هدف گذاری چیست و چگونه انجام می‌گیرد؟

ستاره | سرویس روانشناسی – هدف گذاری یک راهکار عالی برای جهت دادن به خود، ایجاد انگیزه و افزایش تمرکز است. اهدافتان چه بزرگ باشند و چه کوچک، اولین قدم برای رسیدن به آن‌ها تعیین هدف‌هاست! با خواندن این مطلب چگونگی هدف گذاری و برنامه ریزی برای رسیدن به آن‌ها را یاد بگیرید.

هدف گذاری پروسه‌ی تشخیص و شناسایی چیزهایی است که می‌خواهید انجام دهید یا بدست آورید و بعد از آن مشخص کردن اهداف کوتاه مدت و برنامه ریزی زمانی. برای مثال زمانی که تغییری در خرج و مخارجتان ایجاد می‌کنید، تا مقداری پول ذخیره کنید، یک هدف برای خود تعیین کرده‌اید و برای رسیدن به آن لازم است یک مقدار مشخص در هرماه تعیین کرده و آن مقدار را کنار بگذارید تابه هدف تعیین شده خود که پس انداز است برسید. 

اینکه چیزی که در زندگی می‌خواهید را به یک هدف تعیین کنید، بهترین روش‌ برای دستیابی به آن است. چرا که شما با هدف گذاری درواقع تصمیم می‌گیرید در مسیر رسیدن به خواسته‌تان وارد عمل شوید. اهداف به شما جهت می‌دهند، شما را متمرکز و با انگیزه نگه می‌دارند و احتمال دست یابی به رویا‌ها و خواسته‌هایتان را افزایش می‌دهند.
اهدافی که تعیین می‌کنید باید برای شما معنادار باشند؛ اهداف شما نباید کار‌هایی باشندکه فکر می‌کنید «باید» انجام دهید. بهترین اهداف آن‌هایی هستند که با رسیدن به آن‌ها واقعا احساس خوبی به شما دست می‌دهد و واقعا برایتان اهمیت دارند.

همه‌ی اهداف شبیه هم نیستند. برخی اهداف نتیجه گرا هستند و برخی بر روی عملکرد تاکید می‌کنند.

بیشتر هدف‌ها در این دسته قرار می‌گیرند. این دسته بر روی دستیابی به چیزی در یک نقطه‌ی زمانی مشخص تمرکز دارد. مثل خواندن تعداد مشخصی از صفحات یک کتاب تا آخر ماه. اگر هدف خیلی بزرگ باشد، به اهداف خرد تقسیم می‌شود. مثلا خواندن تعداد کمتری از صفحات همان کتاب در یک هفته. اهداف نتیجه محور کمی سخت‌تر قابل دستیابی هستند، اما در عوض مسیر مشخص‌تری برای رسیدن به آن‌ها وجود دارد.

این گونه اهداف، بر روی انجام کار‌ها یا مدت زمانی که بر یک برنامه زمان می‌گذارید تمرکز می‌کند. یعنی انجام یک سری فعالیت به صورت هفتگی یا روزانه. مثل کتاب خواندن به مدت ۵ دقیقه در هر روز. این گونه اهداف به شما کمک می‌کنند تا در یک مسیر مشخص قرار بگیرید و درواقع قدرت اراده‌ی شما را تقویت می‌کنند. در این نوع هدف گذاری اهمیتی ندارد شما چند صفحه کتاب می‌خوانید، فقط باید مقید باشید هر روز ۵ دقیقه کتاب بخوانید.

برای هدف گذاری، ابتدا باید بدانید که چه می‌خواهید. عدم شناسایی خواسته‌ی قلبی در مسیر هدف گذاری یک مانع بزرگ است که باید از سر راه برداشته شود. در اینجا نکاتی را آورده‌ایم که به شما در پیدا کردن خواسته‌تان کمک می‌کند:

با چیز‌هایی شروع کنید که از آن‌ها لذت می‌برید. ما انسان‌ها زمانی که از قدرت و توانایی‌مان استفاده می‌کنیم در خوشحال‌ترین حالت ممکن هستیم. زمانی بگذارید و ۵ چیزی که واقعا و بیشتر از هرچیز در زندگی از آن‌ها لذت می‌برید را یادداشت کنید. آیا می‌توانید اهدافی را برای خود تعیین کنید که با این موارد در ارتباط باشد؟

