عوارض قرار گرفتن در معرض دود سیگار چیست؟

ستاره | سرویس سلامت – سيگار حاوي ۴۰۰۰ ماده شيميايي مي باشد. تنباكو حاوي بيش از ۶۰ ماده سرطانزا و بيش از ۷۰۰ ماده افزودني) نگهدارنده ها و طعم دهنده ها) مي باشد. حالا با این جمله شاید بهتر بتوان کنار آمد که استعمال دخانیات شایع ترین عامل قابل پیشگیری مرگ و ناتوانی و دومین علت اصلی مرگ در جهان است. اما بهتر است بدانید، حتی اگر سیگار نمی کشید، قرار گرفتن در معرض دود سیگار هم می تواند به همان اندازه و شاید بیشتر برایتان خطر آفرین باشد! بنابراین به جای اینکه تنها به فکر از بین بردن بوی سیگار از دست و لباس و رفع بوی سیگار داخل خودرو و دهان باشید، کمتر و حتی هرگز در معرض دود سیگار قرار نگیرید. 

 

قرار گرفتن در معرض دود سیگار

افراد غير سيگاري اي كه درمعرض دود سيگار افراد سيگاري قرار دارند، بيش از خود افراد سيگاري ممكن است آسيب ببيند. دود سيگاري كه از سر سيگار به فضاي اطراف پخش مي شود دود دست دوم نام دارد و نسبت به دودي كه از ته سيگار به درون ريه ها فرو برده مي شود، حاوي غلظت بيشتري از مواد سمي و سرطانزا مي باشد.

در برخی از بررسی‌ها مشخص شده است که دود دست ‌دوم سیگار حاوی بیش از ۷هزار مادهٔ شیمیایی است که صدها مورد از آنها سمی هستند و حدود ۷۰ مورد موجب ابتلای فرد به سرطان می‌شوند.

از سال ۱۹۶۴ تاکنون، ۲٫۵میلیون بزرگسال غیرسیگاری براثر تنفس هوای آغشته به دود دست ‌دوم سیگار جان خود را از دست داده‌اند.

 جریان دود سیگار از دو قسمت تشکیل می شود :

• جریان دود اصلی: این قسمت از دود سیگار، بخشی از دود است که از درون سیگار و از لابلای توتون ها عبور می کند و پس از آن وارد دهان فرد سیگاری و به دنبال آن وارد ریه فرد سیگاری می شود. این قسمت از دود سیگار موجب بروز بیماری ها در فرد سیگاری می شود.
• جریان دود فرعی: این قسمت از دود سیگار، دودی است که مستقیماً از نوک روشن و مشتعل سیگار وارد هوا می شود و توسط اطرافیان فرد سیگاری استنشاق می گردد و موجب بروز بیماری های مختلف در آنها می شود. غلظت بعضی از مواد سمّی موجود در دود فرعی چندین برابر دود اصلی و دود حاصل از بازدم فرد سیگاری بدنبال پُک زدن به سیگار است و این سموم آثار زیانبار متعددی را برای اطرافیان فرد سیگاری به همراه دارند.

ترکیبات دود سیگار چیست؟

1.  بنزوپيرن: اين ماده درپي احتراق ناقص مواد ارگانيك توليد مي شود.بسيار جهش زا و سرطانزا مي باشد.
2.  نيتروزامين: ازواكنش نيكوتين وسايرتركيبات با نيتريت تنباكوتوليدمي شود. اين ماده نيز سرطانزا است.
3.  استن: مايع فرار و معطري است كه به عنوان حلال به كارمي رود.
4.  آلومينيوم: باعث درماتيت تماسي (التهاب پوست) و آلزايمر مي شود.
5.  آمونياك: در تماس با آلوئول هاي ريوي يك ماده بسيارخورنده است.
6.  آرسنيك: يك ماده بسيار سمي است كه در حشره كش ها و آفت كش ها استفاده مي شود و باعث مسموميت و آسيب به ارگانهاي بدن گرديده و مي تواند سرطانزا نيز باشد. اين ماده در مرگ موش موجود است.
7.  بنزن: يك تركيب آروماتيك است كه ازذغال سنگ و نفت خام بدست مي آيد و به عنوان حلال مصرف مي شود. سرطانزا بوده و ميتواند باعث خواب آلودگي، افزايش ضربان قلب، گيجي، سردرد، سرگيجه، افزايش فشارخون، لرز، استفراغ، بيهوشي و مرگ شود.
8.  كادميوم: اين ماده در ساخت باطري ها كاربرد داشته و باعث ايجاد مشکلات مجاري تنفسي و كليه ها، آسيب به كبد، پوكي و نرمي استخوان مي شود. مي تواند سرطانزا نيز باشد.
9.  كافئين: باعث افزايش انرژي و بي قراري مي شود.
10.  منوكسيدكربن: گاز بي بو و بي رنگي است كه بسيار كشنده و سمي مي باشد. باعث سرگيجه، سردرد، بيهوشي، نارسائي تنفسي مرگ مي شود. منوكسيدكربن اكسيژن رساني به عضلات، مغز و نسوج بدن را كاهش داده و سبب مي گردد قلب و بدن سخت تر كار كنند.
11.  كلرفرم: باعث ايجاد مشكالت كبدي و كليوي، نواقص مادرزادي و مشكلات پوستي مي شود.
12.  مس: در عملكرد طبيعي برخي آنزيم هاي بدن اختلال ايجاد مي كند.
13.  سيانيد/هيدروژن سيانيد: باعث ايجاد كما، تشنج، ايست قلبي، غش، سرگيجه، اضطراب استفراغ، تعرق، ضعف درانگشتان پا و دست، مشكلات حركتي، تاري ديد، ناشنوايي و اختلال در عملكرد غده تيروئيد مي شوند.
14.  اتانول: اثرات الكل بربدن (عوارض كبدي،سيروز)
15.  فرمالدئيد: يك ماده بي رنگ و بسيار سمي مي باشد كه براي حفظ اجساد استفاده مي شود باعث آزار چشمها و پوشش مخاطي، اشك ريزش، سردرد، سوزش گلو، اشكال در تنفس، مشكالت پوستي، افزايش اسيديته خون، تنفس كم عمق و سريع، هيپوترمي، كما و مرگ مي شود؛ اين ماده سرطانزا نيز مي تواند باشد.
    

