ستاره | سرویس خودرو – زمان تعویض لنت ترمز با نشانههای فراوانی قابل تشخیص است. اما پیش از پرداختن به این موضوع و آگاه شدن از زمان تعویض لنت ترمز بد نیست به ماهیت این بخش از خودرو و وظایفی که بر عهده دارد نیز اشارهای داشته باشیم.
لنت ترمز چیست و چگونه کار میکند؟
همان گونه که یک خودرو برای حرکت کردن نیاز به نیروی محرکه دارد، نیرویی هم برای باز داشتن آن از حرکت لازم است. این نیرو توسط سیستم ترمز خودروهای سواری فراهم میشود. در سیستم ترمز یک خودرو دیسکها نقش مهمی بر عهده دارند. در واقع باید بخشی از خودرو وجود داشته باشد که با دیسکها درگیر شود تا اصطکاک به وجود آمده از این درگیری خودرو را از حرکت باز دارد. این وظیفه در خودروهای سواری بر عهدهی لنت ترمز قرار گرفته است. قطعهای از خودرو که همواره باید در سلامت کامل کار کند تا بتواند وظایف خود را به نحو شایستهای انجام دهد.
درگیر بودن همیشگی لنت ترمز با دیسکها و اصطکاک به وجود آمده از این درگیری موجب استهلاک این قطعه از خودرو میشود. به طور حتم با فرسوده شدن لنت ترمز خاصیت آن در ایجاد اصطکاک هم از بین میرود و عملیات متوقف کردن خودرو با مشکلاتی همراه خواهد گردید. امری که میتواند خطرات فراوانی را برای سرنشینان یک خودرو ایجاد کند. از همین رو آگاهی از زمان تعویض لنت ترمز اهمیت غیر قابل انکاری مییابد.
نکاتی در مورد طول عمر لنت ترمز
لنت ترمز یک قطعهی دائمی در خودرو نیست و پس از گذشت مدت زمان معینی باید با نمونهی جدیدی جایگزین شود. البته زمان تعویض لنت ترمز ثابت نیست و نمیتوان آن را از قبل تعیین کرد. در واقع کوتاه بودن یا بلند بودن عمر این قطعه از خودرو بستگی به چگونگی استفاده از خودرو دارد. اگر تعداد ترمزهای ناگهانی که در سرعتهای بالا گرفته میشود بیش از حد معینی باشد مسلما عمر لنت ترمز هم به همان نسبت کوتاهتر خواهد بود.
در این میان موارد دیگری هم وجود دارد که بر کوتاه بودن یا بلند بودن عمر لنت ترمز خودرو تاثیرگذار است. به عنوان مثال اگر شما رانندهای هستید که اکثر زمان رانندگی خود را در بزرگراه و جادهها سپری میکنید میتوانید انتظار داشته باشید که طول عمر لنت ترمز شما بیش از افرادی باشد که عمده زمان رانندگی خود را در خیابانهای درون شهری سپری میکنند. دلیل این تفاوت آن است که هنگام رانندگی در داخل شهر به علت وجود ترافیک بالا تعداد دفعات استفاده از ترمز بسیار بیشتر از رانندگی در مسیرهای کم ترافیک نظیر جاده و بزرگراه است.
علاوه بر آن هر چقدر مسافتی که به طور متوسط و روزانه توسط خودروی سواری خود طی میکنید طولانیتر باشد لنت ترمز خودروی شما نیز زودتر مستهلک و فرسوده میشود و متوسط زمان تعویض لنت ترمز کاهش مییابد.
از دیگر دلایلی که میتواند زمان تعویض لنت ترمز را کوتاه کند وجود سرنشینان فراوان در یک خودرو است. در واقع هر چقدر تعداد سرنشینان یک خودرو کمتر باشد، آن خودرو از وزن کمتری برخوردار خواهد بود و به همان نسبت فشار کمتری هم بر لنت ترمز آن به هنگام توقف خودرو وارد میشود. بنابراین زمان تعویض لنت ترمز طولانیتر میگردد و عمر آن افزایش مییابد. از دیگر عوامل تاثیرگذار در افزایش یا کاهش زمان تعویض لنت ترمز یک خودروی سواری کیفیت و نوع لنت ترمزی است که در آن خودرو مورد استفاده قرار میگیرد.
