بیوگرافی محمود فرشچیان؛ بهترین نقاش معاصر

ستاره | سرویس چهره‌ها – هنر و هنرمندان ایرانی در سراسر ایران مورد توجه قرار گرفته‌اند. هنر ایران و ایرانی سرشار از ذوق و خلاقیت است. از موسیقی و صنایع دستی گرفته تا هنر نقاشی. یکی از افرادی که در نقاشی حرف اول را می‌زند هنرمند شایسته استاد محمود فرشچیان است که نقش مهمی در معرفی هنر ایران به جهان ایفا کرده‌است. با ما همراه باشید تا با بیوگرافی محمود فرشچیان آشنا شوید.

بیوگرافی محمود فرشچیان

محمود فرشچیان متولد ۴ بهمن ۱۳۰۸ در اصفهان است. او از نقاشان معاصر ایرانی است که در نقاشی سنتی ایرانی و دیگر هنر‌های سنتی از پیشکسوتان به حساب می‌آید.

پدرش که نماینده فرش در اصفهان بود، محمود فرشچیان را به کارگاه نقاشی میرزا آقا امامی می‌برد. میرزا آقا امامی متوجه استعداد بی اندازه‌ی او در نقاشی شده بود. به همین خاطر محمود فرشچیان به آموزش نزد میرزا آقا امامی و عیسی بهادری مشغول شد و به مدرسه‌ی هنر‌های زیبای اصفهان رفت. وی برای گذراندن دوره هنرستان به اروپا سفر کرد و به مطالعهٔ آثار هنرمندان غربی در موزه‌ها پرداخت. به گفته‌ی خودش، او اولین کسی بود که در اروپا با کتاب و قلم وارد موزه می‌شد و آخرین نفر هم از موزه خارج می‌شد.

بازگشت به ایران

مستند عشق پرداز

سبک هنر محمود فرشچیان

• استاد فرشچیان صاحب سبک و بنیان گذار مکتب خود در نقاشی ایرانی است. استاد در نقاشی‌های خود پایبند به سبک کلاسیک همراه با استفاده از تکنیک‌های جدید برای توسعه دامنه نقاشی ایرانی است. این هنرمند با سبک مخصوص به خود روح جدیدی به هنر و نقاشی بخشید و با همزیستی تاریخ با شعر و ادبیات توانست استقلال ویژه‌ای به آثارش بدهد.
• نقاشی‌های وی سرشار از خلاقیت و بسیار قدرتمند، پر جنب و جوش و یک ترکیب دل‌انگیز از اصالت و نوآوری است. استاد در آثارش از شعر کلاسیک، ادبیات فارسی، قرآن، کتاب‌های مقدس مسیحیان و یهودیان و همچنین تخیل عمیق خودش استفاده می‌کند. برخی از توانایی‌ها و ویژگی‌های وی عبارتند از احساس فوق‌العاده خلاقیت، نقوش متحرک، خلق فضای‌های گرد و منحنی، خطوط نرم و قدرتمند و خلق رنگ‌های مواج.
• برخی از آثار ارزشمند این هنرمند توسط وزیران امور خارجهٔ ایران (کمال خرازی و محمدجواد ظریف) به عنوان هدیه به سفرا و وزرای کشور‌های خارجی اهدا شده‌است. همچنین نقاشی‌های استاد در بسیاری از شهر‌های جهان مانند پاریس، نیویورک، شیکاگو و … به نمایش گذاشته شده است. در سال ۱۳۹۳ نشان افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر به این هنرمند اهدا شد.

جوایز و افتخارات فرشچیان

• ۱۳۹۳: نشان افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر
• ۱۳۸۰: چهره ماندگار
• ۱۳۷۹: انضمام نام هنرمند در فهرست روشنفکران قرن بیست و یکم
• ۱۳۷۴: مدال طلای جشنواره بین‌المللی هنر، آمریکا
• ۱۳۷۲: نشان درجه یک هنر
• ۱۳۶۴: تندیس طلایی اسکار ایتالیا
• ۱۳۶۳: نشان هنر نخل طلایی ایتالیا
• ۱۳۶۳: تندیس طلایی اروپایی هنر، ایتالیا
• ۱۳۶۲: دیپلم آکادمیک اروپا، آکادمی اروپا، ایتالیا
• ۱۳۶۱: دیپلم لیاقت دانشگاه هنر، ایتالیا
• ۱۳۶۰: مدال طلای آکادمی هنر و کار، ایتالیا
• ۱۳۵۲: جایزهٔ اول وزارت فرهنگ و هنر، ایران
• ۱۳۳۷: مدال طلای جشنوارهٔ بین‌المللی هنر، بلژیک
• ۱۳۳۱: مدال طلای هنر نظامی، ایران

آثار منتشر شده درباره‌ استاد فرشچیان

• نگار جاویدان: زندگی و آثار استاد محمود فرشچیان، نوشته امیر رضایی نبرد
• در کارگه خیال: بررسی جایگاه خیال در آثار استاد محمود فرشچیان، نوشته امیر رضایی نبرد

