معنی شعر بود قدر تو افزون از ملایک با آرایه های ادبی

شعر بود قدر تو افزون از ملایک از بابا طاهر همدانی، در صفحه ۱۱۰ درس ۱۴ چهاردهم فارسی نهم متوسطه دوم آمده است. در این مطلب قصد داریم به صورت نکته به نکته، معنی شعر بود قدر تو افزون از ملایک به همراه معنی کلمات و آرایه های ادبی را برایتان شرح دهیم؛ همراه ما باشید.

 

 

معنی شعر بود قدر تو افزون از ملایک

دلی دیرُم خریدار محبت
کز او گرم است بازار محبت

معنی: دلی دارم که خواستار عشق و محبت است- بازار محبت این دل بخاطر او حسابی گرم گرفته است. (دلم سرشار از محبت اوست و این محبت، همچنان زنده است)

آرایه های ادبی:

•  مراعات نظیر: خریدار، بازار
• گرم بودن بازار: کنایه از رونق داشتن بازار

 

لباسی دوختم بر قامت دل
ز پود محنت و تار محبت

معنی: لباسی برای دل دوختم که پودش از رنج و تار آن از محبت است. (دل من ترکیبی از رنج و محبت است)

آرایه های ادبی:

• مراعات نظیر بین لباس، تار و پود
• تشخیص: قامت دل / جناس: محنت و محبت

 

بود درد مو و درمانم از دوست
بود وصل مو و هجرانم از دوست

معنی: هم درد من و هم درمان من، همگی از جانب دوست است – هم وصال من و هم دوری کشیدن های من، همگی از جانب دوست است. (هجران و دوری از دوست، درد است برای عاشق و درمان آن وصال دوست است.) (منظور از دوست خداست)

آرایه های ادبی:

•  تضاد: در (وصل و هجران) و (درد و درمان)
• نغمه حروف تکرار حرف (د)

 

اگر قصابم از تن واکره پوست
جدا هرگز نگردد جانم از دوست

معنی: اگر قصاب پوست تن من را جدا کند، باز هم جانم از جان یار جدا نمی‌شود. (یعنی هر آسیبی به من برسد، نمی تواند مانع دوستی من شود.)

آرایه های ادبی: جناس: دوست و پوست

 

به قبرستان گذر کردم کم و بیش
بدیدم قبر دولتمند و درویش

معنی: چندباری راهم به قبرستان افتاده- در آنجا هم قبر ثروتمندان را دیدم و هم قبر فقرا را.

آرایه های ادبی:

• تضاد: در (کم و بیش) (دولتمند و درویش)
• مراعات نظیر: قبر و قبرستان

 

نه درویش بی کفن در خاک رفته
نه دولتمند برده یک کفن بیش

معنی: نه فقیری بدون کفن خاک شده است و نه ثروتمندی توانسته است بیش از یک کفن با خودش ببرد. (تمام دارایی فقیر و ثروتمند در قبر، تنها یک کفن است! هردو با هم برابرند.)

آرایه های ادبی:

•  تکرار: کفن
• تضاد: درویش و دولتمند

 

دلا، غافل ز سبحانی چه حاصل
مطیع نفس و شیطانی چه حاصل

معنی:  ای دل! اگر از خداوند سبحان غافل شوی، چه چیزی بدست می آوری؟ (هیچ چیزی حاصلت نمی شود/ استفهام انکاری) – اگر از نفس اماره و از شیطان اطاعت کنی چه چیزی به دست می آوری؟ (هیچ چیزی حاصلت نمی شود)

آرایه های ادبی: ز: مخفف از

 

بود قدر تو افزون از ملایک
تو قدر خود نمی دانی چه حاصل

معنی: ارزش تو بیشتر از فرشته ها است – تو این ارزش ذاتی خودت را نمیشناسی و دست کم می گیری، چه چیزی حاصلت می شود؟ ( هیچ چیزی حاصلت نمی شود.)

آرایه های ادبی: تکرار: قدر

 

مکن کاری که بر پا، سنگت آیو
جهان با این فراخی، تنگت آیو

معنی: کاری نکن که پایت گیر بیفتد (به مشکل بربخوری) – و جهان با این همه وسعت برایت تنگ و تیره شود. (گناه نکن)

آرایه های ادبی:

• جناس: سنگ و تنگ
• سنگ بر پا آمدن: کنایه از با مشکل سوختی روبرو شدن

 

چو فردا نامه خوانان نامه خوانند
تو وینی نامه خود، ننگت آیو

معنی: (کاری نکن که) روز قیامت که نامه اعمالت را به دستت دادند و تو آن را خواندی، باعث خفت و خواری ات شود. ( پس گناه نکن و ارزش وجودی خودت را حفظ کن تا از ملائکه هم برتر شوی)

آرایه های ادبی:

• واج آرايی: حرف (ن)
• تکرار: نامه

پیام: انسان در صورتی می تواند ارزشش بیشتر از ملائکه شود که گناه نکند. اگر از فرمان خدا اطاعت کند و با نفس خود مبارزه کند، در اینصورت ارزشش از ملائکه هم بیشتر می شود.
وگرنه همه انسان ها ارزششان که از فرشتگان بیشتر نیست!! خیلی ها با گناهانی که انجام می دهند ارزش خود را در حد حیوانات پایین می آورند.

 

سخن آخر

امیدواریم از خواندن معنی شعر بود قدر تو افزون از ملایک به همراه معنی کلمات و آرایه های ادبی این مطلب استفاده کرده باشید. فراموش نکنید نظرات و سوالات خود را در پایین همین مطلب با ما در میان بگذارید.

همچنین شما می توانید معنی و مفهوم حکایت باغبان نیک اندیش با نکات دستوری را نیز در ستاره بخوانید.