انواع مختلف لنت ترمز
لنت ترمزی که در خودروهای سواری گوناگون مورد استفاده قرار میگیرد را در حالت کلی میتوان به چهار نوع مختلف تقسیم کرد. گذشته از جنس غیر همگون این نمونههای چهار گانه نسبت به هم، یکی از مهمترین تفاوتهای آنها با یکدیگر متفاوت بودن زمان تعویض لنت ترمز است.
۱. لنت ترمز ارگانیک
نخستین گروه از نمونههای چهار گانه لنت ترمزهایی هستند که از حالت ارگانیک برخوردار بوده و در آنها شاهد استفاده از فلز نیستیم. لنت ترمزهای ارگانیک به طور معمول ارزان قیمتترین نوع لنت ترمز محسوب میشوند و در عین حال عمر کوتاهتری هم نسبت به سایر انواع لنت ترمز دارند.
۲. لنت ترمز کم فلز
دومین نوع شناخته شده از لنت ترمزهای موجود در بازار نمونههایی هستند که در تولید آنها درصد ناچیزی فلز به کار رفته است. از همین رو این نوع خاص از لنت ترمز را با نام لنت ترمز کم فلز میشناسند. اگرچه عمر لنت ترمز کم فلز از لنت ترمز ارگانیک بلندتر است اما سر و صدای آن هنگام کار کردن نیز به همان نسبت بیشتر است.
۳. لنت ترمز نیمه فلزی
در تولید لنت ترمزهای نیمه فلزی از درصد بیشتری فلز نسبت به نمونههای ارگانیک و کم فلز استفاده شده است. از همین رو معمولا زمان تعویض لنت ترمز فلزی از دو نوع دیگر یاد شده بلندتر است. در واقع این نوع خاص از لنت ترمز عمر طولانیتری نسبت به همتایان خود دارد.
۴. لنت ترمز سرامیکی
لنت ترمزهای نیمه فلزی هر چقدر هم که بادوام باشند و از مقاومت بیشتری نسبت به سایر نمونههای لنت ترمز بهره ببرند از نظر کیفیت و طول عمر به لنت ترمزهای سرامیکی نمیرسند. در واقع زمان تعویض لنت ترمز در نمونههای سرامیکی تا حد قابل ملاحظهای بالاتر از سایر انواع لنت ترمز قرار دارد. با این حال قیمت این نوع خاص از لنت ترمز نیز با توجه به کیفیت آن بالا است. بنابراین میتوان گفت که طول عمر و میزان قیمت لنت ترمز سرامیکی بیش از هر نوع لنت ترمز دیگری است.
حال که با انواع مختلف لنت ترمز آشنا شدیم بهتر است به سراغ نشانههایی برویم که خبر از فرسوده شدن این قطعه از خودرو میدهد. در واقع با دانستن این نشانهها میتوان از فرا رسیدن زمان تعویض لنت ترمز آگاه شد.
زمان تعویض لنت ترمز
در ادامه شما را با علائمی که نشانه دهندهی زمان تعویض لنت ترمز است آشنا خواهیم کرد.
۱. لرزش پدال ترمز
از جمله نشانههایی که به رانندگان خودروهای سواری گوشزد میکند که زمان تعویض لنت ترمز آنها فرا رسیده است لرزش پدال ترمز است. به این معنی که اگر هر بار با فشردن پدال ترمز این پدال شروع به لرزیدن کند، نشانهای از آن است که لنت ترمز خودروی شما مستهلک شده است و باید در کوتاهترین زمان ممکن با نمونهای جدید جایگزین گردد.
