نویسنده: زهرا روشنایی
بروزرسانی: 11 آذر 1400
ستاره | سرویس روانشناسی – تعریف بسیاری از ما از جهان ایده‌آل، جایی است که در آن هر چیزی که می‌خوانیم برایمان جذاب و جالب باشد. با این حال، همه ما می‌دانیم که این اتفاق به ندرت پیش می‌آید! اغلب در شرایطی قرار می‌گیریم که باید درسی را بخوانیم که هیچ علاقه‌ای به آن نداریم، اما باید آن را برای رسیدن به اهداف خود از سر بگذرانیم. اگر فکر می‌کنید که شما هم دچار عدم تمرکز در درس خواندن هستید و مجبورید یک مطلب را بار‌ها و بار‌ها بخوانید تا بتوانید آن را به حافظه بسپارید، باید سطح تمرکز خود را افزایش دهید. در ادامه‌ی این مقاله مطالب مفیدی در این زمینه خواهید یافت.
راه‌های مقابله با عدم تمرکز در درس خواندن
۱. همه ی ابزارهای پیام رسان را خاموش کنید
بله قانون همین است! یا حداقل باید اینطور باشد. این ابزار‌ها احتمالا مهم‌ترین دلیل برای عدم تمرکز در درس خواندن هستند چرا که ما در دنیای مدرن به شدت به آن‌ها وابسته‌ایم و نتیجه اش همین حواس پرتی است که می‌بینیم. به خصوص در هنگام درس خواندن یا مطالعه، ما موظف هستیم که گوشی‌های هوشمند یا دستگاه‌های پیام رسان‌مان را که با لرزش یا صدا ما را وادار می‌کنند که به سراغشان برویم خاموش کنیم. اصلا حتی اگر به سراغش هم نروید، با شنیدن یک صدا از آن، مدتی را باید دوباره صرف کنید تا ذهنتان بر مطالعه متمرکز شود. خطرناک‌ترین کار در زمان درس خواندن، ایجاد وقفه است.
۲. ایجاد محیط مناسب برای مطالعه
اولین کاری که باید انجام دهید این است که یک فضای مناسب برای درس خواندن ایجاد کنید. این مرحله برای از بین بردن عدم تمرکز در درس خواندن بسیار مهم است. شبیه یک تله است که باید به آن قدم بگذارید. در واقع قرار است همه‌ی چیز‌هایی که ممکن است حواستان را از کارتان پرت کند از این محیط دور بمانند. بیایید کمی ریز شویم:
یک محیط مناسب برای درست خواندن شامل هیچگونه آشفتگی بصری نمی‌شود. جایی که خالی از هرگونه علامت یا چک‌لیست یا قاب و تابلو باشد. همچنین باید عاری از هرگونه فعالیت انسانی مثل حرکت یا صدای حرف زدن باشد.
یک محیط مناسب برای درست خواندن شامل هیچگونه آشفتگی بصری نمی‌شود. جایی که خالی از هرگونه علامت یا چک‌لیست یا قاب و تابلو باشد. همچنین باید عاری از هرگونه فعالیت انسانی مثل حرکت یا صدای حرف زدن باشد.
۳. خواندن را برای خودتان جالب کنید.
زمانی که مجبورید مطلبی را که دوست ندارید بخوانید، احتمالا بیش از پیش دچار عدم تمرکز در درس خواندن و خستگی هنگام مطالعه خواهید شد؛ بنابراین لازم است که پروسه‌ی یادگیری را کمی جذاب‌تر کنید. برای مثال به دنبال ویدیو‌های آموزشی مرتبط یا هر چیز بصری‌ای که بتواند روند یادگیری تان را کمی جذاب‌تر کند باشید.
۴. از تکنیک های درس خواندن استفاده کنید
آیا تابه‌حال به این فکر کرده اید که درک و تجزیه تحلیل اطلاعات، زمانی که یک مطلب را برای بار دوم می‌خوانید آسان‌تر است؟ اولین باری که اطلاعات را می‌خوانیم، ذهن ما سعی می‌کند آن‌ها را طبقه‌بندی و منظم کند. این اطلاعات برای مغز کاملا جدید هستند و ممکن است مغز اصلا هیچ درکی از آن‌ها نداشته باشد. اما زمانی که با فاصله کم از دفعه اول، برای بار دوم مطلب را مرور می‌کنید، ذهن مقاومت کمتری در برابر این اطلاعات نشان می‌دهد و این یعنی تمرکز بیشتر! این روش یعنی دوباره‌خوانی و دیگر تکنیک‌های درس خواندن، به مغز کمک می‌کند که حتی بر روی مطالب خسته کننده نیز بهتر بتوانید تمرکز کنید.
