ستاره | سرویس سلامت – طحال بخشی از سیستم لنفاوی است که با عفونت مبارزه میکند و مایعات بدن شما را متعادل نگه میدارد. وظیفه این اندام شامل ساخت گلبولهای سفید است که با میکروبها مبارزه میکنند. طحال همچنین به کنترل میزان خون بدن کمک کرده و گلبولهای پیر و آسیب دیده را از بین میبرد.
برخی بیماریها ممکن است طحال شما را تحریک کنند. شما همچنین میتوانید طحال خود را در صدمه و یا آسیب از دست بدهید، به خصوص اگر دچار پر شدگی بیش از حد باشد. اگر طحال شما بیش از حد آسیب دیده باشد، ممکن است نیاز شود که با استفاده از جراحی برداشته شود. البته شما میتوانید بدون طحال زندگی کنید و سایر اندامها، مانند کبد شما، برخی از کارهای طحال را به عهده خواهند گرفت. اما در هر صورت اگر طحالتان را بردارید، بدن شما برخی از تواناییهای خود را برای مبارزه با عفونتها از دست میدهد.
محل قرار گیری طحال و نقش آن
طحال در زیر قفسه سینه شما در قسمت فوقانی چپ شکم به سمت پشت قرار میگیرد. این اندام که بخشی از سیستم لنفاوی است، به عنوان یک شبکه زهکشی عمل و بدن شما را در برابر عفونت محافظت میکند.
گلبولهای سفید خون در بافت طحال تولید میشوند. طحال همچنین سطح گلبولهای قرمز و سفید و پلاکتهای خون را حفظ میکند. پلاکتها به لخته شدن خون کمک میکنند. طحال خون را تصفیه و سلولهای غیر طبیعی را از جریان خون حذف میکند.
بزرگ شدن طحال
طحال معمولا به اندازه مشت دست شماست. پزشک معمولا نمیتواند در طول معاینه آن را احساس کند. اما بروز برخی از بیماریها میتوانند موجب تغییر اندازه و بزرگتر شدن آن بیش از اندازه طبیعی خود شوند. از آنجا که طحال عملکردهای مهمی را در بدن انجام میدهد و در بسیاری از توابع دخیل است، میتواند بر سلامتی شما تأثیر بگذارد.
طحال بزرگ شده همیشه نشانه وجود مشکل نیست. وقتی که طحال بزرگ میشود، اغلب به این معنی است که کار خود را درست انجام داده است، اما بیش از حد فعال شده است. به عنوان مثال، گاهی اوقات طحال در حذف و از بین بردن سلولهای خونی بسیار فعال است. این حالت به نام طحال بیش فعال شناخته میشود و میتواند به دلایل بسیاری از جمله زیاد بودن پلاکتها و سایر اختلالات خونی، اتفاق بیافتد.
علت بزرگ شدن شکم
طحال بزرگ ممکن است به علت عفونت، سیروز و سایر بیماریهای کبدی و بیماریهای خونی شناخته شده، وجود سلولهای غیر طبیعی خون، مشکلات سیستم لنفاوی و یا سایر شرایط ایجاد شده باشد.
در اینجا برخی از علل شایع بزرگ شدن طحال عبارتند از:
عفونتها
- عفونتهای ویروسی مانند مونونوکلئوز
- عفونت انگلی، مانند توکسوپلاسموز
- عفونتهای باکتریایی، مانند اندوکاردیت (عفونت شریانهای قلب)
سرطان
- لوسمی- نوعی سرطان خون است که در آن گلبولهای سفید خون و گلبولهای طبیعی از بین میروند.
- لنفوم- یک سرطان بافت لنفاوی، مانند بیماری هوچکین
علل دیگر طحال بزرگ نیز عبارتند از:
- بیماریهای التهابی مانند سارکوئیدوز، لوپوس و آرتریت روماتوئید
- تروما، مانند آسیب دیدن در اثر ورزش
- سایر سرطانها که به طحال گسترش مییابند (متاستاز)
- وجود یک کیست – کیسهای غشا دار پر از مایع
- وجود یک آبسه بزرگ – حفرهای که معمولا توسط یک عفونت باکتریایی ایجاد میشود.
- بیماریهای نفوذی مانند بیماری آمیلوئیدوز یا بیماریهای عامل نقص چرخه ذخیره سازی گلیکوژن
علائم بزرگ شدن طحال
اکثر مردم نمیدانند که طحال بزرگ شده دارند زیرا علائم آن نادر هستند. اغلب افراد معمولا در طول یک چکاپ و معاینه فیزیکی متوجه آن میشوند. شایعترین نشانههای طحال بزرگ عبارت است از:
- قادر به خوردن وعدههای غذایی بزرگ نیستید.
- احساس ناراحتی یا درد در سمت چپ بالای شکم؛ این درد ممکن است به شانه چپ شما گسترش یابد.
- اگر دچار درد شدید یا ضعف در هنگام نفس عمیق میشوید، بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید.
اگر طحال شما بزرگ شده است، ممکن است علائم دیگری نیز ایجاد کند. این مربوط به بیماری زمینهای مسبب آن است. که ممکن است نشانهها و علائم زیر را داشته باشد:
- خستگی
- کاهش وزن
- عفونت های مکرر
- خونریزی آسان
- زردی
- کم خونی
مراجعه به پزشک برای درمان بزرگ شدگی طحال
دکتر اغلب سوالاتی از شما میکند و یک معاینه فیزیکی برای تشخیص بزرگ شدن طحال و میزان درد آن انجام میدهد. این معاینه شامل لمس طحال شما میشود. شما همچنین به احتمال زیاد به تستهای تشخیصی بیشتر برای تأیید و تشخیص علت طحال متورم نیاز خواهید داشت که ممکن است شامل آزمایش خون، یک سونوگرافی یا توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن) باشد. در برخی موارد ممکن است آزمایشات دیگری نیز مورد نیاز باشد.
درمان طحال بزرگ شده
هر فعالیتی را که میتواند وضعیت طحال شما را بدتر کند، را محدود کنید، مانند ورزشهای تماسی. یک طحال بزرگ شده و آسیب دیده میتواند باعث خونریزی زیادی شده و زندگی شما را تهدید کند. در نتیجه لازم است که به دنبال علت بزرگ شدن طحال خود باشید. عدم درمان طحال بزرگ شده میتواند منجر به عوارض جدی بشود. در اغلب موارد، درمان علت اصلی طحال بزرگ شده شامل برداشتن طحال است که باید با جراحی برداشته شود (اسپلنکتومی).
اگر جراحی مورد نیاز باشد، جراح احتمالا طحال را با استفاده از لاپاروسکوپی به جای جراحی باز، حذف میکند. این به این معنی است که جراحی از طریق برشهای کوچک انجام میشود. لاپاراسکوپ اجازه میدهد تا جراح بتواند برداشتن طحال را در طول عمل مشاهده کند.
اگر طحال شما برداشته شود، شما مثل سابق قادر به پاکسازی عوامل بیماریزا و باکتریهای خاصی از بدن خود نیستید و به عفونتهای خاصی نیز آسیب پذیر خواهید بود. بنابراین برای جلوگیری از ابتلا به این عفونتها استفاده از واکسن یا سایر داروها لازم است.
اگر تجربهای در این زمینه دارید آن را از طریق بخش “ارسال نظر” با ما و سایر کاربران ستاره در میان بگذارید.