علت خون دماغ شدن در بارداری چیست و چگونه درمان می شود؟

ستاره | سرویس مادر و کودک – همه زنان در دوران بارداری با عوارض بسیار متعددی روبرو می‌شوند. خیلی از افراد با نشانه‌ها و عوارض بارداری مانند حالت تهوع و حساسیت بویایی آشنا هستند اما گاهی بارداری عوارضی دارد که با اینکه طبیعی است، اما افراد را دچار نگرانی می‌کند. یکی از این عوارض، خون دماغ شدن در بارداری است. در این مقاله با علت خون دماغ شدن در بارداری و روش‌های درمان و پیشگیری از آن آشنا می‌شویم.

 

علت خون دماغ شدن در بارداری چیست؟

بارداری زنان، دوره‌ای پر از تغییرات جسمانی و فیزیکی است. برخی از این تغییرات قابل احساس برای مادر و برخی داخل بدن بدون هیچ عارضه و نشانه‌ای اتفاق می‌افتند.
جنینی که تازه در حال رشد است، نیاز به حمایت و پشتیبانی از جانب بدن مادر دارد. درنتیجه برای آماده کردن و نگهداری از او لازم است کارهایی در بدن انجام شود که این کارها توسط خود بدن و به‌طور طبیعی انجام می‌شوند.
برای مثال به علت افزایش جریان خون، رگ‌های خونی گسترش می‌یابند، که این رگ‌ها شامل عروق خونی و مویرگ‌های بینی است. همچنین در این دوران، هورمون‌های استروژن و پروژسترون برای بروز تغییرات بیشتر ترشح می‌شوند.
به دلیل ترشح زیاد این هورمون‌ها و گستردگی رگ‌های خونی ممکن است در دوران بارداری دچار خون‌ دماغ شوید. چون عموماً تغییرات بارداری در سه‌ماهه اول رخ می‌دهند، این خونریزی‌ها نیز در سه‌ماهه اول بیشتر اتفاق می‌افتد؛ اما گاهی در ماه‌های بعدازآن نیز به آن دچار می‌شوید.

 

 

خون‌ دماغ شدن در دوران بارداری چگونه است؟

خونریزی‌های بینی در دوران حاملگی می‌تواند شدید یا خیلی خفیف باشد. ممکن است از هر دو سوراخ بینی یا فقط از یکی از آن‌ها دیده شود. مدت‌زمان خون‌ دماغ بین چند ثانیه تا حداکثر ۱۰ دقیقه متغیر است. گاهی افراد دچار خونریزی‌های شدید طولانی‌مدت می‌شوند، اما برخی زنان دیگر وقتی از خواب ‌بیدار می‌شوند و پوسته‌های خونی یا خون خشک‌شده اطراف یا داخل بینی را می‌بینند، متوجه خون‌ دماغ شدن خود می‌شوند.

این علائم مربوط به خون‌ دماغ شدن‌های طبیعی دوران بارداری است و درصورتی‌که حالت خونریزی شما غیرطبیعی باشد یا دچار بیماری خاصی مانند فشار خون بارداری باشید، لازم است به پزشک اطلاع دهید.

 

سایر علل خون دماغ شدن در بارداری

به‌جز خونریزی‌های بینی طبیعی در دوران بارداری که درنتیجه اقدامات بدن برای تغذیه و رشد جنین انجام می‌شود، علل دیگری نیز می‌تواند این مشکل را برای شما ایجاد کند. در ادامه به این موارد اشاره خواهیم کرد.

۱. سرماخوردگی، سینوزیت و یا عوارض داروها

مواردی مانند حساسیت‌ها، سینوزیت، عفونت و یا سرماخوردگی‌ها، در مواقع غیر از دوران بارداری هم می‌توانند باعث بروز خون‌ دماغ شوند. هنگامی‌که بینی شما به هر دلیلی تحریک می‌شود و یا دچار گرفتگی‌های متعددی هستید که باعث شده عمل دم را زیاد انجام دهید، احتمال بروز خون‌ دماغ بالا می‌رود. در برخی مواقع دیگر به دلیل سردی و خشکی هوا، پوسته‌های داخلی بینی ترک‌خورده و خونریزی اتفاق می‌افتد.

۲. تومور بارداری

تومور بارداری یکی از نادرترین مشکلاتی است که در این دوران ایجاد می‌شود، اما در ذکر مشکلاتی که باعث خون دماغ شدن در بارداری می‌شوند، شرح آن خالی از لطف نیست.

تومور بارداری که گرانولوم بیوژنیک نام دارد، به توده‌هایی غیر سرطانی گفته می‌شود که در رگ‌های خونی مویرگی رشد می‌کنند. این توده‌ها اکثراً باعث خونریزی می‌شوند. به دلیل ترشح هورمون‌های بارداری است که در این دوران بدن این تومورها را ایجاد می‌کند. تومورهای بارداری اکثراً بین دندان‌ها در لثه ظاهر می‌شود اما امکان به وجود آمدن آن در بینی نیز وجود دارد. این بیماری در درصد بسیار کمی از زنان باردار یعنی حدود ۵ درصد از آنان ایجاد می‌شود و به‌احتمال خیلی زیاد پس از زایمان خودبه‌خود از بین می‌روند.