۵. سیستم پاداش‌دهی برای غلبه بر عدم تمرکز
«پاداش و تشویق» می‌تواند به صورت ملموس یا ناملموس باشد اما بسیار انگیزه‌بخش است. انگیزه همچنان برای دانشمندان علوم رفتاری، رازی سربه مهر است و آن‌ها به دنبال یافتن الگو‌های آن هستند. پاداش ما را وادار به انجام کار‌هایی می‌کند که برایمان دشوار یا خسته کننده است؛ بنابراین از سیستم پاداش برای مطالعه کردن و مقابله با عدم تمرکز در درس خواندن استفاده کنید. برای به پایان رساندن بخش‌های مختلف درس، برای خودتان پاداش‌های کوچک در نظر بگیرید. گاهی حتی کوچک‌ترین چیز‌ها می‌توانند برایتان انرژی‌بخش باشند، پس از خودتان دریغ نکنید.
۶. درس خواندن را مثل یک بازی ببینید
چقدر سریع می‌توانید یک صفحه را بخوانید بدون آن که حواستان پرت شود؟ با زمان‌بندی خودتان را به چالش بکشید. کودکیتان را به یادآورید که همه چیز شبیه یک بازی بود. آن قدر در بازی تمرکز داشتید که از اطراف خود غافل می‌شدید! همان کار‌ها را درمورد درس خواندن اجرایی کنید. فقط به این دلیل که بزرگ شده اید قرار نیست همه چیز جدی و خالی از هیجان باشد. بازی‌ها نه تنها به ما انگیزه می‌دهند بلکه می‌توانند سرگرم کننده نیز باشند. این روش را با روش پاداش‌دهی ترکیب کنید و تماشاگر معجزه آن باشید.
۷. ذهنتان را قبل از درس خواندن خالی کنید
احتمالا شما هم از مزایای مدیتیشن آگاه هستید. توصیه می‌شود همواره قبل از شروع درس خواندن، یک دقیقه از وقتتان را صرف مدیتیشن کنید. این کار به ذهن شما اجازه می‌دهد که همه‌ی افکار اضافه و مزاحم را دور بریزید. اما لازم نیست در این مورد به دنبال تجملات یا مناسک خاصی باشید. تنها کافیست چند دقیقه وقت بگذارید و خودتان را آرام کنید. ذهنتان را آزاد بگذارید و یا با گفتن جملات زیبا در مورد موفقیت تحصیلی به خودتان انگیزه و امید بدهید. این روش نه تنها به از بین بردن عدم تمرکز در درس خواندن کمک می‌کند بلکه سبب می‌شود درک بهتری از مطالبی که می‌خوانید نیز پیدا کنید.
۸. دوره‌های ۵۰ دقیقه‌ای
پیتر دراکر، پدر مدیریت کسب و کار، در کتاب خود با عنوان «مدیر اجرایی موثر: راهنمای انجام کار‌ها به شیوه‌ی درست» نوشته است که ذهن انسان می‌تواند تنها به مدت ۵۰ دقیقه بر روی یک کار واحد به طور مداوم تمرکز کند و نه بیشتر!
زمانی که درس می‌خوانید، توجه به این نکته بسیار کمک کننده است. طبق گفته او، پس از هر ۵۰ دقیقه، ذهن نیاز به استراحت دارد؛ حتی اگر ده دقیقه باشد. بسیاری از مردم ممکن است تصور کنند که می‌توانند بیش از ۵۰ دقیقه روی کاری متمرکز بمانند، اما طبق گفته‌ی پیتر دراکر، کارایی مغز بعد از ۵۰ دقیقه رو به افول می‌رود؛ بنابراین اصل استراحت را بعد از این مدت فاموش نکنید.
درس خواندن، و هرکار دیگری، باید یک تجربه‌ی لذت بخش باشد. اگر این نکات را تمرین کنید نه تنها قادر خواهید بود بر عدم تمرکزتان غلبه کنید، بلکه یک عادت مثبت نیز در خودتان ایجاد کرده اید؛ و زمانی که این عادات در شما نهادینه شوند، می‌توانید مطالب را بهتر درک و حفظ کنید. همچنین در رابطه با افزایش تمرکز، اهش اضطراب امتحان و فزایش تمرکز در کودکان بیشتر بخوانید.
درس خواندن، و هرکار دیگری، باید یک تجربه‌ی لذت بخش باشد. اگر این نکات را تمرین کنید نه تنها قادر خواهید بود بر عدم تمرکزتان غلبه کنید، بلکه یک عادت مثبت نیز در خودتان ایجاد کرده اید؛ و زمانی که این عادات در شما نهادینه شوند، می‌توانید مطالب را بهتر درک و حفظ کنید. همچنین در رابطه با افزایش تمرکز، اهش اضطراب امتحان و فزایش تمرکز در کودکان بیشتر بخوانید.
شما برای غلبه بر عدم تمرکز در درس خواندن چه تکنیک‌ها و روش‌هایی را به‌کار می‌برید؟ اگر روش خاصی را بلدید که به شما کمک کرده تا بهتر مطالعه کنید و بازدهی بیشتری داشته باشید، آن را از دیگران نیز دریغ نکنید؛ شما می‌توانید نظر خود را در قسمت «ارسال نظر» پایین همین مطلب با ما و سایر خوانندگان در میان بگذارید. شاید راه حل شما، گره‌گشای یک فرد دیگر باشد و راه حل دیگری گره‌گشای شما!