۲. نامیزان شدن فرمان خودرو
از تنظیم خارج شدن فرمان خودرو هم میتواند به عنوان یکی دیگر از نشانههای فرسوده شدن لنت ترمز شناخته شود. اگر هنگامی که پدال ترمز را فشار میدهید فرمان خودرو به سمت خاصی متمایل گردد و همواره به آن سمت کشش داشته باشد ممکن است که این ایراد مربوط به وجود مشکل در لنت ترمز خودرو باشد. البته نامیزان شدن فرمان خودرو در هنگام فشردن پدال ترمز به طور قطع نشانهی وجود مشکل در لنت ترمز نیست. بلکه این ایراد میتواند دلایل دیگری هم داشته باشد. با این حال بهتر است هنگام مواجه شدن با این مشکل پیش از انجام هر کاری سلامت لنت ترمز خودروی خود را مورد بررسی قرار دهید.
۳. ایجاد صدای غیر طبیعی به هنگام ترمز گرفتن
اگر هنگام ترمز گرفتن با صدای ناهنجاری از سوی لنتها مواجه شدید احتمالا به آن معنی است که لنتهای ترمز خودرو به طور کامل از بین رفته است. بنابراین باید در کوتاهترین زمان ممکن نسبت به تعویض آنها اقدام کنید. چرا که در غیر این صورت با هر بار ترمز گرفتن دیسکهای ترمز خودروی شما یک قدم به سمت رویارویی با یک آسیب جدی و از کار افتادن نزدیکتر میشود.
۴. فعال شدن چراغ هشدار دهنده
در برخی از خودروهای سواری یک چراغ چشمک زن و هشدار دهنده تعبیه شده است که زمان تعویض لنت ترمز را به اطلاع رانندهی آن خودرو میرساند. در صورت فعال شدن این چراغ لنتهای ترمز خودرو باید بلافاصله مورد بررسی قرار گیرند و در صورت نیاز تعویض شوند. مسلما بسیاری از خودروها، به خصوص خودروهای قدیمی، از وجود چراغ یاد شده بیبهره هستند. بنابراین باید در این خودروها لنت ترمز را به طور مستمر مورد بررسی قرار داد و در صورت وجود ایراد آن را با نمونهی جدید جایگزین کرد.
اگر تمایلی به پرداخت هزینهی اضافه برای بررسی فنی خودروی خود توسط کارشناسان مکانیک ندارید میتوانید خودتان سلامت لنت ترمز خودرو را مورد بررسی قرار دهید. اگر فضای موجود مابین شکافهای رینگ خودرو را به طور دقیق نگاه کنید میتوانید لنتهای ترمز را از میان شکاف تشخیص دهید. همواره باید این لنتها از حداقل سه میلیمتر ضخامت برخوردار باشند. اگر ضخامت آنها کمتر از سه میلیمتر باشد باید لنتهای ترمز را به طور کامل تعویض کرد. چرا که بخش مهمی از آنها در اثر کارکرد طولانی خورده شده و از بین رفته است.
به هر حال مواردی که به آنها اشاره شد جزو رایجترین نشانههایی هستند که میتوان توسط آنها از زمان تعویض لنت ترمز آگاه شد. حال شاید این پرسش برای بسیاری از رانندگان خودروهای سواری مطرح شود که چگونه میتوان این زمان را افزایش داد و به چه شیوهای باید بر عمر لنت ترمز خودرو افزود؟
کارهای مفید برای افزایش زمان تعویض لنت ترمز
برای افزایش طول عمر لنت ترمز خود همیشه سعی کنید هنگام رانندگی از گرفتن ترمزهای ناگهانی بپرهیزید. به عنوان مثال اگر کمی دورتر از یک چهار راه و نرسیده به آن چراغ قرمز را مشاهده کردید پیش از آن که به چهار راه برسید سرعت خودرو را کم کرده و به آهستگی وارد مرحلهی ترمز گرفتن بشوید. ترمزهای ناگهانی یک آفت اساسی برای سلامت لنت ترمز به شمار میرود. چرا که موجب وارد آمدن فشار بیش از اندازه به این قطعهی پر اصطکاک از خودرو میشود.
