هوش اجتماعی چیست و چه اهمیتی دارد؟

ستاره | سرویس روانشناسی – فکر می‌کنید باهوش هستید؟ هوش اجتماعی‌تان چگونه است؟ برای موفقیت در جامعه و محیط کار به روابط و حضور در جامعه نیازمندید و به همین علت باید تلاش کنید تا مهارت‌های اجتماعی و درواقع هوش اجتماعیتان را پرورش دهید. اگر می‌خواهید بدانید هوش اجتماعی چیست و چگونه می‌توان آن را پرورش داد با ما همراه باشید. 

انسان چندین نوع هوش دارد که یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین آن‌ها هوش اجتماعی است. هوش اجتماعی درواقع علت بروز بسیاری از رفتار‌ها و ویژگی‌های شخصیتی افراد در اجتماع است. برونگرا یا درونگرا بودن، توانایی مدیریت، احساس همدلی، تکرار اشتباه، تکبر و بسیاری دیگر از این صفات به میزان هوش اجتماعی افراد مربوط است.
به طور کلی هوش اجتماعی همان چیزی است که نحوه‌ی برخورد و برقراری ارتباط ما با محیط بیرون را مشخص می‌کند. هوش اجتماعی شامل سیزده مهارت است که درواقع قابل رشد و تقویت است. هوش اجتماعی با هوش هیجانی ارتباط مستقیم دارد. هوش هیجانی توانایی کنترل هیجانات و رفتار‌ها در فرد است. در ادامه‌ی این مقاله به بیان اهمیت هوش اجتماعی و راه‌های تقویت آن می‌پردازیم.

افراد با هوش هیجانی بالا، در اجتماع و در برقراری ارتباط با دیگران معمولا موفق‌تر هستند. چرا که گفته می‌شود این افراد درک و شعور اجتماعی بیشتری نسبت به سایرین دارند. اما شعور اجتماعی چیست؟ شعور اجتماعی همان چیزی است که به ما کمک می‌کند در ارتباط با سایر انسان‌ها به آن‌ها کمترین آسیب را وارد کرده و قوانین را به بهترین شکل اجرا کنیم. شعور اجتماعی شامل درک روابط انسانی، احترام به حقوق و احساسات دیگران، پایبندی به قوانین و … است. مسلما همه‌ی ما دوست داریم با چنین فردی در ارتباط باشیم. به طور کلی اهمیت و فایده‌ی هوش اجتماعی عبارت است از:

افرادی که هوش اجتماعی بالایی دارند، بسیار تاثیر گذار، مدیر، مورد اعتماد، پر انرژی و انرژی بخش، همدل و مهربان، محبوب و برونگرا هستند. البته این فقط یک روی سکه است. همانطور که افراد باهوش ذهنی بالا می‌توانند از هوش خود در جهت منفی استفاده کنند، افراد با هوش اجتماعی بالا هم در معرض چنین مسیری قرار دارند. این افراد به علت تاثیرگذاری بالایی که دارند، می‌توانند به راحتی از این مهارت سوءاستفاده کرده، به راحتی به دیگران دروغ بگویند و دیگران را فریب دهند.

هوش اجتماعی و توانایی استفاده از آن دقیقا شبیه به راه رفتن است. شما در ابتدای زندگی، به علت ضعف در پا‌ها به سختی روی آن‌ها می‌ایستادید، اما با یادگیری مهارت راه رفتن توانایی دویدن، اسکیت کردن و بسیاری فعالیت‌های دیگر را نیز فراگرفتید. همانطور که گفتیم هوش اجتماعی توانایی کنترل احساسات وهیجانات است. اما شما در حالت عادی همیشه نمی‌توانید این احساسات را تشخیص دهید؛ و این کار به تمرین نیاز دارد. در ادامه‌ی این مطلب به معرفی دو روش برای تقویت هوش اجتماعی و مهارت تشخیص احساسات می‌پردازیم.

چقدر زمان می‌برد تا متوجه شوید چیزی شما را ناراحت کرده است؟ یک لحظه، یک روز، یک ماه؟ افرادی که از هوش اجتماعی بالایی برخوردار هستند، به راحتی و در لحظه می‌توانند احساس ناراحتی یا هر حس دیگری که در مغزشان وجود دارد را تشخیص دهند. این افراد حتی به سادگی قادر هستند نمود فیزیکی احساسشان را نیز درک کنند. به همین علت است که افراد با هوش اجتماعی بالا، در روابط بهتر عمل می‌کنند چرا که این افراد در تشخیص احساسات خود دچار سردرگمی نمی‌شوند و به راحتی می‌توانند درمورد آن‌ها تصمیم بگیرند.
این بار که احساس اضطراب کردید، چشمانتان را ببندید و سعی کنید بفهمید این احساس اضطراب را در کجای بدن خود حس می‌کنید؟ در شکم، در قلب، در ماهیچه‌های ریه؟ بدنتان را ببینید و آن را سلول به سلول حس کنید. با این کار به مرور توانایی تشخیص احساستان تقویت می‌شود.

شما چقدر حس‌هایتان را درک می‌کنید؟ ایا زمانی که ناراحت هستید گریه می‌کنید؟ خشمتان را بروز می‌دهید یا سعی می‌کنید آنرا خفه کنید؟ اینکه شما چقدر بتوانید احساس کنید یک مهارت است که به میزان هوش اجتماعی مربوط می‌شود.
افراد باهوش اجتماعی بالا، کاملا بر روی احساسات خود کنترل دارند. آن‌ها می‌توانند مشخص کنند که در چه زمان‌هایی ناراحت باشند و چه زمان‌هایی خوشحال. برخی از متخصصان این برنامه ریزی را زجرکشی برنامه ریزی شده و برخی دیگر بهداشت عاطفی می‌نامند. مغز انسان احساسات را برای آگاهی او تولید می‌کند و اگر انسان به این احساسات توجه نکند و آن‌ها را نپذیرد مانند یک فنر فشرده شده جمع می‌شود تا جایی که روزنه‌ای برای بروز پیدا کنند. بنابراین سعی کنید هر احساسی که در لحظه دارید را با آغوش باز بپذیرید و آن را حس کنید.

برای تقویت این مهارت سعی کنید با افراد با هوش اجتماعی بالا در ارتباط باشید. با این کار به مرور ذهن شما از آن‌ها یاد می‌گیرد و شروع به تقلید کردن می‌کند. شما با این کار به طور ناخودآگاه به تقویت هوش اجتماعیتان می‌پردازید و ذهنتان را در مسیر درستش قرار می‌دهید.
درنهایت می‌توان گفت که هوش اجتماعی مجموعه‌ای از مهارت‌های کاملا اکتسابی است و با حضور در اجتماع و به مرور تقویت می‌شود. مدرسه اولین اجتماعی است که انسان با آن مواجه می‌شود و می‌توان آنرا خاستگاه هوش اجتماعی دانست؛ بنابراین برای تقویت هوش اجتماعی کودکانتان از سنین پایین اقدام کنید.