تابش گرمایی (انتقال گرما از طریق تابش) چیست؟

تابش گرمایی نوعی انتقال گرما از طریق تابش امواج الکتورمغناطیسی است. انتقال گرما به سه صورت رسانش، همرفت و تابشی صورت می‌گیرد. بنابراین تابش گرمایی (به انگلیسی: Thermal radiation) تنها یکی از سه روش انتقال گرماست.

تابش گرمایی

ستاره | سرویس علوم – آیا تابحال برای گرم شدن دست‌های خود در فصل زمستان در کنار آتش ایستاده اید؟ آیا می‌دانید چگونه گرم می‌شوید؟ تابش گرمایی، انرژی منتشرشده از طرف یک ماده در قالب موج الکترومغناطیسی است. این نوع انتقال گرما شامل همه موادی است که دمای بالاتر از صفر مطلق دارند. تابش گرمایی بدون حضور ماده، از میان فضای خالی منتشر می‌شود و تابش گرمایی نتیجه حرکات تصادفی اتم‌ها و مولکول‌ها در ماده است. این اتم‌ها و مولکول‌ها از ذرات باردار (پروتون‌ها و الکترون‌ها) تشکیل شده‌اند. حرکات آن‌ها باعث انتشار امواج الکترومغناطیسی حامل انرژی می‌شود. در ادامه به صورت خلاصه با مفهوم تابش گرمایی آشنا می‌‌شوید.

 

تابش گرمایی (انتقال گرما از طریق تابش) چیست؟

 

مفهوم تابش گرمایی

  • گرما همیشه از جسم گرم به جسم سرد منتقل می‌شود.
  • گرما و سرما دو انرژی مختلف نیستند بلکه سرما از نبود انرژی گرمایی به وجود می‌آید.
  • انرژی گرمایی به صورت امواج الکترو مغناطیسی هستند که تشعشع می‌یابند و وارد اجسام می‌شوند.
  • تابش با گرما فرق دارد یعنی تابش در خلا وجود دارد، اما وقتی جذب اجسام می‌شود به گرما تبدیل می‌شود.
  • انتقال گرما به سه صورت رخ می‌دهد: رسانش / همرفت / تابشی
  • که در این جا بحث ما روی انتقال گرما به صورت تابش گرمایی است.

 

سرعت تابش گرمایی

سرعت انتقال گرما در روش تابشی به وجود ماده احتیاجی نیست در این روش گرما به صورت تشعشع امواج الکترو مغناطیسی و نور از اجسام و چشمه‌های داغ به اطراف منتشر می‌شود. انتقال گرما به طریق تابشی با سرعت بسیار بالا انجام می‌شود، اما در روش‌های همرفت و رسانش کند انجام می‌شود. برای مثال اگر شما در صورت احساس سرما جلوی نور افتاب قرار بگیرید به سرعت گرم می‌شوید، اما اگر پشت یک دیوار قرار بگیرید که افتاب به آن می‌تابد خیلی طول می‌کشد که کرما به بدن شما برسد، چون انتقال گرما به صورت رسانش یا جا به جایی انجام می‌شود. از دیگر تفاوت‌های این روش با روش‌های رسانش و همرفت این است که به محیط مادی نیاز ندارد و این انتقال در خلا انجام می‌شود.

 

مزایای تابش گرمایی

  • انتقال گرمایی تابشی امکان تامین آسایش و زندگی را در مکان‌هایی با دمای پایین را فراهم می‌سازد.
  • سیستم‌های گرمایی تابشی در معرض دید قرار ندارند و در قسمت‌هایی قرار داده می‌شوند که در ارتفاع و دور از دسترس باشند.
  • این سیستم‌ها امکان چرخش مداوم و ارام اتاق را فراهم می‌کند به عنوان مثال سیستم پکیج و شوفاژ‌ها به ارامی باعث پخش شدن گرما درون اتاق به صورت یکنواخت می‌شوند به طوری ما ان را احساس نمی‌کنیم.
  • یکی دیگر از مزایای این روش این است که می‌توان از ان در ساخت وسایلی مانند دوربین‌های عکاسی و فیلم برداری دید در شب استفاده کرد، زیرا بدن ما و دیگر جانداران دارای گرما است و این گرما به صورت تابش از بدن ما ساطع می‌شود.

انتقال گرمایی تابشی عبارت است از نور / فرو سرخ / تابش زمینه کیهانی که در این بین امواج فروسرخ توسط اشکار سازی فروسرخ قابل رویت است. در تعادل ترمودینامیکی به منظور محاسبه طول موج تابش‌های منتشر شده ار اجسام. چشمه‌ها از قانون جا به جایی وین استفاده می‌شود و برای محاسبه شدت تابش از قانون بولتزمن استفاده می‌شود. تابش گرمایی (به انگلیسی: heat transfer) یکی از اساسی‌ترین عناصر در انتقال گرما است که خود دارای رشته تحصیلی در مقاطع ارشد و دکتری است که شامل تولید، انتقال، تغییرات انژی گرمایی و حرارت بین سیستم‌های فیزیکی است. انتقال گرمایی به مکانیسم‌های مختلفی تقسیم بندی می‌شود که عبارت اند از: تشعشعات گرمایی / رسانش گرمایی و انتقال انرژی با تغییرات فازی.

این سری توضیحات در مورد تابش گرمایی به صورت خلاصه‌ای برای شناخت پیدا کردن مخاطبین نسبت به این موضوع بود. زیرا این مطلب که به خودی خود یک رشته تخصصی است دارای شاخه‌ها و توضیحات بسیار وسیعی است.

یادتون نره این مقاله رو به اشتراک بگذارید.
وب گردی:
مطالب مرتبط

نظر خود را بنویسید