کتاب‌های استاد محمود فرشچیان

• نقاشی برای کتاب شاهنامه فردوسی
• نقاشی از قهرمانان بزرگ شاهنامه
• نقاشی برای دیوان حافظ
• نقاشی برای رباعیات عمر خیام

برخی از آثار مشهور و به نام استاد

• تابلوی «ضامن آهو»: طرحی از شمایل امام رضا
• تابلوی «پنجمین روز آفرینش»: در این تابلو همه مخلوقات زمینی و آسمانی به ستایش پروردگار مشغولند

• تابلوی «عصر عاشورا»: فرشچیان در مورد نحوه طراحی این اثر می‌گوید: سه سال پیش از انقلاب روز عاشورا مادرم مرا نصیحت کرد و گفت: به روضه گوش کن تا چند کلمه حرف حساب بشنوی و من با ایشان گفتم: من اول در اتاقم کاری دارم بعد خواهم رفت. حال عجیبی به من دست داد. وارد اتاق شدم، قلم را برداشتم و تابلوی عصر عاشورا را شروع کردم. قلم را که برداشتم تابلویی شد که الآن هست بدون هیچ تغییری». این اثر توسط او به موزه آستان قدس رضوی اهدا شد.

• تابلوی «شمس و مولانا»: که از یکی از اشعار مولانا الهام گرفته شده‌است. رنگ‌های خاصی در نقاشی استفاده شده‌است تا ارتباط عرفانی و معنوی که بین مولوی و شمس وجود داشته را برجسته کند.

• تابلوی «ستایش»: به گفته وی این تابلو برداشتی از مفهوم آیه ‘یسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الأرْضِ’ است.
• تابلو‌های آسمان چهارم و شام غریبان: که روز یکشنبه ۱۵ شهریور ۱۳۹۴ در مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد رونمایی شد.
• تابلوی «یتیم نوازی علی»؛ با نام اصلی «پناه»، مهربانی و یتیم‌نوازی علی بن ابیطالب را سوژه اصلی کار قرار داده‌است.

• طراحی پنجمین ضریح حرم امام رضا
• طرح ضریح جدید مقبره حسین بن علی در کربلا اثر فرشچیان است که با مهارت استادان طلاکار و نقره کار ایران به اجرا درآمده و در سال ۱۳۹۱ در قم رونمایی و سپس به کشور عراق منتقل شد.
• آخرین و پنجمین جلد از کتاب آثار محمود فرشچیان شامل تازه‌ترین آثار این هنرمند از سوی انتشارات گویا شامل ۱۵۰ اثر نگارگری و طراحی از تازه‌ترین آثار محمود فرشچیان در ۲۵۸ صفحه رنگی با کاغذ در سال ۱۳۸۷ منتشر شده‌است.
• همچنین دست خط‌های فرشچیان شامل نامه‌ها و یادداشت‌ها از ویژگی طرح‌های مینیاتوری او برخوردار است.

امبرتو بالدینی، (به ایتالیایی: Umberto Baldini) استاد فقید تاریخ هنر و رئیس دانشگاه بین‌المللی هنر فلورانس ایتالیا معتقد بود برای درک باطنی کارهای استاد فرشچیان نیاز به نگاهی عمیق است همراه با صبری زمان‌گیر. از نظر او فرشچیان در حوزه نقاشی ایرانی یک نقطه عطف و پدیده‌ به‌شمار می‌آید.

نمایشگاه‌هایی که آثار استاد در آن‌ها ارائه شد

• گالری فاکس ورث نیویورک
• موزه هنر‌های معاصر تهران
• گالری مینیاتور هنر‌های زیبا
• موزه علم و صنعت شیکاگو
• دانشگاه یوتا، شهر سالت لیک
• موسسه خاورمیانه، واشنگتن DC
• انجمن ایران و امریکا، تهران
• موزه ایران باستان، تهران
• موزه لاهور، لاهور
• شورای ملی هنر، کراچی
• موسسه فرهنگی هنری، راولپندی
• گالری کوروش، پاریس
• موزه هنر‌های زیبا، الجزیره
• دانشگاه تهران، تهران
• تالار فرهنگ، تهران
• گالری هنر‌های زیبای اروپا، وین
• گالری هنر مولر، مونیخ
• پلازای باربرینی، رم
• گالری موسیقی، میلان
• موزه کاخ گلستان، تهران
• موسسه فرهنگی هنری، استانبول
• موزه کاخ چهلستون، اصفهان
• موسسه فرهنگی ایران و بریتانیا، اصفهان

موزه محمود فرشچیان

موزه استاد محمود فرشچیان که بیش از ۵۰ اثر از او را در خود جای داده‌است سال ۱۳۸۰ در مجموعه ۱۱۰ هکتاری کاخ سعد آباد افتتاح شد. در پایان چند عکس از این موزه را با هم ببینیم

.

اگر تجربه‌ی بازدید از نمایشگاه‌ها یا آثار این هنرمند شایسته‌ی ایرانی را دارید، نظر خود را در باب آثارشان با ما و دیگر مخاطبان ستاره در میان بگذارید.