روش های کوک کردن ساز

ستاره | سرویس هنر – کوک در موسیقی در دو معنا به کار می‌رود یکی کوک کردن ساز به گونه‌ای که ساز طوری تنظیم می‌شود که صدای نت‌های ساز دقیق و درست باشند و دیگری دستگاه کوک که یک دستگاه یا برنامه است که زیر و بمی نت‌های مختلف بر اساس آن تنظیم می‌شود و به آن تیونر هم می‌گویند. کوک کردن و کوک بودن ساز یکی از مهم‌ترین نکته‌ها در نوازندگی است که بهتر است بیشتر درباره آن بدانیم. 

کوک کردن ساز

روش‌های کوک کردن ساز

۱. روش دیاپازون

در این روش از دستگاه کوک یا تیونر یا دیاپازون استفاده می‌شود که دقیق‌ترین روش کوک است. تیونر یک ابزار الکترونیکی است که با باتری کار می‌کند و از آن برای تنظیم دقیق صدای نت استفاده می‌شود. تیونر دارای یک صفحه است که هرنتی که به صدا در آید نام لاتین آن روی صفحه نمایش داده می‌شود. (نت دو با نام لاتین C، نت ر با نام لاتین D، نت می‌ با نام لاتین E، نت فا با نام لاتین F، نت سل با نام لاتین G، نت لا با نام لاتین A، نت سی با نام لاتین B).

روش کار به این صورت است که:

• فرکانس یک نت را مبدا قرار می‌دهند و بقیه نت‌ها را بر اساس آن کوک می‌کنند که این نت مبدا معمولا نت لا است که فرکانس آن را روی ۴۴۰ هرتز می‌گذارند.

• پس از تنظیم لا با فرکانس ۴۴۰ هرتز هر سیمی که بخواهیم کوک کنیم را به صدا در می‌آوریم، اگر چراغ سبز روشن شد یعنی سیم کوک است و اگر چراغ قرمز روشن شد سیم کوک نیست.
• در صورت روشن شدن چراغ قرمز اگر عقربه سمت چپ چراغ بود، باید سیم را سفت کنیم (به راست بچرخانیم) و اگر عقربه سمت راست چراغ بود باید آن را شل کنیم (به چپ بچرخانیم) تا عقربه به مرکز هدایت شود و سیم کوک شود و چراغ سبز روشن شود.

خوبی این روش این است که جهانی است و همه می‌توانند سازشان را هماهنگ با یکدیگر کوک کنند. امروزه به جای استفاده از دستگاه کوک از برنامه‌های قابل نصب بر روی گوشی موبایل استفاده می‌کنند.

۲. روش نسبی یا گوشی

۳. روش استفاده از هارمونیک‌ها

نکات مهم برای کوک کردن ساز

۱. در هنگام چرخاندن گوشی باید بسیار کم و در حد میلیمتر آن را چرخاند، زیرا چرخش یکدفعه‌ای و کشیدگی یا فشردگی بیش از حد موجب پاره شدن سیم می‌شود. البته گاهی اوقات پوسیدگی سیم‌ها و عوامل دیگری مثل نامناسب بودن خرک ساز و یا شیب شیطانک هم موجب پاره شدن سیم می‌شود. برای کمتر شدن احتمال پاره شدن سیم بهتر است ابتدا کمی گوشی را باز کرده تا سیم شل شود سپس به کوک مشغول شوید.

۲. در هنگام کوک کردن گوشی ساز را به سمت داخل فشار دهید تا گوشی شل نشود، زیرا اگر گوشی به مرور زمان شل شود ساز خود به خود کوک خالی می‌کند.

۳. عوامل مختلفی مانند رطوبت، سرما و گرما باعث انقباض و انبساط سیم و ناکوک شدن آن می‌شود. پس تا حد امکان ساز خود را در یک دمای ثابت و معتدل و در هوای خشک قرار دهید و پس از اتمام کار با ساز آن را درون جعبه نگهداری کنید.

۴. تصویر زیر علامت‌های سرکلید دستگاه‌های متداول موسیقی ایرانی را نشان می‌دهد.

می‌توانید سوالات یا تجربیات خود در مورد موسیقی و کوک کردن ساز را از طریق بخش “ارسال نظر” در پایین همین صفحه برای ما ارسال کنید تا ما آن را با سایر کاربران ستاره به اشتراک بگذاریم.