 

 

چه زمانی مراجعه به پزشک واجب است؟

اگرچه خونریزی دوران بارداری طبیعی است اما گاهی لازم است برای حفظ جنین از ریسک کردن خودداری کرده و به پزشک مراجعه کنید. این موارد عبارت‌اند از:

•  هنگامی‌که علاوه بر خونریزی شدید دچار تنگی نفس در بارداری شده‌اید.
•  اگر تکرار خون‌ دماغ شدن شما بیش‌ازحد است.
•  اگر مدت‌زمانی طولانی‌تر از ۱۰ دقیقه دچار خونریزی هستید.
•  درصورتی‌که سابقه فشارخون بالا دارید.

بروز برخی علائم به همراه خون‌ دماغ شدن می‌تواند نشانه بیماری‌های خطرناک باشد. این موارد اگرچه بسیار به‌ندرت پیش می‌آیند اما دانستن همه خطرات احتمالی برای یک زن باردار واجب است. ازجمله این علائم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

•  ورم ناگهانی پا
•  تب و لرز
•  سردرد بسیار شدید
•  نفخ شدید و دل‌درد
•  زردی چشم‌ها
•  تغییر رنگ ادرار و تیره شدن آن
•  استفراغ و حالت تهوعی متفاوت باحالت تهوع سرصبح
•  کاهش وزن به‌طور ناگهانی

 

درمان‌های خانگی خون دماغ شدن در بارداری

بسیاری از روش‌هایی که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد را می‌توان برای خونریزی‌های بینی در دیگر مواقع نیز استفاده کنید. این روش‌ها به شرح زیر هستند:

• بینی خود را با دست بگیرید به‌طوری‌که هوا وارد آن نشود و با دهان نفس بکشید.
• یخ اکثراً در کاهش خونریزی مؤثر است. با قرار دادن آن داخل دهان و مکیدن آن یا گذاشتن آن روی بینی سردی را به مویرگ‌ها انتقال دهید. سردی همچنین می‌تواند با گذاشتن یخ روی پیشانی یا پشت گردن منتقل شود.
• در حین خونریزی بینی دراز نکشید، بهتر است بایستید یا بنشینید.

اگر خون به داخل دهان شما وارد شد، آن را مرتباً با آب بشویید. اگر در گلو وجود خون را احساس کردید، سعی کنید آن را با آب دهان خارج کنید. اگر پس از انجام این موارد و تکرار آن‌ها در ۱۰ دقیقه همچنان خونریزی بینی ادامه داشت، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

 

 

پیشگیری از خون دماغ شدن در بارداری

برای اینکه مجبور به پاک کردن لکه خون از روی لباس، فرش و مبل نباشید و از دیدن صحنه خونریزی استرس نگیرید می‌توانید این نکات را در نظر بگیرید. 

• بینی تحت تأثیر فشارها و یا تحریک شدن دچار خونریزی می‌شود. درنتیجه با کاهش فشارها می‌توانید از خون‌ دماغ شدن جلوگیری کنید.
• تا حد امکان بینی خود را دست‌کاری نکنید‌ و از خاراندن محکم آن پرهیز کنید.
• در هنگام عطسه دهانتان را نبندید و هنگام آب‌ریزش بینی به‌آرامی بینی خود را تخلیه کنید.
• هوایی که پنکه‌ها جابجا می‌کنند معمولاً بینی را تحریک می‌کنند. سعی کنید در معرض باد پنکه قرار نگیرید.
• از انجام فعالیت‌هایی که شامل پریدن زیاد یا خم شدن ناگهانی است، خودداری کنید.

 

جمع بندی

زنان در دوران بارداری به انواع مشکلات و عوارض مبتلا می‌شوند که خون دماغ شدن در بارداری یکی از آنان است. نزدیک به ۲۰ درصد از زنان باردار این مشکل را در این دوران تجربه می‌کنند. ممکن است برخی از زنان پیش از بارداری به خون‌ دماغ دچار نشده باشند و در دوران بارداری و خصوصاً در ماه‌های اول به آن دچار شوند.

دلیل خون دماغ شدن در بارداری گستردگی رگ‌های خونی و افزایش هورمون‌هاست که این موارد برای تغذیه و پشتیبانی جنین توسط بدن مادر لازم است. گاهی در مواردی نادر این خون‌ دماغ شدن‌ها به بیماری‌های خطرناک برمی‌گردد که در صورت بروز علائم غیرطبیعی به همراه خونریزی بینی لازم است حتماً به پزشک مراجعه کرد.
راه‌های مختلفی برای کنترل خون‌ دماغ و یا جلوگیری از آن وجود دارد که در این مقاله بیان شد.