین بزرگانی ریشه‌های اسلام پایدارتر خواهند بود و بازگو کردن این وقایع تلخ به ماندگاری حقیقت‌های تاریخی در اذهان عمومی کمک می‌کند.
حضرت محمد (ص) در روایتی درباره حضرت فاطمه (ص) می‌فرمایند:
«فاطمه پاره تن من (پاره‌ای از وجود من) است هر کس او را آزار دهد همانا مرا آزار داده.»
شایسته است شیعیان هر ساله با توجه به مقامی که حضرت فاطمه (س) نزد پدر گرامی‌شان داشتند و حساسیتی که نبی مکرم نسبت به دخترشان داشتند با اقامه عزای فاطمی به عنوان یکی از اعمال روز شهادت حضرت فاطمه (س) مرحمی بر زخم‌های جگر امام زمان (عج) می‌گذارند.
۲) زیارت
«اَلسَّلامُ عَلَیک یا سَیدَةَ نِسآءِ الْعالَمینَ، اَلسَّلامُ عَلَیک یا والِدَةَ الْحُجَجِ عَلَی النّاسِ اَجْمَعینَ، اَلسَّلامُ عَلَیک اَیتُهَا الْمَظْلُومَةُ الْمَمْنُوعَةُ حقّ‌ها، اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی اَمَتِک وَابْنَةِ نَبِیک، وَزَوْجَةِ وَصِی نَبِیک، صَلاةً تُزْلِفُها فَوْقَ زُلْفی عِبادِک الْمُکرَّمینَ، مِنْ اَهْلِ السَّمواتِ وَ اَهْلِ الاَْرَضینَ».
ترجمه:
سلام بر توای بانوی زنان جهانیان سلام بر توای مادر حجت‌های الهی بر مردم همگی سلام بر توای ستم دیده‌ای که از حق او جلوگیری کردند خدایا درود فرست بر کنیزت و دختر پیامبر و همسر وصی پیامبرت درودی که منزلت و مقامی به او دهد. برتر از منزلت بندگان گرامیت از اهل آسمان‌ها و اهل زمین.
فرزند سید ابن طاووس نیز در کتابی دیگر این زیارت را نقل کرده است و آن را مختص به روز شهادت حضرت فاطمه (س) بیان کرده است. نقل آن بدین شرح وارد شده است:
«که نماز بجا می‌آوری نماز زیارت، یا نماز خود آن حضرت را که دو رکعت است و در هر رکعت پس از سوره حمد شصت مرتبه سوره توحید و اگر نتوانستی در رکعت اول پس از سوره حمد سوره توحید و در رکعت دوم سوره کافرون را می‌خوانی و، چون سلام دادی بگو: السّلام علیک تا آخر زیارت یاد شده». همچنین زیارت‌های دیگری برای وجود مبارک حضرت فاطمه نقل شده است که در کتب ادعیه و زیارات قابل دسترسی هستند.
۳) گریه بر فاطمه (س)
گریه بر مصائبی که بر معصومین (ع) وارد شده است مستحب است و یکی از سنت‌های رایج در میان شیعیان است. یکی از روایاتی که در این باره وارد شده است از این قرار است:
مفضل به امام صادق (ع) عرض کرد: گریه چه پاداش و ثوابی دارد؟ حضرت فرمودند: اگر گریه بر حق باشد، ثواب آن قابل احصا نیست. آنگاه مفضل گریه شدید و طولانی نمود و گفت:ای پسر رسول خدا! روز انتقام شما [از جنایتکاران]بزرگ‌تر از روز محنت و غصه شما خواهد بود. پس حضرت صادق (ع) فرمودند:
«ولا کیوم محنتنا بکربلاء، وان کان یوم السقیفه واحراق النار علی باب امیرالمؤمنین والحسن والحسین وفاطمه وزینب وام کلثوم و فضه وقتل محسن بالرفسه اعظم وادهی وامر لانه اصل یوم العذاب»
ترجمه:
«نه، چون روز محنت ما در کربلا، و گر چه روز سقیفه [و غصب خلافت] و سوزاندن آتش بر در [خانه] امیرمؤمنان و حسن و حسین و فاطمه و زینب و ام کلثوم علیهم السلام و کشته شدن محسن بر اثر فشار، بزرگ‌تر، دردناک‌تر و تلخ‌تر است، زیرا این روز، مایه اصلی روز عذاب است»
آیا روایت دیگری را می‌شناسید که درباره اعمال روز شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) مباحث مهمی را بیان کرده باشد؟ خوانندگان عزیز دقت داشته باشند موضوعی تحت عنوان اعمال ایام فاطمیه وجود ندارد. در این ایام می‌بایست رخت عزای بی بی دو عالم را بر تن کرد و زیارت حضرت زهرا (س) را در هر زمان که می‌توانیم قرائت کنیم.