در کنار این موضوع سعی کنید ترمز خودرو را بیش از اندازه به کار نبرید و در استفاده از آن افراط نکنید. به این دلیل که استفادهی پشت سر هم و متناوب از گاز و ترمز هنگام رانندگی موجب افزایش استهلاک لنت ترمز میشود. به طور کل آن دسته از کسانی که به شکل تهاجمی و مسابقهوار رانندگی میکنند زودتر از رانندگان عادی با از بین رفتن لنت ترمز خودرویشان مواجه میشوند.
همان گونه که در سطور بالا هم به آن اشاره شد هر چقدر وزن یک خودروی سواری بیشتر باشد، لنتهای ترمز آن فشار بیشتری را برای متوقف ساختن خودرو تحمل میکنند. از همین رو میزان استهلاک آنها بالا میرود و زودتر از حالت عادی دچار خرابی و فذسایش میشوند. بنابراین سعی کنید وزن اضافهی خودروی خود را با صرف نظر کردن از حمل بارهای غیر ضروری کاهش دهید.
هنگامی که لنت ترمز قدیمی خودروی خود را با نمونهای جدید جایگزین میکنید باید کمی صبر کنید تا لنت ترمز جدید به صورت صد در صد با دیسکها هماهنگ شود و به اصطلاح روی آنها جا بیافتد. به طور کل لازم است که حداقل حدود پانصد کیلومتر مسافت با لنتهای جدید پیموده شود تا آنها بتوانند کاملا با دیسکهای ترمز هماهنگ شده و کارایی واقعی خود را نشان دهند.
بر این اساس هنگامی که لنت ترمز خودروی خود را تعویض میکنید نباید در ابتدای کار روی آن فشار بیش از اندازه بیاورید و اقدام به گرفتن ترمزهای ناگهانی در سرعتهای بالا نمایید. در واقع بهتر است پس از تعویض لنت ترمز خودروی سواری، برای یک مدت معین رانندگی آرام و با احتیاط را در دستور کار قرار داد تا لنتهای ترمز جدید آن به طور کامل آببندی شود.
همواره به این نکته توجه داشته باشید که دیسکهای ترمز شرایطی کم و بیش مشابه با لنتهای ترمز دارند. به این معنی که تمام موارد احتیاطی که در مورد لنتهای ترمز رعایت میشود باید در رابطه با دیسکهای ترمز نیز به طور کامل رعایت شود. با این حال دیسکهای ترمز معمولا عمر طولانیتری نسبت به لنتهای ترمز دارند.
به علت دسته و پنج نرم کردن با اصطکاک زیاد دیسکهای ترمز بخش جلوی خودروهای سواری زودتر دچار استهلاک میشوند. این استهلاک به طور عمده در نازک شدن دیسک ترمز نمود مییابد. هنگامی که دیسک ترمز نازک میشود در صورت مواجه شدن با اصطکاک زودتر از حالت عادی داغ میگردد. اگر دیسک ترمز از حد معینی نازکتر شود فرایند ترمز گرفتن در خودرو با اختلال همراه خواهد شد و سیستم ترمز خودرو با ضعف همراه میگردد. بنابراین همواره باید دیسکهای ترمز خودرو را در کنار لنت ترمز مورد بررسی قرار داد و از سالم بودن آنها اطمینان حاصل کرد.
به هر حال در مطلب پیش رو به نکاتی در مورد زمان تعویض لنت ترمز و جلوگیری از استهلاک بیش از اندازهی این قطعهی حساس از خودروهای سواری اشاره شد. نکاتی که باید آنها را رعایت نمود تا خرابی لنتها موجب بروز صدمات جبران ناپذیر نشود.