    

16.  سرب: باعث كاهش ضريب هوشي، تهوع، درد شكم، تحريك پذيري، بي خوابي، بي حالي شديد، سردرد، تشنج، كما، يبوست، استفراغ، كاهش اشتها، كم خوني، مشکلات كليوي و توليد مثلي، كرامپ، پرفعاليتي مزمن، مسموميت مغزي، ناتواني در يادگيري و آسيب به لثه ها مي شود.
17.  د.د.ت: پيشتر به عنوان حشره كش كاربرد داشته است. باعث ايجاد تومور به ويژه دركبد ميشود.
18.  منيزيم:باعث اسهال و تحريك چشمها مي شود.
19.  متانول: باعث نابينايي، نواقص مادرزادي، سردرد، سرگيجه، استفراغ، گيجي، نارسايي تنفسي بيهوشي و مرگ مي شود.
20.  جيوه: باعث آسيب به دهان، لثه ها، دندانها، مغز، آسيب به سيستم عصبي و غدد درونريز و نواقص مادرزادي ميشود.
21.  وينيل كلرايد: باعث سردرد، از دست رفتن هماهنگي بدن، توهم، بيهوشي، نارسايي تنفسي، سرطان كبد، تحريكات پوستي، مرگ و نواقص مادرزادي مي شود.
22.  نيترات پتاسيم: باعث مشكالت قلبي و يا تشديد آنها مي شود.
23.  تولوئن: يك ماده بسيارسمي است كننده هاي رنگ (تینر) مورد استفاده قرار ميگيرد.
24.  تار و يا قطران: تار تركيبي صمغ مانند، قهوي اي و چسبناك است و از صدها ماده شيميايي مختلف كه بسياري از آنها سمي، سرطانزا و جهش زا ميباشند، تشكيل يافته است.
25.  نيكوتين
26.  فلزات روي ، آهن و نيكل
27.  آكريالميد: يك ماده بسيار سمي است كه در حيوانات سرطانزا مي باشد. باعث تحريك پوشش مخاطي، تعريق، تهوع، كرختي، اشكال در تكلم، ضعف دستها و پاها و آسيب به غدد دستگاه توليد مثلي مردان شود.
28.  پولونيوم: يك ماده راديو اكتيو و سرطانزا مي باشد.
29.  آكرولئين: بسيار سمي و مرگبار است. 
30. نفتالين: در تهيه مواد منفجره، رنگدانه هاي رنگ و گلوله نفتالين (ضد بید) كاربرد دارد.

بیشتر بخوانید: در دود سیگار چه ترکیب‌های سمی‌ای وجود دارد؟

جمع بندی مضرات قرار گرفتن در معرض دود سيگار

•  احتمال ابتلا به عفونت گوش ، آسم، حمالت حساسيتي ،التهاب لوزه ها و ذات الريه در كودكاني كه درمعرض دود سيگار والدين خود قرار دارند، بيشتر
  مي باشند.
•  ابتلا به بيماريهاي قلبي و ريوي و سرطان ريه.
•  افزايش بروز واكنش هاي حساسيتي چراكه دود سيگار يك ماده حساسيت زاست.
•  سردرد، حالت تهوع، خواب آلودگي، كاهش اكسيژن خون، افزايش فشار خون و ضربان قلب.
•  تشديد آسم، آلرژي و ساير بيماريها.
•  افزايش ريسك سقط جنين و نواقص مادرزادي.
• ميزان نيكوتيني كه يك كودك دريافت مي كند به اين شرح است: چنانچه پدر وي سيگاري باشد مانند آن است كه خود كودك ساالنه ۳۰ نخ سيگار مي
  كشد، چنانچه مادر كودك سيگاري باشد اين تعداد به ۵۰ نخ در سال و چنانچه هردو والدين كودك سيگاري باشند مانند آن است كه خود كودك ساالنه ۸۰ نخ سيگار مي كشد.
•  زنان غير سيگاري اي كه شوهرانشان سيگاري هستند ۵۰ درصد بيشتر احتمال دارد به سرطان ريه مبتلا شوند.

همچنین بخوانید: نوزاد و دود سیگار و قلیان؛ عوارض دود سیگار برای کودکان

سخن آخر

براساس برآورد سازمان جهاني بهداشت، در کشور ما سالانه ۳۶ هزار مرگ بعلت بيماري هاي وابسته به دخانيات روي مي دهد و در صورت تداوم روند جاری، در ۲۰ سال آينده به ميزان ۲۰۰ هزار مرگ در سال افزايش خواهد يافت. درمان این همه گیری خانمان برانداز به دارو و واکسن وابسته نیست بلکه منوط به عملکرد هماهنگ دولت ها و جوامع مدنی است. در واقع موفقیت در این امر نیازمند خواست قدرتمند رهبران سیاسی و مشارکت مردم است. 

امیدواریم برای سلامتی خود بیش از پیش ارزش قائل باشید و قدر این نعمت خدادادی را بدانید. برای کسب اطلاعات بیشتر، مقاله دود سیگار بر سلامت فرد سیگاری و اطرافیانش چه اثری دارد؟ را نیز از نظر بگذرانید.