ستاره | سرویس علوم – دریچههای قلب انسان ساختارهای جالب توجهی هستند. این غشاهای بافتی بسیار نازک که به قلب متصل هستند، همواره باز و بسته میشوند تا خون به صورت منظم در جریان باشد (همین مسئله باعث ایجاد صدای ضربان قلب میشود). این خمش بافتی به صورت روزمره اتفاق میافتد. در واقع، این بافت سالانه در مقابل ۸۰ میلیون ضربه، یا ۵ تا ۶ میلیارد ضربه در طول میانگین عمر انسان، مقاومت میکند. هر ضربه صحنهای شگفت انگیز از قدرت و انعطاف پذیری را به نمایش میگذارد.
اما قلب دارای ۴ دریچه است:
- دریچه میترال و دریچه سه لختی (تریکاسپید) که جریان خون از دهلیز به بطن را کنترل میکنند.
- دریچه آئورت و دریچه ریوی که جریان خون در خارج از بطن را کنترل میکنند.
یک دریچه معمول و سالم هرگونه انسداد را به حدأقل رسانده و به خون اجازه میدهد تا بدون مانع و آزادانه در یک جهت به گردش درآید. دریچه به سرعت و به طور کامل بسته میشود و اجازه نمیدهد خون از طریق دریچه به عقب باز گردد.
وظیفه دریچههای قلب چیست؟
چرا دریچهها برای جریان خون و سلامت مهم هستند؟ هر دریچه قلب دو کارکرد مهم را به عهده دارد:
- به درستی باز شود تا خون قادر به خروج از محفظه باشد.
- به درستی بسته شود تا خون قادر به جریان یافتن در مسیر اشتباه نباشد.
سمت راست قلب، شامل دهلیز و بطن راست است، که مسئول جمع آوری خون و پمپ آن به ریهها از طریق سرخرگ ریوی است. سمت چپ قلب، مسئول پمپ خون غنی از اکسیژن و مواد مغذی از طریق آئورت به بافتهای سراسر بدن است.
قلب یک ماهیچه تپنده است که خون را به سراسر بدن پمپاژ میکند. قلب چهار دریچه دارد که برای اداره حرکت خون در جهت مناسب، به صورت منظم باز و بسته میشوند.
دو عدد از دریچههای قلب وظیفه کنترل جریان خون از محفظههای بالایی قلب (آتریا) به محفظههای پایینی (ونتریکل) را به عهده دارند. دو دریچه دیگر جریان خون را از محفظههای پایینی به ریه و بدن کنترل میکنند. همانطور که چهار دریچه قلب باز و بسته میشوند دو “صدای قلب” متفاوت، که معمولاً به نام “ضربان قلب” شناخته شده است، ایجاد میگردد.
در جریان یک ضربان قلب عادی، خون کم اکسیژنی که از بدن باز میگردد دهلیز آتریم را پر میکند. این دهلیز سپس منقبض شده و خون را از طریق دریچه سه لختی و به داخل بطن راست پمپاژ میکند. سپس بطن راست منقبض شده و خون را از طریق دریچه ریوی و به داخل سرخ رگ ریوی پمپاژ میکند. سرخ رگ ریوی خون را جهت دریافت اکسیژن به ریه منتقل میکند.
همزمان خون پر اکسیژنی که از ریه باز میگردد وارد آتریم چپ میشود. این آتریم خون را از طریق دریچه میترال و به داخل بطن چپ پمپاژ میکند. وقتی که بطن چپ منقبض میشود، خون از طریق دریچه آئورتیک و به داخل آئورتا پمپاژ میشود. در آنجا خون به سراسر بدن توزیع میشود.
مسیر خون به قلب را دریچهها تعیین میکنند. وقتی آتریا منقبض میشود، دریچههای این محفظه بالایی (دریچههای سه لختی و میترال) باز شده و اجازه جریان خون به بطن را میدهند. وقتی هم که بطن منقبض میشود، دریچههای سه لختی و میترال بسته میشوند در حالی که فشارهای بطنی وارد شده به دریچههای خروج بطنی، دریچههای ریوی و آئورتیک، موجب باز شدن آنها میشوند. درپوش محکمی که به وسیله دریچههای آئورتیک و سه لختی شکل گرفته، مانع بازگشت خونی که بطن را ترک میکند، میشود. البته چند بیماری گوناگون وجود دارند که میتوانند عملکرد دریچه را مختل کنند. این بیماریها شامل بازگشت خون دریچهای و تنگی مجرای دریچهای میشوند.
آیا با بیماریهای ناشی از عدم عملکرد صحیح دریچههای قلب آشنایی دارید؟ نظرات خود را در انتهای این صفحه در قسمت “ارسال نظر” با ما و سایر مخاطبان ستاره به اشتراک بگذارید.