خودتان را درگیر چیز‌های «بزرگ» نکنید. خیلی از ما وقتی به هدف و هدف گذاری فکر می‌کنیم، تصورمان این است که اهداف باید خیلی بزرگ باشند و این می‌تواند زیاده روی باشد. تصورتان را درباره‌ی اهداف تغییر دهید. هدف شما می‌تواند هر چیزی یا هرکاری باشد؛ کوچک، بزرگ، یا حتی تصادفی (مثلا یادگرفتن روایت داستان در یک مهمانی، یا شرکت در یک مسابقه‌ی جذاب).

به چیز‌هایی که نمی‌خواهید فکر کنید. یک لیست ۵ یا ۱۰ تایی از چیز‌هایی که دوست ندارید تهیه کنید. بعد آن‌ها را وارونه کنید تا به چیز‌هایی که می‌خواهید برسید. مثلا فرض کنید «دوست ندارید در خانه بمانید!». خب این را به یک هدف مثبت تعیین کنید: «دوست دارم سفر کنم.»

 

دوراندیش باشید. سعی کنید کمی جلوتر از برنامه زمانیتان پیش بروید تا اگر در طول مسیر به مشکلی برخوردید بتوانید جبران کنید و از رسیدن به هدف‌هایتان عقب نمانید. برای مثال اگر یک گروه کاری را رهبری می‌کنید، با بررسی گزارش‌های کار این ماه، اگر زمان اضافه داشتید به سراغ کار‌های ماه بعدی بروید.

اعتماد به نفس داشته باشید. اگر از هر آدم موفق و هدفمند بپرسید، حتما به شما درباره‌ی اهمیت اعتماد به نفس خواهد گفت. اعتماد به نفس به شما کمک می‌کند که در مسیر قله بمانید. شما اگر نتوانید خودتان و توانایی‌هایتان را باور کنید، هرگز نمی‌توانید به برنامه زمانی و اهدافتان پایبند بمانید.

زمانی که ایده‌ای درباره‌ی آنچه می‌خواهید در ذهن دارید، با سه قدم ساده می‌توانید برای خود و زندگیتان هدف گذاری کنید:

قدم اول: هدفتان را تعریف کنید. به یاد داشته باشید که هدف شما باید مشخص و واقع گرایانه باشد. این بدان معناست که هدف‌های شما باید قابل دسترس، قابل اندازه گیری و دارای نقطه‌ی پایان باشند. اگر نمی‌دانید هدفتان واقع گرایانه هست یا نه، می‌توانید با کسی که به او اعتماد دارید مشورت کنید.

قدم دوم: اهداف کوتاه مدت تعیین کنید. تقسیم هدف به اهداف کوتاه مدت و خرد به شما کمک می‌کند که انگیزه‌تان را در رسیدن به یک هدف بزرگتر و طولانی مدت‌تر حفظ کنید و مدیریت زمان داشته باشید. اهداف خردتان را یادداشت کنید و زمانی برای دستیابی به آن‌ها مشخص کنید تا بتوانید موفقیت‌های کوچک‌تان را تشخیص دهید و آن‌ها را جشن بگیرید.

قدم سوم: جدول زمانی داشته باشید. تعیین زمان برای رسیدن به اهداف به شما کمک می‌کند در مسیر مشخصی حرکت کنید و بمانید. برای هر هدف کوتاه مدت و خرد، یک مهلت تعیین کنید تا مانع از کنار گذاشتن کار‌ها یا از بین رفتن دیدتان به هدف نهایی شوید.

با خودتان صادق باشید. آیا هم اکنون در جایی هستید که واقعا می‌خواستید باشید؟ هنوز نه؟ پس بیایید تغییری ایجاد کنیم. از همین امروز شروع کنید. همین حالا امتحان کنید. زمانی که شروع به هدف گذاری کنید تازه متوجه خواهید شد که چقدر این کار می‌تواند جالب و مفرح باشد. پس یک قلم و کاغذ بردارید، گوشه‌ای خلوت پیدا کنید و شروع به برنامه ریزی کنید.